Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ thakumAra 30. vajrakumAra tuMbIvana zaheramAM dhanagiri nAmano paisAdAra brAhmaNa raheto hato. tene sunaMdA nAme suMdara patnI hatI. teo khUba ja AnaMdathI jIvatA hatA. sunaMdA jyAre garbhavatI hatI tyAre eNe eka suMdara svapna joyuM hatuM. tenA vidvAna patine teNe svapnAnI vAta karI. tenA patie kahyuM ke tuM suMdara ane tejasvI bALakane janma Apaze. eka divasa siMhagiri nAmanA jaina AcArya te zaheramAM AvyA. dhanagigira ane tenI patnI sunaMdA temanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA niyamitapaNe jatA. AcAryano upadeza sAMbhaLIne dhanagirino AtmA jAgrata thaI gayo ane tene saMpatti, kuTuMba tathA jagatanA tamAma sukhomAMthI rasa UThI gayo. teo saMsAra choDIne sAdhu thavAnuM nakkI karyuM. teNe potAnI patnIne potAno nirNaya jaNAvyo, tene khUba ja AghAta lAgyo. teNe potAnA patine sAthe ja rahIne jiMdagI vitAvIe tema samajAvavA prayatna karyo. ApaNane jyAre bALaka AvavAnuM che to ApaNe baMne sAthe ja bALakano uchera karIe. paNa dhanagiri koI hisAbe potAnA nirNayamAM bAMdhachoDa karavA taiyAra na hatA. teNe potAnA kuTuMbane Arthika muzkelI nA paDe te mATe yogya vyavasthA karI. sunaMdA dharmiSTha vepArI dhanapAlanI dIkarI hatI tethI tene dharmamAM UMDI samaja hatI, tethI tene dhanagirino nirNaya svIkArI lIdho. pote eka sadguNI mANasanI patnI hatI tema mAnI potAnI jAtane AzvAsana ApyuM. thoDA samaya bAda sunaMdAe suMdara putrane janma Apyo. te khUba ja hasamukho hovAthI sahune vahAlo hato. jotAveMta ja sahune gamI jato. sunaMdAe teno janma prasaMga AnaMdathI Ujavyo. dIkarAne ucheravAnuM sukha tene maLyuM paNa lAMbo samaya nA TakyuM. eka vAra pADozamAMthI maLavA AvelI strIo tenA pati vize vAto karavA lAgI. eka strIe kahyuM, "jo dhanagirie dIkSA na lIdhI hota to putrajanmanI UjavaNI dhAmadhUmathI karI hota.' bhALaka nAno hato paNa 'dIkSA' zabda sAMbhaLatAM vicAramAM paDI gayo. ene ema lAgyuM ke 'dIkSA' rAbda pahelAM kyAMka sAMbhaLyo che. vicAra karatAM karatAM ekAeka tene teno pAchalo bhava yAda Avyo. ene samajAyuM ke te sAcA AdhyAtmika mArga para che. teNe nakkI karyuM ke mane mAnava avatAra maLyo che to eno huM mArA AtmAnA uddhAra mATe pUrepUro upayoga karIza. e paNa enA pitAnI jema sAdhu thaze. potAnI mAtA tene dIkSA nahi levA de e paNa ene samajAI gayuM, kAraNa ke e ja enuM sarvasva hato, tethI mAtAnI AjJA meLavavA zuM karavuM te aMge vicAravA lAgyo. aMte eNe evuM nakkI karyuM ke mAtA tene manathI hA nahi pADe to te evI paristhitinuM nirmANa karaze ke te tenAthI kaMTALIne tene javA de, te pAraNAmAM suto nAno bALaka hato ane e vicAravA lAgyo, "huM satata raDyA ja karIza to mArAthI kaMTALI jaze ane chuTakAro meLavavA prayatna karaze." teNe potAno vicAra bIjI ja paLe amalamAM mUkyo. teNe jorajorathI raDavAnuM zarU karyuM. tenI mAtAe AvIne tene zAMta karavA mAMDyo paNa te chAno na ja rahyo. tenA badhA ja prayatno niSphaLa gayA. te tene