________________
र श्री त्रिषष्टि शलाका पुरुष चरित्र
હું પર્વ છછું.
સગ ૧
લો.
શ્રી કુંથુનાથ ચરિત્ર - જગતમાં જયવંત એવા કુંથુસ્વામીની દેશનાવાણી જય પામે છે, જે વાણી મહાહરૂપ પાષાણને ભેદવામાં સરિતાના મોટા પૂર જેવી છે. સંસારસાગરને મથન કરવામાં મંદરાચલ જેવું લેયપતિ શ્રી કુંથુસ્વામીનું પવિત્ર ચરિત્ર હવે કહું છું.
આ જંબૂદ્વીપના પૂર્વ વિદેહ ક્ષેત્રમાં શોભાથી સ્વર્ગનો પણ વિજય કરનાર આવ7 નામે વિજ્ય છે. તેમાં ખાંડ નામે એક મોટી નગરી છે. ત્યાં સર્વ ગુણનું પાત્ર અને ધર્મધુરંધર જનની સીમા જે સિંહાવહ નામે રાજા હત; તે ધર્મનો આધાર, પાપને કુઠાર, ન્યાયનું કુળગૃહ અને સમૃદ્ધિની જન્મભૂમિ જે હતું તેને વિચાર મનની જેમ વિદ્વાનને પણ દુર્લક્ષ હતું તેનું પ્રભુપણું ઈંદ્ર જેવું હતું અને ઉત્સાહ વિષણુના જે તે સમુદ્રની પેઠે તેની મર્યાદા ઉલ્લંઘન થતી નહતી, પરંતુ એ શક્તિમાન રાજા સ્વયમેવ આ જગતને મર્યાદામાં રાખતું હતું. તેના ધનુષ્યનો વિનિ લક્ષમીઓને આકર્ષણ મંત્ર, શત્રુઓને ભેદમંત્ર અને પૃથ્વીને રક્ષામંત્ર હેય તે શોભતે હતે. તે ધર્મને માટેજ પૃથ્વીનું રાજ્ય કરતા હતા, પણ દ્રવ્યને માટે નહીં. સર્વદા ધર્મનિષ્ઠ પુરૂષને દ્રવ્યપ્રાપ્તિ તે આનુષગિક (અવાંતર). ફળરૂપ હોય છે. તત્ત્વવેત્તાઓમાં અગ્રેસર એ સિંહાવહ રાજાએ ભજનને ભેગીની જેમ અનાસક્તપણે ભેગને ભેગવતાં કેટલેક કાળ નિર્ગમન કર્યો.
એકદા સમુદ્રની વેલા (ભરતી)ની જેમ અધિક વૈરાગ્ય ધારણ કરી તેણે સંવરાચાર્ય પાસે જઈને દીક્ષા ગ્રહણ કરી. તીવ્ર વ્રતને પાળતા અહંત આરાધનાદિ કેટલાક સ્થાનકોની આરાધનાવડે તેમણે તીર્થંકરનામકર્મ ઉપાર્જન કર્યું. કાળગે મૃત્યુ પામીને એ સમદ્રષ્ટિ અને સમાધિસ્થ મહાશય સર્વાર્થસિદ્ધ નામના અનુત્તર વિમાનમાં દેવતા થયા.
આ જ બદ્રીના ભરતક્ષેત્રમાં હસ્તિનાપુર નામે મોટું નગર છે. તેમાં આવેલા ચૈત્યોની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org