________________
ગાથા-૧૨૦
૬૬૯
પદમાં જણાવે છે. જુઓ -
છે દેહાદિથી ભિન્ન આતમા રે, ઉપયોગી સદા અવિનાશ,
એમ જાણે સદ્દગુરુ ઉપદેશથી રે, કહ્યું જ્ઞાન તેનું નામ ખાસ.* અહીં જણાવ્યું તેમ દેહાદિથી ભિન્ન, અર્થાત્ નોકર્મ-દ્રવ્યકર્મ-ભાવકર્મથી ભિન્ન એવો સદા ઉપયોગલક્ષણવાળો ચૈતન્યસ્વરૂપ અવિનાશી આત્મા પોતે છે એમ સદ્ગુરુના ઉપદેશથી જાણવું તેનું નામ યથાર્થ જ્ઞાન છે. આત્માના અસ્તિત્વ તથા નિત્યત્વની શિષ્યને થયેલી અનુભૂતિનું આ ગાથામાં સરળ, સ્પષ્ટ અને સંક્ષિપ્ત વર્ણન છે, જે ઉપરથી સિદ્ધ થાય છે કે શિષ્યને સમ્યજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું છે.
નિર્માત જ્ઞાનરૂપી કાર્ય શ્રીગુરુના જ્ઞાનદાનની બલિહારી છે. શ્રીગુરુએ આપેલ અસીમ લાભદાયક ઉપદેશના પરિણામે શિષ્યને સમ્યજ્ઞાન પ્રગટ્ય. શુદ્ધાત્મસ્વરૂપમાં બિરાજમાન થવાનો શ્રીગુરુનો ઉપદેશ અંગીકાર કરી, શિષ્ય સમ્યજ્ઞાન પ્રગટાવી સંસારનાં જન્મ-જરા-મરણાદિ સર્વ દુઃખોથી અને સર્વ ક્લેશોથી વિરામ પામ્યો. જગતમાં ઘણાં પ્રકારનાં પરાક્રમ થાય છે, પરંતુ જન્મ-જરા-મરણનો નાશ અને તે પણ સર્વ કાળ માટે થઈ જાય, તેના જેવી સિદ્ધિ આ જગતમાં બીજી કોઈ નથી. શ્રીગુરુના કલ્યાણકારી ઉપદેશથી શિષ્યને આત્મજ્ઞાન પ્રગટ્યું અને જન્મ-મરણના મૂળ એવા મિથ્યાત્વનો છેદ ઉડાવવારૂપ સર્વોત્કૃષ્ટ સિદ્ધિ તેણે મેળવી. આ ગાથાની પાદપૂર્તિ કરતાં શ્રી ગિરધરભાઈ લખે છે –
‘ભાસ્યું નિજસ્વરૂપ તે, જ્ઞાનગુણ સંયુક્ત; દેહાદિ જડ યોગથી, સર્વ પ્રકારે મુક્ત. કેવળ સમવસ્થિત છે, શુદ્ધ ચેતનારૂપ; સહજ સ્વતંત્ર નિવૃત્તિમય, પરમાનંદ સ્વરૂપ. અનુત્પન અવિચળ સદા, અંત રહિત અશરીર; અજર, અમર, અવિનાશી ને, અતિશય ગુણ ગંભીર. ઉદાસીન સહુ જગતથી, કેવળજ્ઞાન સ્વરૂપ; વીર્ય અનંત નિજ આત્મનું, દેહાતીત સ્વરૂપ.'
* * * ૧- ‘શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર', છઠ્ઠી આવૃત્તિ, પૃ.૫૨૩ (આંક-૭૧૫, કડી ૬) ૨- ‘રાજરત્ન પૂ. શ્રી અંબાલાલભાઈ', પૃ.૨૪૪ (શ્રી ગિરધરભાઈ રચિત, ‘શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્રની
પાદપૂર્તિ', ગાથા ૪૭૭-૪૮૦)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
