Book Title: Virti Vicharna
Author(s): Punyavijay
Publisher: Z_Parmarthik_Lekhsangraha_005006_HR.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249623/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAramArthika lekhasaMgraha [ 135 virati-vicAraNuM virati" eTale "mUkAvuM" athavA ratithI virUddha, eTale rati nahi te. aviratimAM traNa zabdane e saMbaMdha che ke-a vi + rati. a-nahi +vi-virUddha + rati-prItimoha eTale prIti-moha virUddha nahi te "avirati" che. te aviratipaNe pAMca iMdriya, chaThuM mana, pAMca sthAvara jIva ane eka trasa jIva-ema bAra prakAre che. e siddhAMta che ke-kRti vinA jIvane pApa lAgatuM nathI. te kRtinI jyAM sudhI virati karI nathI, tyAM sudhI aviratipaNAnuM pApa lAge che. samasta evA cauda rAjalekamAMthI tenI pApakriyA cAlI Ave che. keI jIva kAMI padArtha jI maraNa pAme ane te padArthanI yojanA evA prakAranI hoya ke te jela padArtha jyAM sudhI rahe tyAM sudhI tenAthI pApakriyA thayA kare, te tyAM sudhI te jIvane aviratipaNAnI pApakriyA cAlI Ave che. jo ke jIve bIjo payaya dhAraNa karyothI agAunA paryAya samaye je je padArthonI cejanA karelI che tenI tene khabara nathI, te paNa tathA hAlanA paryAyanA samaye te jIva te jelA padArthanI kriyA nathI karato, to paNa jyAM sudhI tene mehabhAva viratipaNAne nathI pAmyA, tyAM sudhI avyaktapaNe tenI kriyA cAlI Ave che. hAlanA paryAyanA samaye tenA ajANapaNAne lAbha tene maLI zakatuM nathI. te jIve samajavuM joItuM hatuM ke padadhI rahe tyAM viratipaNAnI karyothI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 ] zrI jI. a. jaita granthamALA A paTTAthI thatA prayAga jyAM sudhI kAyama raheze, tyAM sudhI tenI pApakriyA cAlu raheze. te ceAjelA padAthathI avyaktapaNe paNa thatI lAgatI kriyAthI mukta thavuM DAyA mAhabhAvane mUkavA. meAha mUkavAthI eTale viratipaNuM karavAthI pApakriyA baMdha thAya che. te viratipaNuM te ja paryAyane viSe AdaravAmAM Ave, eTale cALelA padArthInA ja bhavane viSe ADhavAmAM Ave, te te pApakriyA jyArathI viratipaNuM Adare tyArathI AvatI baMdha thAya che. ahIM je pApakriyA lAge che te cAritrameAhanIyanA kAraNathI Ave che. te meAhabhAvanA kSaya thavAthI AvatI aMdha thAya che. kriyA e prakAre thAya che. eka vyakta eTale pragaTapaNe ane bIjI avyakta eTale apragaTapaNe, avyaktapaNe thatI kriyA jo ke tamAmathI jANI nathI zakAtI, paraMtu tethI te thatI nathI ema nathI. pANIne viSe lahera athavA hilleALa te vyaktapaNe jaNAya che, para Mtu te pANImAM gaMdhaka athavA kasturI nAMkhI hAya ane pANI zAMtapaNAmAM hAya, teA paNa tene viSe gaMdhaka athavA kasturInI je kriyA che te jo ke DhekhAtI nathI, tathApi temAM avyaktapaNe rahelI che. AvI rIte avyaktapaNe thatI kriyAne zraddhavAmAM na Ave ane mAtra vyaktapaNAne zraddhavAmAM Ave, te eka jJAnI jene viSe aviratirUpa kriyA thatI nathI te bhAva ane bIjo uMdhI gayelA mANasa je kAMI kriyA vyaktapaNe karatA nathI te bhAva samAnapaNAne pAme che; paraMtu vAstavika rIte tema che Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAramArthika lekhasaMgraha [ 137 nahi. uMghI gayela mANasane avyaktapaNe kriyA lAge che. A ja pramANe je mANasa-je jIva cAritramehanIya nAmanI nidrAmAM suto che tene avyakta kiyA lAgatI nathI ema nathI. je mehabhAva kSaya thAya to ja aviratirUpa cAritramehanIyanI kriyA baMdha paDe che. te pahelAM te baMdha paDatI nathI. kiyAthI thate baMdha mUkhya evA pAMca prakAre che. (1) mithyAtva pAMca, (2) avirati bAra, (3) kaSAya pacIza, (4) pramAda, ane (5) ga paMdara. A viSaya karmagraMthAdikamAMthI samajavA gya che. jyAM sudhI mithyAtvanI hAjarI hoya tyAM sudhI aviratipaNuM nirmULa thatuM nathI eTale jatuM nathI, paraMtu je mithyAtvapaNuM khase te aviratipaNAne javuM ja joIe e nisaMdeha che kAraNa ke-mithyAtvasahita viratipaNuM AdaravAthI mohabhAva ja nathI. jyAM sudhI mohabhAva kAyama che tyAM sudhI atyaMtara viratipaNuM thatuM nathI ane mUkhyapaNe rahele e je mehabhAva te nAza pAmavAthI atyaMtara aviratipaNuM rahetuM nathI ane je bAhya aviratipaNuM AdaravAmAM na AvyuM hoya te paNa atyaMtara che te saheje bahAra Ave che. atyaMtara viratipaNuM prApta thayA pachI ane udaya AdhIna bAhyathI viratipaNuM na AdarI zake te paNa, jyAre udayakALa saMpUrNa thaI rahe tyAre saheje viratipaNuM rahe che; kAraNa ke atyaMtara viratipaNe pahelethI prApta thayeluM che; jethI have aviratipaNuM che nahi ke te aviratipaNAthI kiyA karI zake. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138] zrI cha. a. jaina granthamALA mAhabhAvavaDe karIne ja mithyAtva che. mehabhAvane kSaya thavAthI mithyAtvane pratipakSa je sabhyatvabhAva te pragaTe che. mATe tyAM AgaLa mehabhAva kema hoya? athatuM heta nathI. je evI AzaMkA karavAmAM Ave ke-pAMca Idriya, chaThuM mana, pAMca sthAvarakAya ane chaThI trasakAya-ema bAra prakAre virati AdaravAmAM Ave, te lokamAM rahelA jIva ane ajIva rAzi nAmanA be samUha che, temAMthI pAMca sthAvarakAya ane chaThThI trasakAya maLI jIvarAzinI virati thaI paraMtu lekamAM rakhaDAvanAra eTale ajIvarAzi je jIvathI para che te pratye prIti tenuM nivRtipaNuM AmAM AvatuM nathI, tyAM sudhI virati zI rItie gaNI zakAya? tenuM samAdhAnapAMca IMdriya ane chaThA manathI je virati karavI che tenuM je viratipaNuM che, temAM ajIvarAzinI virati AvI jAya che. A rIte je jIva mohabhAvane kSaya, kSayopazama ke upazama kare che teTalA pramANamAM te viratine pAmavA gya bane che. karmasattA ane AtmasattA karmanA acaLa niyamanI ameghatA joIne ghaNuo DarI jAya che, paNa temAM tevuM karavA jevuM kAMI nathI. jema karmanI sattA baLavAna che, tema AtmAnI sattA tenA karatAM anaMtaguNa baLavAna che. yogya sAdhane ekaThA karI puruSArtha karatAM AtmAnI sattA AgaLa karmo dhrujI uThe che.