Jain Darshanna Vaigyanik Rahasyo

SR No.: 001200
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandighoshvijay
Publisher: Bharatiya Prachin Sahitya Vaigyanik Rahasya Shodh Sanstha
Publication Year: 2000
Total Pages: 368
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Philosophy, & Science
File Size: 18 MB

Page 97

70
ઘટાડો તથા લંબાઈમાં વધારો કઈ રીતે શક્ય બને ?
3. પદાર્થનો વેગ પ્રકાશના વેગ જેટલો થઈ જાય ત્યારે તે પદાર્થનાં કદ/લંબાઈ શૂન્ય થઈ જાય છે અર્થાત્ પદાર્થ પોતાનું અસ્તિત્વ ગુમાવી દે છે અને તો તેનું દ્રવ્યમાન અનંત કઈ રીતે થઈ શકે ? કારણ કે દ્રવ્યમાન અસ્તિત્વ ધરાવતા પદાર્થનું જ હોઈ શકે છે કારણ કે દ્રવ્યમાન ગુણ છે અને તે પદાર્થ સિવાય ક્યાંય રહી શક્તો નથી અને જ્યારે પદાર્થનું અસ્તિત્વ જ ન હોય તો, અનંત દ્રવ્યમાન કોનું હોઈ શકે ?
જૈનદર્શનનાં વૈજ્ઞાનિક રહસ્યો
4. આપણે જો એમ કહીએ કે પદાર્થનો નાશ થઈ, તેનું શક્તિમાં રૂપાતર થઇ જાય છે તો તે પણ યોગ્ય નથી કારણ કે શક્તિ એ પણ એક ગુણ છે અને તે વિવિધ દ્રવ્યોમાંથી વિવિધ પ્રકારે અભિવ્યક્ત થાય છે. દરેક પદાર્થની શક્તિ (energy) એક સમાન સ્વરૂપવાળી હોતી નથી. તે અંગે હેરી એલ. શીપમેન (Harry L. Shipman) પોતાના પુસ્તક `Black Holes, Quasars and The Universe'ની ભૂમિકામાં કહે છેઃ
"Light is a form of energy. It is difficult to define precisely the term `energy' much in the news recently. It is easier to develop a mental picture of the energy concept by asking what energy does. The usual definition of `energy' is 'the ability to do work', which is an accurate description. The type of work that energy does varries with its form. Light energy can illuminate the printed page, heat energy can keep us warm, kinetic energy (or energy of motion) can be used to move something from one place to another."38
આ શક્તિ માટે ખુદ વિજ્ઞાનીઓ જ કહે છે કે “Whatever happens in the universe can neither create nor destory energy." #139 અર્થાત્ બ્રહ્માંડમાં ગમે તે થાય પરંતુ શક્તિનો નાશ થતો નથી તેમજ નવી શક્તિ ઉત્પન્ન કરી શકાતી નથી.
આ શક્તિ, દ્રવ્ય સિવાય રહી શક્તી નથી કારણ કે તે ગુણ છે અને રહેવાનું સ્થાન આત્મા અથવા પુદ્ગલ જ છે. ગુણ માટે જૈન ધર્મગ્રંથ શ્રીતત્ત્વાર્થસૂત્રમાં શ્રી ઉમાસ્વાતિજી એ કહ્યું છે કે “જ્યાશ્રયા નિર્ગુના મુળા: 40 દ્રવ્યમાં રહેલ હોય અને જેમાં કોઇ ગુણ ન હોય તે ગુણ કહેવાય છે તેથી શક્તિ પુદ્ગલ દ્રવ્ય(matter)માં રહેલી છે, એમ સિદ્ધ થાય છે. ટૂંકમાં, વિજ્ઞાને શક્તિને અચળ બતાવી, આડકતરી રીતે પુદ્ગલ દ્રવ્યના જથ્થાને પણ અચળ બતાવી દીધો છે.
5. સૈદ્ધાન્તિક રીતે (theoretically) ભૌતિકશાસ્ત્રમાં પદાર્થનું શક્તિમાં અને શક્તિનું પદાર્થમાં રૂપાંતર થઇ શકે છે એમ બતાવવામાં આવ્યું છે.41 જ્યારે પ્રાયોગિક રીતે પદાર્થમાંથી શક્તિ તો મેળવી શકાય છે, (અલબત્ત, પૂરેપૂરી/સંપૂર્ણ તો નહિ જ) પરંતુ