Santikaram Pujanam

Author(s): Ratilal Nathalal
Publisher: Jashbhai Lalbhai Vidhikarak
Catalog link: https://jainqq.org/explore/020652/1

Page #1

F
| 35 હું અહં નમ: ||
|
- શ્રી શાંતિનાથનુમહા પ્રભાવક પૂજન ૧ શ્રી સંતિકરમ્ પૂજનમ્
જગત્યાં સતિ જીવા સ્વ સ૩ કર્માનુસારણ | તે સર્વે વાંછિત' સ્વ સ્વ પ્રાપ્તવતુ સુખ શિવમ | પરમ પૂજ્ય આચાર્ય દેવ વિજય શ્રી મુનિ સુ'૯૨ સુરિ રચિત સ’તિકર સ્વવના આધારે પૂજન વિધિ સ્વ. શેઠશ્રી હરગોવિંદદાસ તમદાસના શ્રેયા"
એમના પૌત્ર તરફથી ભેટ શ્રી રતીલાલ નાથાલાલ શેર દલાલ
- પૂજન તા. ૧૯-૯-૭૮ સુધા સાદર વાગૂ યેસના નિન લીકૃતદિડૂ• મુખઃ
મૃગ લક્ષમાતમઃ શાંૌ શાંતિનાથ જિને સ્તુવ: સ ૫ દુક પ્રકાશક :-ક્રિયાકારક જશભાઈ લાલભાઈ વિ. સં. ૨૦૩૪૫ રતનપાળ, શેઠની પાળ,
વીર સ, ૨૫૦ ૩, અમદાવાદ,
પ્રત : ૧૦૦૦ આજની
' -૧૦-૭૮ नम्र सूचन इस गय के अभ्यास का कार्य पूर्ण होने दीPिRER
समयावधि में शीघ्र वापस करने की कृपा करें. जिससे अन्य वाचकगण इसका उपयोग कर सकें.
要不要以れ不要で理解で理不思ザー
नयत

Page #2

-: પ્રસ્તાવના :આ ગ્રંથનું પ્રકાશન જે રીતે કરવામાં આવ્યું છે તેને સમગ્ર યશ અમદાવાદના દેવશાના પાડાના ઉપાશ્રયના પરમ પૂ. આચાર્ય શાન્તિ વિમલ સૂરીશ્વરજીને આભારી છે સુર્યના કીરણો તો ચારે બાજુ પ્રસરે અને ઉદિતિપણાને પ્રસરાવે તેવી જ રીતે અત્યાર સુધીમાં સમગ્ર જૈનાચાર્યોએ પોતાની આગવી શૈલીથી હાલના પ્રસારીત જે જે પૂજનો છે જેવા કે સિદ્ધચક્ર પૂજન, અહંત મહા પૂજન, ઋષમ'ડેલ પાર્શ્વનાથ નમિઉણુ પૂજન, વિશસ્થાનક પૂજન, ચિંતામણી પૂજન અર્હદે અભિષેક નંદાર્વત તથા ભક્તામર પૂજન શાંતિનાત્ર અષ્ટોત્તરી વિગેરે પૂજના જૈન સમાજમાં હાલના આરાધક આત્માએ પોતાની ઉજવણી એવા સમ્યકત્વ ભાવને દેદીપ્યમાન કરવા માટે જે પૂજના પૂજન રૂપે ચાલુ થયા છે તેમાંનું આ એક શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનની આરાધનાનું સમ્ય રીતે આરાધના કરી શકે, તે માટે પૂજય આચાર્યશ્રી દેવશ્રી વિજય નીતિ સૂરીશ્વરજી મહારાજના આચાર્ય શ્રી વિજય ભાનુચંદ્ર સૂરીશ્વરજીએ અથાગ પરીશ્રમ વેઠીને આચાર દિનકર આદી સુત્રોમાંથી, ઉદ્ધાર કરીને આરાધના રૂપે પ્રગટ કરેલ છે તે સર્વ જીવને સમકિત પમોડેવા માટેનું આ પૂજન અનેક જીવને આરાધના રૂપે બને, અને ભવ્યાત્માએ પૂજનની સુંદર અનુપમ આરાધના કરી કમેના મને ભેદી કમ રહિત બનો એજ નવપદ આરાધક એક શુભાભિલાષી
લી. શા મનુભાઈ પોપટલાલ અદાશાની ખડકી, પતાસા પાળ,
અમદાવાદ

Page #3

(D. 3044
3 આદશ શ્રાદ્ધરત્નને અંજલિ ૯
ની જૈન પુરી અમદાવાદના શ્રી સંઘના ગૌરવ સમા અગ્રણી શ્રેષ્ઠી શ્રી હરગોવિંદદાસ તમદાસ એક નિષ્ઠાવાન ધર્મામાં પુરુષ હતા. એમનું જીવન ધમ શાડ્યાના અધ્યયનરૂપ જ્ઞાનની જયેતિથી પ્રકાશમાન અને હૃદયસ્પર્શી ધ મે ક્રિયાઓની. આરાધનાથી પવિત્ર બન્યું હતું આ રીતે એમણે જ્ઞાન અને ક્રિયાના સ માન રૂપે આદર કરીને પોતાના જીવનને ઉન્નત બનાવ્યું હતું અને ચતુવિધ શ્રી સંઘને આદર મેળવ્યા હતા. છે તે ડર છે
વા કે એમની આવી સત્યસ્પર્શી જ્ઞાનપાસના અને જીવન સ્પર્શી ધમ સાધનાને કારણે પૂજય સાધુ મહારાજે તથા પૂજ્ય સાધ્વીજી મહારાજે પણ એમની પાસે અભ્યાસ કરવા, વિના સ કે ચે, આવતાં હતાં. આ યુગના આપણા પ્રતાપી સંઘનાયકે પરમ પૂજ્ય આચાય મહારાજ શ્રી વિજયસિદ્ધિશ્વરજી મહારાજ, પરમ પૂજય આચાર્ય દેવ શ્રી વિજયની તિ સૂરીશ્વરજી મહારાજ, પરમ પૂજ્ય પન્યાસ શ્રી ધમવિજયજી મહારાજ વગેરે તથા તત્ત્વજિજ્ઞાસુ સાધ્વીજી મહારાજે જેમની પાસે અધ્યયન કરવામાં ગૌર્વ માનતાં હશે. એ ધ મ પુરૂષનું જીવદુળ કેટલું ઉચું હશે તે સમજી શકાય છે. આમ છતાં, આના લીધે, પોતાના ચિત્તમાં રજમાત્ર પણ અહ કારના પ્રવેશ ન થઇ જાય એ માટે શ્રી હરગોવિંદદાસ શેઠ ખૂબ વિનમ્ર ભાવે, એમ કહેતા કે શાસ્ત્રવાણીના સાચા ભાવ તે હું ખધા પૂજ્યો પાસેથી સમજું છું. '

Page #4

ધર્મશાસ્ત્રોના અધ્યાપનનું પોતાનું કાર્ય સારી રીતે ચાલતું રહે, અને પૂજય સાધુ-સાધ્વીજીઓ એનો લાભ નિયમિત લઈ શકે એટલા માટે એમણે શ્રી હરકેર શેઠાણીની હવેલી સામે આવેલી શેઠ મગનભાઈ કરમચંદની હવેલીમાં, શેઠશ્રીની સખાવતથી અને એમના નામથી એક પાઠશાળા શરૂ કરાવી હતી જે યુધ્ય પી પયંત ચાલુ છે એમાં પિતાની જિંદગીના અંત સુધી, નિસ્વાર્થ પણે, જ્ઞાનદાન કરી પોતાના જીવનને વિશેષ કૃતાર્થ કર્યું હતું.
| આ ધર્માનુરાગી મહાનુભવને જન્મ વિ. સ. ૧૯૦૦ની સાલમાં થયો હતો. ધર્મભાવનાથી એમનું જીવન ભય, જ્ઞાનદાનથી દેદીપ્યમાન અને સદ્દવિચાર તથા સદાચારથી પાવન બન્યું હતું. આ રીતે યશનામી અને ઉજજવળ જીવન જીવીને વિ. સં. ૧૯૭૬ માં, ૭૬ વર્ષની પરિ ૫કવ ઉંમરે, આ ધર્મપુરૂષ વધુ ઉચ્ચ સ્થાન માટે, શુભ પ્રયાણ કરી ગયા !
એમના ગુણિયલ અને ધ મમય જીવનની પુણ્ય સમૃતિ નિમિત્તે એમના પૌત્ર શ્રી શેરદલાલ રતીલાલ નાથાલાલ તરફથી આ પુસ્તિકા પ્રગટ થાય છે તે અંગે હું આભારની લાગણી વ્યક્ત કરું છું અને સ્વર્ગસ્થના પુણ્યાત્મા પ્રત્યેની મારી હાર્દિક શ્રદ્ધાંજલિના પ્રતીક રૂપે આ પુસ્તિકા તેઓશ્રીને અર્પણ કરીને કૃતાર્થ થાઉં છું.
પૂજન ભણાવનાર...જશભાઈ લાલભાઈ શેઠ

Page #5

કાક
સંતિકરમ્ પૂજનમ્
૩૪ હો શ્રી શાંતિનાથાય નમઃ
પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ વિજય શ્રી મુનિસુંદરસૂરિ રચિત સંતિકરમ્ સ્તવા અને રાજા વિધિ
સંપાદક તથા પ્રકાશક
પૂજન ભણાવનાર જશભાઈ લાલભાઈ શેઠ
ઠે. રતનપળ-શેઠનીપળ અમદાવાદ-૧ વીર સં. ૨૦૩ વિક્રમ સં. ૨૦૩૪ સને ૧૯૭૮

Page #6

સંપાદક તથા પ્રકરણ : જશભાઈ લાલભાઈ શેઠ છે. તનેપાળ–શેઠની પોળ અમદાવાદ
પ્રથમ આવૃત્તિ
મુક : કેનીમેક પ્રિન્ટર્સ રાજુભાઈ સી. શાહ મામુનાયકની પિાળ, સરાની ખડકી અમદાવાદ

Page #7

R
લેઈન
મૃગ
૧૬ શ્રી શાંતિનાથ
હી શ્રી શાંતિ થાય નમ:
卐
જન્મ
ગજપુર
સર્વ જગતના પાપની શાંતિ કરનારા એવા ૧૬મા તિર્થંકર અને પાંચમા ચક્રવતિ એવા શાંતિનાથ ભગવાનને નમસ્કાર થાએ. મોહરૂપી અંધકારના નાશ કરવામાં સૂર્યરૂપ અતી પવિત્ર એવું શ્રી શાંતિનાથનુ શરણુ હું ગ્રહું . પાતાની અમૃત જેવી વાણીરૂપ ચ ંદ્રિકાથી જેણે દીશાઆના મૂખ્ય ભાગેાને નિળ કર્યાં છે અને જેને મૃગનુ ચિહ્ન છે એવા શ્રી શાંતિનાથ જીન તમારા અજ્ઞાનની શાંતિ માટે થાઓ. વિશ્વસેન રાજાના કુળમાં આભૂષણરૂપ અને અચિરાદેવીના પુત્ર હું શાંતિનાથ ભગવાન તમે અમારા ક્રમની શાંતિ માટે થાઓ. જેઓ ગરૂડ નામના યક્ષથી સેવાએલા છે તથા નિર્વાણી શાસનદેવી તેમની અધિષ્ઠાત્રી છે. ચાલીસ ધનુષ્યની કાયા અને એક લાખ વર્ષ આયુષ્ય પ્રમાણ જેમનું છે, દેશમાં મરકીના ઉપદ્રવ હતા ત્યારે પ્રભુ માતાના

