________________
પ૬
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રંથ વિવો અવિરત સમ્ય- | gો પ્રમત્ત યતિ
દ્રષ્ટિ મનુષ્ય થિં તીર્થકર નામકર્મને વંધ બાંધે છે રાહુi-આહારદ્ધિક [અને] નિરિ૪ ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિને કામર=દેવતાના આયુષ્યને સેકવાડીdi બાકીની [૧૧૬] અવળી
પ્રકૃતિની અર્થ –અવિરત સમ્યદૃષ્ટિ જિનનામકર્મને, પ્રમત્તયાતિ આહારદ્ધિક તથા દેવાયુને અને મિથ્યાદષ્ટિ બાકી [૧૧૬] પ્રકૃતિની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિને બાંધે છે. જે દર છે
વિવેચન –હવે ઉત્તરપ્રકૃતિ આશ્રયીને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધના સ્વામી કહે છે -અવિરત સમ્યગ્દષ્ટિ મનુષ્ય પૂર્વે નરકાયુ બાંધીને પછી લાપશમિક સમ્યક વ રામા મરણ તમયે મિથ્યા જાય તે અગાઉના સમયે કૃણ સ્થિતિનું તીકર નામ બાંધે, તથાવિધ ઉત્કૃષ્ટ સંકિલષ્ટ પરિણામના સંભવ માટે, તથા અપ્રમત્તભાવથી નિવમાન થતો પ્રમgયતિ ઉત્કૃષ્ટ સંકલેશ યુક્ત ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિનું આહારદ્દિક બાંધે. ઉકૃષ્ટ
૧ પ્રમત્તયતિ આહારકદ્વિકનો ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ કરે એમ કહ્યું પણ તે કેમ ઘટે ? કારણ કે તે આહારકદિકનો બંધ જ કરતો નવાં, રસબંધના અધિકારમાં પણ આહારકઠિકને જઘન્ય રસબંધ અપ્રમત્તેથી પ્રમત્તે જતાં સંકિ છ અધ્યવસાયે અપ્રમત્તને અંતે થાય એમ કહ્યું છે. જે સ્થિતિબંધ પ્રમત્તે થાય તે જઘન્યરસબંધ પણ ત્યાં જ થવો જોઈએ. પુત્ય પ્રકૃતિમાં જન્ય રસબંધ અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ સાથે જ થાય છે. પ્રાચીન શતકમાં શ્રી શિવશર્મસૂરિ મહારાજા પણ તેમ કહે છે
देवाउयं पमत्तो, आहारगमप्पमत्त विरओ उ । तित्थयरं च मणूसो, अदिरयसम्मो समज्जेई ॥६०॥ ઉ,ષ્ટ સ્થિતિ બંધાધિકારની આ ગાથા છે તેમાં કહ્યું છે કે..
દેવાયુનો પ્રમત્ત, આહારકડકનો અપ્રમત્ત અને તીર્થકર નામકર્મનો અવિરતિ સમ્યગદષ્ટિ મનુષ્ય ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ કરે છે.
ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશોવિજયજી મહારાજત કર્મ પ્રકૃતિટીકાના પાન ૮૯ની પહેલી બાજુમાં સ્થિતિબંધના સ્વામિત્વ પ્રસંગે પણ આજ હકીક્ત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
