________________
લધુર કહાણી
ગાથાર્થ સાતસે નેવું કોડ. છપ્પન લાખ, ચેરાણું હજાર અને દેઢ એજનથી અધિક =એક ગાઉ, પંદરસો પદર ધનુષ અને સાઠ અંગુલ, જંબદ્વીપનું ક્ષેત્રફળ છે.
વિશેષાર્થ -
જબૂદ્વીપના ક્ષેત્રમાં ૧ યોજન લાંબા ૧ યોજન પહોળા ઇટોના ટુકડા ૭૯૫૬૯૪૧૫૦ ગોઠવી શકાય છતાં થોડું ક્ષેત્રે ખાલી પડે, તેમાં
૧ – ૧ ગાઉ પહોળો અને એક યોજન લાંબે ટુકડે એક ૨ – ૧૫૧૫ ધનુષ પહોળે અને એક યોજન લાંબો ટુકડો એક ૩ – ૬૦ અંગુલ પહેળો અને ૧ યોજન લાંબે ટુકડે એક
એમ એ ત્રણ ટુકડા ગોઠવીએ એટલે પછી જમ્બુદ્વીપનું ક્ષેત્ર લગભગ પુરાઈ જાય
બ્દાખલા૧ જન ૩૧૬૨૨૭૪૨૫૦૦૦=૯૦૫૬૭૫૦૦૦ પેજન ૨ ગાઉ ૩૪૨૫૦૦ ૮=૭પ૦૦૦ ગાઉ ૩ ધનુષ ૧૨૮૪૨૫૦૮ ૦=૩ર • ૦ ૦ ૦ ૦ ધનુષ ૪ અંગુલ ૧૩મા૪૨૫૦૦૦=૩૩૭૫૦ ૦ અંગુલ
લવ વિગેરેને પણ ૨૫૦૦૦ થી ગુણતાં વધારે ચોક્કસ ગણિતપદક્ષેત્રફળ આવે પરંતુ તે ગણિત કરવું વિદ્યાથીને ઘણું અઘરું પડવા સંભવ છે. છતાં
શક્તિ હોય તેણે કરી જેવું, ૧ અંગુલ-૩૩૫૦૦:૯૬=૩૫૧૫ ધનુષ ૨ ધનુષ-૩૨૦૦૮૦ ૦-૩૫૧ = ર૩પ૧૫ ધનુષ-૨૦૦૦=૧૬ ૦૧૩ ગાઉ ૩ ગાઉ–હ૫૦૦૦+૧૬ ૦૧=૩૬ ૬ ૧ ગાઉ-૪=૧૯૧૫૦ જન આ યોજન–૭૯૦૫૬૭૫ ૦૦+૧૯૧૫૦=ો છ૯૫૬૯૪૧૫૦ એજન
૧––ગાઉ ક્ષેત્રફળ
૧૫૫––ધનુષ
૬૦–– અંગુલ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org