________________
જંબુદ્વીપ સંગ્રહણી.
અને પશુઓની વૃદ્ધિ એ બીજા રૂપ મનુષ્યથી અને પશુઓથી જ શકો.
૫. ૪ અને ૩૪ તીર્થકર. પૂર્વ કહેલી ૩૪ વિજયોમાં ૧-૧ તીર્થકર ગણવાથી ઉત્કૃષ્ટ કાળે ૩૪ તીર્થકર હોય છે, અને જઘન્યથી ૪ તીર્થકર ભગવાન તે મહાવિદેહમાં તીર્થંકરપણે વિચરતા હોય. મનાતરે જઘન્યથી ૨ તીર્થકર પણ મહાવિદેહમાંજ કહ્યા છે.
૬. ચક્રવત્તિવાસુદેવ-બળદેવ ૪ અને ૩૦.
મહાવિદેહમાં ઉત્કૃષ્ટથી ( ૨૮ વિજ્યમાં ) ર૮ ચક્રવત્તી અથવા ૨૮ વાસુદેવ-અને ૨૮ બળદેવ હોય છે, અને તે જ વખતે ભારત અરવતમાં પણ ચક્રવત્તિ આદિ હોય તો જબૂદ્વીપમાં ઉત્કૃષ્ટ કાળે ૩૦ ચક્રવત્તિ આદિ હોય છે. અન્યથા જઘન્યથી ૪ હેય તે. મહાવિદેહમાં જ હેય. વળી મહાવિદેહમાં ૨૮ વિજ જ્યારે ર૮ ચકવનિ યુક્ત હોય ત્યારે શેષ ૪ વિજયે ૪ વાસુદેવ તથા ૪ બળદેવ યુક્ત હોય છે. પરંતુ એક વિજયમાં ચક્રવર્તી અને વાસુદેવ બે ન હોઈ શકે, એ નિયમથી સર્વ ગણત્રી કરવી.
૭. પાંડુક વનમાં ૪ અભિષેક શિલા. મેરુ પર્વતના શિખર ઉપર પાંડક વન નામનું વન છે, તેમાં પ૦૦ યોજન લાંબી. રપ૦ જન પહોળી, ૪ જન જાડી ( ઉંચી), અને અર્જુન (4) સુવર્ણની ૪ મહાશિલાએ ચાર દિશામાં છે. તે શિલાઓ ઉપર તે તે દિશામાં જન્મેલા શ્રી તીર્થકર ભગવંતને જન્માભિષેક થાય છે.
૮, ૨ મહાવૃક્ષ. ભૂમિના વર્ણનમાં કહેલા ૧૪ અને ૧ શારી વૃક્ષ એમ ૨ વૃક્ષ છે, તેમાં ૧ ઉત્તર ક્ષેત્રમાં અને ૧ વરૂત્રમાં છે. તે દરેક ૮ યોજન ઉંચુ. મા યોજન ઊંડું અને ૮ જન વિતાવાળું છે. ત્યાં જંબૂવૃક્ષ ઉપર જંબદ્વીપના અધિપતિ અનાદત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
