________________
અધ્યાત્મ
૫. સુખનું અસ્તિત્વ ક્યાં છે તે નક્કી કરતા નથી.
૬. સુખનું સાધન શું છે તેનો નિર્ધાર કરતા નથી.
૭. સુખની શોધમાં છે જ, કારણ સુખ ઇચ્છે છે અને દુઃખથી બચવા પ્રયત્ન કરે છે.
૮. સુખનું અસ્તિત્વ બહારમાં માન્યું છે તેથી તેની શોધ પણ બહાર જ કર્યા કરે છે.
૯. સુખ આત્માનો ગુણ છે.
૧૦. સુખસ્વરૂપ જ આત્મા છે કારણ કે ગુણ-ગુણી કંચિત્ અભેદ છે.
૧૧. જ્યાં ચેતના નથી ત્યાં સુખ નથી, તેથી અચેતન પદાર્થોમાં સુખની સંભાવના થઈ શકતી નથી.
૧૨. દરેક ચેતનાધારી ચેતનત્વ અને સુખ અલગ અલગ સ્વાધીન છે અને તે પોતે જ તેને પામી શકે છે.
૧૩. જો સુખ સ્વાધીન ન હોય તો પરાધીન હોય અને પરાધીન વસ્તુ સર્વોત્કૃષ્ટ કેવી રીતે હોઈ શકે? વળી પરાધીન કહેતાં જીવનું સુખ કોઈ હરી શકે તેમ નક્કી થયું અને એમ નક્કી થતાં જગતમાં સુખની પ્રાપ્તિની અસંભાવના થઈ, કારણ કે જીવ પોતે પોતાનું સુખ પ્રગટ કરી શક્યો નહીં, વા પ્રગટ કરીને સાચવી શક્યો નહીં. આવી જગત-વ્યવસ્થાને જ્ઞાનીઓએ સ્વીકારી નથી કે જેમાં સ્વાધીન સુખની પ્રાપ્તિની અસંભવિતતા હોય.
૧૪. આથી એમ નક્કી થયું કે સુખ પરાધીન નથી જ કારણ કે
Jain Education International
- A - ૧૩ -
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
