Book Title: Shatrinshat vad vijeta Jinpatisuri
Author(s): Vinaysagar
Publisher: Z_Manidhari_Jinchandrasuri_Ashtam_Shatabdi_Smruti_Granth_012019.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/212083/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaTtriMzat vAda- vijetA zrIjinapatisUri [ mahopAdhyAya vinayasAgara ] maNidhArI zrI jina candrasUrijI ke paTTadhara SaTatriMzat vAda vijetA zrIjinapatisUri kA janma vi0 saM0 1210 vikramapura meM mAlU gotrIya yazovarddhana kI dharmapattI suhavadevI kI ratnakukSi se huA thA / saM0 1217 phAlguna zulka 10 ko jinacandrasUri ke kara kamaloM se dIkSA grahaNa kii| dIkSA nAma narapati thA / saM0 1223 kArtika zukla 13 ko bar3e mahotsava ke sAtha yugapradhAna zrI jinadattasUri ke pAdopajIvI jayadevAcArya ne inako AcArya pada pradAna kara jinacaMdrasUri ke paTTadhara gaNanAyaka ghoSita kiyaa| AcArya pada ke samaya nAma jinapatisUri pradAna kiyaa| vaha mahotsava jinapatisUri ke cAcA mAnadeva ne kiyA thA / saM0 1228 meM vihAra karate AzikA pdhaare| AzikA ke nRpati bhImasiMha bhI pravezotsava meM sammilita hue the / AzikA sthita mahA prAmANika digambara vidvAna ko zAstrArtha meM parAjita kiyA thA / saM0 1236 kArtika zukla 7 ke dina ajamera meM antima hindU samrAT pRthvIrAja cauhAna kI adhyakSatA meM phalavaddhikA nagarI nivAsI upakeza gacchIya padmaprabha ke sAtha ApakA zAstrArtha huA / isa samaya rAjya meM mahAmaMtrI maNDalezvara kaimA tathA vAgIzvara, janArdana gaur3a, vidyApati Adi pramukha vidvAna upasthita the / prativAdI padmaprabha mUrkha, abhimAnI evaM anargala pralApI hone se zAstrArtha meM zIghra hI parAjita ho gayA / jinapatisUrikI pratibhA evaM sarvazAstroM asAdhAraNa pANDitya dekhakara pRthvIrAja cauhAna bahuta prasanna hue aura vijayapatra hAthI ke haude para rakhakara bar3e ADambara ke sAtha upAya meM Akara AcArya zrI ko pradAna kiyA / saM0 1244 meM ujjayanta zatruJjayAdi tIrthoM kI yAtrArthaM saMgha sahita prayANa karate hue AcAryazrI candrAvatI pdhaare| yahAM para pUrNimApakSIya prAmANika AcArya zrI akalaGkadevasUri pAMca AcArya evaM 15 sAdhuoM ke sAtha saMgha darzanArtha Aye | AcArya zrI ke sAtha akalaGkadevasUri kI 'jinapati' nAma evaM saMgha ke sAtha sAdhu-sAdhviyoM ko jAnA cAhiye yA nahIM, ina praznoM para zAstracarcA huI aura AcArya akalaMka isa carcA meM niruttara hue / isI prakAra kAsahRda meM paurNamAsika tilakaprabhasUra ke sAtha 'saMghapati' tathA 'vAkyazuddhi para carcA huI jisameM jinapatisUri ne vijaya prApta kI / ujjayanta zatra jaya) di tIrthoM kI yAtrA karake vApisa lauTate hue AzApallI pdhaare| yahAM vAdidevAcArya parampa pradyumnAcArya ke sAtha 'Ayatana - anAyatana' para zAstrArtha huA jisameM pradyumnAcArya parAjaya ko prApta hue / isa zAstrArtha kA adhyayana karane ke liye pradyumnAcArya kA 'vAdasthala' tathA jinapatisUri kA "prabodhodaya vAdasthala" grantha draSTavya hai | AzApallI se AcAryazrI ahillapura pATaNa padhAre / yahAM para apane gaccha ke 40 AcAryoM ko apano maNDalI meM milAkara vastrapradAna pUrvaka sammAnita kiyA / saM0 1251 meM lavaNakheTaka meM rANaka kelhaNa ke Agraha se 'dakSiNAvarta ArAtrikAvataraNotsava bar3I dhUma-dhAma se manAyA / saM0 1273 meM vRhadvAra meM nagarakoTIya rAjAdhirAja pRthvI candra kI sabhA meM kAzmIrI paMDita manodAnanda ke sAtha Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 28 ] AcArya zrI