________________
प्रत्यक्षपरिच्छेदः] भोटपरिशिष्टे प्रमाणसमुच्चयः।
११३ नाचार्यस्य वादविधिरसारो वेति निश्चितम् ।
अन्यथांशस्य वचनात् तेनास्माभिः परीक्ष्यते ॥ १३ ॥ वादविधिनाचार्यवसुबन्धोः, *तेत्राचार्येण असारो वाभिप्रेतः, यस्माद् वादविधाने* अन्यथा अंश उक्तः, तेनास्माभिरपि प्रमाणादिषु किञ्चित् परीक्ष्यते । "दोन्- दे' लस्" स्क्येस् पडि नम्' शेस्' ॥ म्डोन्' सुम् यिन् शेस्' ब्य' ब ऽदिर ॥
___ कुन्' ल' दोन्ऽदि शेस्' बोंद्' न ॥ गङ् दे दे ऽबऽ शिग्' लस्' मिन् ॥ गल्' ते दे' लस्' शेस् ब्य' ब ऽदिस् येन् कुन्' बोद्प ' यिन् न' नि शेस्' प. गङ् युल्' गङ्' ल' स्क्ये स्' प' देडि' थ' स्त्रद्दु ब्यडि दे ऽबऽ शिग्' लस्' नि म यिन् नो ॥ द्मिग्स्' पडि येन्' ऽबs' शिग' लस्' * शेस्' पनि म यिन्' नो ॥ सेम्स्' दङ् सेम्स्' लस्' ब्यु ब नम्स्' शि' लस्' स्क्ये' बो शेस्' ग्रुब्' पऽि' म्थऽ' लस्' ऽब्युङ् बडि फ्यिर्" रो॥
- 10 गिग्स् पो शे' न' द्रन्' सोग्स्' क्यि ॥ शेस्' पऽङ् ग्शन्' ल' ल्तोस् म यिन् ॥ १४ ॥ गल्' ते दोन्' दे' लस्' शेस्' पऽदिस् युल' चम्' यिन् न नि' द्रन्' प' दङ्' । जैस्' सु. पग्' प' दङ्' म्डोन्' पर ऽदोद्'प'ल' सोगस्' पडिशेस् प' यङ् मिगस्' पर' ब्य'ब' गशन्' ल' मिल्तोस्' ते। दुद् प'ल' सोगस 1 4 दिग्स् नस्' मे ल' सोग्स्' पडि शेस्' प' स्क्ये' ब नि' म' यिन्' नो ॥ ग्ग्स् ल सोग्स्' प जिद् ल' मिग्स्'
१“वादविधिर्नाचार्यस्य सारो वा नेति निर्णीतम् । अन्यथांशप्रणयनात् ( उक्तत्वादन्यथांशस्य ? ) तेनास्माभिः परीक्ष्यते ॥” इत्येवमपि अत्र संस्कृतं भवेदिति ध्येयम् । तथाच तदनुसारेण वृत्तौ विशालामलवत्यामपि च पठितव्यं संस्कृतम् । “अत्र 'आचार्यवसुबन्धोर्वादविधिः' इति लोकप्रसिद्धिरियम् । शास्त्रकारेण तु तेन कृताना शास्त्रान्तराणां निर्दोषत्वमपेक्ष्य सदोषस्य वादविधेः तत्कृतत्वं न सम्भवतीत्याह-नाचार्यस्य वादविधिरिति । ननु अदृष्टकर्तृकानां शास्त्राणां कर्ता प्रसिद्ध्यैव निश्चीयते, अत्रापि सास्तीति कथं वादविधिर्नाचार्यस्येति चेत्, [स्लिङ पो' मेद् चेस्' डेस् प' ऽम् ॥ शेसूप' स्ते । Vr.] असारो वेति निश्चितमिति, प्रकृतत्वात् 'आचार्येण तत्र' इति गम्यते । अनेन अयमर्थः प्रकाश्यते-प्रसिद्धिमात्रेण तावदर्थ निश्चयो न भवति, अर्थाभावेऽपि तत्संभवात् । यद्यपि तेन स कृतः तथापि [दङ् पो शेस् रब' फुल्' दु' ब्युङ् ब म स्क्ये स्' पर ग्युर प' स्ते । फ्यिस्' ब्लो' ब्यङ्' बर्' ग्युर' प'न' ऽदिस्' दे' ल' रिजङ् पो' मेद्' पर' डेस्' प' स्क्ये स्' सो' शेस' पडो VI= ] आदौ प्रकृष्टा प्रज्ञा अनुत्पन्ना, पश्चात्तु बुद्धौ विशुद्धायाम् अनेन तत्र असारो निश्चित इति । [यङ् जिल्त' बुर् VT= ] यथा पुनरनेन तत्र असारो निश्चित इदं कथं ज्ञायत इति चेत्, [गशन्' दु' न' छ' शस्' स्स्रस्' फ्यिर् शेस' पस्ते VT3] अन्यथांशस्य वचनादिति निर्दोषांशाभिधानादित्यर्थः । यद्दोषदर्शनाद् आचार्येण . [हॊद् प स्गुब् प ल Vr = ] वादविधी असारनिश्चयाद् [»द् प. स्गुब्' पर ब्येद् पल' VT=] वादविधाने अन्यथांशस्य वचनं त एव दोषाः [खो' बो चग्' गिस्' VID] अस्माभिः प्रकाश्यन्ते इति दर्शयितुमाह-तेनेत्यादि । तेनेति दोषवत्त्वेन । तथाहि- ‘अन्यथाशस्य वचनात्' इत्यनेन वादविधेः दोषवत्त्वं प्रकाशितम् । प्रमाणादिष्विति प्रमाणांश-तदाभास-जाति-तदुत्तरेषु।"-विशाला पृ० ३९ B। २* * Psv' अनुसारेणायं पाठोऽस्माभिलिखितः। ३ 'यस्माद् वादविधाने अन्यथांशस्य वचनात्' इत्यपि संस्कृतमत्र भवेत् PSV' अनुसारेण। ४'वादविधान'नामा ग्रन्थो वादविधेर्भिन्नः, सोऽपि च वसुबन्धुना रचित इति ध्येयम । दृश्यता The Vadavidhi and the Vadavidhāna of Vasubandhu [ Adyar Library Bulletin. Vol. XVII. Part I. Feb. 1953 pp. 9-19 ] by H. R. R. Iyengar | वादन्यायवृत्ति. पृ० १४२। ५“दोन्' दे लस्' स्क्ये स्' पडि नम्' पर शेस्' प. म्डोन्' सुम् यिन् नो शेस्' ब्य' ब' ऽदि । दोन् दे शेस् पस् कुन्' बर्बाद्न ॥ गङ्' दे दे ऽबऽ' शिग्' लस्' मिन् ॥"-Psy"। ६"युल्ल ' गङ् लस्”-Psv | ७* * “शेस्' प' स्क्ये' व नि म' यिन्' ते । ब्शि यि' सेम्स्' दङ् सेम्स्' ब्यु' नम्स्' शेस् अब्' पडि म्थऽ लस्' ऽब्युङ् बडि फ्यिर् रो॥ द्मिग्स्पो शेन द्रन्' सोग्स' क्यि । शेस्' प' ग्शन्' ल' बल्तोस्' म. यिन् ।"-PS | ८t "प ल' दुमिग्स' प"-Psy" |
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org