________________
વૈરાગ્ય
દુઃખપ્રસંગનો યોગ ↓
વિષયભોગની ક્ષણભંગુરતા અને અસાર્થકતાનું યથાર્થ ભાન
↓
વૈરાગ્યભાવની ઉત્પત્તિ
↓
યમનિયમાદિનું પાલન અને સત્સંગ-સદ્ગુરુનો આશ્રય
↓ તત્ત્વજ્ઞાનનાં શાસ્ત્રોના વાચન-વિચારમાં પ્રેરણા
↓ વૈરાગ્યની દૃઢતા, ચિત્તની નિર્મળતા, મોહનો ઉપશમ અને વિચારબળની વૃદ્ધિ ↓
તત્ત્વવિચારનો સુદૃઢ અભ્યાસ ↓
ચિત્તસ્થિરતા અને આત્માનુભવ
↓
આત્મસાક્ષાત્કાર
↓
ક્રમશઃ પરમપદપ્રાપ્તિ
૧૭૧
વૈરાગ્યભાવની સાધના
જો આપણે ખરેખર આત્મકલ્યાણને ઇચ્છીએ છીએ તો વૈરાગ્યભાવને સર્વ પ્રકારે દૃઢ કરવો આપણા માટે આવશ્યક છે. આ વૈરાગ્યભાવની ઉત્પત્તિ, સંરક્ષણ અને સંવર્ધન થાય તે માટે નીચેની બાબતોને જીવનમાં વણી લેવી ઘટે :
(૧) સત્સંગ-આરાધન • નિયમિતપણે દૈનિક, અઠવાડિક, માસિક કે વાર્ષિક કક્ષાએ અખંડ નિષ્ઠાથી સત્સંગની આરાધના કરવી જોઈએ. વ્યક્તિગત સંજોગો પ્રમાણે તે સાધના સદ્ગુરુના સાન્નિધ્યમાં હો, જ્ઞાનીની સમીપમાં હો કે સત્સંગી-મુમુક્ષુઓના સંગમાં હો.
(૨) સત્શાસ્ત્રોનો નિયમિત અભ્યાસ : આવાં શાસ્ત્રોમાં મુખ્યપણે સંસારભોગોની ક્ષણભંગુરતા અને તત્ત્વજ્ઞાન તથા સદાચારની ઉત્તમતાનું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