Page #8

ગર્ભમાં આવ્યા બાદ માતાએ પાણીનો છંટકાવ કર્યો અને મરકીનો ઉપદ્રવ શાંત કર્યો. આથી પ્રભુનું નામ શાંતિનાથ. પડ્યું. ગામ પાવળ, હસ્તિનાપુર, એકલિંગજી, અદબદજી ઈડરગઢ તથા ગજપુરીમાં પ્રભુના દર્શનનાં સ્થાને છે.
ચકવી પ્રભુ પાંચમાં એ સેલસમાજગદીશ મારે મન તું વયે પૂરણ સકળ જગીશ.
આ સ્તોત્રમાં શાંતિનાથ પ્રભુને મંત્ર આરાધનાના મંત્ર માટે લેવાય છે જેમાં સંતિકરમસ્તની પ્રભુની તેર ગાથા. અષ્ટ પ્રકારથી અભિષેકમાં લેવાની છે. છેલ્લી ૧૪મી ગાથા. (ક્ષેપક તરીકે મૂકી દેવાની છે. કારણ કે સ્તવન બનાવનાર ગુરૂનું બહુમાનરૂપે ગાથામાં વર્ણન છે. આ પૂજનમાં આચાર્ય ભગવંતની ત્રિભુવન સ્વામીની વિદ્યા, ગણપીઠ યક્ષ ગરૂડ અને નિવણે દેવીની આરાધના છે સાથે ક્ષેત્રપાલ તથા ચાર નિકાયના દેવ પણ છે. ખાસ કરીને સરસ્વતીજી લક્ષ્મીજી વિદ્યાદેવી શાસનદેવી યશ ચક્ષણી નવગ્રહ દસ દિપાલ નવનીધિ અષ્ટ મહાસિદ્ધિ ગુરૂ પાદુકાની આ પૂજનમાં આરાધના છે.
ક્ષેત્રપાલ : કાળા ધેાળા અને લાલ વર્ણવાળા જુદા જુદા દેવે વડે પૂજાએલા છે ચરણકમળ જેના એવા હે, ક્ષેત્રપાલ ભાવીક જનોનું વિન હરવા વડે રક્ષણ કરે.
સરસ્વતી : કવેત વર્ણવાળી બ્રહ્મના વિચાર સારરૂપ શ્રેષ્ટ જગતમાં વ્યાપ્ત વીણાને અને પુસ્તક ધારણ કરનારી

Page #9

કમળના આસન ઉપર બેઠેલી બુદ્ધિ પ્રદાન કરનારી એવી પરમેશ્વરી દેવી ભગવતી શારદાને હું વંદન કરૂ છુ.
લેક્ષ્મીદેવી : ક્ષીર સાગરરાજની પુત્રી વિષ્ણુના ધામની અધિષ્ઠાત્રી સર્વ દેવાંગનાઓ જેની સેવા કરે છે એવી જગતમાં એક માત્ર જ્યોતિ સમાન બ્રહ્મા-વિષ્ણુને મહેશ જેવાના પણ વૈભવ મદ કૃપા કટાક્ષથી વધારનારી ત્રણલેાકની માતા કમળામાં એડેલી એવી હરિની પ્રિયા હૈ લક્ષ્મી તને વદન વર્ છે.
C
ગરૂડ યુધ્ધ : ચામવણુ શાંતિનાથના તીમાં ઉત્પન્ન થએલને કરોડ વંદન વરાહવાહન અને ચાર ભૂત છે તેનાં જમણા બે હાથ ખીજેરૂ ને કમલથી વિભૂષિત છે તથા ડાબા બે હાથમાં નાળિયા તથા જયમાલા શાલે છે.
નિર્વાણીદેવી : શાંતિનાથના તીર્થમાં ઉત્પન્ન થએલ. જેમના ગૌરવણ કમળનું આસન ચાર ભુ જમણા બે હાથમાં પુસ્તક અને ઉત્પલ અને ડાબા બે હાથમાં કમડળ અને કમળથી વિકૃષિત શાસનદેવી છે,
j
પાંચ પીઠ પૈકીની બીજી પીડ, ત્રિભુવન સ્વામીની છે. દ્વાદશાંગીના અધિષ્ઠાયક દેવ ચાથી પીઠના ધ્રુવે ગણપીટક છે. સૂરિમંત્રની પ્રથમ પીઠની અધિષ્ઠાયીકા શ્રુતદેવતા (સરસ્વતી) છે. અને લક્ષ્મી પણ ભૂમિ તેની પીડમાં છે.
jetar

Page #10

ww.kobairthors
સંતિકરમ વન-ગાથા ૧ લી જેઓ શાંતિન કરનાર છે, જેઓ જગતના જીના શરણરૂપ છે, જેઓ “જ્ય અને લક્ષ્મીના આપનાર છે ભક્ત જનનું પાલન કરનારા નિર્વાણદેવી તથા ગરૂડ થશે જેમની સેવા કરી છે એવા શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનનું હું સ્મરણ કરૂ છું.
ગાયા-૨ ) જેએને વિમુડ ઔષધિ નામની લબ્ધિ પ્રાપ્ત થએલી છે, જેઓ સૂરિમંત્ર છે ઝીં સ્વાહા મંત્ર બીજ મંત્રના. પદથી સહિત આ ગાથામાંથી નીકળતા ચરણમાં છે 8 નમે. વિપે સહિ પત્તાણું ઝીં સ્વાહા એવા મંત્રના પદે કરીને જાપ કરનારના સર્વ ઉપદ્ર તથા પાપને નાશ કરનાર છે એવા પૂ. શાંતિનાથ સ્વામીના ચરણકમળમાં કાર રૂપી મારે નમસ્કાર છે.
ગાથા-છ કાર પૂર્વક શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુના ચરણકમળમાં કરેલ નમસ્કાર શ્લેષ ઔષ ધ્યાટિક લબ્ધિ પામેલાઓને જ્ઞાનાદીક લક્ષમી આપે છે અને કાર તથા હી કાર સહિત કરેલ નમસ્કાર સર્વોષધિ લબ્ધિ પામેલાઓને શાનાદીક લકમી આપે છે. આ ગાથામાંથી ૨ લબ્ધિ પદે નીકળે છે જે આ પ્રમાણે છે. તે 8 હી નમે ખેલ સહિ પત્તાણું મહી નમે સ સહી પરાણે આ બે લબ્ધિ પદ્યને

Page #11

સૂરિમંત્ર કલ્પમાં બતાવેલા વીધિ પ્રમાણે જાપ કરવાથી સર્વ ઉપદ્રને નાશ થાય છે. ઉક્ત લબ્ધિઓના સ્વામી એવા શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુને નમસ્કાર કરી તે તે લબ્ધિના અધિષ્ઠિત મંત્રપદ વિધિપૂર્વક જાપ કરનારા પણ તે તે લબ્ધિને પ્રાપ્ત કરવા ઉપરાંત જ્ઞાનાદીક લક્ષમીને પ્રાપ્ત કરે છે.
ગાષા-૪ મૃતદેવતા (સરસ્વતી) ત્રિભુવન સ્વામીની દેવી-લક્ષમીદેવી-ચક્ષરાજ ગણિપીટક તથા સૂર્યાદિક રહે તથા દીગપાલે છે.
ગાયા-૫- શાસનની ૧૬ વિદ્યાદેવીએ મારું રક્ષણ કરે.
ગાથા ૭-૮ આ વીસ યક્ષોનું વર્ણન નિર્વાણ કલિકામાં સ્વરૂપ વર્ણવેલું છે.
ગાયા-e-o વીસ શાસન દેવીઓનું વર્ણન નિર્વાણ કલિકામાં આપેલું છે તથા નવગ્રહ દસ દિપાલ અને સેળ વિદા દેવીનું વર્ણન સિદ્ધચકની ચેપડમાં આપેલ છે.
*
*
ગાથા-૧૧ એ પ્રમાણે તીર્થનું એટલે ચતુર્વિધ સંઘનું રક્ષણ કરવાને તત્પર એવા યક્ષ-પક્ષીણીઓ અને બીજા પણ ચાર

Page #12

નિકાયના ભુવનપતિ વ્યંતર-જોતિષી-માનિકના દેવ-દેવીઓ વ્યંતરાગીની વિગેરે અમારૂં સદા રક્ષણ કરે. વધારે જોવું હોય તે સંગ્રહણું સૂત્ર જૈન ચિત્રકલ્પમ અને ભૈરવ પદમાવતી કક્ષમાં તેને રેફરન્સ મળશે.
ગથા-૧૨ આ પ્રમાણે મુનિસુંદરસૂરિએ જેના મહીમાની સ્તુતિ કરે છે એવા સમઝીત દષ્ટિના સમૂહ સહિત શ્રી શાંતિનાથજીનેજર શ્રી સંઘની તથા મારી પણ રક્ષા કરે.
ગાથા-૧૩ આ પ્રમાણે જે સમ્યક દષ્ટિ મનુષ્ય પોતાના રક્ષણના માટે શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુનું ત્રણ બકાળ સ્મરણ કરે છે તે મનુષ્ય સર્વ ઉપદ્રવથી રહિત થઈ ઉત્કૃષ્ટ સુખ સંપદાને પામે છે.
બાથા-૧૪ તપગચ્છરૂપી આકાશમાં સૂર્યસમાન યુગપ્રધાન શ્રી સોમસુંદર ગુરુના સુપ્રસાદથી જેણે ગણધર વિદ્યાની સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી છે એવા તેમના શિષ્ય શ્રી મુનિસુંદર સૂરિએ ઓ સંતિકરમ તેત્ર બનાવ્યું છે.'
આરોધન: શ્રી મુનિસુંદર સદ્ ગુરુ નમઃ | ૨૧ વાર ગણે કે સાતવાર ગણે.
સૂરિમંત્રની સાધના કરતાં દેવે વરદાન આપેલ અને તેથી સંતિકરમનીજચના સત્રરૂપે કરેલી પર્યુષણ પર્વમાં અઠ્ઠમ કરી નવીધ્યા સ્તોત્રને એણે આ સાધના પછી ગાથા

Page #13

૨–૩ ૧૦૮ વાર ગણે. ગાથા ૨ કે ૩૪ નમે વિપ સહિ છે અને ગાથા ૩ છે ૩ૐ સંતિનમુ કકારે છે. સવાર સાંજ-બર ગણવાનું રાખવું
ગાથા-૧૩ નું સ્તોત્ર કંઠસ્થ કરવું. પૂજન ભણાવનારને માર્ગદર્શન
માંડલામાં પ્રથમ શાંતિનાથ પ્રભુનું થપન મધ્યમાં છે (નવપદ જેવી રીતે મૂકાય છે તેવી રીતના બાકીના વલયમાં અશ્વિષ્ટાયક, સરસ્વતિ, ત્રિભુવન સ્વામી, લક્ષ્મીજી અને ગણિપિષ્ટક શાંતિનાથપ્રભુના બીજા વલયમાં આઠ ખાના પાડી ચીર ખાનામાં લેતા હોય છે. અને બાકીના ચાર ખાનામાં દરેકમાં સિંતિકરમની ત્રણ ગાથાઓ મૂકેલી છે, એ રીર્તમાં ચારેખના પુરનાં છે. પ્રભુના અધિષ્ઠાયક ગરૂડ ચેક્ષ તથા ર્નિર્વાણી દેવી ઉપરના ભાગમાં દેરીમાં સ્થાપન કરવાના છે. નીચે ક્ષેત્રપાલ અને ગુરૂ પાદુકાની દેરી બનાવવાની છે. અર્થ મહાસિદ્ધિ કેશિના આકારમાં ઉપર છે. નવનિધિ નીચેના ભાગમાં છે. બાકીના વલયોમાં “કલશાકાર રીતે બુદ્ધિવાના છે. જેમાં ગ્રહ, દીપાલે, વિદ્યાદેવી. ગુરૂપાદુકા, અંચિલોહી અને છેવટે ચારનીકાયનાદેવ અગ્ની, ઈશાન, નૈરૂત્ય વિય દશમાં સ્થાપવાના છે. કલશાકારે આખુ માંહ્યું બનાવવાનું છે. શાંતિનાથ પ્રભુના અષ્ટ પ્રકારીથી ૧૩ અભિપકે પ્રભુના સિંહાસનમાં કરવાના છે. આ સૂચનાઓ ખાસ ખ્યામાં રામવી પ્રથમ પ્રાથમી ગોથા ૧૨ ને ગોળાકાર ગાઠવ્યા પછી બહારની એક ગોળાકારની પ્રથમ લીટીમાં પ્રથમ શાર્થ છે જે મુજબ સમજી લેશે છે.
*
.