vaidya pAse laI gaI. paNa temanI davAthI paNa phera na paDyo. bALakanI yukti kAragata nivaDI. bALakane khUba prema karatA pADozIo paNa bALakanA raDavAthI kaMTALI gayA. tenI mAtA bALakanuM zuM karavuM te nakkI na karI zakI. bALaka cha mahinAnuM hatuM tyAre sAdhu dhaniMgara (bALakanA pitA) ane AcArya siMhagiri pharI te nagarImAM AvyA. sunaMdAe jyAre jANyuM tyAre teNe bALaka tenA pitAne ApavAnuM vicAryuM. rojanA gocarInA samaya pramANe dhanagiri munie gocarI mATe AcAryanI AjJA mAMgI. AcArya siMhagirie kahyuM, "dhanagiri Aje koI tamane jIvaMta vastu Ape to paNa tame svIkArajo.'' AcArya pAse agamya zakti hatI ane temane khabara hatI ke dhanigira zuM vahorIne lAvaze. roja judA judA ghare gocarI levA jatAM Aje sunaMdAnA ghare pahoMcyA, 'dharmalAbha' (tamane yogya dharmano lAbha thAo karIne UbhA rahyA. sunaMdA avAjane oLakhI gaI. temaNe muni dhanagirine AvakAryA ane AnaMda vyakta karyo ane gocarI mATe gharamAM padhAravA kahyuM. jaina kathA saMgraha 117
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAna mahAvIranA samaya pachInI sthAo e nAnA chokarAe paNa muni dhanagirino 'dharmalAbha' zabda sAMbhaLyo. teNe vicAryuM ke potAnI yukti mATe A uttama samaya che. tethI teNe jorajorathI raDavA mAMDyuM. A raDavAnA avAjathI tenI mAtA akaLAI gaI ane sAdhune kahyuM, "tame tamArA AtmAnA uddhAra mATe nasIbadAra cho paNa huM tamArA A dIkarAthI kaMTALI gaI chuM. te raDavA sivAya kaMI ja karato nathI. te mane ArAma paNa karavA deto nathI. huM to khUba duHkhI thaI gaI chuM. maherabAnI karIne tame Ane svIkAro to gharamAM zAMti thAya." bALake A zabdo sAMbhaLyA ane manathI khUba ja prasanna thayo. muni tenI mAtAnI darakhAsta svIkAraze tevI tene AzA baMdhAI. gocarI samaye teo jyAre gurunI AjJA levA gayA hatA tyAranA gurunA zabdo temane yAda AvyA. have guruno irAdo temane samajAyo. temaNe kahyuM, sunaMdA, tuM kharekhara A bALakane mane ApI devA mAgatI hoya to huM eno svIkAra karIza paNa barAbara vicArI le. ekavAra mane vahorAvI daIza to tuM pAcho nahi meLavI zake. pachI e bALaka para tAro koI hakka dAvo raheze nahi." A sAMbhaLatAM vaLI bALaka jorajorathI raDavA lAgyo. teNe kahyuM, "A eno raDavAno avAja have mAre sAMbhaLavo nathI. huM tenAthI khUba ja kaMTALI gaI chuM. have ene huM mArI AjubAju paNa icchatI nathI. tame khuzIthI ene laI jAo." teNe bALakane uMcakIne muninI jhoLImAM nAMkhI dIdhuM. bALaka jevuM muninI jhoLImAM paDyuM ke tarata ja raDavAnuM baMdha karIne hasavA lAgyuM. sunaMdAne bahu ja navAI lAgI ane te bALakane joI ja rahI, paNa teNe tene ApI devAnuM ja nakkI karyuM hatuM. muni bALakane laIne upAzraya (jayAM sAdhu rahe te jagyA) pahoMcI gayA. AcArya siMhagirie joyuM ke muni dhanagiri kaMIka vajanadAra vastu lAvyA hovAne kAraNe AcAryae tenuM nAma 'vajakumAra' rAkhyuM. AcArya siMhagirie koI custa jaina zrAvakane (gRhasthane) e jainadharmanA siddhAMto barAbara zIkhavaze evI khAtrI sAthe vajakumAranI dekharekhanuM