________________
પરિશિષ્ટ પહેલું
૧૩ માઈલ લાંખી પડી છે. તેના અગ્નિ તરફના છેડા ૩૫૦ પુટ ઊંચા છે. અગ્નિ તરફના વિભાગમાં ઘણી નાની મેાટી ગુફાઓ છે.
ત્રીજી ગુફામાં ગુપ્તવશી ચદ્રગુપ્ત રાજવી સંખ`ધે શિલાલેખ છે. દશમી ગુફામાં પ્રવેશ કરતાં સામે જ ભગવાન શ્રીપાર્શ્વનાથની પ્રતિમા છે. એ જૈન ગુફા છે, જે ૫૦ ફૂટ લાંબી અને ૧૨ ફૂટ પહેાળી છે. તેમાં ૫ એરડાઓ છે. ઉત્તર તરફના ઓરડાની દીવાલમાં માહ્મીલિપિના શિલાલેખ છે. ગુફાની બહાર ૬ ફૂટ ૨ ઈંચ લાંબુ પહેાળું ચારસ તળાવ છે.
ઉદયગિરિના આ જૈન લેખની પાંચમી લીટીમાં ગેાસૂર (ગાશમ)નું નામ છે તે જૈન આચાય છે.
સાંચીના સ્તૂપોમાં એક સ્તુપ ગાસુર પીલર નામથી ઓળખાય છે. તેમાં આ પ્રકારે શિલાલેખ મળે છે કે:
'
'सुनाक (?) विहारस्वामि गोसुर सिंहाबलिपुत्र रुद्ध "
માનવું પડે કે, આ અને શિલાલેખમાં આવેલ ગાસૂર તે એક જ વ્યક્તિ છે અને આ અને શિલાલેખા ઈ. સ. ૨૮૦ના છે. એટલે કે આ બન્ને સ્તૂપા જૈન સ્તૂપો છે.
( કનિંગહામ-આકિ ઓલૉજિકલ સર્વે આફ ઇંડિયા, વૉ ૧૦, પૃ૦ ૫૩ થી ૫૫, પૃ૦ ૬૩.)
C. લાટાચાય [ પૃ૦ ૨૩૬માં જોડવું. ]
જૈન મુનિએ પેાતાને રહેવા માટે મકાન આપનાર ગૃહસ્થને શય્યાતર તરીકે સ ંબોધે છે, અને તેના ઘરનાં આહારપાણી લેતા નથી. એક જ ગુરુના શિષ્યા જગ્યાની સંકડાશને લીધે જુદા જુદા ગૃહસ્થીઓના મકાનોમાં રહે ત્યારે શય્યાતર કેાને માનવા ? તેના ખુલાસા એવા મળે છે કે, અમુક સજોગોમાં દરેક મકાનાના માલિક શય્યાતર મનાય અને અમુક સ ંજોગામાં મૂળ ઉપાશ્રયના માલિક જ શક્યાતર મનાય. આ બાબતમાં લાટાચાર્યના એવા મત છે કે, જે મકાનમાં આચાર્ય રહે તેના માલિક શય્યાતર મનાય. ખોજા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
