Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 02

SR No.: 001064
Original Sutra Author: Shyamacharya
Author: Punyavijay, Dalsukh Malvania, Amrutlal Bhojak
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 1971
Total Pages: 934
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Metaphysics, & agam_pragyapana
File Size: 16 MB

Page 214

[૧૯૫]... અન્ય આવૃત્તિઓમાં પ્રસ્તુત બે સ્થાનોમાં અનુક્રમે (સૂ૦ ૧૯૬) અને દાળ (સૂ૦ ૨૧૦) પાઠ છે. ફરક એટલો જ કે શિ આવૃત્તિમાં ૨૧૦ મા સૂત્રના સૂચિત સ્થાનવાળો પાઠ પડી ગયો છે.
૪૯. ૬૫૭મા સૂત્રના અંતમાં આવેલો હિંતો અસુરકુમા૨Tી (મૃ૧૭૭) આ પાઠ અમને • સંસક પ્રતિ સિવાયની બધી પ્રાચીન-પ્રાચીનતમ સૂત્રપ્રતિઓએ આપ્યો છે. આ પાઠથી પ્રસ્તુત સૂત્રગત પ્રશ્નના ઉત્તરને સમજવામાં જરાય મુશ્કેલી પડતી નથી, એટલું જ નહીં, રચનાની દૃષ્ટિએ સૂત્રપાઠ આવો હોવો વધારે સંગત પણ લાગે છે. પ્રસ્તુત પાઠના સ્થાનમાં ર તથા શિ આવૃત્તિમાં હિંતો મસુરનામા તેહિંતો માળવવા આવો પાઠ છે. સમિતિની મુo સંજ્ઞક પ્રતિને આ પાઠ અમારી આવૃત્તિમાં નોંધવો રહી ગયો છે, તેથી તેને પ્રસ્તુત ગ્રંથના પહેલા ભાગના શુદ્ધિપત્રકમાં જણાવ્યો છે. ઇ તથા આવૃત્તિમાં પ્રસ્તુત પાઠના સ્થાનમાં અનુક્રમે આવો પાઠ છે–હૂિંતો મસુવુમન તેહૂિંતો વિ માળિથવા તથા હિંતો અમુકુમાર તેહિંતો વાળનંતા વિ માચિવા અહીં સંજ્ઞક પ્રતિનો પાઠ નીચે ટિપ્પણમાં આપ્યો છે તે મુજબ મ તથા ! આવૃત્તિમાં હિંતો અમુકુનારા તેહિંતો વાળમંતરા વાચા | આવો પાઠ છે.
૫૦. ૧૭૬૫ [૨] સૂત્રના અંતમાં આવેલો ! જવ મં(પૃ. ૩૮૭) આ સંગત સૂત્રપાઠ સમગ્ર સૂત્રપ્રતિઓએ આપ્યો છે. ધ આવૃત્તિમાં અહીં આવો જ પાઠ છે. અને તે સિવાયની અન્ય આવૃત્તિઓમાં પ્રસ્તુત પાઠના સ્થાને ra મા માળિયા પાઠ છે. અહીં ટિપ્પણીમાં મુ. સંજ્ઞક પ્રતિનો પાઠ અવધાનથી મા માળચળ્યા આવો છપાયો છે તેને બદલે પૂર્વ gિ નવ મં માળિયષ્ય આવો પાઠ સમજવો.
૫૧. ૧૮૬૪મા સૂત્રમાં બે વાર આવેલું TM (પૃ. ૪૦૦, ૫૦ ૯-૧૦) સૂત્રપદ અમને ઘ૦ અને q ૨ સંજ્ઞક પ્રતિઓ સિવાયની અન્ય પ્રાચીન-પ્રાચીનતમ સૂત્રપ્રતિઓએ આપ્યું છે. અહીં g૦ અને પુ૨ સંજ્ઞક પ્રતિમાં અને અદ્યાવધિ પ્રકાશિત થયેલી સમગ્ર આવૃત્તિઓમાં પુષ્ક શબ્દ છે. પ્રાચીન બહુસંખ્ય પ્રતિઓના પાઠની દૃષ્ટિએ અને પ્રાચીન પ્રયોગની દૃષ્ટિએ પ્રસ્તુત પુષ્પા શબ્દનું આગવું મહત્વ છે. અભ્યાસીની અનુકૂળતા માટે કોઈવાર વિદ્વાન લેખકે કે શોધકે લખેલી કે શોધેલી પ્રતિઓમાં પ્રાચીન પ્રયોગનું પરિવર્તન થતું તેના ઉદાહરણરૂપે પ્રસ્તુત પાઠભેદ સૂચવી શકાય.
પર. ૧૩૧૯ મા સૂત્રમાં આવેલું હોgિr (પૃ. ૩૦૯) સૂત્રપદ સમગ્ર સૂત્રપ્રતિઓ આપે છે. પ્રસ્તુત સૂત્ર જેમાં છે તે ચોથા દ્વારા પ્રારંભથી સૂત્રો જોવાથી પણ અહીં પ્રથમ વિભક્તિ અર્થાત પ્રસ્તુત ટોનિ પાઠ સંગત જ જણાય છે. આમ છતાં અદ્યાવધિ પ્રકાશિત થયેલી સમગ્ર આવૃત્તિઓમાં પ્રસ્તુત શબ્દના બદલે રોબ્સ શબ્દ છે. પછી વિભક્તિથી પણ અર્થસંગતિ થઈ શકે તેમ છે જ, છતાં અમે ઉપયોગમાં લીધેલી પ્રાચીન-પ્રાચીનતમ પ્રતિઓનો પૂર્વાપર સૂત્રસંદર્ભને અનુસરતો આ પાઠ સાચો છે.
પ૩. ૧૩૬૦ મા સૂત્રમાં આવેલો સંજયારંગ, કાળેલું આ સૂત્રપાઠ અમે ઉપયોગમાં લીધેલી સમગ્ર સૂત્રપ્રતિઓએ આપ્યો છે તેથી તે મૌલિક પાઠ છે; જ્યારે અદ્યાવધિ પ્રકાશિત થયેલી આવૃત્તિઓમાં આ પાઠના સ્થાનમાં સંડયાસંગgo પુછી . . કહmi આવો પાઠ છે. અર્થની દૃષ્ટિએ જરાય બાધક નહીં એવો આ પાઠભેદ વિરલ પ્રતિમાં મળતો હોવો જોઈએ.
૫૪. ૧૭૫૧ માં સૂત્રમાં આવેલો ૩ફ્લો વિદિવાને વા વાયાવિક્રમ વા (પૃ. ૩૮૪, ૫૦ ૧૩) આ સૂત્રપાઠ અમે ઉપયોગમાં લીધેલી સમગ્ર સૂત્રપ્રતિઓએ આપ્યો છે. ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય બંધના નિરૂપણરૂપ સંદર્ભમાં પ્રસ્તુત સૂત્રપાઠ છે. આ પાઠની ટીકા આ પ્રમાણે છે