Harivanshpuran

SR No.: 001271
Original Sutra Author: Jinsenacharya
Author: Pannalal Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 2003
Total Pages: 1017
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Literature, & Story
File Size: 26 MB

Page 475

कवल १ उपवास ...
आर्या
एकादयः प्रणीता विधयोऽमी शातकुम्भपर्यन्ताः । पञ्चनवषोडशान्ता भवन्त्यपि प्रथममध्यमोत्कृष्टाः ॥ ८८ ॥ उपजातिवृत्तम्
यथोक्तमेषां हि तपोविधीनां विधेरशक्तरुपवाससंख्या । यथात्मशक्ति स्वहितप्रवृत्तैश्चतुर्थषष्ठाष्टमतोऽपि पूर्या ॥ ८९ ॥ स्रग्धरा
योऽमावस्योपवासी प्रतिपदि कवलाहारमात्रः पुरस्ता
सद्वृद्धया पौर्णमास्यामुपवसनयुतोद्धासयन् ग्रासमध्रे । साभावस्योपवासः स मजति तपसश्चन्द्रगत्यानुपूर्या
पोंकी विधि कही है परन्तु जो मनुष्य इनके करनेमें असमर्थ हैं वे अपनी शक्तिके अनुसार आत्महित में प्रवृत्त होते हुए उपवास, बेला तथा तेलाके द्वारा भी उपवासोंकी निश्चित संख्या पूरी कर सकते हैं ||८७-८९ ।।
कवल २
चान्द्रायणविधि - चान्द्रायण व्रत चन्द्रमाकी सुन्दर गतिके अनुसार होता है। इस व्रतका करनेवाला अमावस्या के दिन उपवास करता है फिर प्रतिपदाको एक कवल - एक ग्रास मात्र आहार लेता है । तदनन्तर द्वितीयादि तिथियों में एक-एक ग्रास बढ़ाता हुआ चतुर्दशीको चौदह कवलका आहार करता है। पूर्णिमाके दिन उपवास करता है फिर चन्द्रमाकी कलाओंके अनुसार
कवलचान्द्रायणविधियन्त्र -
कयल 2
कथल ४
चाय चान्द्रायणस्य प्रविततयशसः कर्तृणः कर्तृभावम् ॥ ९० ॥
कथल ५
कवल ५
कवल ७
कवल ८
चतुस्त्रिंशः सर्गः
A
कवल ९
केवल १०
कवल ११
कवल १३
कवल १२
कवल १४
उपवास
१४ केवल
१३ कवल
१२ कवल
११ कवल
१५ कवल
कवल
कंवल
७ कवल
६ कवल
५ केवल
४ कवल
३ कवल
४३७
कवस
1 कवल
१. १५३ उपवासाः ३३ पारणाः । २. ४९६ उपवासाः ६१ पारणाः । ३. अमावस्यायामुपवास: प्रतिपदि एककवलाहारः एवं क्रमेण चतुर्दश्यां चतुर्दशकवलाहारः तत उपवासः कृष्णप्रतिपदि चतुर्दशकवलाहारः एवमूनक्रमेण पुनरमावस्यायामुपवासः । ★ एक हजार चावलोंका एक कवल होता है । अतः एक हजार चावलों का जितना परिमाण हो उतना कवल बनाना चाहिए ।
....... उपवास

Translation AI Generated

**Kaval 1 Fast**

**Arya**
These rules, beginning with Ekadashi and ending with Shatakumbha, are prescribed. They are also classified as first, middle, and excellent, ending with fifteen, nine, and sixteen. || 88 || Upjati Vrittam
As stated, the number of fasts for those who are unable to follow the rules of these austerities is as follows: according to one's own strength, those who are inclined towards their own benefit can also complete the prescribed number of fasts by means of fasts, belās, and telās. || 89 || Sragdhara
He who fasts on the Amavasya, eats only one kaval on the Pratipada, and increases his food intake on the Purnima, rejoicing in the good fortune of the full moon, is a true devotee. This is the natural fast, which sinks into the austerity, following the course of the moon.

**Kaval 2**
**Chandrayana Vidhi** - The Chandrayana Vrat is performed according to the beautiful movement of the moon. The one who performs this Vrat fasts on the Amavasya, then eats one kaval - one morsel of food - on the Pratipada. Thereafter, he increases his food intake by one morsel each day, until he eats fourteen kavals on the Chaturdashi. He fasts on the Purnima, then, according to the phases of the moon...

**Kaval 2**
**Kaval 4**
**Kaval 5**
**Kaval 7**
**Kaval 8**
**Chapter 34**
**A**
**Kaval 9**
**Kaval 10**
**Kaval 11**
**Kaval 13**
**Kaval 12**
**Kaval 14**
**Fast**
**14 Kavals**
**13 Kavals**
**12 Kavals**
**11 Kavals**
**15 Kavals**
**Kaval**

**Kaval**
**7 Kavals**
**6 Kavals**
**5 Kavals**
**4 Kavals**
**3 Kavals**
**437**
**Kavals**
**1 Kaval**
**1. 153 Fasts, 33 Paranas. 2. 496 Fasts, 61 Paranas. 3. Fast on Amavasya, one kaval on Pratipada, and so on, until fourteen kavals on Chaturdashi, then fast. On Krishna Pratipada, fourteen kavals, and so on, until the Amavasya. ★ One kaval is equal to one thousand grains of rice. Therefore, one should make a kaval of the quantity of one thousand grains of rice.**

....... Fast