Page #14

પૂજન ભણાવનારનું-૩
મંતવ્ય ધર્મ એક એવી જીવન દષ્ટિ છે, જે મનુષ્યને અને સમાજને ધારણ કરે છે. શ્રમ વિના માનવતાની જાણ થતી નથી તેમ સંસ્કાર તે જ્ઞાનને પચાવી એમાંથી ક્રિયાનું સર્જન કરે છે. દુખ વિને હદય નિર્બળ બનતું નથી. વર્તમાનકાળમાં દિનપ્રતિદીન જૈનેની શ્રદ્ધા ધમ” ઉપરથી ઓસરતી જતી જોઈને શ્રી વિમળગચ્છાધિપતી અનુગાચાર્ય હિંમત વમળyગણી મહારાજના શિષ્યરત્ન જૈનાચાર્ય શ્રીમદ શાંતિવિમલ* સૂરીશ્વરજીણી સંમતિથી સંતિકરમસ્તે. ત્રને પૂજનરૂપે પ્રકટ કરવાની ઈચ્છા હતી અને તેમના માર્ગદર્શન અનુસાર તેત્રને પૂજનરૂપે પ્રકટ કરવાની મારી ઈચ્છા થઈ આ સ્તોત્ર મહાપ્રભાવિક તેત્ર નવસ્મરણનું ત્રીજું તેત્ર છે. મંત્ર સહિત ભણવા ગણવાથી અનેક દુખે. નાશ પામે છે, વિદને ટળે છે, અનંત સુખને શાંતિને પમાય છે. સુખની ઇચ્છાથી કરાએલ અમૃત જે ધર્મ પણ ઝેર બની જાય છે, સાત્વિક પ્રતિજ્ઞાઓ તે ખરેખર માનવીને જીવાડનારી સંજીવની છે. મૃત્યુ સમયે સમાધિતે જ પ્રાપ્ત થઈ શકે જે જીવન ધર્મમય છવાયું હેય. કર્મસત્તાને હટાવવાનું મંગલકાર્ય એક માત્ર ધર્મ જ કરે છે. પણ ક્ષણિક સુખના મેહમાં મશગુલ જીવને ધર્મની આ મંગલ

Page #15

મયતા સમજાતી નથી એવા જીવનું મૃત્યુ મહેવમય ક્યાંથી બની શકે?
મકર :
કેઈનું મારે ન જોઈએ. મારૂં સૌના કામમાં આવે તેવી ભાવના એ જ સાચી ઉદારતા. સંસારમાં સુખી કે? પહેલા નંબરે સાધુ સુખી, અને પછી દેશવિરતી પર શ્રાવક સુખી–પછી સમકતિ સુખી ને તે પછી માર્ગાનુસારી સુખી. ધનથી ધર્મ નથી થતે પણ ધમિથી ધર્મ થાય છે. ઘમિ ધનને ધર્મનું સાધન બનાવે એથી ધન એ કાંઈ ધર્મનું સાધન ન કહેવાય. દુઃખ આવી પડે તે આનંદ પામતા શીખે. તાકાત હોય તે આવેલા સુખને છેડે ન છૂટે તે પાગલની માફક નહીં જ ભોગવવાનો નિર્ણય કરે. પૂ. આચાર્ય દેવશ્રી—નીતિ સૂરીશ્વરજી મહારાજના જેમ સમુદાયના આચાર્ય શ્રી વિજયભાનુચંદ્ર સૂરીશ્વરજીએ વિશાળ દષ્ટિ ધરાવી સમગ્ર સમુદાયના શ્રેયાર્થે તથા ગચ્છના સમગ્ર જૈન સંઘના લાભ માટે સુવિચાર ધારણું રાખીને પૂ. આચાર્ય દેવશ્રીએ મને પ્રેત્સાહન આપ્યું. સાધુને અર્થ છે “સંચય કરેલી સંયમ શક્તિ તે મુજબ જૈન સંઘના અને સમાજના ઉપકારક હોય એમાં આશ્ચર્ય નથી. જૈન સાધુનું જીવન ધ્યેય ધર્મની આરાધનામાં આપણને પ્રેરક પદાર્થ પાર્ટ શીખવે છે. આ પૂજન સંતિકરસ્ત્ર પૂજનરૂપે બનાવીને મેં જે આપેલા માર્ગદર્શન મુજબ જહેમત ઉઠાવી છે અને મારા પર જે અનુગ્રહ કર્યો છે તે માટે તેમને જે ઉપકાર માનું તે એ છે કે, વધારે શું કર્યું?

Page #16

"सानोति साधयति वा पाराणो कार्याणि इति साधुः"
A
:
જેમ પર્વતની મહાન ગુફાના ગાઢ અંધકારમાં કઈક લઘુદિપક પ્રકાશ પાથરી શકે છે તેમ મનુભાઈ પોપટલાલે પ્રકાશન કરવામાં તેમના ધર્મકાર્યોના વારસાને તથા સાદાઈ સરંળતા પરગજુ સ્વભાવ-સદગુણોને જાળવે પામે અને એમાં વૃદ્ધિ કરે એજ રીતે મેને ઉપયોગી માર્ગદર્શન આપ્યું છે એને પૂજનના સંઈ માં અમૂલ્ય સમય ભાગ આપ્યાં છે તેથી તેમને પણ આભાર માનું છું.
ઈશ્વર સાર્ધનો માટે નીતિનું પૂરેપૂરું ખાલિન. જરૂરી છે આ દિવ્ય જ્ઞાનને પ્રકાશ પામ અને બીજાને પહોંચાડ એ અંતિમ ધ્યેય છે;
સમદ્રષ્ટિ અને તૃષ્ણા ત્યાગી બને. પૂર્જનનો આરાધકે તેનું મરણ કરી અને તે તેના અનુમોદન માટે બનાવે. - આ પૂજન સંઘમાં સમૃદ્ધ થવાથે આરાધક વર્ગને ઘિણું જ આદરણીય બનશે એમ મારું માનવું છે. શ્રી વિતરણની આજ્ઞા ધારણ કરનાર જયદષ્ટિક આહ્માએને વિજકરી સમજાવવાની જરૂર પડે તેમ નથી આ પુસ્તકમાં જે કાંઈ ! અશુદ્ધિ રહી ગઈ હોય તે જ્ઞાની આત્માઓએ સુધારી લેબ્રી અને છપાઈકામ કરનાર મુદ્રણ
.'

Page #17

લયો જે સહકાર મળ્યે તે બદલ તેમને પણ આભાર માનું છું. વાંચક વર્ગ પુસ્તકને યોગ્ય સ્થાને મૂકી આશાતેનાથી બચે એજ અભિલાષા.
દૂર ગએલા દીલને નિકટ આણે તે ઉત્સવ જેમાં કેઈ ને ઓછું ન આવે ને પરસ્પર મમતો વધે તે મહત્ય તનમન-ધન વાપરવાની માસમ તે ઉત્સવ આનંદ વહેંચવાને અવસર તે ઉત્સવ ને અદાવત વિસરવાને સુઅવસર તે મહત્સવ. સંવત ૨૦૩૪ આશ સુદ દશમ
લી. જસભાઈ લાલભાઈ શેઠ,
પૂજન ભણાવનાર શ્રી ધર્મો રક્ષતિ રક્ષિત
રતનપોળ ડની પોળ
અમદાવાદ, શાંતિનાથને કલેક સુધાદર
વાત્સના નિર્મલીકૃતદિગમુખ મૃગલમાં તમ શાંી શાંતિનાથ જિન સ્તવઃ |
પિતાની અમૃત જેવી વાણીરૂપી ચંદ્રિકાથી જેણે દિશાઓના મુખભાગને નિર્મળ કર્યા છે અને જેને મૃગનું ચિહ્ન છે એવા “શ્રી શાંતીનાથ” જિનેશ્વર તમારા અજ્ઞાનની શાંતિ માટે થાઓ.
(આચાર્ય હેમચંદ્રસૂરિ)

Page #18

પૂજનના વલયોને અનુક્રમણિકા ૧. સ્નાત્ર પૂજા ભણાવવી, ૨. અર્હતે ભગવંતની સ્તુતિ ૩. સંતિક સ્તોત્ર બલવું. -૪. પાંચ પદો નમસ્કાર મંત્રના બલવા ૫. ભૂમિ શુદ્ધિના છ કે બેલવા ૬. વ્રજપંજર સ્તોત્ર બલવું ૭. ક્ષેત્રપાલ પૂજન કરવું ૮. રક્ષા પિટલીને મન્ન ૯. પ્રભુસ્થાપનને મન્ન ૧૦. કુસુમાંજલી ૧૧. (પ્રભુ) આવાહન ૧૨. સરસ્વતી, લક્ષ્મીદેવી, યક્ષરક્ષણ અને જનજનક
જનની સ્તુતીઓ બેલવી. ૧૩. ગુરૂ પાદુકા * ૧૪. અધિષ્ઠાયક આહૂવાહન સાથે પૂજન ૧૫. સેલ વિદ્યાદેવી પૂજન ૧૬. યક્ષચક્ષણું પૂજન ૧૭. ચર્તનિકાય દેવ પૂજા ૧૮. દશ–દીફપાલ પૂજન ૧૯. નવ-ગ્રહ પૂજન

Page #19

૨૦. નવ નિધિ પૂજન ૨૧. અષ્ટ મહાસિદ્ધિ પૂજન ૨૨. ભુત-બલી પૂજન ૨૩. ચન્દ્રાભિષેક પૂજન ગાથા ૧૩ ૨૪. અષ્ટ પ્રકારી પૂજા ૨૫. મન્નાન (આરાધના મન્ચ) ૨૬. ) આરતી–મંગળ દીવ
| દત્ય વંદન
) શાંતી કળશ ૨૭. વિસર્જન માફી માંગવી
સંતિકરમ પૂજનની ઉછામણી ૧, ક્ષેત્રપાલ પૂજન (૧ પુરૂષ) ૨. શાંતિનાથ પ્રભુનું સ્થાપન (સજોડે) ૩. અધિષ્ઠાયક પૂજન (છ જણા) સજોડે-ત્રણ છે ૪. ગુરૂ પાદુકા ૧ પુરૂષ પ. સેળ વિદ્યાદેવી. બે કુવારીકા ૬. નવ–ગ્રહ
સજોડે ૭. ૧૦ દિપાલ સજોડે ૮. નવનિધિ ૯. અષ્ટ મહાસિદ્ધિ એક પુરુષ ૧૦. યક્ષ-યક્ષિણ
સજોડે ૧૧. ચાર નિકાયના દેવ ચાર પુરૂષ
એક પુરૂષ

