________________
૧૦૩
વૈક્રિય રચનાકાલે અને અસત્યામૃષા વચનયોગ બેઇન્દ્રિયાદિ જીવોને જિલ્લા અને ભાષા હોવાથી હોય છે. તે જીવો અસ્પષ્ટ ચૈતન્યવાળા હોવાથી સત્ય-અસત્ય ઇત્યાદિ શેષ વચનયોગ મનયોગ તથા આહારક તે જીવોને તો સંભવતા જ નથી.
તથા ઇન્દ્રિયમાર્ગણામાં (જાતિમાર્ગણામાં) બેઇન્દ્રિય, તે ઇન્દ્રિય અને ચઉરિન્દ્રિય એમ વિકસેન્દ્રિયમાં ઉપરોક્ત છ યોગોમાંથી વૈક્રિયકાયયોગ અને વૈક્રિયમિશ્રકાયયોગ એમ બે યોગ વિના શેષ ચાર યોગ હોય છે. આ પ્રમાણે આ ગાથામાં કુલ ૧૦ માર્ગણામાં યોગ કહ્યા. છે ૨૭ कम्मुरलमीस विणु मण, वइ समइय छेय चक्खु मणनाणे। उरलदुगकम्मपढमंतिममणवइ केवलदुगंमि ॥ २८॥ (कार्मणौदारिकमिश्रं विना मनसि वचसि, सामायिकच्छेदचक्षुर्मनोज्ञाने। ૌલારિદિપ્રથમનિમમનોવનનિ (યો:) વર્નાદિi૨૮II)
શબ્દાર્થ. . વમુરતનીસ-કાર્પણ અને વેવરલુમનાને ચક્ષુદર્શન અને
ઔદારિકમિશ્ર, | મન:પર્યવજ્ઞાનમાં હોય છે. વિક વિના,
૩૨૯ ઔદારિકદ્વિક, મળવ મનયોગ અને
H= કાશ્મણકાયયોગ, - વચનયોગમાં પતિ - પહેલા અને છેલ્લા. સમયછેઝ સામાયિક અને મવડું મનયોગ અને વચનયોગ,
છેદોપસ્થાપનીયમાં, | વહુ મિત્ર કેવલહિકમાં હોય છે.
ગાથાર્થઃ-મનયોગ, વચનયોગ, સામાયિક ચારિત્ર, છેદોપસ્થાપનીય ચારિત્ર, ચક્ષુદર્શન અને મન:પર્યવજ્ઞાન એમ ૬ માર્ગણામાં કાર્પણ કાયયોગ અને ઓ. મિ. કાયયોગ વિના શેષ ૧૩ યોગ હોય છે. તથા કેવલજ્ઞાન અને કેવલદર્શનમાં
દારિકઢિક, કાર્મણ, પ્રથમ અને અંતિમ મનયોગ અને વચનયોગ એમ કુલ ૭ યોગો સંભવે છે. જે ૨૮ છે
વિવેચન :- મનયોગ આદિ છ માર્ગણામાં કાર્પણ અને ઔદારિકમિશ્ર વિના શેષ તેર યોગો હોય છે. આ બન્ને યોગો જીવને વિગ્રહગતિમાં અને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
