Page Text
________________
નિશાળનું જીવન • ૧૯ ગંગાતટ ઉપર રહેતો. અંડકોશમાં કાંઈક દરદ અને વધરાવળ જેવું દેખાયું. એક સાથીના કહેવાથી તમાકુનું આખું પાંદડું ગરમ કરી એ ગ્યાએ બાંધી વાંચવા વિચારવા બેસી ગયો. ભોજન તરત જ કરી લીધેલું હતું. ચક્કર અને ઊલટી શરૂ થયાં. કોલેરા કે એવો બીજો કોઈ વ્યાધિ હશે એમ ધારી મિત્રોએ ડૉક્ટર અને વૈદ્ય માટે દોડાદોડી કરી. તે આવે તે પહેલાં ઊઠબેસ થવાથી પેલું પાંદડું ખસી ગયું અને થોડી જ વારમાં આકાશી તોફાન શમે તેમ બધું શમી ગયું કે તરત જ મને બ્રહ્મજ્ઞાન થઈ આવ્યું કે અરે ! આ બધો ઉપદ્રવ તો તમાકુમાયાનો જ છે અને તે જ ક્ષણે નિશાળના જીવન વખતે ખાધેલ પાંદડાનાં પરિણામો યાદ આવતાં મનમાં ગ્લાનિ પ્રગટી કે શિક્ષણસંસ્કારની કેવી કચાશ? આને દુસ્સાહસ કહેવાય?
ભણતો હતો ત્યારે એક એવી ઘટના બની કે જેને આજે મૂર્ખામી માનવી કે સાહસ માનવું એ નક્કી કોણ કરે? પણ તર્ક અને વિચાર એમ કહે છે કે અવિચારથી ભરેલ પગલું પણ સફળ નીવડે તો વ્યવહારમાં સત્સાહસ લેખાય છે અને વિચારપૂર્વક ભરેલ પગલું પણ નિષ્ફળ કે ઘાતક નીવડે તો તે દુસ્સાહસ લેખાય છે. બન્યું એમ કે, હું અને બે મિત્રો તળાવ ઉપર દિશાએ સાથે ગયા. લોટા માંજી ત્રણે શરત બક્યા કે પાછે પગલે પાળ ઉપર પહેલું કોણ પહોંચે છે ? અને ત્યાંથી બીજી બાજુ પાછે પગલે પહેલું નીચે કોણ ઊતરે છે? બીજી બાજુ ઊતરતી વખતે આગળ જવાની ધૂનમાં પાછળ શું આવે છે તે જોવાયું નહિ અને હું ઝાડ સાચવવા કરાયેલ હાથિયા થોરની વાડમાં જઈ પડ્યો. બંને સાથીઓ એવા ડરથી ભાગ્યા કે રખે પાડ્યાનો આરોપ મૂકી તેમને કોઈ વઢે. દરમિયાન અવાજ અને હો-હા સાંભળી તે જ વખતે તળાવ કિનારે આવેલ મારા ઓઘડકાકા જોવા દોડ્યા ત્યાં તો મને જ જોયો. ઘેર ચારેક કલાક પછી બેભાન સ્થિતિથી મુક્ત થઈ જોઉં છું તો ખાટલે સૂતો છું અને હજામ તેમજ બીજાઓ નાનામોટા ચીપિયા વતી કાંટા કાઢી રહ્યા છે. તેમ જ સીંચાયેલ તેલ ચામડી ઉપરથી ટપકી રહ્યું છે. તે વખતે વઢવાની દહેશત તો નકામી સિદ્ધ થઈ અને બે-ચાર દિવસે હીમેખીમે ફરતો થયો. આ ઘટના ઉપર વિચાર આવે છે ત્યારે માનવસ્વભાવનું એક પાસું ખુલ્લું થાય છે. એકલા કરવાનાં કામો પણ ઘણી વાર બીજા સાથે કરવાં ગમે છે. એટલા માટે કે વાતોમાં ગમ્મત પડે, રમત પણ થઈ શકે અને ઈષ્ટ કામ તો થાય જ. આ માનવસ્વભાવથી જ હું પ્રેરાયેલો. ભય-અભયના અનુભવો
એ જ અરસામાં ત્રણેક ગાઉ દૂર જસાપુર ગામમાં, વાલિયા નામના એક હાથે ટૂંઠા મિયાંણાની આગેવાની નીચે, ધોળે દિવસે ધાડ પાડેલી. બચાવ કરતાં ગામનો એક રજપૂત મરાયેલો. ધાડની ધાક એટલી બધી ફેલાઈ કે અમે રાતે નિશાળમાં સૂવા જવાની ના પાડીએ અને ઘેર પણ હું ભઈજીની સોડમાં લપાઈને સૂઈ જતો. બૈરાં અને છોકરાંનાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001205 |
| Book Title | Maru Jivanvrutt |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sukhlal Sanghavi, Dalsukh Malvania |
| Publisher | Gurjar Granthratna Karyalay |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 216 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Biography |
| File Size | 12 MB |