kAma soMpyuM. jethI tenAmAM rahelI bhAvi AcArya thavAnI suSupta zakti vikase. zrAvake vajakumArane potAne ghera laI jaI potAnI patnIne soMpI AcAryanI icchA jaNAvI. te paNa khUba ja dhArmika svabhAvanI hatI tethI AcAryanI AjJAne khuzIthI svIkArI. te bALaka ene eTalo badho vahAlo hato ke ene ekalo kyAMya javA na detI. te dararoja tene upAzraye sAdhvIjIne vaMdana karavA laI jatI. te khUba ja nAno hovA chatAM sAdhvIjI je sUtro bolatAM te badhA te yAda rAkhI leto. te traNa varSano thayo tyAM sudhImAM to teNe agiyAra aMga Agama zIkhI lIdhAM. te bahu vivekI ane cabarAka hato. eka divasa sunaMdAnI sakhI enA ghera AvI ane kahyuM, "tAro je dIkaro Akho divasa raDyA ja karato hato te tenA divasano moTA bhAgano samaya amArA upAzrayamAM pasAra kare che. meM ene kyAreya raDato joyo nathI. e bahu vahAlo ane premALa chokaro che." zarUAtamAM to sunaMdAe sakhInI vAtane gaMbhIratAthI na lIdhI paNa aMte to e vajakumAranI mA hatI. tene paNa dIkarAne pharI jovAnI icchA hatI. te vicAravA lAgI, "meM vaLI AvI bhayaMkara bhUla kema karI? meM mArA vahAlA dIkarAne munine kema ApI dIdho? game tema paNa te mAruM bALaka che. mAre tene pAcho meLavavo joIe." thoDA divasa pachI AcArya siMhagiri ane dhanagiri pharIthI tuMbIvana zaheramAM AvyA. te upAzraye gaI ane dhanagirine maLI ane kahyuM, "maherabAnI karI mane mAro dIkaro pAcho Apo. huM enA vinA have rahI zakatI nathI." muni dhanagirie kahyuM, "meM tamane e ja samaye kahyuM hatuM ke ekavAra ApyA pachI tamane e pAcho nahi maLe. yAda karo. tame kahyuM hatuM ke mAre koI saMjogomAM e joIto nathI. ekavAra ame lIdheluM pAchuM na ApI zakIe." sunaMdAe kahyuM, "mane khabara nathI ke meM AvuM kema karyuM hatuM? huM mArA dIkarA vinA nathI rahI zakatI te mane pAcho maLe tevo rasto zodho." AcArya siMhagiri ane muni dhanagirie tene samajAvavA khUba ja prayatno karyA paNa te to putrane pAcho meLavavA makkama hatI. ( 118. jaina kathA saMgraha
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ vajakumAra aMte te rAjA pAse gaI ane vinaMtI karI, "maherabAnI karIne mane mAro dIkaro pAcho meLavavA madada karo. mArA pati sAdhu thaI gayA che, ane huM ekalI ja chuM. e mAruM ekanuM eka saMtAna che. temane kaho ke mAro dIkaro mane pAcho Ape." rAjAe sunaMdA pAsethI AkhI vAta sAMbhaLI. teNe kahyuM, "zuM banyuM che te mane jANavA do. huM tamane thoDA samayamAM jaNAvIza." rAjAe paristhitinI tapAsa karI to jANavA maLyuM ke potAno dIkaro satata raDyA karato hato tethI sunaMdAe potAnI icchAthI potAnuM bALaka ApI dIdhuM hatuM. rAjAe sunaMdAne bolAvI ane kahyuM, "sunaMdA, jyAre muni dhanagiri tAre ghera gocarI mATe AvyA hatA tyAre te tArI potAnI icchAthI ja bALaka ApI dIdhuM hatuM, kAraNa ke tuM tArA bALakathI kaMTALI gaI hatI. ekavAra tame ApI dIdhelI vastu pAchI nA maLe." sunaMdAe kahyuM, "are rAjAjI, Ama vAta nathI, A mAruM potAnuM lohI mAMsa che ane te eka ja mArI AzA che. kaMIka karo ane mane mAruM bALaka pAchuM apAvo. huM tenA vinA rahI nahi zakuM." rAjA tenA avAjamAM rahelI mAnI mamatA tathA niSThA samajI zakatA hatA. e paNa guMcavAI gayA. aMte temaNe sunaMdAne kahyuM, "huM tane ane muni dhanagirine darabAramAM bolAvIza. vajakumArane jenI sAthe rahevuM haze te te ja nakkI karaze. barAbara che ne?" sunaMdAe kahyuM, "hA sarakAra." Y ogi Sari Dj | uDjha muni dhanagirine potAnA bALakane vahorAvatI sunaMdA jaina kathA saMgraha 119
