________________
નન્દિસૂત્રવિશેષ
૫૧ નન્દિસૂત્ર (સૂ) ૮૪) અને પાક્ષિકસૂત્રના સૂત્રકીર્તનમાં કાલિક શ્રુતમાં લુવા વિમાનવિમરી ૧૧ થી આરંભીને વેસ્ટૅરોવવાખ ૨૨ સુધીનાં જે સૂત્રનામો છે તેમ જ પ્રાચીન નન્દિસૂત્રની પ્રતિઓ અને ચૂણિ-ટીકાઓમાં જે ક્રમભેદ, પાઠભેદ અને વ્યાખ્યાભેદની પરંપરા છે તેમાં ઉપર જણાવેલો
વિતરકાળ સમાચT - આદિ પાઠ એક નવી પરંપરામાં ઉમેરો કરે છે. નદિસૂત્રકાર અને પાક્ષિકસૂત્રકાર વિદ્યા વિનાપવિમરી આદિ સૂત્રનામોને જુદા જુદા સૂત્રગ્રંથ તરીકે જણાવે છે;
જ્યારે સ્થાનાંગસૂત્રમાં એ જ નામોને–ગ્રંથોને સંવિતઃસાસૂત્રના દશ અધ્યયનરૂપે જણાવ્યાં છે, નન્ટિસત્રમાં થયેલા ક્રમભેદ અને પાઠભેદના નિર્ણય માટે સ્થાનાંગસૂત્રનો આ પાઠ અતિમહત્વનો છે. આ પાઠને લક્ષમાં રાખીને નન્દિસૂત્રનો પાઠ આ પ્રમાણે થઈ શકે–અળવવાદ રદ્દ વળોવાઈ ૨૭ વવાણ ૨૮ વેરંધરોવવા૨૧ સમોવવા ૨૦. આમ કરવાથી નન્દિસૂત્રના પાઠની રથાનાંગસૂત્ર સાથે એકવાક્યતા આવી શકે.
मियापुत्ते १ य उज्झितए २ अभग्ग ३ सगडे ४ बहस्सती ५ नंदी ६। उंबर ७ सोरियदत्ते ८ य देवदत्ता ९ य अंजू १० या ॥ १॥
(કર્મવિપાકદશા, પત્ર ૫) आणंदे १ कामदेवे २ य गाहावइ चुलणीपिया ३। सुरादेवं ४चुल्लसयए ५ गाहावा कुडकोलिए६॥१॥ सद्दालपुत्ते ७ महासयए ८ नंदिणीपिया ९ सालिही पिया १० ।
(ઉપાસકદશા, પત્ર ૧) गोयम १ समुह २ सागर ३ गंभीरे ४ चेव होइ थिमिते ५ य । अयले ६ कंपिल्ले ७ खलु अक्खोभ ८ पसेणती ९ विण्हू १० ॥
(અન્નકૃદંશ, પત્ર ૧) जालि १ मयालि २ उवयालि ३ पुरिससेणे ४ य वारिसेणे ५ य।। दीहदंते ६ य लहदंते ७ य वेहल्ले ८ वेहासे ९ अभये त्ति य कुमारे १० ॥
(અનુત્તરોપ પાતિકદશા, પત્ર ૧) पंचविहो पण्णत्तो जिणेहिं इह अण्हओ अणादीओ। हिंसा १ मोस २ मदत्तं ३ अब्बंभ ४ परिग्गहं ५ चेव ॥ (पत्र ४) पढम होइ अहिंसा १ बितियं सच्चवयणं ति पण्णत्तं २। दत्तमणुन्नायं संवरो ३ य बंभचेर ४ मपरिग्गहत्तं ५ च ॥ (पत्र ९९)
(પ્રશ્નવ્યાકરણદશા) સ્થાનાંગસૂત્રગત વિલાસાઓ અને ૩વારાગોનાં અધ્યયનોનાં નામ વર્તમાન વિપાકેદશાસૂત્ર અને ઉપાસકદશાસૂત્રમાંનાં નામો સાથે સરખાવતાં પાઠભેદ હોવા છતાં વિષયસામ્ય
છે. પણ અંત:વસામો અનુત્તવવાઉચાઓ અને પુષ્ટિવાTTUTલામોનાં અધ્યયનોનાં નામો સાથે વર્તમાન આ ત્રણ આગમોનો મેળ નથી. ટીકાકાર શ્રી અભયદેવસૂરિ મહારાજે સ્થાનાંગ સૂત્રગત પ્રસ્તુત અધ્યયનોનાં નામોને જુદી વાચનાનાં- આ ત્રણ આગમોને લક્ષીને–હોવાનું જણાવ્યું છે. જઓ સ્થાનાંગસૂત્રટીકા પત્ર પ૦૯-૧૦. સૂત્ર ૯૮ चउन्विहे दिहिवाए पं०, तं० - परिकम्म सुत्ताई पुन्वगए अणुजोगे।
(સ્થાનાંગ. સ્થા૦ ૪, ઉ. ૧, સૂત્ર ૨૬૨, પત્ર ૧૯૮)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
