________________
૧૩૬ ] સિદ્ધસેન શતક
ચર્ચામાં ડૂબેલો અને સામેવાળાની કયાં ભૂલ થાય છે તે પકડવામાં તલ્લીન થયેલો હરીફ તે સમયે કેવો એકાગ્ર બની જતો હોય છે આ એકાગ્રતાના મૂળમાં વિપક્ષને હરાવવાની વૃત્તિ પડી છે. દિવાકરજી કહે છે કે તેને ઠેકાણે વૈરાગ્ય-અનાસક્તિ હોત તો એ એકાગ્રતા અને મુક્તિની વધુ સમીપ લઈ જાત ! પણ થાય છે તેનાથી ઊલટું, કેમકે આ એકાગ્રતાનો પાયો અહંકાર, ઈર્ષ્યા કે કામના છે. એવી એકાગ્રતા બિલાડી અને બગલો પણ રાખે છે, શિકારી કે બાણાવળી પણ રાખે છે, શતરંજના ખેલાડી અને ભેજાબાજ વકીલ પણ રાખે છે ! એ એકાગ્રતા દૂષિત છે. જય-પરાજયની દૃષ્ટિએ શાઅચિંતનમાં લીન થઈ જનારની એકાગ્રતા પણ એનાથી જુદી નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
