________________
स्वोपज्ञलघुवृत्तिविभूषितं
स्यात् । किंराजा, किंगौ: । क्षेप इति किम् ? को राजा तत्र ॥ ११० ॥ पोटा-युवति स्तोक- कतिपय गृष्टि- धेनु वशा वेहद्- बष्कयणीप्रवक्तृ - श्रोत्रियाऽध्यायक- धूर्त्त-प्रशंसारूढैर्जातिः | ३|१|१११ ॥ पोटादिभिः प्रशंसारूढैश्च सह जातिवाच्येकार्थं समासस्तत्पुरुषः कर्मधारयश्च स्यात् । इभ्यपोटा नागयुवति:, अग्निस्तोकम् दधिकतिपयम्, गोगृष्टि: गोधेनुः, गोवशा, गोवेहत्, गोबष्कयणी कठप्रवक्ता कठश्रोत्रियः
"
,
,
कठाध्यायकः, मृगधूर्त्तः, गोमतल्लिका, गोप्रकाण्डम् ॥ १११ ॥ चतुष्पाद् गर्भिण्या | ३|१|११२॥
चत्वारः पादा यस्या जातेस्तद्वाच्येकार्थं गर्भिण्या सह समासस्तत्पुरुषः कर्म्मधारयश्च स्यात् । गोगर्भिणी, महिषगर्भिणी । जातिरित्येव - कालाक्षी गर्भिणी
॥ ११२ ॥
११६
"
"
"
"
।
युवा खलति पलित- जरद् वलिनैः | ३|१|११३॥ युवन्नित्येकार्थमेभिः सह समासस्तत्पुरुषः कर्मधारयश्च स्यात् । युवखलति: युवपलितः, युवजरन्, युववलिनः, युववलिना ॥ ११३ ॥
कृत्य तुल्याख्यमजात्या | ३|१|११४ ||
। भोज्योष्णम्, स्तुत्यपटुः
कृत्यान्तं तुल्यपर्यायं चैकार्थमजात्यर्थेन सह समासस्तत्पुरुषः कर्मधारयश्च स्यात् तुल्यसन्, सदृशमहान् । अजात्येति किम् ?
भोज्य ओदनः ||११४॥
"
?
कुमारः श्रमणादिना । ३ | १|११५ ॥
कुमार इत्येकार्थं श्रमणादिना समासस्तत्पुरुषः कर्मधारयश्च स्यात् । कुमारश्रमणा कुमारप्रव्रजिता ॥ ११५ ॥
Jain Education International
मयूरव्यंसकेत्यादयः | ३|१|११६ ॥
एते तत्पुरुषसमासा निपात्यन्ते । मयूरव्यंसकः कम्बोजमुण्डः, एहीडं कर्म अनीतपिबता क्रिया, कुरुको वक्ता, गतप्रत्यागतम्, क्रयाक्रयिका शाकपार्थिवः, त्रिभाग: सर्वश्वतः ||११६ ||
?
चार्थे द्वन्द्वः सहोक्तौ ॥३॥१॥११७॥
नाम नाम्ना सह सहोक्तिविषये चार्थवृत्तिः समासो द्वन्द्वः स्यात् । प्लक्षन्यग्रोधौ
,
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org