Nandisutt and Anuogaddaraim

SR No.: 001062
Original Sutra Author: Devvachak, Aryarakshit
Author: Punyavijay, Dalsukh Malvania, Amrutlal Bhojak
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 1968
Total Pages: 764
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Ethics, agam_nandisutra, & agam_anuyogdwar
File Size: 14 MB

Page 65

સંપાદકીય
छव्विहा उग्गहमती पं०, तं ० - खिष्पमोगिण्हति बहुमोगिण्हति बहुविधमोगिण्हति धुवमोगिण्हति अणिस्सियमोगिण्हइ असंदिद्धमोगिण्हह । छव्विहा ईहामती पं० तं०- खिप्पमीहति बहुमीहति जाव असंदिद्धमीहति । छव्विहा अवायमती पं० तं० - खिप्पमवेति जाव असंदिद्धं अवेति । छन्विधा धारणा पं०, तं०- बहुं धारे बहुविहं धारे पोराणं धारेति दुद्धरं धारेति अणिस्थितं धारेति असंदिद्धं धारेति ।
( स्थानांग० स्था० १, ३०३, ०५१० )
४४
સૂત્ર પર્
आभिणिबोहियणाणस्स णं छव्विहे अत्थोग्गहे पं० तं० - सोइंदियअत्थोग्गहे जाव नोइं दियअत्थोग्गहे |
"
( स्थानांग० स्था० १, ७०३, सू० १२५, पत्र ३७० ) छवि अत्युग्गहे प०, तं० - सोइंदिय अत्थुग्गहे चक्खुइंदिय अत्युग्गहे घाणिदिय अत्थुग्गहे जिभिदियअत्युग्गहे फासिंदिय अत्युग्गहे नोइंदियअत्थुग्गहे ।
( समवायांगसूत्र सभ० ६, पत्र ११ )
सूत्र ६८-७०
या त्रएणु सूत्रोभां कालिकोपदेश, हेतूपदेश भने दृष्टिवादोपदेश भए प्रहारना संशिश्रुतनी જે વ્યાખ્યા આપી છે તે કરતાં જુદા પ્રકારની વ્યાખ્યા આવશ્યકચૂર્ણિકારે કરી છે. આવશ્યકચૂર્ણિકારને બાદ કરતાં જૈનશાસ્ત્રમાં સર્વત્ર નન્દિત્રકારની વ્યાખ્યાને જ સ્થાન મળ્યું છે. બન્નેય વ્યાખ્યાકારોની વ્યાખ્યાને ધ્યાનમાં લેતાં એ સ્પષ્ટ જણાય છે કે—નન્દિત્રકાર મતિજ્ઞાનને લક્ષમાં રાખીને સંન્નિષદની વ્યાખ્યા કરે છે, જ્યારે આવશ્યકચૂર્ણિકાર શ્રુતજ્ઞાનને લક્ષમાં રાખીને સંન્નિષદની વ્યાખ્યા કરે છે. આવશ્યકણિનો પાઠ આ પ્રમાણે છે :
इयाणि सण्णसुयं भण्णति-सण्णी णाम जो संजाणति, ईहाऽपोहादिगुणजुत्तोत्ति वृत्तं भवति, तस्स जं सुतं तं सष्णिसुतं भण्णति तं च तिविहं, तं जहा - कालिओ देसेण १ हेतुगोवदेसेण २ दिहिवाइओवदेसेणं ३ ति । तत्थ कालिओवदेसो णाम जो सज्झाओ कालनियमेण पढिजति सो कालिओ भण्णति, तस्स उवदेसो कालिओवएसो, तेण जस्स अत्थि ईहाडवूहा मग्गणा य गवेसणा सो कालिओवदेसेण सण्णी भण्णति । सो पुण सण्णी सद्दं सोऊण तस्स अत्थं ईहितुकामो अनंतपदेखिए खंधे मणपाउग्गे अनंते कायजोगेण घेत्तुं मणयति, ततो तस्स सण्णिणो जहा चक्खुसामत्थजुत्तस्स पुरिसस्स पगाससंजुत्ते रूवे उवलद्धी भवति एवं तस्स वि सोइंदियाईहि पंचहिं मणेण य जुत्तस्स सद्द सोऊणं अत्थोवलद्धी भवति, से त्तं कालिओवदेसेणं सण्णिसुतं भण्णति १ । इयाणि हेउगोवएसेणं सण्णिसुतं भणति - तत्थ हेउगोवएसो त्ति वा कारणोवएसो त्ति वा पगरणोवएसो त्ति वा एगट्ठा। सो य उगोवएसो गोविंदणिज्जुत्तिमादितो, तम्मि भणिते जस्स - अभिसंधारणपुव्विया करणसत्ती अत्थि सो सन्नी लब्भति अभिसंधारणपुब्विया णाम मणसा पुण्वापरं संचितिऊण जा पवित्ती निवित्ती वा सा अभिसंधारण पुग्विगा करणसत्ती भण्णति, सा य जेसिं अत्थि ते जीवा जं सद्दं सोऊण बुज्झति तं हे गोवरसेण सष्णिसुयं भण्णति २ । इयाणिं दिडिवा इगोवदेसेणं सण्णिसुयं भण्णइ तत्थ दिट्ठिवाओ चोद्दस पुव्वाणि, तस्स उवदेसो दिडिवाओवदेसो तेण, जेहिं कम्मेहिं सण्णिभावो आवरितो तेसिं केसिंचि खएण केसिंचि उवसमेणं सण्णिभावो लब्भति, सो य सण्णी जं सद्दं सुणेति सुणित्ता य पुब्वावरं बुज्झति तं दिट्टिवाइओवदेसेण सष्णिसुयं भण्णति ३ । से त्तं सन्निसुतं ।