________________
-નવમે અધ્યાય
૫૫
તીર્થમાં શ્રી જંબુસ્વામી સુધી આ ચારિત્ર હતું. તેમના નિર્વાણ બાદ આ ચારિત્રને વિચ્છેદ થયે.
(૪) સૂમસં૫રાય-સૂમસં૫રાય શબ્દમાં સૂક્ષમ અને સંપરાય એ બે શબ્દો છે. સંપરાય એટલે લે. જ્યારે ચાર કષાયમાં કેવળ લેભ જ હોય અને તે પણ સૂક્ષ્મ (-અતિ અલ્પ પ્રમાણમાં) હોય ત્યારે આ ચારિત્ર હેય છે. કેવળ સૂક્ષ્મ લેમ દશામા ગુણસ્થાને જ હોય છે. માટે આ ચારિત્ર પણ દશમા ગુણસ્થાને જ હોય છે. દશમા ગુણસ્થાને મેહનીયની ૨૭ પ્રકૃતિએને ક્ષય કે ઉપશમ થઈ ગયે હોય છે. માત્ર લેભને જ ઉદય હોય છે. લેભ પણ સૂમ (–અત્યંત અલ્પ પ્રમાણમાં) હોય છે. દશમું ગુણસ્થાન શ્રેણિમાં હોય છે. અત્યારે શ્રેણિનો અભાવ હોવાથી સૂક્ષ્મસંપરાય ચારિત્રને પણ અભાવ છે.
(૫) યથાખ્યાત-થાખ્યાત એટલે જેવા પ્રકારનું કહ્યું હોય તેવા પ્રકારનું. જિનેશ્વર ભગવંતોએ જેવા પ્રકારનું ચારિત્ર કહ્યું છે તેવા પ્રકારનું જે ચારિત્ર તે યથાખ્યાત ચારિત્ર. જિનેશ્વર ભગવંતોએ શ્રેષ્ઠ ચારિત્ર તરીકે અકષાય -કષાય રહિત) ચારિત્રને કહ્યું છે. આથી કષાયના ઉદયથી સર્વથા રહિત ચારિત્ર યથાખ્યાત ચારિત્ર. ૧૧, ૧૨, ૧૩, ૧૪ એ ચાર ગુણસ્થાનમાં કષાયના ઉદયને બિલકુલ અભાવ હોય છે. આથી એ ચાર ગુણસ્થાનવતી સાધુઓને
૧. ૧૧ મા ગુણસ્થાને કષાયાને ઉપશમ યા ક્ષય છે. ૧૨-૧૩ ૧૪ એ ત્રણ ગુરુસ્થાનમાં ક્ષય હોય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
