Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

SR No.: 001152
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad
Publication Year: 1975
Total Pages: 262
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Metaphysics, G000, G001, & agam_sutrakritang
File Size: 8 MB

Page 243

णिज्जुत्ति- चुण्णिसमलंकियं
अयमन्यः सौत्रः—
५९०. णेता जधा अंधकारंसि रातो, मग्गं ण जाणाति अपासमाणे । सो सूरियस्स अब्भुग्गमेणं, मग्गं वियाणाति पगासिंतमि ॥ १२ ॥ ५९०. णेता जधा अंधकारंसि रातो० वृत्तम् । नयतीति नीयते वा नेता । अन्धं करोतीति अन्धकारः मेघान्धकारं 5अचन्द्रा वा रात्रिः, अडवी या गर्त्ता - पाषाण-दरी-वृक्ष दुर्गमा, से तस्यां पूर्वदृष्टमपि दण्डकपथं न पश्यति, कु[तोऽ]सौरमार्गम् ? । सो सूरियस्स अन्भुग्गमेणं स एव सूर्यप्रकाशाभिव्यक्तचक्षुर्जानकः मग्गं वियाणाति पगा सितम्मि, प्रकाशितमिति जगति चक्षुषि वा ॥ १२ ॥
10
२३२
15
५९१. एवं तु सेहे ० वृत्तम्। सेहो पुव्वत्तो दुविधो- गहणे आसेवणे य । अपुट्ठधम्मो णाम अदृष्टधर्मा, धम्मं ण जाणाति प्रवृत्ति-निवृत्तिलक्षणं धर्मं ज्ञानादि - प्राणातिपातादिषु यथासंख्यं, अथवा चारित्रधर्मं अप्रमादधर्मं वा । से कोवितो जिणवयणेण पच्छा, कोवितो णाम विपश्चित्कृतः गहणसिक्खाए कोवितो, आसेवितव्वं च ग्रहणशिक्षया ज्ञायते । सूरोदये पासति चक्खुणा वा देशिकोऽपि च पधं । अकृत्यान्निवर्त्य कृत्ये प्रवर्तते ॥ १३॥
गुरुकुलवासगुणात् प्रमादा-प्रमादौ मूलोत्तरगुणौ च पश्यति । मूलगुणेसु तावदहिंसापथमपदिश्यते—
[ १४ गंथज्झयणं
५९१. एवं तु सेहे वि अपुट्ठधम्मे, धम्मं ण जाणाति अबुज्झमाणे ।
से कोवितो जिणवणेण पच्छा, सूरोदये पासति चैक्खुणा वा ॥ १३ ॥
५९२. उड्डुं अधेयं तिरिया दिसासु, जे थावरा जे य तसा य पाणा । सदा जैतो तंसि परक्कमंतो, मणप्पयोसं अविकंपमाणो ॥ १४ ॥
५९२. उडूं अधेयं तिरिया दिसासु० वृत्तम् । उड्डुं अधेयं ति खेत्तपाणातिवातो । जे थावरा जे य तसा दव्वपाणादिवादो । सदा जतो त्ति कालप्राणातिपातः । तंसि परकमंतो मणप्पयोसं अविकंपमाणो ति भावपाणातिवातो । योगत्रय-करणन्त्रयेण एवं सीतालं भंगसतं पंचसु महव्वतेसु । दव्वादिचतुष्कं च सामान्येन सव्वासु जोएतव्त्रा । मणप्पदोसं 20 पदोसेण वा विविधं कप्पयति विकप्पमाणो । एवं उत्तरगुणेसु वि दुविधा सिक्खा जोएतव्वा ॥ १४ ॥ यस्माच्चैते गुरुकुलवासगुणाः- तत्राऽऽवसन् ज्ञानमधीत्य करतलामलकवद् लोकं पश्यति, व्रतेषु च स्थिरो भवति, ज्ञानगुणात् तेन तज्जातम् — ५९३. कालेण पुच्छे संमियं पंयासु, आइक्खमाणो दिवियँस्स वित्तं । तं सोयकारी य पुढो पवेसे, संखाणिमं केवलियं समाहिं ॥ १५ ॥
५९३. कालेण पुच्छे समियं पयासु० वृत्तम् । कालेनेति "काले विणए बहुमाणे ०" [ वशवै० नि० गा० १८६ ] 25 णाणायारो सूयितो ति । सम्यगिति तिविधाए पज्जुवासणताए । प्रजायन्त इति प्रजाः, सम्यग्प्रजाभ्यः आइक्खमाणं ( णो ) " जधा पुण्णस्स कच्छइ तधा तुच्छस्स कच्छई" [ आचा० श्रु० १ अ० २ उ० ६ सू० ५ ] यथा ईश्वरनिष्क्रान्तस्य तथा पेलवनिष्क्रान्तस्यापि कथ्यते । दिविओ णाम दोहि वि राग-दोसेहिं रहितो, भवान्तस्य तज्ज्ञानम्, ज्ञानधनानां हि साधूनां किमन्यद् वित्तं स्यात् ? । स तु गीतत्थो पुच्छितव्वो, इतरो उत्पधं पि देसेज्ज । तं सोयकारी य, तमिति यत् कथ्यते, श्रोतसि करोतीति श्रोतःकारी ग्रहीतेत्यर्थः, गृह्णाति । अथवा श्रोत्रेण गृहीत्वा हृदि करोतीति श्रोतःकारी, श्रुत्वा वा करोतीति 30 श्रोतः कारी । पुढो पवेसे त्ति पृथक् पृथक् पुणो पुणो वा पवेसे हृदयं पुढो पवेसे, "सहस्रगुणिता विद्याः शतशः परिवर्तिताः ।" [ ] पत्तेयं वा पत्तेयं पवेसे पुढो पवेसे, तं जधा - उस्सग्गे उस्सग्गं अववाते अववातं,
१ अपस्समाणे खं १ खं २ पु १ पु२ ॥ २ सूरितस्सा खं २ पु २ । सूरितस्स खं १ पु १ ॥ ३ 'सिसि खं १ खं २ पु २ ॥ ४ यणेवि प° १ ॥ ५ चक्खुणेव खं २ पु १ पु २ वृ० दी ० ॥ ६ तिरियं दिसासु, तसा य जे थावर जे य पाणा खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ७ जते तेसु परिव्वज्जा, मण खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ८ समतं खं २ ॥ ९ पदासु खं १ । पतासु खं २ पु १० दवियस्स खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ११ संखाइमं खं १ खं २ पु १५२ वृ० दी० ॥
१
॥
For Private Personal Use Only