Book Title: Yayavara
Author(s): Sukhlal Sanghavi
Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249260/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAyAvara [ 37] zrIraMga nA gayA aMkamAM "ApaNAM yAyAvara paMkhIo' e nAme zrI. mAdhavasiMha solaMkIne ati suMdara ane mahattvapUrNa lekha chapAyele che. emAM " Migrant Birds" mATe "yAyAvara" zabda yojAyelo che. e lekha sAMbhaLatAM mane yAyAvara pada e artha mATe bahu uparyukta lAgyuM ane mitre sAthe carcA thatAM ucita lAgyuM ke e pada vize atre kAMIka lakhavuM. saMskRtamAM ya dhAtu che, ene artha javuM-gati karavI thAya che. gujarAtI ke hiMdI 'jA e A "mA" dhAtu parathI Avela che. jA jA kare che ema ApaNe belIe chIe tyAre evo bhAva sUcavIe chIe ke te vyakita vAraMvAra athavA bahu ja cAlyA kare che, jema gujarAtImAM "jA jA' vaparAya che tema ja saMskRtamAM "yAyAti" evuM rU5 vaparAya che. e ja saMskRta rUpa uparathI svabhAvanA arthamAM "vara' pratyaya lAgatAM "yAyAvara" zabda banelo che. eTale ene sIdhe artha e thAya ke aneka vAra ke bahu vAra janAra yA javA-AvavAnA svabhAvavALo. A te zabdanA mULa dhAtu ane rUpa vize saMketa thayo. bhAratIya vAbhayamAM "yAyAvara 56 viziSTa arthamAM vaparAyeluM che. e arthamAM ene vyutpattisiddha artha to Ave ja che, uparAMta paraMparAgata rUDha artha paNa rahe che. yAyAvara e kahevAtA, jeo koI eka sthAne baMdhAI na rahetAM parivrAjakanI peThe cAlyA karatA ane jema parivAjane kaI sthAnamAM na baMdhAtAM bhramaNa kare tema yAyAvaro paNa aliptabhAve vicaryA karatA. mahAbhAratamAM evA yAyAvara gaNene nirdeza che. te sUcave che ke yAyAvara e koI ekAda raDIkhaDI vyakti na hatI, paNa yAyAvaranA gaNo yA saMgha paNa hatA. vaLI mahAbhAratamAM ja jarakAra nAmanA RSine yAyAvaramAM zreSTha kahyA che. AthI spaSTa che ke jema bauddhomAM bhikSusaMdha, jemAM munisaMdha tema A dezamAM tApasasaMdha tapasvasaMdha ane yAyAvarasaMdha paNa hatA. paraMtu yAyAvara kahevAte RSi mAtra bhramaNane kAraNe ja e nAmathI na Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1008] darzana ane ciMtana oLakhAte sAthe sAthe enAmAM viziSTa guNanI apekSA paNa rahetI. e apekSA eTale enuM aparigrahI jIvana. zrIbhAgavatamAM zAlIna, yAyAvara, zila ane uMchana evI cAra brAhmaNanI vRttio yA AjIvikAno nirdeza che. yAyAvara e eka jAtanI AjIvikA che. eno artha bhAgavatavRttikAra zrIdhare darzAvyA che-ane te egya ja che ke -e pramANe hamezA anAjanI bhikSA mAMgavI te yAyAvaravRtti. je vipra vyakti pitAnI pAse kaze saMgraha na rAkhatAM jarUriyAta pramANe haMmezA anAjanI bhikSA mAMgI le te tenI yAyAvaravRtti kahevAya. mULamAM AvI vRtti pAchaLa ucca AzayavALA aparigrahane bhAva ja rahe che. AvI vRti dhAraNa karanAra hoya te yAyAvara kahevAya. A rIte A dezamAM aparigraha upara vana dhAraNa karatA aneka saMta-muniomAM yAyAvara e eka prakArano varga hate. (Aje bhale taddana alpa pramANamAM, te paNa tevA varganI sAva khoTa nathI.) yAyAvara zabda pANini vA vaiyAkaraNae siddha karyo che. mahAbhArata, rAmAyaNa, smRti ane bhAgavata AdimAM e vaparAyele maLe che. AvA bhAvapUrNa "yAyAvara' zabdane aMgrejI zabda "mAIgreTarI barDane mATe ja enA yAjake bahu kauzala darzAvyuM che, ema mane lAge che. je yAyAvara e bramaNala ane aparigrahavRtti dhAraNa karanAra evo koI varga hatA. te yuropanA ane uttara eziyAnA dUradUranA pradezamAMthI hajAro mAIlanI alita yAtrA karI gujarAtamAM ane A dezamAM AvanAra pakSIo mATe e zabda vaparAya tyAre kahevuM joIe ke eNe pitAne mULa bhAva sAcavI rAkhyo che. prakRtirasika bhAIzrI harinArAyaNa AcAryuM kadAca sarvaprathama yAyAvara zabda pakSIo mATe-mAIgreTarI basa mATe vAparyo che, te temanuM brAhmaNasulabha ciMtana sucave che. -zrIraMga, eprila 1956.