________________
ગાથા : ૫૭
પાંચમો કર્મગ્રંથ
૨૪૧
વડે ૬૬ સાગરોપમ એમ કુલ ૧૩૨ સાગરોપમ જેટલો કાળ અબંધવાળી અવસ્થાનો હોય છે. કારણ કે આ જીવ ૧૩૨ સાગરોપમ સુધી અન્તરાલમાં મિશ્ર આવવાપૂર્વક સમ્યકત્વી રહી શકે છે. અને ઉપરોક્ત પ્રકૃતિઓ સમ્યકત્વીને બંધાતી જ નથી. મિથ્યાત્વ તથા સાસ્વાદનના બંધને યોગ્ય છે. આ કારણથી જ નવમી રૈવેયકનો ૩૧ સાગરોપમનો ભવ આ ૨પમાં લીધો નથી. કારણ કે ત્યાં મિથ્યાત્વ હોવાથી આ પ્રકૃતિઓ (નવમી રૈવેયક હોવા છતાં પણ) બંધાય છે. આ પ્રમાણે આ બને ગાથામાં થઈને ૭+૯+૨૫ = ૪૧ પ્રકૃતિઓનો અબંધકાળ કહ્યો.
બાકીની ૭૯ પ્રકૃતિઓનો અબંધકાળ કહ્યો નથી. તેમાં ૪૦ અધુવબંધી છે અને ૩૯ યુવબંધી છે. અધુવબંધી ૪૦
ધ્રુવબંધી ૩૯ ૨ વેદનીય ૩ શરીર
૧ જિનનામ ૫ જ્ઞાના) ૧ પુરુષવેદ ૩ અંગોપાંગ ૧૦ ત્રસદશક ૬ દર્શના) ૪ હાસ્યાદિ ૧ વજૂઋષભનારા, ૨ અસ્થિર, અશુભ ૧૨ કષાય ર દેવ-મનુષ્પાયુષ્ય ૧ સમચતુરસ ૧ અયશ
૧ ભય ૨ મનુષ્યદ્રિક ૧ શુભવિહાયોગતિ ૧ ઉચ્ચગોત્ર ૧ જાગુપ્તા ૨ દેવદ્રિક ૧ પરાઘાત ૪૦ કુલ
૯ નામકર્મની ૧ પંચેન્દ્રિયજાતિ ૧ ઉચ્છવાસ
૫ અંતરાય
૩૯
ઉપરોક્ત શેષ ૪૦ અધુવબંધી સદા બંધાતી નથી. એટલે બંધના વિરહવાળો કાળ હોઈ શકે છે. પરંતુ પંચેન્દ્રિયના ભવમાં ગુણપ્રત્યયિક કે ભવપ્રત્યયિક જે પ્રકૃતિઓ અબંધયોગ્ય છે તેનો જ અમુક નિયતકાળ સુધી અબંધ મળી શકે છે. એટલે ૩૩ અધુવબંધીનો અબંધકાળ પ૬/૫૭ ગાથામાં જણાવ્યો છે. પરંતુ બાકીની ૪૦ અધુવબંધીનો જણાવ્યો નથી. કારણ કે સાતા-અસાતા આદિ પ્રકૃતિઓ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org