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAna mahAvIranA samaya pachInI kathAo bIjA divase darabAra hakaDeThaTha bharAI gayo hato. sahune bALakanuM zuM thaze te jANavAnI iMtejArI hatI. sunaMdA vajakumArane AkarSavA ramakaDAM, mIThAI tathA avanavI aneka vastuo laIne AvI. rAjA ane tenA pradhAno paNa AvI gayA. muni dhanagiri bIjA. sAdhuo sAthe AvI gayA. darabAramAM rahelA rAjA sahita tamAma darabArIoe sAdhune praNAma karyA. vajakumAra paNa Avyo. rAjAe vajakumArane kahyuM, "vajakumAra, tame khUba nAnA cho paNa khUba catura cho." enI mA tarapha AMgaLI cIMdhIne kahyuM, "pelI tamArI mAtA che. te ghaNI mAyALu ane premALa che. enI pAse tamArA mATe ghaNAM badhAM ramakaDAM, mIThAI tema ja suMdara kapaDAM che. e tamane pAchA emanI sAthe laI javA icche che." bIjI tarapha sAdhu dhanagiri tarapha AMgaLI cIMdhIne kahyuM, "tyAM eka sAdhu che jeNe saMsAra choDI dIdho che. teNe potAnI tamAma vRttione saMyamamAM rAkhI jiMdagInA sukhono tyAga karyo che. te sadguNI ane vaMdanane lAyaka che. e paNa tamane potAnI pAse rAkhI AdhyAtmika jIvananI tAlIma ApavA icche che. have tAre nakkI karavAnuM che ke tuM tArI mAtA sAthe javA mAMge che ke sAdhu sAthe?" TAMkaNI paDe to paNa saMbhaLAya evI zAMti hatI. dareka jaNa vajakumAra zuM nirNaya jAhera kare che te sAMbhaLavA utsuka hatA. te Ubho thaIne cAlavA mAMDyo. teNe eka najara mAtA sAme nAMkhI to eka najara muni dhanagiri sAme karI. sunaMdA moTethI bolAvavA lAgI "dIkarA, Ama Ava, jo huM tArA mATe ramakaDAM, mIThAI, navAM kapaDAM badhuM lAvI chuM. maherabAnI karIne mArI pAse AvI jA." A bAju muni dhanagiri pAse oghA (cAlavAnA samaye rastAnA jIvajaMtune bacAvavAnuM sAdhana) sivAya kazuM na hatuM. teo tene ogho batAvavA lAgyA. vajakumAre ogho laI lIdho ane tenAthI hasato hasato nRtya karavA lAgyo. teNe muni dhanagiri sAthe besI javAnuM nakkI karyuM. AnaMdita cahere cAre tarapha jovA lAgyo. darabAramAM hAjara rahelA sahu koI rAjA tathA sunaMdA paNa bALakanI mojazokhanI jiMdagIne badale sAdhutvanI duniyAnI pasaMdagI jANI acaMbAmAM paDI gayA. sunaMdAe vajakumArano nirNaya vadhAvI lIdho, ane saphaLatAnA AzIrvAda ApyA. teNe AnaMda ane utsAhathI vajakumArano dIkSA mahotsava ujavyo. pAchaLathI vajakumAra moTA AcArya banyA. game te uMmare manuSyano AtmA dharmanA ucca mUlyo tathA zraddhA dharAvatA zaktimAna che. vajakumA2nI vArtA ApaNane sate samajAve che ke dharmanI uco tathA dharmanI mahattA zIkhavA mATe uMma2no bAMdha grAnvesa Avato nathI. 120 jaina kathA saMgraha