________________
– ૨૧૦ ક
સમરું પલપલ સૂવત નામ
–
પણ મેં કેલુકને રણસિંહ પાસે મોકલ્યો હતો, તે ત્યાં આવ્યો કે નહિ? એ હજી અહીં કેમ પાછો નથી ફર્યો?
દૂત કહે : કુમાર! સુદર્શનને બંધન અપાતું હતું તે જ વખતે કેલક ત્યાં આવી ગયો હતો. તેણે સુદર્શનના દેખતાં ને સાંભળતાં જ તેના સેનાપતિ નરસિંહને આપના સૈન્ય કેવી રીતે પરાસ્ત કર્યો તેની વાત વિગતે કહી સંભળાવી. એ વાત જેમ જેમ સાંભળતો ગયો તેમ તેમ સુદર્શનનું મોં યામ અને વિલખું પડતું ગયેલું. કેલક હવે કાં તો અહીં આવવો જ જોઈએ.
દૂષલ તો આ બધું સાંભળીને ઠરી જ ગયો. તેની દૃષ્ટિએ તો આ બધું કેવળ અસંભવિત જ હતું. ભારે અચરજ સાથે તે મનોમન વિચારવા લાગ્યો કે ગજબ છે આ રાજકુમાર તો! કાલે તો રાતદહાડો એણે નાટક-ચેટકમાં ગાળ્યા છે; છતાં એણે આ બધા બ્હો ક્યારે વિચાર્યા હશે? કેવી રીતે ગોઠવ્યા હશે? બીજાને તો આ કાર્ય સાધતાં કાંઈ નહિ તો એકાદ વરસ નીકળી જ જાય; આવું ગંજાવર કામ આણે એક-બે દહાડામાં શું પાર ઊતાર્યું હશે? આની વીરતા તો અપૂર્વ લાગે જ છે, પણ એ કરતાં ય એનું બુદ્ધિ-કૌશલ્ય વધુ ઊંચું હશે એ નક્કી.
અને આની ધીરતા પણ ગજબ છે! યુદ્ધમાં જીત થઈ; સુદર્શનને પણ પકડી લીધો; છતાં આના ચહેરા પર કાંઈક કરી દેખાડ્યાના ગર્વનો છાંટો પણ વરતાતો નથી!
દૂષલના મનની આ ઘટમાળ હજીયે ચાલ્યા કરી હોત. પણ કુમારે અને દૂતના વાર્તાલાપે તેમાં ભંગ પાડ્યો. કુમારે પૂછયું :
રણસિંહે સુદર્શનના સૈન્યમાંથી કેટલા હાથી, ઘોડા અને શસ્ત્રાસ્ત્રો કબજે કર્યા હશે? કાંઈ ખ્યાલ છે?
દૂત : કુમાર! ચોક્કસ આંકડો તો ન આપી શકું; પણ એમ માનો ને કે લગભગ બધું જ આપણા હાથમાં આવ્યું છે. સુદર્શન પકડાયાનું જાણીને તેનું સૈન્ય ઊભી પૂંછડીએ એવું તો નાડું છે કે એક પણ સૈનિક પછી એક પણ ચીજ લેવા કે જોવા ઊભો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