kI AjJA se jinapAlopAdhyAya ne zAstrArtha cAturmAsa kiye, kisa jagaha kaisA dharmapracAra kiyA, kiyaa| zAstrArtha kA viSaya thA "jaina darzana brAhya haiN|" kitane ziSya-praziSyAeM Adi dIkSita kiye, kahAM para kisa isa zAstrArtha meM paM0 manodAnanda burI taraha parAjaya ko vidvAna ke sAtha zAstrArtha yA vAda-vivAda kiyA, kisa prApta huaa| rAjA pRthvIcandra ne jayapatra jinopAlopAdhyAya rAjA kI sabhA meM kaisA sammAnAdi prApta kiyA-ityAdi ko pradAna kiyaa| bahuta hI jJAtavya aura tathyapUrNa bAtoM kA isa grantha meM saM0 1277 ASAr3ha zukla 10 ko AcAryazrI ne gaccha- bar3I vizada rIti se varNana kiyA gayA hai / gujarAta, mevAr3a, surakSA kI vyavasthA kara vIraprabha gaNi ko gaNanAyaka banAne mAravAr3a, sindha, bAgar3a, paMjAba aura vihAra Adi aneka kA saMketa kara anazanapUrvaka svarga kI ora prayANa kiyaa| dezoM ke aneka gA~voM meM rahane vAle saikar3oM hI dharmiSTha aura AcArya jinapatisUri kRta pratiSThAyeM. dhvajadaNDa sthApana, dhanika zrAvaka-zrAvikAoM ke kuTuMboM kA aura vyaktiyoM kA padasthApana mahotsava, zatAdhika dIkSA mahotsava Adi dharma- nAmollekha isameM milatA hai aura unhoMne kahA~para, kaise pUjAkRtyoM kA tathA AcArya zrIke vyaktitva kA adhyayana evaM pratiSThA evaM saMghotsava A de dharmakArya kiye, isakA nizcita ziSya praziSyoM kI viziSTa pratibhA kA aMkana karane ke liye vidhAna milatA hai / aitihAsika dRSTi se yaha grantha apane draSTavya hai-jinopAlopAdhyAya kRta 'kharataragaccha vRhad gurvAvalI' DhaMga kI eka anokhI kRti jaisA hai| isa grantha ke AviSkA isa mahatvapUrNa gurvAvalI ke sambandha meM mani jinavijaya raka bIkAnera nivAsI sAhityopAsaka zrIyuta agaracandajI jI ne isa prakAra likhA hai : nAhaTA haiM aura inhoMne hI hameM isa grantha ke saMpAdana kI ___"isa grantha meM vikrama kI gyArahavIM zatAbdI ke prAraMbha sAdara preraNA dI hai| nAhaTAjI ne isa grantha kA aitihAmeM hone vAle AcArya varddhamAnasari se lekara caudahavIM sika mahatva kyA hai aura sArvajavika dRSTi se bhI kina-kina zatAbdI ke aMta meM honevAle jinapadmasUri taka ke kharatara gaccha aitihAsika bAtoM kA jJAtavya isameM prApta hotA hai yaha mukhya ke AcAryo kA vistRta carita varNana hai / gurvAvalI arthAt saMkSepa meM batAne kA pratyana kiyA hai| guru paramparA kA itanA vistRta aura vizvasta carita varNana [bhAratIya vidyA pustaka 1 aMka 4 pR0 266] karanevAlA aisA aura koI grantha abhI taka jJAta nahIM huaa| AcArya zrI kI racanAoM meM saMghapaTTaka vRhad vRtti, prAya: cAra hajAra zloka parimANa yaha grantha hai aura isameM paMcaliGgI prakaraNa TIkA, prabodhodaya vAdasthala, kharataragaccha pratyeka AcArya kA jIvana-carita itane vistAra ke sAtha samAcArI, tIrthamAlA Adi ke atirikta katipaya stuti diyA gayA hai ki jaisA anyatra kisI grantha meM kisI bhI AcArya stotrAdi bhI pAye jAte haiN| kA nahI milatA / pichale kaI AcAryoM kA carita to Apake paTTapara suprasiddha vidvAna nemicandra bhANDAgArika prAyaH varSavAra ke krama se diyA gayA hai aura unake vihAra ke putra vIraprabha gaNi ko saM0 1277 mAgha zukla 6 ko krama kA tathA varSA-nivAsa kA kramavaddha varNana kiyA gayA jAvAlipura (jAlaura) ke mahAvIra caitya meM zrI sarvadevasUri hai| kisa AcArya ne kaba dIkSA dI, kaba AcArya padavI ne AcArya pada dekara jinezvarasUri (dvitIya) ke nAma se prasiddha prApta kI, kisa-kisa pradeza meM vihAra kiyA, kahAM-kahAM kiyA / of