Page #20

૧
૧૨. શાંતિનાથ પ્રભુને ૧૩, અભિષેક અષ્ટપ્રકારીથી (ઘરના બધા)
એ જણ
૧૩. અષ્ટ પ્રકારી પૂજા ૧૪. આરતી-મ ગળદીવે
શાંતિકળશ ધારાવાડી.
ફળ નૈવેદ મુકવાની વિધિ
જાસુદ ફુલ, ચમેલી તેલ
ક્ષેત્રપાલ લીલું શ્રીફળ
આઠદાડમ મૂકવાં
ગુરૂપદુકા
અધિષ્ઠાયક પૂજન લીલા શ્રીફળ ગરૂડ નિવાણી નગ ૨
સેલ વિદ્યાદેવી
સાલ સાપારી
યક્ષ યક્ષી ૪૮ સાપારી
નવ અખરોટ
અષ્ટ મહાસિદ્ધિ આઠ જાયફલ
ભુતખલી
ચારનિકાય ૪ પેંડા, ૪ કેળા
દશįપાળ)નારગી ૧, દાડમ ૨, બીજોરૂ ૨, શેરડી ૧, બદામ ૧, લાલ સોપારી, કાળી સાપારી
નવગ્રહ દ્રાક્ષ, શેરડી, ર્ નારંગી, ૧ બીજોરૂ, ખારેક ૧, શ્રીફળ ૧, રાતી સેાપારી ૧.
ઘેખર પેંડા નીવેદના લાડવા ધાનના બનાવવા
નવનિધ
આકળા (અડદાના)
પૂજનના સામાનની યાદી
કકું ગ્રામ ૨૫, શ્રીફળ ન. ૨૧, નાડાછડીના દડા, કપૂરની ગોટી, દશાંગ ગ્રામ ૧૦૦, વાસક્ષેપ ગ્રામ ૧૦૦,

Page #21

અગરબત્તી પડીકા ૨, સેપારી નં. ૭૧, બદામ ૧૧, અખરોટ ૧૦, જાયફળ ૧૦, લાલ સોપારી નં. ૨, કાળી સોપારી નં. ૨, ખારેક નં. ૩૦.
પાન નં. ૩૧, પતાસા ૨૧, મમરા ગ્રામ ૫૦, ધાણું ગ્રામ ૨૫, કાળા તલ ગ્રામ ૫૦, ઘઉં કીલો ૧, મગ કીલે ૨, ચણાની દાળ કીલે ૩, અડદ કિલે ૩, ચોખા કલે ૨૫, ગાયનું ઘી કીલે ૨, ગેળ કીલે ર, કેસર ગ્રામ ૫, બરાસ ગ્રામ ૧૦.
અંબર ગ્રામ ૧, કસ્તુરી ગ્રામ ૧, ચાંદીની થેકડી ૧૫, સેનેરી થેકડી ૧, સોનેરી બાદલું ગ્રામ પાસેનારૂપાના કુલ ગ્રામ ૧૦, સર્વ ઔષધી પડીકું, ૨૧ તારને દડો, ગુલાબ જળ શીશ, અત્તર શીશી ૩, ચબેલી તેલ શીશી, મલમલના અંગ લુછણું, મીટર ત્રણ નેપકીન ૬, કટાસણા ૫.
લાડવા ઘેર બનાવવા અડદના ધાનના નંગ ૫, મમરાના ધાનના નંગ ૫, ચણાની દાળ નંગ ૫, મગના નંગ ૫, ધાણીને નંગ ૮, ચુરમાના લાડું ૫, કાળા તલના ૭.
ઘેબર ૨, પેંડા ૨૧, મગજ , મેસુર ૯, કણસાઈ લાડવા ૪.

Page #22

ફળની યાદી - લીલું શ્રીફળ નંગ ૨, બીજોરા નંગ ૩, નારંગી નંગ ૬, દાડમ નંગ ૧૨, મોસંબી નંગ ૬, સફરજન નંગ ૬, ચીકું નંગ ૬, પપૈયું નંગ ૧, શેરડીના કકડા ૬, સાકરના કકડા ૪. સાકળ કેળા નંગ-૨
કુલની યાદી ગુલાબ નંગ ૧૦૦, જાસુદ નંગ ૨૫, જાઈ જઈ ગ્રામ ૨૦૦, મગરો ગ્રામ ૨૦૦, ડમરે ગ્રામ પ૦, આસોપાલવ તોરણ નંગ ૫, પહેરવાના હાર ૧૫, દુધ લીટર ૨ (પખાલ માટે), દહીં લીટર છે
રૂનું બંડલ નંગ ૧, દીવાસળીની પેટી, નવકારવાળી પાંચ, ગ્લાસના બેયા વીસ.
વિધિને સામાન આગલા દિવસે તૈયાર કરી રાખો. પૂજનના દિવસે સુશોભીત રીતે દેરાસરમાં શણગાર કરી આપાલવ બાંધ. વિધિવાળાને જવા આવવાને બંદોબસ્ત કર. માઈકની તથા સંગીતકારની વ્યવસ્થા કરી લેવી મંડલ કાઢનાર માણસને પાંચ માણસો વેલીયંટર આપવા સ્નાત્ર પૂજાને સામાન સિંહાસન સાથે દેરાસરમાં તૈયાર રાખવે. પાટલા બેસવાના તયાર રાખવા. મુગટ પહેરવાના મંગાવી લેવા.
પૂજન સમાપ્ત બાદ રાતના ધારાવડી કરવી. જીવન દયાની ટીપ જરૂર કરવી.

Page #23

1 % 1 શ્રી શાંતિનાથાય નમઃ |
શ્રી સંતિકરમ પૂજન વિધિ
પ્રાર્થના
अर्हन्तो भगवन्त इन्द्रमहिता सिद्धाश्च सिद्धिस्थिताः आचार्या जिनशासनोन्नतिकराः पूज्या उपध्यायकाः श्री सिद्धान्तसुपाठका मुनिवराः रत्नत्रयाराधकाः पंचते परमेष्ठिनंः प्रतिदिनं कुधन्तु वो मंगलम् ॥१॥
સંતિકરમ્ સ્તોત્ર બોલવું ૧. સંતિકર સંતિજિર્ણ જગસરણ જય સિરીઈ દયારે
સમરામિ ભરપાલગ નિવાણી ગરૂડ કય સેવં. છે ૨. ૩૪ સનમે વિપે સહિં પત્તાણું સંતિસામિપાયાણું,
છે સ્વાહા મંતેણે સવા સિવ ટુરિઅ હરણાણું, છે છે. ૩૪ સંતિ નમુકકાર ખેલેસહિ માલદ્ધિપત્તા સે હી - નમે સવે સહિપત્તાણું ચ દેઈ સિરિ. .
૪. વાણી તિહુઅણુ સામિણિ–સિરિદેવી જખરાય ગણિપિડગા,
મહદિસિ પાલ સુરિંદા સયાવિરકખંતુ જિણભરે

Page #24

२०
૫. રકખતુ મમ રેાર્હિષ્ણુ પત્નની વજ્રસે ચકેસરી નરઢત્તા કાલિ મહાકાલિ 1
કિંખા ય સા
૬. ગૌરી તહુ ગધારી મહુજાલા માણવીઅ વઈટ્ટા અશ્રુતા માણુસિયા મહા માણસિમા દેવીએ ૫
૭. જકખા ગામુહ મહુજકખ તિમુહુ જકખે સતુ ંબરૂ કુસુમ, માયંગ વિજયઅજિય, ભેા મણુઓ સુરકુમારા ॥
૮. છમ્મુહુ પયાલ કિન્નર ગલા ગાવ તમ જસ્ક્રિપ્ટ છે,. કુબેર વરૂણા ભિકડી, ગેસેછે પાસ મયંગા. 1
૯. દેવીએ ચકકેસરી અજિયા દુરિઆરિ કાલિ મહાકાલિ,. અશ્રુઅ સતાજાલા સુતાયા સેય સિરિવછા
૧૦. ચંડા વિજય કુસિ પન્નઈ ત્તિ નિબ્બાણ અગ્રુઆ ધરણી, બૈરૂદ્રત્ત ગધારિ અંબ પઉમાવઈ સિદ્ધા ॥
૧૧. ઈ સ્મૃતિથ્ય રકખણુરયા અનેવિ સુરા સુરીય ગ્રહાવિ, વ તરજોઈ ણિપમુહા કુણ' તુ રકખ' સયા અમ્હે' !
૧૨. એવં સુ‚ સુરગણુ સદ્ધિએ સધસ્સ સતિજિષ્ણુ ચંદા, મજઝિવ કરેઉ રકખં મુણિસુંદર સૂથુિઅ મહિમા.
૧૩. Üઅ સતિનાહુ સમ્મીિ રકમ સઈ તિહારો ઇઅ સુવ્યવહિ, સ લઈ મુસ પય પરમ

Page #25

નીચેના પાંચ પદ ત્રણ વખત બેલવાં અને નમસ્કાર કરે.
ॐ ही नमो अरिहंताणं २ ॐ ही नमो सिद्धाणं ३ ॐ ही नमो आयरियाणं ४ ॐ ही नमो उवझोयाणं ५ ॐ ही नमो लोए सच्चसाहूणं ૧. ભૂમિ શુદ્ધમત્ર.
ॐ ही वातकुमाराय विघ्न विनाशकाय महीं पूर्ता कुरु कुरु स्वाहा આ મંત્ર બેલીને દાભ-દર્ભના ઘાસથી ભૂમિનું પ્રમાર્જન કરવું. ११ मंत्र ॐ हो मेघकुमाराय था. प्रक्षालय, प्रक्षालय हूँ फुट् स्वाहा આ મંત્ર બેલી દર્ભ પાણીમાં ભેળી ભુમિ ઉપર छig. ચંદન છંટકાવ મંત્ર. ॐ भूरसि भूतधात्रि सर्वभूतहिते भूमिशुद्धिं कुरु कुरु स्वाहा આ મંત્ર બેલી ભુમિ ઉપર ચુંદનના છાંટણા કરવાमुभि शुद्धि
...

