________________
૧૦૪ [] સિદ્ધસેન શતક
કામનો માણસ આ ભીડમાં જ કયાંક છે. ઝીણી નજરે જોવું પડશે. સ્મૃતિના સૂક્ષ્મ ચક્ષુ વડે એટલે કે જાગૃત તીણ અવલોકન દ્વારા એ વ્યક્તિને ખોળી કાઢવી પડશે.
આપણે જેને પથદર્શક બનાવી શકીએ એવી વ્યક્તિને ઓળખવામાં લક્ષણ ક્યાં ? દિવાકરજીના મનમાં કંઈક આવાં લક્ષણ છે : એ વ્યક્તિ સર્વજ્ઞ હોવી જોઈએ. આંશિક જ્ઞાનવાળો કલ્યાણકામી ભલે હોય પણ તે સક્ષમ ન કહેવાય. ધર્મમાર્ગનું નિરૂપણ કરતી વેળાએ એક વિધાન કરતાં પહેલાં તેણે તેના સઘળાં સંદર્ભો જાણેલાં હોવા જોઈએ. બીજું, તેની વાત માત્ર જગતહિતના લક્ષ્ય થતી હોવી જોઈએ. અંગત લાભને લેશમાત્ર સ્થાન ન હોવું ઘટે. ત્રીજું, તેનું માર્ગદર્શન વિશાળ-વ્યાપક હોવું જોઈએ.
સ્પષ્ટ છે કે આવી તપાસ માટે ઉપલબ્ધ સર્વ મતપંથ/વિચારધારાઓનું તટસ્થપણે ઊંડું અવગાહન આવશ્યક બની રહે. શ્રી સિદ્ધસેનને એ ઈષ્ટ છે. એમની રચેલી ઉપલબ્ધ બત્રીસીઓમાં વિવિધ દર્શન/સંપ્રદાયનો સાર સંક્ષેપ રજૂ કરતી સંખ્યાબંધ બત્રીસીઓ છે. એ જ તેમના આવા વલણની સાક્ષી પૂરે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
