Tiloy Pannati Part 1

SR No.: 001274
Original Sutra Author: Vrushabhacharya
Author: A N Upadhye, Hiralal Jain
Publisher: Jain Sanskruti Samrakshak Sangh Solapur
Publication Year: 1956
Total Pages: 598
Language: Hindi, Prakrit
Classification: Book_Devnagari & Geography
File Size: 12 MB

Page 131

तिलोयपण्णती
[२०८५
चयदलहदसंकलिदं चयदलरहिदादि अद्धकदिजुत्तं । मूलं परिमूलूण पचयहिदम्मि तं तु पदमथैवा ॥ ४५
चैयदलहृदसंकलिदं. ४४२० । ३ । चयदलरहियादि २८४ । अद्ध १४४ । कवि २०७३६ । जुत्तं ३८४१६ । मूलं १९६ । पुरिमूल १४४ । ऊर्ण ५२ । पचयद्ध ४ । हिदं १३ । दुच्यहदं संकलिदं चयदलवदणंतरस्स वग्गजुदं । मूलं पुरिमूलणं चयभजिदं होदि तं तु पदं ॥८६
दुचय २।८। दुचयहदं संकलिदं ४४२० । १६ । चयदल ४ । वदन २९२ । अंतरस्स २८८। वग्ग ३३३ । मूलं ३९२ । पुरिमूल २८८ । ऊर्ण १०४ । चयभजिदं १०४ । पदं १३। पत्तेई स्थणादीसम्वबिलाणं ठवेज परिसंखं । णियणियसेढियेइंदयरहिदा पइण्णवा होंति ॥ ८७
चयके अर्द्ध भागसे गुणित संकलित धनमें चयके अर्ध भागसे रहित आदि ( मुख ) के अर्ध भागके वर्गको मिलादेनेपर जो राशि उत्पन्न हो उसका वर्गमूल निकाले । पश्चात् उसमेंसे पूर्व मूलको ( जिसके वर्गको संकलित धनमें जोड़ा था) घटाकर अवशिष्ट राशिमें चयके अर्थ भागका भाग देनेपर पदका प्रमाण निकलता है ।। ८५॥
{V (Ex. ४४२० ) + ( २९२-६)- (२९२ - ई ) = V १७६८० + १४४'- १४४ = १९६ - १४४ = ५.२ = १३ प्र. पृ का. पदप्रमाण.
अथवा- दुगुणे चयसे गुणित संकलित धनमें चयके अर्द्ध भाग और मुखके अन्तररूप संख्याके वर्गको जोड़कर उसका वर्गमूल निकालनेपर जो संख्या प्राप्त हो उसमेंसे पूर्व मूलको ( जिसके वर्गको संकलित धनमें जोड़ा था ) घटाकर शेषमें चयका भाग देनेपर विवक्षित पृथिवीके पदका प्रमाण निकलता है ।। ८६ ॥
{N (२ x ८ x ४४२०)+ (२९२-६) - ( २९२ -३)} ८ = V ७०७२० + ८२९४४ - २८८ = १०४ = १३ प्र. पृ. का पदप्रमाण.
रत्नप्रभादिक प्रत्येक पृथिवीके सम्पूर्ण बिलोंकी संख्याको रखकर उसमेंसे अपने अपने श्रेणीबद्ध और इन्द्रक बिलोंकी संख्याको घटा देने पर शेष उस उस पृथिवीके प्रकीर्णक बिलोंका प्रमाण होता है ॥ ८७ ॥
प्रथम पृथिवीके समस्त बिल ३००००००; ३०००००० – ( १३ + ४४२० ) = २९९५५६७ प्र. पृ. के प्रकी. बिल ।
१ ब हिदमित्तं २ द ब पदयथवा. ३ द ब मूलूणं पूर्वमूले माण ५२ । चयमजिदं ५२१ । चयदलहदसंकलिद ४४२०।४। चयदलरहिदाहिदादि २८८। अद्धं १४४ । १०७३७ । जुत्तं ३८४१६ । ४ । मूल १९६ । पुरि २=| दु२। चयट्ठहदं संकलिदं ४४२० । १६ । चय८। द ४ । वदन २९२ । अतरस्स २८८ | वग्गजुदं ३१३। मूलं इंदं ३९२ । पुरिमूल २८८। चयभजिदं १०४ । पदं १३८ । इति पाठः ८९ तमगाथायाः पश्चादुपलभ्यते. ४द सेढीया,ब सेढिया.