________________
તીર્થકરોએ એકત્તે કોઈ પ્રવૃત્તિ કરવાનું કે ન કરવાનું કહ્યું જ નથી. તેમની આજ્ઞા તો એટલી જ છે કે તમારે તમારું વર્તન અને તમારી પ્રવૃત્તિ તમારા તેમ જ અન્ય સૌના કલ્યાણને દૃષ્ટિ સમક્ષ રાખી પ્રામાણિકપણે અને વિવેકપૂર્વક કરવી જોઈએ. દિવાકરજીએ પણ આ જ વાત શ્લોક ૬૩માં કરી છે.
પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી ભુવનચંદ્રજીને દ્રવ્યાનુયોગ અને ચરણકરણાનુયોગના તાત્ત્વિક ચિંતનમાં રસ છે એ હરખની વાત છે. બાકી આજે તો ચારે બાજુ પૂજનો, ઉજમણા અને ક્રિયાકાંડોનો ઘટાટોપ છે. બહુ બહુ તો કથાનુયોગમાં અને શિલ્પ સ્થાપત્યની પ્રવૃત્તિમાં કેટલાકે રસવૃત્તિ કેળવી છે. આવી પરિસ્થિતિમાં દિવાકરજી જેવા સમર્થ ચિંતકની કૃતિનું અધ્યયન કરી તેમના ચિંતનને સરળ ગુજરાતીમાં જિજ્ઞાસુઓ સમક્ષ રજૂ કરવાનું કાર્ય ભુવનચંદ્રજીએ કર્યું તે વિરલ છે અને અનુકરણીય છે. કુશલદ્રષ્ટાવિવેકી પૂર્વાચાર્યોએ અનેક ચિંતનાત્મક ગ્રંથોની રચના કરી છે. તે ગ્રંથોના અધ્યયનની અને પ્રાંતીય ભાષાઓમાં તે ગ્રંથોને વિશાળ જનસમુદાય સમક્ષ રજૂ કરવાની આવશ્યકતા છે. આવશ્યકતા એટલા માટે છે કે તેનાથી વિવેકબુદ્ધિ ખીલે છે, ધર્મનું ખરું હાર્દસમજાય છે, વીતરાગમાર્ગને અનુકૂળપ્રતિકૂળ શું ગણાય તેની સમજ કેળવાય છે. આવા ગ્રંથોના અધ્યયન વિના માત્ર બાહ્ય આડંબર અને ધામધૂમની જ બોલબાલા થાય છે અને ધર્મ વેગળો રહે છે. તેથી પૂજ્ય મુનિશ્રી ભુવનચંદ્રજીની ચિત્તને ચમકાવનારી અને વીતરાગતાના મૂળ તત્ત્વને પોષક ચિંતનને પ્રેરનારી આ પ્રવૃત્તિ કલ્યાણકારી છે અને એટલે જ તે ઉત્તરોત્તર વૃદ્ધિ પામો એવી આશા સાથે વિરમું છું. જય વીતરાગ.
– નગીન જી. શાહ ૨૩, વાલકેશ્વર સોસાયટી, આંબાવાડી, અમદાવાદ-૩૮૦૦૧૫
૫ ડિસેમ્બર ૧૯૯૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