Page #26

२२
૪ ચેષ્ટા પૂર્વક સમાન મંત્ર.
ॐ नमो विमल निर्मलाय सर्वतीर्थजलाय पां वां वीं क्ष्वी अशुचिः शुचि भवामि स्वाहा
આ મંત્ર બોલી ચેષ્ટા પૂર્વક સ્નાન કરવું. ૫. ભુજા સ્પર્શ મંત્ર.
ॐ विद्युत स्फुलिंगे महाविद्ये सर्व कल्मषं दह दह स्वाहा
આ મંત્ર બોલી બને ભુજાઓને સ્પર્શ કરે ૬ અક્ષર બલવા પૂર્વક અંગ રક્ષા મંત્ર,
क्षि प ॐ स्वाहा हा स्वा ॐ पक्षि ।
અનુક્રમે ચડુત્તર આરોહ-અવરેહ કમે નીચેના અવયવ ૧ હીંચણ, ૨ નાભિ, ૩ હદય, 8 મુખ, પ લલાટ મસ્તક,
એમ પાંચ સ્થળે સ્થાપી આત્મરક્ષા કરવી.. शि.प. ॐ स्वाहा ઢીંચણ નાભિ હૃદય મુખ લલાટ મસ્તક

Page #27

ill
શ્રી વજપંજર સ્તોત્રમ્
શ્રી આત્મરક્ષા (નવકારમંત્ર) હ8 પરમેષ્ઠિનમસ્કાર, સારં નવપદાત્મક, આત્મરક્ષકર વજા–પંજરાસં સ્મરામતું ૭૪ ને અરિહંતાણું શિરસ્ક શિરસિ સ્થિત ૩૪ નમે સવ સિદ્ધાણું, મુખે મુખપર્ટ વરમ ધરા * નમો આયરિયાણ, અંગરક્ષાતિશાયિની % નમે ઉવજઝાયાણું આયુધ હસ્ત દ્રઢ ૩. ૭૪ નમે એ સવ્વ સાહૂણું, મેચકે પાયે શુભે એસે પંચ નમુક્કારે શિલાવજયી તલે સવ્વપાવપણાસણે વિપ્ર વજામયો બહિ, મંગલાણંચ સસિં ખાદિરંગારખાતિકા. સ્વાહાંતં ચ પદ પઢમં હવઈ મંગલં;. વોપરિ વજીમયં પિધાન દેહરક્ષણે
૬. મહાપ્રભાવા ક્ષેય શુદ્રોપદ્રવ નાશિની. પરમેષ્ઠિ પદોશ્તા કથિતાઃ પૂર્વસૂરિભિ
છા. યાં કુરુતે રક્ષે પરમેષ્ઠિ સદા તસ્ય સ્યાદ્ભય વ્યાધિ, રાધિસ્થાપિ કદાચ દાદ
૪
.

Page #28

ક્ષેત્રપાલ પૂજન ॐ अत्रस्थ क्षेत्रपालाय स्वाहा
આ મધ બેલી ક્ષેત્રની અનુજ્ઞા કરવી અને મંડળમાં ક્ષેત્રપાલને સ્થાનને એક નાની સ્થાપન કરવું અને તેના ઉપર ચમેલીનાં તેલનાં છાંટણાં કરવાં, કુલ જાસુદનું મુંકવું. કૃષ્ણસિત કપિલવર્ણ પ્રકીર્ણ કપાસિતાંધિ યુમસદા શ્રી ક્ષેત્રપાલ પાલય ભવિશ્વના વિતરણેના છે
ॐ हूँ (बँ) फुट् किरिटि किरिटि घातय घातय परकृत-विघ्नान् स्फेटय स्फेटय सहखरवंडान कुरु कुरु परमुद्रां छिन्द छिन्द परमन्त्रान् भिन्द भिन्द हूँ क्षः फुट् स्वाहा ॥
આ મંત્ર સાત વાર બોલી સરસવ રક્ષા મંત્રી મંત્ર પૂર્વક રક્ષા પિટલી હાથે બાંધવી તે મંત્ર
ॐ नमोऽहते रक्ष रक्ष हैं फुट् स्वाहा
આ મંત્ર બોલ પૂજન કરનારાઓને હાથે રાખડી બાંધવી.
પ્રભુ સ્થાપનને મંત્ર. ૩૪ નમે અહં પરમેશ્વરાય ચતું મુખાય પરમેષ્ઠિને દિકુમારી પરિપૂજિતાય દેવાધિ દેવાય લેકચ મહીનામ અત્ર પી તિતિ કાહા- ૪ હી ત: 6: 8: સ્વાહા

Page #29

૨૫
જિન સન્મુખ કુસુમાંજલી કવી. परमेश्वर परमेष्ठिन् । परमगुरो परमनाय परमाईन् । 'परमानन्तचतुष्ठय, परमात्मस्तुभ्यमस्तु नमः ॥ (आर्या)
નમુત્થણું બોલવું આહવાહન :
૩% હી શ્રી અતું ગરૂડ નિર્વાણ પરિપૂજિતાય મુખ્યદેવાદિ સહિત શાંતિનાથ પ્રભુ અને અવતર અવતર સંષત્ નમઃ સિદ્ધ પરમેષ્ઠિભ્ય સ્વાહા. - અત્ર વિષ્ઠ તિષ્ઠ ઠઠ: I મમ સન્નિહિતા ભવત ભવત વષટ છે પૂજા યાવદવ રાતવ્ય નમઃ | પરેષામદશ્ય ભવત ભવત ફઃ ઈમાં પૂજાં પ્રતિચ્છત પ્રતિષ્ઠિત નમઃ શાન્તિનાથાય સ્વાહા !
માંડલામાં દેરીમાં પૂજન કરવું (અધિષ્ઠાયક) कही-गरुडासनमः स्वाहा।। ॐ ही निर्वाणीभ्यां नमः स्वाहा
સ્તુતિ સુવા દર લાગુ પેસ્સના નિમજી કૃત દિમુખ, મૃગલમા તમઃ શાયૅ શાન્તિનાથ જિનેસ્તુવઃ
સ્તુતિ ષટખંડ ભુમિપતી પશ્ચમ ચક્રવતી ભળે તણું
પરમ તારક ધર્મ મૂર્તિ સેવા મને ભજવે મલજો તમારી,
- શ્રી શાંતિનાથ સુણને વિનંતી અમારી

Page #30

યક્ષ–ચક્ષણ પૂજન. सर्वज्ञ शान्तिनाथस्य, यक्षोऽयं गरुडाभिधः । निर्वाणी यक्षिणी सौम्या, प्रकुर्वातां जयश्रियम् ।।
જન જનક જનની પૂજન. सर्वज्ञ शान्तिनाथस्य जननीजनको मुदा । अचिराविश्वसेनश्च विशतां मंङ्गालावलिम् ।।
પ્રથમ વલય
લક્ષ્મી દેવીની સ્તુતિ લક્ષમી ક્ષીર સમુદ્ર રાજ તન્યાં શ્રી રંગ ધામેશ્વર દાસીભુત સમસ્ત દેવ વનિતા, કેક દીપકુરામ શ્રીમદ્ મંદ કટાક્ષ લબ્ધ વિભવ, બ્રહ્મદ્ ગંગાધરામ છે તામ લેક્ય કુટુમ્બીની સરસીજ વ મુકુન્દ પ્રિયામાં
સરસ્વતીની સ્તુતિ શુક્લાં બ્રાવિચાર સાર પરમામાઘા જગદુવ્યાપિની, વીણ પુસ્તક ધારિણે મભયદા, જાદ્યાન્હ કારાવવામા હસ્તે. સ્ફટિક માલિકો ચ દધતી પદ્યાસને સંસ્થિતામ્ વન્દ તાં પરમેશ્વરીં ભગવતી બુદ્ધિપ્રદ શારદામ્ છે
*
*
હે ભગવતી હે.ભાસ્તી, હે જયવતી દેવતા વિબુધ બનતા અબુધ પણ જે, ત્રિવિધ તુજને સેવતા,
શ્વેતાંબરી વાગીશ્વરી ખરી મહેર હર અમ મૂકતા સકલ વિદ્યા દક્ષતાને અપજે પારગતી

Page #31

२७
ખીજું વલય
ગુરૂપાદુકા પુજનમ્ (આઠ દાડમ).
(१) ॐ ह्री अर्हत् पादुकाभ्यः नमः स्वाहा || (२) ॐ ह्री सिद्धपादुकाभ्यः नमः स्वाहा ॥ (३) ॐ at jarurgatभ्यः नमः स्वाहा ॥ (४) ॐ ही गुरुपादुकाभ्यः नमः स्वाहा U (५) ॐ ही परमगुरुप दुकाभ्यः नमः स्वाहा ॥ (६) ॐ ही अद्दष्टगुरुपादुकाभ्यः नमः स्वाहा || (७) हो अनन्त गुरुपादुकाभ्यं नमः स्वाहा ॥ (4) ॐ ह्री अनन्तानन्तगुरुपादुकाभ्यः नमः स्वाहा ॥ કુસુમાંજલી કરવી.
सामाहता: स्वरा वर्गा, लब्धिमन्ता महर्षयः । गुरुण पादुकाचैव सर्वे पूजां प्रतीच्छत ||
५.
અધિષ્ઠાયક આહ્વાહન
ॐ श्री श्री सरस्वती, भगवती, बागदेवते, की પુસ્તક મૌક્તિકાક્ષત્રલય શ્વેતાંઞ્જ મક્તિ કર, શશધર નિકર ગૌરિ હંસવાહને ઈટ સતિકર' પૂજન વિધિ મહાત્સવે અત્ર આગચ્છ આગળ પૂજા અલગહાણુ શ્રદ્ધાણુ શાંતિ તુષ્ટિ પુષ્ટિ વૃદ્ધિ કલ્યાણ કુરૂ કરૂં સ્વાહા.
Vara
7

Page #32

ત્રીજુ વલય સરસ્વતી પૂજન :जनतान्धकार हरणार्क संनिमे
गुणसंततिप्रथनवाक्समुच्चये । श्रुतदेवतेत्र जिनराजपूजने कुमतिविनाशय कुरुष्व वांछितम् ।।
મંત્ર ૩૩ હ અહ નમઃ વાવતા સરસ્વત્ય નમક સ્વાહા ! લક્ષ્મીદેવીનું પૂજન स्वर्णाभांत्तमकुटाहि गमना सौम्या चतुर्बाहुभृत् । वामे हस्तयुगेकुरा दधिफल तत्रापि वै दक्षिणे ।। पद्म पाशमुवंचयन्त्यविरत पद्मावती देवता । किनर्चितनित्यपादयुगला संघस्य विघ्न हियात् ।।
મત્ર - ૩૩ હો અહં નમઃ શ્રી મુકુનાઝિયા સ્વાહ પૂન:- હા અહત વિઘણુપ્રિયા મહાલક્ષમી ચતુષ્કરા
સમુદ્રનાગાયીની મુકુન્દ પ્રિયા અવતુ ,
અધિષ્ઠાયકની પૂજા (આહવાહન). - હીં શ્રીં ત્રીભુવન સ્વામિની સ્વાહ

Page #33

આ હ અહં જિન પ્રવચનાધિષ્ઠાયકાય શ્રી ગણિપિટક યક્ષ-- રાજાય સ્વાહા
હી શ્રી સરસ્વતિૌ સ્વાહ 2 હું શ્રી લક્ષ્મીદે સ્વાહ
શ્લોક ધરણેન્દ્ર પ્રિયાદેવી પાવતી ચતુષ્કરા કુકુંટ નાગયાનામાં ત્રિફણાલંકૃતાડવત છે
मंत्र ૩૪ હી હૈ નમઃ શ્રી ધરણેન્દ્ર મુખ્ય પ્રિયા પદ્માવી સ્વાહા
ચોથું વલય
સોળ વિદ્યા દેવીઓ (१) यासां मंत्रपदैविशिष्टमहिमप्रोदभूतभृत्युत्करैः
षट् कर्माणि कुलाध्वसंश्रितधियः क्षेमात् क्षणात् कुर्वते ता विधाधर-वृन्दावन्दितपदा विद्यावलीसाधने
विद्यादेव्य उरुप्रभावविभव यच्छन्तु भक्तिस्पृशाम् ॥ (२) रोहिण्यादि-सुविद्याय, सर्वविघ्नोपशान्तये ॥
संतिकरपूजायां यच्छामि कुसुमाञ्जलिम् ॥
(१) ॐ को श्री रोहिय लाहा (२) ॐ हौं श्री प्रज्ञले स्वाहा (a) * बजाय स्वाहा

