________________
૪ માણું દ્વાર.
૧૦ પ્રાણા, તથા એકેન્દ્રિયા અને વિકલેન્દ્રિયાને કેટલાક પ્રાણા હાય છે !
મહા નિબાળ વાળા કૃષિ-સામગ, વેવા ! एमिंदिरसु चउरो विगलेसु छ सत्त अठ्ठेव ॥ ४२ ॥
q
अन्वय :- जिआण इंदिय ऊसास-आउ-बल-रूपा दसहा पाणा. નિતિભુ ચરો, બિનહયુ છે સખ્ત બૅદેવ. ૪ર. શબ્દા
ક્રમહા-દક્ષ પ્રકારે. જિગ્માણ | વા=પાંચ ઇન્દ્રિય, શ્વાસેાવાસ જીવને પાણા-પ્રાણા, ઇંદ્રિય= અને મન-વચન-કાયાનું બળ. તે પાંચ ઇન્દ્રિય. ઊસાસ-શ્વાસાસ્વરૂપ [દશ પ્રાણી ] એગિંદિએવાસ. આઉ=આયુષ્ય ખલ=બળ. સુ–એકેન્દ્રિયાને. ચાચાર. વિ. ગલેતુ વિકલેન્દ્રિયાતે છે. સત્ત =સાત. અદ્ભૂđ=માઠે. એવ= ૪૨.
-મન-વચન અને કાયાના બળ. ઇંદ્રિય-સાસ-આઊઅલ રૂ
ગાથા
વાને ઈન્ડિયા, શ્વાસોચ્છ્વાસ, આયુષ્ય અને મળરૂપે દશ પ્રકારે પ્રાણા (હાય છે), એકેન્દ્રિયાને ચાર અને વિકલેન્દ્રિયાને છે, સાત, અને આઠ જ (હાય છે) ૪૨.
સામાન્ય વિવેચન,
પ્રાણ એટલે જીવન, જીવતું જીવન તે પ્રાણુ. શરીરધારી કાઈપણ જીવ જીવન જીવે છે કે નહીં? તે આ દશમાંના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org