________________
૨૫૮
બતાવ્યા પછી તેના લબ્ધિ: ઉષયેગ: સમ્યગ્: અસમ્યગ્ : પ્રમાણ: અપ્રમાણ; સાકાર: નિરાકાર: દન: અજ્ઞાન: વિગેરે જેટલા પ્રકારો બતાવવા હશે, તેટલા બતાવી શકાશે, આજ દૃષ્ટિથી નિરાકારોપયોગ રૂપ દર્શોનગુણનું પણ જ્ઞાન સાથે સાક્ષાત્ સૂત્ર રચીને વિવેચન કરવામાં આવ્યુ નથી, માત્ર ઉપયોગમાં, ભાવાના ભેદેમાં, કાઁના ભેદમાં, સિદ્ધના ગુણોમાં, તેનું વણુ ન તે આપ્યું છે. એટલે ૯ માથી માંડીને ૩૩ મા સૂત્ર સુધીમાં જ્ઞાન સામાન્યનુ જ વધ્યુંન છે, જેમાં તમામ પ્રકારની જ્ઞાનમાત્રાઓને અને સ્વરૂપોના સમાવેશ થતા હોય છે. માટે ૫૧ ભેદ્દેમાં સ પ્રકારના સાકાર: નિરાકારઃ ઉપયોગ: પ્રમાણ: અપ્રમાણ: જ્ઞાનઅજ્ઞાનઃ સમ્યગ્નાન: દનઃ જ્ઞાનઃ સત્તાઃ ચૈતન્યશક્તિઃ વિગેરે સત્રના સમાવેશ કરવામાં આવેલા છે.
જૈનશાસ્ત્રની પ્રતિપાદન શૈલી ઘણી વિવિધ છે, અનેક અપેક્ષાએ ધ્યાનમાં રાખીને એક જ વસ્તુનું જુદી જુદી અનેક અને વિલક્ષણ રીતે પ્રતિપાદન કરેલું જોવામાં આવે છે. નય, નિક્ષેપ વિગેરેના સગીન જ્ઞાન વિના આ શૈલીને પણ આવી
ખ્યાલ
શકતા નથી.
“બહુ રાસ ઢાલ-૬
ભાંતિ ક્લી જૈન શૈલી”
દ્રવ્યગુણ પર્યાય
આટલી ભૂમિકા પછી ૫૧ બેદેનું અને તેના પેટા ભેદોનુ સંક્ષિપ્ત વર્ણન સૂચિત કરી ઉપસંહાર કરી જ્ઞાનમીમાંસા પૂરી કરીશું. કહેવાય છે કે—“સિદ્ધ મરેલા ભૂખ્યો હોય, અને શિકાર ન મળ્યો અવશ્ય મારે છે. “પૂંજામાં સપડાયેલ
તે સુધીતે તથા તેની હીલચાલ, શ્વાસ, અને નાડીના ધબકારા વિગેરે સાંભળીને, નક્કી કરી શકે છે. જો તેને જરા પણ શંકા પડે, તે
Jain Education International
માસને મારતા નથી.' પરંતુ હોય તેા જીવતા માણસને માણસ જીવે છે કે નહી'!'
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