Page #34

30.
(४) ॐ ही श्रीवज्राङ्कुश्यै स्वाहा (५) ॐ ह्री श्री चक्रैश्वर्यै स्वाहा (६) ॐ लो श्री पुरुषदत्तायै स्वाहा (७) ॐ ही श्री काल्यै स्वाहा (८) ॐ ही श्री महाकाल्यै स्वाहा (९) ॐ ही श्री गौर्य स्वाहा (१०) ॐ ही श्री गान्धायै स्वावा (११) ॐ हो श्री सर्वास्त्राम्हाज्वालायै स्वाहा (१२) ॐ ही श्री मानव्यै स्वाहा (१३) ॐ ही श्री वैरुग्यायै स्वाहा (१४) ॐ ही श्री अच्छुप्तायै स्वाहा (१५) ॐ ही श्री मानस्यै स्वाहा (१६) ही श्री महामानस्यै स्वाहा मध्य : रोहिण्यादि महाविधा, देव्यः सुपूजिता इमाः सन्तिकरयन्त्रस्य पूजने स्युर्वरप्रदाः
(सुमालीथी धावा) પાંચમું વલય શાસન દેવી (યક્ષ–યક્ષણીનું પૂજન પુષ્પાંજલિ यासां संस्मरणाद भवन्ति सकलाः संपदगणा देहिनां, दिकपूजाकरणकशुद्धमनसां स्युर्वाञ्छिाता लब्धयः ॥ याः सर्वाश्रमवन्दितास्त्रिजगतामाधारभूताश्च याः; वन्दे शासनदेवताः परिकरैर्युक्ताः सशस्त्रात्मनः ॥१॥

Page #35

१ ॐ श्री गौमुख चक्रेश्वरीभ्यां नमः (स्वाहा ) २ ॐ श्री महायक्षअजितबलाभ्यां नमः स्वाहा ३ ॐ श्री त्रिमुख- दुरितारिभ्यां नमः स्वाहा ४ ॐ श्री यक्षनायक - कालिकाभ्यां नमः स्वाह ५ ॐ श्री तुम्वरुमहाकालिकाभ्यां नमः स्वाहा ६ ॐ श्री कुसुमअच्युताभ्यां नमः स्वाहा ७ ॐ श्री मातङ्गशान्ताभ्यां नमः स्वाहा ८ ॐ श्री विजय भ्रकुटिभ्यां नमः स्वाहा ९ ॐ श्री अजित सुतारिकाभ्यां नमः स्वाहा १० ॐ श्री ब्रह्माडशोकाभ्यां नमः स्वाहा ११ ॐ श्री यक्षराज - मानवीभ्यां नमः स्वाहा १२. ॐ श्री असुरकुमार - चण्डाभ्यां नमः स्वाहा १३ ॐ श्री षण्मुख - विदिताभ्यां नमः स्वाहा १४ ॐ श्री पातालाङ ङ्गशाभ्यां नमः स्वाहा १५ ॐ श्री किन्नर - कन्दर्पाभ्यां नमः स्वाहा १६ ॐ श्री गरुड - निर्वाणीभ्यां नमः स्वाहा १७ ॐ श्री गन्धर्व - वलाभ्यां नमः स्वाहा १८ ॐ श्री यक्षेश धारिणी भ्यां नमः स्वाहा १९ ॐ श्री कुबेर- वैरोट्याभ्यां नमः स्वाहा २० ॐ श्री वरुण - नरदत्ताभ्यां नमः स्वाह्म २१ ॐ श्री भ्रुकुटि - गान्धारीभ्यां नमः स्वाहा

Page #36

२२ ॐ श्री गोमेध-अम्बिकाभ्यां नमः स्वाहा २३ ॐ पाव-पावतीभ्यां नमः स्वाहा २४ ॐ श्री माता-सिद्धायिकाको नमः साहा .
- यावीश यक्षने सुभioreी ४२वी. ये केवले सुरगणे मिलिते जिनाये
श्री संघरक्षणविचक्षणतां विदध्युः । यक्षास्त एव परमद्धिविवृद्धिभाज
आयान्तु शान्तहृदया जिनपूजनेत्र । (मध्य) जिनानां यक्ष-यक्षिण्यो, जिनशासनवत्सलाः । अय॑मादाय कल्याण, कुर्वन्तु च जयश्रियम्
(A' आप ચતુનિ કાય દેવપૂજા सुभiorel :
ये चतुषष्ठिदेवेन्द्रा, भवने शादयो मुदा । ते च भक्त्यार्चिता पूजां स्वीकुर्वन्तु शुभाश्रयाः ॥ ॐ नमो वैमानि केभ्यः स्वाहा ( न) ॐ नमो भुवस्पतिभ्यः स्वाहा (REE) ॐ नमो व्यवरेन्यः स्वाझ * नमो जिम्मा वाम

Page #37

33
પ્રાર્થના पातालवासिनो देवा, देवा भूपीठवासिनः । स्वर्वासिनोऽपि ये देवा सर्वे रक्षन्तु मामितः ॥
દસ દિગ્યાલ આવાહન ૩૪ ઈન્દ્ર અગ્નિ યમ નૈરૂત વરૂણ વાયુ કુબેર ઇશાન બ્રહ્મ નાગ સર્વગ્રહ ઈહા સંતિકર પૂજન વિધિ મહોત્સવ અત્ર આગચ્છ આગચ્છ પૂજાબલિં ગૃહાણ ગૃહાણ શાંતિ તૃષ્ટિ પુષ્ટિ વૃદ્ધિ કલ્યાણે કુરુ કુરુ સ્વાહા.
छ वक्ष्य
દશ દિપાલની કુસુમાંજલી दिक्पालाः सकला अपि प्रतिदिशं स्वं स्वं बलं वाहन शस्त्रं हस्तगतं विधाय भगवत्स्नाये जगदुर्लमे। आनन्ददोल्बणमानसा बहुगुणं पूजोपचारोच्चयं संध्याय प्रगुणं भवन्तु पुरतो देवस्य लब्धासनाः ॥ १ ॐ इन्द्राय नमः स्वाहा २ ॐ अग्नये नमः स्वाहा ३ ॐ यमाय नमः स्वाहो ४ ॐ नेऋत्याय नमः स्वाहा ५ ॐ वरुणाय नमः स्वाहा ६ ॐ वायव्ये नमः स्वाहा ७ ॐ कुबेराय नमः स्वाहा ८. ॐ ईशानाय नमः स्वाहा ९ ॐ सोमब्रह्मणे नमः स्वाहा १० *नामेन्द्राय नमःस्वाहा

Page #38

भो भो इन्द्रादि दिक्पालोः, सवाहन परिच्छदाः । तुष्टि-पुष्टि-करा नित्यं, सन्तु विघ्नापहारकाः
(धुपाली ४२वी)
સાતમું વલય
નવગ્રહ કુસુમાંજલી सर्वे ग्रहा दिनकर प्रमुखाः स्वकर्म पूर्वोपनीतफलदानकरा जनानाम् । पूजोपचारनिकरं स्वकरेषु लात्वा सन्त्वागताः सपदि तीर्थकराचनेत्र ॥
આ શ્લોક બેલી નવગ્રહ ઉપર પુષ્પાંજલી મૂકવી. १ ॐ सुर्याय नमः स्वाहा २ ॐ चद्राय नमः स्वाहा ३ ॐ भोमाय नमः स्वाहा ४ ॐ बुधाय नमः स्वाहा ५ ॐ बृहस्पतये नमः स्वाहा ६ ॐ शुक्राय नमः स्वाहा ७ ॐ शनैश्चराय नमः स्वाहा ८ ॐ राहवे नमः स्वाहा ९: ॐ केतये नमः स्वाहा प्रार्थना : भावदृष्टि दशादीनां, हेतुतः सुख दुखदाः । सौरव्याय स्वचिंतास्तेऽपि, स्वन्त्वेते नवग्रहाः
(yerioral)

Page #39

३५
આઠમું વલય
નવનિધિ પૂજન १ ॐ नैसर्पिकाय नमः स्वाहा २ ॐ पाण्ठुकाय नमः स्वार ३ ॐ पिङ्गलाय नमः स्वाहा ४ ॐ सर्वरत्नाय नमःस्वार ५ ॐ महापद्माय नमः स्वाहा ६ ॐ कालाय नमः स्वाह ७ ॐ महोकालाय नमः स्वाहा ८ ॐ माणव काय नमःस्वा ९ ॐ शङ्खाय नमः स्वाहा १० ॐ हो नवनिविभ्यः स्व। म : नैसर्या दिकशङ्खान्तः, पूजिता हि महोत्सवे ।
ते महानिधयो नः स्यु महैश्वयंप्रदायिनः ।।
નવમું વલય
અષ્ટ મહાસિદ્ધિ પૂજન આઠ એકાસણા, એકાંતરા આઠ ઉપવાસ યથાશક્તિથી આ તપ કરવા. १ ॐ ही अणिमा महासिद्धायै स्वाहा २ ॐ ही महिमा महासिद्धाय स्वाहा ३ ॐ हो लधिमा महासिद्धायै स्वाहा
४ ॐ हो गरिमा महासिद्धायै स्वाहा - ५ ॐ हा प्राप्ति महासिद्धाय स्वाहा

Page #40

६ ॐ ही प्रकाम्या महासिद्धायै स्वाहा ७ ॐ ही ईशिता महासिद्धायै स्वाहा ८ ॐ ही वशिता महासिद्धायै स्वाहा मध्य : अणिमाद्यष्ट सिद्धिनां, माहात्म्यं भुवि विश्रुतम् । ___ तदर्चनेऽयकावासे, चिरं चारु लसन्ति ताः॥
(मध्य व वधावे) ભૂતબલિ પૂજનમ્ मलिमत्र : ॐ ही श्वी सर्वोपद्रावान वलिं रक्ष रक्ष स्वाहा। भूतमात : भूचरा खेचरा भूता, स्तिर्यग्गा अपि पूजने
पूजाबलिं समादाय भवन्तु सङ्घशान्तये ॥ ॐ भवगवाई वाणवतर जोइसवासी विमाणवासी ॥ जे कवि दुहृदेवा ते सव्वे उबसमन्तु मम स्वाहा । हुष्टवित्रासन : थे दुशवलि हानेन, न शाम्यन्ति कदाचन ।
तेषां मुद्राभिरेतामिः, कार्य वित्रासनं स्फुटम् ।। भौमान पाणित्रिधातेन दिव्यान् दृष्टिनिपातनैः।। दिकचारिणत्रितालाभि-दुष्टान् वित्रासयाम्यहम्।।
યત્રઅભિષેક સ્નાત્ર પ્રભુ સિંહાસન પાસે ઊભા રહી કુસુમાંજલી કરવી नमोऽर्हत् : संयुक्ताय जिनैः पूज्यैः परमवासरैः ।
संतिकरयन्नेस्मिन् पुष्पांजलिं समर्पये ।

