________________
૪૮
સિદ્ધસેન શતક [] ૧૧૩
બુદ્ધિબળનાં પારખાં આવકાર્ય છે
किं मर्म नाम रिपुषु स्थिरसाहसस्य ? मर्मस्वपि प्रहरति स्ववधाय मन्दः । आशीविषो हि दशनैः सहजोग्रवीर्यः',
क्रीडन्नपि स्पृशति यत्र तदेव मर्म ।। ( ७.२६)
દૃઢ મનોબળવાળાને શત્રુનાં મર્મસ્થાન શોધવાની શી જરૂર ? ઢીલો માણસ તો મર્મસ્થાનમાં પ્રહાર કરવા જતાં પોતે જ હણાઈ જાય. સહજ તીવ્ર શક્તિવાળો નાગ રમતાં રમતાં જ જ્યાં દાંત બેસાડે તે જ તેના શત્રુનું મર્મસ્થાન બની જાય છે.
Jain Education International
દ્વન્દ્વયુદ્ધ કે અન્ય કોઈ યુદ્ધમાં સામાન્ય યોદ્ધાઓ એકબીજાના મર્મસ્થાન પર પ્રહાર કરવાની તક શોધતા હોય છે. સમર્થ યોદ્ધાઓને આમ કરવાની જરૂર રહેતી નથી. એમનો ઘા જ્યાં પણ પડે ત્યાં હરીફનો અંત આણી શકે છે. વાયુદ્ધમાં પણ સામા પક્ષની નબળી કડી શોધી તેને હરાવવાનો લાગ દરેક પક્ષ શોધતો રહે છે. દિવાકરજીને મન એ રીત શોભાસ્પદ નથી.
જો બુદ્ધિબળના પારખાં માટે વાદયુદ્ધમાં ઊતર્યા હો તો કોઈ પણ મુદ્દાને તોડી પાડવા જેટલી તમારી તૈયારી હોવી જોઈએ. આવા વિવાદમાં વિપક્ષની જોરદાર યુક્તિઓને પ્રબળ તર્કો દ્વારા છિન્નભિન્ન કરવાની છૂટ
૨. ॰વીચ્: – મુદ્રિત પાઠ
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
