________________
કર્મના નિયમો
૧૨૭
(૨) અર્ધી દુનિયાને યુવાવયમાં જીતી લેનાર નેપોલિયન જેવા સમ્રાટને એકાકીપણે નિર્જન ટાપુ ઉપર અસહાયપણે કૅન્સરની બીમારીથી મૃત્યુને વશ થવું પડ્યું તે ક્યા ન્યાયથી ?
(૩) જેની વિશાળ રાજ્ય પર સત્તા વર્તતી હતી, જેના હુકમ માત્રથી અનેકોની કતલ થઈ જતી કે અનેકોના પ્રાણ બચી જતા તેવા મહમદ ગઝનીના જીવનના છેલ્લા દિવસો પાગલપણામાં નજરકેદની અવસ્થામાં વીત્યા તે વિચારવા યોગ્ય છે.
(૪) સર્વશ્રી જ્ઞાનેશ્વર, શંકરાચાર્ય અને વિવેકાનંદ જેવા બાળબ્રહ્મચારી મહાત્માઓનું યુવાવસ્થામાં જ મૃત્યુ થયું તે શું વિચિત્રતા નથી ?
(૫) મૂખઓ રાજ્ય કરે છે અને વિદ્વાનો ધક્કા ખાય છે. સુંદર અને મીઠો કંઠ ધરાવનારી કોયલને કાળી જોઈએ છીએ અને છળકપટથી માછલાં મારનાર બગલાને સુંદર ધવલ પાંખો મળી છે, કરોડપતિ શ્રીમંતો. અંગૂઠાછાપ છે અને ડબલ ઍજ્યુએટોને માસિક રૂપિયા પાંચસોની નોકરી મળવી પણ દુર્લભ છે – આ બધી આશ્ચર્યજનક ઘટનાઓ આજે પણ આપણી નજર સમક્ષ જોઈ શકીએ છીએ.
કર્મના નિયમોને સમજાવતું દૃષ્ટાંત એક સત્યરુષ અને શિષ્ય ગામડાની ભાગોળની પાસેના રસ્તા ઉપરથી જઈ રહ્યા હતા. રસ્તાની બાજુમાં એક ઘાયલ સાપ તરફડતો હતો અને હજારો કીડીઓ તેને ચટકા ભરી રહી હતી. આ સાપની દયનીય દશા જોઈને શિષ્ય કહે : બિચારો કેટલો દુઃખી છે ?”
ગુરુજી : ભાઈ ! શું થાય, દરેકને પોતાનાં કરેલાં કર્મોનું ફળ અવશ્ય ભોગવવું પડે છે.
શિષ્ય : ગુરુજી, આ સાપે વળી એવું તે શું પાપકર્મ કર્યું હશે જેથી તેને આવી તીવ્ર વેદના ભોગવવી પડે છે ?
ગુરુજી : જો તને યાદ હોય તો થોડા સમય પહેલાં આપણે આ તળાવ પાસેથી પસાર થયા હતા ત્યારે એક માછીમારને તેં માછલીઓ મારતાં રોક્યો હતો.
શિષ્ય હા ગુરુજી, મને યાદ છે, પણ તેણે તો મારી વાતની હાંસી ઉડાવી હતી.
ગુરુજી ? તે માછીમાર કરીને આ જન્મમાં સાપ થયો છે અને પેલી માછલીઓને કીડીઓનો અવતાર મળ્યો છે, જેથી તે બધી સાપને ચોટીને For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
રૂભા જમા કરો
અને એની
Jain Education International