Page #41

૩૭
કલશાધિ વાસનમ્ દૂધ ભરેલા કળશમાં વાસક્ષેપ કરો: ૩૪ શ્રી વૃત્તિ-સીર્તિ-દ્ધિ-૪-સાત્તિ-દિपुष्टय एतेष्वष्ट-कलशेषु कृताधिवासा भवन्तु भवन्तुस्वाहा
અષ્ટપ્રકારી પૂજાથી સંતિકરની ૧૩ ગાથાથી સ્નાત્રાભિષેક મહત્સવ કરે.
શાતિનાથ ભગવાનની સ્તુતિ જાણ્યા જાયે શિશુ સકળના લક્ષણ પારણાથી શાંતી કીધી પણ પ્રભુ તમે માતના ગર્ભમાંથી ષટખંડેને નવનિધિ તથા ચૌદ રત્ન તજીને
પામ્યા છે જે પરમ પદને આપજે તે અમને. પ્રથમ ગાથા : સંતિકર સંતિજિર્ણ જગસરણું જયસિરીઈ દયારે સમરામિ ભત્તપાલગ નિવાણ ગરૂડ કય સેવ
૩૪ હી શ્રી પરમ પુરૂષાય પરમેશ્વરાય જન્મ–જરા મૃત્યુ નિવારણાય ગરૂડ નિર્વાણ પરિપૂજિતાય–શ્રીમતે શાંતિનાથ જિનંદ્રાય જલ–ચંદન-પુષ્પ, ધૂપ, દીપ, અક્ષત, નૈવેદ્ય, ફૂલં યજામહે સ્વાહા. સ્તુતિ ૨: ષટખંડ ભૂમિપતી પંચમ ચકર્વતી
ભવ્ય તણા પરમ તારક ધર્મ મૂતિ સેવા મને ભવ ભવે મલજો તમારી શ્રી શાંતિનાથ સુણજે વિનંતિ અમારી

Page #42

ત્રીજી ગાથા
૩૮
બીજી ગાથા ઃ
પર
ૐ સના વિષેાસહિ—પત્તાણુ સતિસામિપાય “સ્વાહા મોણુ સવ્વાસિવ દુરિએ હરણાણું ૐ હ્રીં શ્રી પરમ પુરૂષાય ખેલવુ અભિષેક કરવા સ્તુતિ ૩ : દયાના નીરજે અશિવની શાંતી કરતા મૃગાંકી ચક્રીજે કનક સરખી કાંતી ધરતા, ભવી સેવી જેને ભવભવ ભય ભ્રાંતી હુરતા નસી તેવા શાંતિ પ્રભુ ચરણમાં પાસુ પ્રભુતા.
ૐ સતિનમુક્કાર, ખેલેા સહિ માઈ લધી પુત્તાણુ સા હાઁ નમે સભ્યો હિ પત્તાણુ ચ ઈ સિરિ
ૐ હ્રી શ્રી પરમ પુરૂષાય બેાલી અભિષેક કરવા. નોંધ : ઉપર પ્રમાણે બાકીની ૧૦ ગાથા અનુક્રમે સ્તુતિ તથા ગાથા અને પરમપુરૂષાયને બ્લેક બેલી અભિષેક કરવા. અષ્ટ પ્રકારી પૂજાની કુસુમાંજલી :
પડિત વિરવિજયજી મહારાજની અષ્ટ પ્રકારી પૂજા. તેર અભિષેક પત્યા બાદ કરવી. અને છેલ્લે કુસુમાંજલીના શ્લાક ખેલવા.
કુસુમાંજલીનેા શ્લોક :
नीरै निर्मलता सुमैः सुभगतां गन्धैः शुभै स्वामितां लक्ष्मी मांगलिकाक्षतैr चरुभिर्भोज्यं प्रदीपैर्महः धूपैव्याप्त जगद्यशः परिमलं श्रेयः फलं संत्फलै भव्या निश्चलमाप्नुवन्ति सततं श्री संतिकरस्तोत्राचनात् ॥

Page #43

૩૯
પ્રભુ સ્તુતિ જગશાંતિ પ્રગટાવવા પ્રગટ ભયે જિનરાજ શાંતિનાથ શાંતિ કરી, નામ લીયે મહારાજ,
મન્નધ્યાનમ નીચેના મંત્રને ૧૦૮ વાર જાપ કરે.
આરાધના માત્ર ૪ હી શ્રી શાંતિનાથાય નમઃ મમ શાંતિં કુરુ કુરુ સ્વાહા. આરતિ–મંગળદી ઉતારે. શાંતીકળશ મટી શાંતિથી કરે.
ચાર થાયથી દેવવંદન વિધિવાળાએ કરવા
સંઘમાં સમુહ મૈત્યવંદન અને સ્તવન શાંતિનાથ ભગવાનનું કરવું. ક્ષમાપના : કીતિપ્રિય રાજા સુર પ્રાર્થ કિચન દેવ યન્તવામ; મધ્યાર્થનિયં ભગવન પ્રદેયં સ્વદાચતે માં-ય સર્વદાપિ. ૪ આજ્ઞાહીને કિયાહીન મન્ત્રહિનચ યત્ કૃતમ તત સર્વ કૃપયા દેવાઃ ક્ષમતુ પરમેશ્વરાઃ ૩૪ આહ્વાહન નવં જાનામિ ન જાનામિ વિસર્જનમ પૂજા વિધિં ન જાનામિ પ્રસીદ પરમેશ્વર સર્વ મંગલ માંગર્ય, સર્વ કલ્યાણ કારણ, પ્રધાન સર્વધર્માણાંજેનેજ્યતિ શાસનમ વિસર્જન ગ્લૅક : 88 વિસર વિસર સ્વસ્થાન ગચ્છ ગચ્છ સ્વાહા
ધર્મો રક્ષતિ રક્ષિતઃ
છે પૂજન વિધિ સમાપ્ત છે આ પૂજન આચાર દીનકર સૂત્રમાંથી તૈયાર કરેલ છે. લી. જશભાઈલાલભાઈ શેઠ પંડિત શ્રી વીર વિજયજી દંપાશ્રય
સં. ૨૦૩૪ શ્રાવણ વદી ૧૨ બુધવાર

Page #44

મંગલ કામના
અનુભવે નવા નવા પૂજને આજદિન સુધી પ્રસિદ્ધ કરવામાં તમે જે સહકાર આપે છે તેમાં તમારી કાળજી દીર્ઘગામી દૃષ્ટિ અને ભણાવવાની કુશળતાને આભારી છે.
આ સંતિકર પૂજન તૈયાર કરવામાં શ્રી જસભાઈ લાલભાઈને મુખ્ય ફાળો છે આજે આંગળીના વેઢે ગણાતાં સુંદર વિધિકારોમાં શ્રી જસભાઈ પૂજન ભણાવનારાઓમાં ગણના પાત્ર છે તેઓ તમામ જાતની દરેક પૂજન વિધિ પિતાના વ્યવહારીક કાર્યોને ભેગ આપી કરાવે છે. વિધિકારક ઉપરાંત તેમણે સંકલના પૂર્વક આ સંતિક પૂજન તૈયાર કરવામાં સમય અને બુદ્ધિને ઘણે ભેગ આપે છે ભક્તિ ભક્તને પરમાત્મામાં એક્તાન બનાવે છે આ પૂજન તે પૈકીનું ઉત્તમ પૂજન છે.
તમે તમારા શાસન પ્રત્યેના રાગને પ્રગટ કરવા સાથે ઘણના સમક્તિ નિર્મળ કર્યા છે. શાસનમાં આવી સેવા ભાવી વ્યક્તિઓથી શાસન ઉજ્જવળ છે તમારે પરિશ્રમ સેવા ભાવનાને આભારી છે શાસનદેવ પ્રત્યે પ્રાર્થના સેવાનાં ઘણું સુંદર કાર્યો તમારા હાથે થાય તેમ ઈચ્છીએ છીએ.
તમામ પૂજનના યંત્રો વ્યવસ્થિત રીતે તેમને દેરાસરમાં પધરાવેલ છે સંતિકરમ ' પૂજન પૂજય આચાર્ય દેવ

Page #45

શાંતિવિમલ સૂરીશ્વરજી પાસે સંકલિત કરાવી પ્રમાણિત કરેલ છે અને પરમપૂજ્ય આચાર્ય દેવશ્રી વિજ્ય નીતિ સૂરીશ્વરજી મહારાજના આચાર્ય દેવ શ્રી ભાનુચંદ્ર સૂરીશ્વરજી એ આ પુસ્તક પ્રગટ કરવામાં પ્રોત્સાહન આપી જે અનુમોદના કરી ઉપગી માર્ગદર્શન આપ્યું તે વ્યવહારદક્ષ ભદ્રિક પરિણામ ને આભારી છે. મૂળ પ્રણેતા, શ્રી જસભાઈની દોરવણી નીચે ભણશે દરેક પૂજન ભણાવનાર તેમને લાભ લેશે એવી અભ્યર્થના- પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય ભાનુચ સુરિજી પૂ. આચાર્યશ્રી શાન્તિવિમલ સુરિજી. - શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનનું ચૈત્યવંદન શાંતિ જિનેશ્વર સેળમાં અચિર સુત વંદો વિશ્વસેન કુલ નભમણિ ભવિજન સુખ કંદો (૧) મૃગ લંછન જિન આઉખું લાખ વરસ પ્રમાણ હત્યિ ઉર નયરી ધણી પ્રભુજી ગુણ મણિખાણ (ર) ચાલીશ ધનુષની દેહડીએ સમ ચઉસ સંડાણ વદન પદમ જયું ચંદલે દીઠે પરમ કલ્યાણ
શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુનું સ્તવન શાંતિ જિનેશ્વર સાચે સાહિબ
શાંતિકરણ ઈન કલિ મેં હૈ જિનાજી તું મેરા મનમે તું મેરા દિલમે,
ધ્યાન ધરૂ પલ પલમેં સાહેબજી ૧ ભવમાં ભમતામેં દરિશન પાકે
આશા પુરે એક પલમેં હૈ જિ. તું મેરા, ૨

Page #46

४२ નિરમલ જેત વદન પર સે હે
નિકળ્યું ચંદ્ર બાદલમેં હે જિહ તુ મેરા ૩ મેરે મન તુમ સાથે લીને
- મીન વયે જયું જલમે હૈ જિતુ તુ મેરા ૪ જિનરંગ કહે પ્રભુ શાંતિ જિનેશ્વર
દીજી દેવ સકલ મેં હૈ જિનજી તુ મેરા. ૫
શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુની સ્તુતિ શાંતી સુહંકર સાહિબે સંજમ અવધારે સુમિત્રને ઘેર પારણું ભવ પાર ઉતારે વિચરતા અવનિ તળે તપ ઉગ્ર વિહારે જ્ઞાન ધ્યાન એક તાનથી તિર્યંચને તારે
નવપદ મહિમા અરિહંત શાસનના શણગાર સિદ્ધ અનંત સુખ દેનાર; સૂરિ પાઠક ગુરૂ મનહર એ પાંચ પરમેષ્ઠિ ઉદાર; નવપદ એ નવ રે હાર હૃદયે ધરતાં ઉતરે પાર અડસઠ અક્ષર તીરથ સાર સંપદ આઠે સિદ્ધિ દાતાર
– દેવવંદનઅષ્ટ પ્રકારી પૂજા કરી, આરતી મંગલ દી ઉતારી, નીચે પ્રમાણે દેવ વાંદે.
પ્રથમ ઈરિયાવહિ, ખમાસમણ, ઈચ્છાકારેણ સંસિહ ભગવદ્ ાગ્યવંદન કરૂં ? ઈચ્છે કહી શાન્તિનાથનું ચીત્યવંદન

Page #47

૪૩
કરવું. ચાર થેયના દેવવંદન, અરિહંત ચેઈયાણું, અન્નત્ય કહી એક નવકારનો કાઉસગ્ગ કરી પારી નમોહેત કહી. સ્તુતિ કહે તે આ પ્રમાણે -
અહૅસ્તને, સ શ્રેયઃ શ્રિયે યુદ્ધસ્થાનતે ન અખેન્દ્રી સકલાલગેહિ રંહસા સહ સૌઅત ના
પછી લેગસ સવ્વલેએ, વંદણવત્તિએ, અનાથ કહી એક નવકારને કાઉસ્સગ પારી સ્તુતિ કહે.
એમિતિ મતા છાશનસ્ય નન્તા સદા યદહીશ. આશ્રીતે શિયાતે ભવ ભવ જિનાઃ પાનુ ારા
પછી પુખરવરદી સુઅર્સ, વંદણવત્તિઓએ, અન્નત્થ. કહી નવકારને કાઉસ્સગ પારી સ્તુતિ કહે,
નવતત્વયુતા ત્રિપદી, શિતા ચિજ્ઞાનપુણ્ય શક્તિમતા ! વરધર્મકી વિધાડડનન્દાસ્યા જૈનગીજીયાત ૩
પછી સિદ્ધાણં બુદ્ધાણં શ્રી શાંતિનાથ આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણવત્તિઓએ અન્નત્યકહી એકલેગસ્સનો કાઉસ્સગકરી. મેડીંત કહી સ્તુતિ. શ્રી શાન્તિઃ શ્રુતશક્તિ પ્રશાતિ કેડસાવશાંતિમુખશાંતિમ નયત સદા યસ્ય પદા સુશાન્તિદાઃ સન્ત સનિ જને ૮
નમુત્થણ, જાવંતિ, ખમાસમણું, જાવંત, નમેહંતુ, સ્તવન શાંતિનાથ પ્રભુનું.

Page #48

પૂજન પ્રસંગે
લવસાગર
પ્રભુતારું શાસન પ્રભુ તારે મહિમા,
પ્રભુ તારી વાણું અમને ગમે છે. આ સંસાર દુઃખમય લાગે ત્રાસી
સહુ આવ્યા પ્રભુ તારે દ્વારે નીરખી આ નયણાં અમીરસ ઝરણું
મુખડું તમારું અમને ગમે છે. આ ભવસાગર રંગ તેફાની નાની
આ મારી નાવ અટવાણું પાર લગાઓ થાઓ સુકાની
હયાં અમારા તમને નામે છે. પૂજન આરાધક નેહે જસુ ગાવે
- ત્રિભુવન નાથ તું જગમાં કહાવે પ્રભુ તારી ભક્તિ હદયે રમે છે
ચરણેની સેવા અમને ગમે છે.
જલપૂજાને દુહો જલ પૂજા જુગતે કરે, મેલ અનાદિ વિનાશઃ જળ પૂજા ફળ મુજ હજો, માગે એમ પ્રભુ પાસ.
ચંદનપૂજાને દુહો શીતળ ગુણ જેહમાં રહ્યો, શીતળ પ્રભુ મુખ રંગ; આત્મ શીતળ કરવા ભણી, પૂજે અરિહા અંગ.

Page #49

પુષ્પપૂજાને દુહો સુરભિ અખંડ કુસુમ ગ્રહી, પૂજે ગત સંતાપ; સમજતુ ભવ્ય પરે, કરીએ સમક્તિ છાપ.
ધૂપપૂજાને દુહો સ્થાનઘટા પ્રગટાવીએ, વામ નયન જિન ધૂપ, મિછિત્ત દુર્ગધ દૂરે ટળે, પ્રગટે આત્મસ્વરૂપ
દીપપૂજાને દુહો દ્રવ્યદીપ સુવિવેકથી, કરતાં દુઃખ હેય ફેક; ભાવપ્રદીપ પ્રગટ હવે, ભાસિત કલેક,
અક્ષતપૂજાને દુહો શુદ્ધ અખંડ અક્ષત રહી નંદાવર્ત વિશાલ પૂરી પ્રભુ સન્મુખ રહો. ટાળી સકલ જંજાલ.
નેવેદ્યપૂજાને દુહો અણહારીપદ મેં કર્યા, વિગ્રહગઈ, અનંત, દૂર કરી તે દીજીએ, અણહારિ શિવસંત.
ફળપૂજાને દુહો પુરૂષોત્તમ પૂજા ભણી, ફળ લાવે ધરી રાગ પુરૂષોત્તમ પૂજી કરી, માગે શિવફળ ત્યાગ

Page #50

– અષ્ટપ્રકારી પૂજાનું ફળ – જળપૂજા કરવાથી લાવ્યાત્મા નિર્મળતાને પ્રાપ્ત કરે છે. પુષ્પપૂજાથી સુભગના સૌભાગ્યને મેળવે છે. કેસર ચંદન વિગેરે સુગંધી દ્રવ્યો દ્વારા પૂજા કરવાથી સ્વામીપણું મેળવે છે. માંગલિક એવા અક્ષતથી ભગવાનને પૂજી બાહ્ય-અભ્યતર અને પ્રકારની લક્ષ્મી મેળવે છે. નિવેદ્ય પૂજાથી ભેજ્ય મેળવે છે. દીપક પૂજાથી તેજ પ્રાપ્ત કરે છે. ધૂપપૂજાથી કર્મોનું ઉચ્ચાટન કરી જગતમાં વ્યાપ્તએવી કીતિ–સુવાસને મેળવે છે. અને ફળપૂજાથી કલ્યાણ મંગલના વિધાનભૂત નિશ્ચલ એવા મોક્ષરૂપ ફળને મેળવે છે.
યોના નામે ગેમુખ ને મહાયક્ષ, ત્રિમુખ યક્ષેશ સંભારું; તુંબરૂ કુસુમ માતંગ, વિજય યક્ષમાં ચિત્તમાં ધારૂ.
અજિત ને વળી બ્રહમ, મનુજ ને સુર કુમાર; યક્ષ પ્રભુ અણગાર, ભક્ત જન પાલન હારા, ષમુખ ને પાતાળ કરું, કિન્નરની સેવા; ગરૂડ ગંધર્વ યક્ષ, યક્ષેદ્ર કુબેર દેવા. વરૂણ ભકુટી અને યક્ષ, ગોમેધ વખાણું પાર્થ અને માતંગ, પ્રભુના યક્ષે જાણું.

Page #51

૪૭
વત રચનાર
ક્રિસે સૂર્ય સમાન તપ ગચ્છ રૂપ ગગનમાં, સદ્ગુરુ યુગ પ્રધાન સામ સુંદર સૂર જનમાં; ગણધર વિદ્યા સિદ્ધિ પ્રાપ્ત દુર્લભ થઈ એવા, મુનિ સુંદર સૂરિ ગાય શાંતિ દેવાધિદેવા.
શ્રી શાન્તીનાથ સ્તવન ( રાગ કેદાર )
દર્શન દેાં શ્રી શાંતીનાથ
દાનાં શરણુ પડે
મારી અખીયા પ્યાસીરે. મેઘરથ રાજા તુમહી અન્ય પ્રભુ દયા કે સાગર રે....મારી
-
આયે દેવ પરીક્ષા લેને અનકર પછી રે દેખા જખ અલીદ્યાન તુમારા
જગક શાંતીરે – મેારી
દન દો શાંતી કે દાતા
ભૂલે ભટકે સમ સસારી
આયે શરણ તુમારે શાંતીનાથ શાંતી કે દાતા સમયે શાંતી દે

Page #52

४८
શ્રી પદ્માવતિ દેવીથી સમસ્ત આગમ વ્યાપ્ત છે. तारा त्वं सुगतागमे भगवती गौरीति शैवागमे । बज्रां कौलिक शासने जिनमते, पद्मावती विश्रुता । गायत्री श्रुतशालिनां प्रकृतिरित्युत्कासि साऽख्यागमे । माता भारति किं प्रभूत मणितैर्व्याप्तं समस्त त्वया । ॥१॥ जैने पद्मावतीति त्व शुभ दलना ताम्य गौरिती शैवे तारा बौद्धागमे त्वं प्रकृतिरितिमता देवि सांख्यागमे वं गायत्री भट्टमार्ग त्वमसि च विमले कौशिके त्वं च वज्रा व्याप्तं विश्वं त्वयेति स्फुर दुरुयशसेमेऽस्तु पदमे नमस्ते ॥२॥
॥
यति शासनम् ॥

Page #53

સેળ વિદ્યાદેવી
રોહીણી પ્રાપિત શ્રી વજશૂ'ખલા દેવી વજ કુશી માત ચકેશ્વરી શાસનદેવી નરહેત્તા ને કાલી મહાકાલીની શક્તિ પ્રણમું હું' તસ પાય કરી નિત્ય કાડે ભક્તિ ગૌરીને ગાંધારી મહાજવાલા ભય ટાળે માનવી બૈરેયા અચુપ્તા પાપ પ્રજાળે વૃદુ માનસિકા મહા માનસિકા જેવી રક્ષણ કરો સદાય સોળ એ વિદ્યાદેવી
ચાવીસ શાસન દેવી ચકેશ્વરી અજિતા દેવી દુરિતારી કાલી મહાકાલી જય માત અય્યતા રક્ષા વાળી શાંત જવાલા સતી વળી સુતારકા માતા સમરૂ અાકા નામ ચરણ શ્રી વેત્સોગાતા ચંડા વિજયા અને અંકુશા પન્નગાં ભેટયાં નીવણી અય્યતા ધારણી જય વૈયા અષ્ણુપ્તા ગાંધારી અ'ખા પદ્માવતી દેવી સિધા સહ ચાવીસ સમરતાં શાસન દેવી

Page #54
પચોપચાર પૂજા મત્રની આરાધના દરમ્યાન, સાધકે દરરોજ સાધ્ય દેવની પચાપચાર પૂજા કરવી જોઈએ તે આ પ્રમાણે 1 આહવાન હૈ હીં શ્રી નમોસ્તુ ભગવતી પદ્માવતિ દેવિ એહિ એહિ સ વીષર્ // સ્થા પના 39 હીં' નમારતું ભગવતી પદ્માવતિ વિ તિષ્ઠ તિઠેક ઠેક ઠે: ઠે: || 3 સન્નિધિકરણ 30 હીં" નાસ્તુ ભગવતી પદ્યાદેવી મમઃ સન્નિહિતા ભવ ભવ વષર્ | પૂજન હી" નાસ્તુ ભગવતિ પદ્માવતી દેવિ ગલ્લાદીન ગૃહેણુ નમઃ || 5 વિસર્જન 3>> હીં નાસ્તુ ભગવતિ પદ્માવતિ દેવિ સ્વ સ્થાન (ગ૨૭) : જ: જ: સાચા અલ’કાર :- ક્રિયા માત્રમાં અને સિદ્ધ માત્રમાં ઈશ્વરને અને અન્યને યશ આપે તે અલ કાર, પોતે યશ લે તે અહંકાર, કાયાને દીપાવે તે અલ કાર ' au a'Linકી કાઢક્કાર ન આવે, તે HIZ moja ! Serving Jinshasan ) ચરણ એજ ઉત્તમ પુરૂષેનો ઉત્તર છે | હે પ્રભુ! તમા" 071361" રાજ્યપદ, દેવપાગ' તમોનું કોઈપણું છું ના જ નાન મારી પ્રાર્થના એવી છે કે હ‘મેશાં તારા દાસ પણાને ભવભવ રહ’ તેવી વિન'તી, gyanmandir@kobatirth.org For Private and Personal Use Only