Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
4 सइरख्यावाचक
शब्दकोषः
सम्पादक : सशाधकन तपोमूर्ति पूज्याचार्यदेव श्री विजयकपूरसूरीश्वर - पट्टधर हालारदेशोद्धारक-पूज्या चार्यदेव श्री विजयामृतसूरीश्वर पट्टधरः पूज्याचार्यदेव श्री विजयजिनेन्द्रसूरीश्वर
प्रकाशिका :
बा श्री हपृष्पामत जैन ग्रन्थमाला ।
लाखांबावल शांतिपुरी (सौराष्टी
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
श्री हर्षपुष्पामृत जैम ग्रन्थमाला - ग्रन्थाङ्क: - १६५ ।। श्री महावीर जिनेन्द्राय नमः ॥ || श्रीमणियाणंदहर्ष कर्पू रामृतसूरिभ्यो नमः ॥
संख्यावाचक-शब्दकोषः
सम्पादक: संशोधकक्ष
तपोमूर्ति पू० आ० श्री विजयकपूरश्वर-पट्टधर- हालार देशोद्वारक पूज्याचार्यदेव श्रीविजयामृतसूरीश्वर पट्टधर: पुस्याचार्यदेव श्री विजय जिनेन्द्रसूरीश्वरः
சு
प्रकाशिका
श्री हर्षपुष्पामृत जैन ग्रन्थमाला
लालाबावल - शांतिपुरी (सौराष्ट्र )
卐
मूल्य ५-००
For Private And Personal Use Only
S
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकाशिका-श्री हर्षपुष्पामृत जैन ग्रन्थमाला
लालावावल-शांतिपुरी (जि० जामनगर)
वीर सं २५१३
विक्रम सं० २०४३
सने ११५
प्रथमावृत्ति प्रतय ३०००
समयको रकम ३० लाभलेनार १६००) श्री बाउन्स प्रीन जैन संघ लंडन ५००) श्री चिंतामणी पालनाक जैव वैली बाडीब (राज.) २५१) श्री सावरकुडलाईनो पू. सा. श्री त्रिलोचना
श्रीजी म० ना उपदेशथी. २००) श्री अमदाबाद बहेनो पू. सा. श्री चन्द्रप्रभाभीवी
म० ना उपदेशथी.
मुद्रकागौतम भाई प्रिन्टर्स, नेहरू गेट बाहा, म्यादर (रा
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अल्प वक्तव्य
साहित्यमां अंकोनो काव्यादिमां वणी लेवा तेवी तेवी संस्थाना वाचक शब्दोनो उपयोग करवामां आवे छे. जैन साहि त्यना काव्योमां रचना कालनी संवत्ने आ रीते संस्कृत प्राकृत तेमज गुजराती काव्योमां संख्यावाचक शब्दो द्वारा सूचित करवामां आवे छे.
ret ivanaras मन्दोनो संग्रह जरूरी हतो अने तेमाटे प्रसंगे प्रसंगे नोंध करवामां आवती हती.
कि. सं० २०२५ नु चातुर्मास परम शासन प्रभावक पूज्यापाद आचार्य देवेश श्रीमद् विजय रामचन्द्रसूरीश्वरजी महाराजाना सानिध्यमा उमाजी भुवनमा चातुर्मास वयु प्राचीन हस्तलिलित साहित्यना रसने कारणे पालीताणा शेठ आणंदजी कल्याणजी पेटीमा हस्तलिमित भंडार जोवा माटे जवानु पयु परंतु ते मण्डार पेक करीने अमदाबाद मोकलवा तैयार यइ गयो हतो अमदावादा पेढी साधे पत्र व्यवहार करीने ते भण्डार पालीताणा व रक्ताम्यो अने भण्डारने रोज ५-६ कलाक बेसी मेनेजर श्रीमालना सहकार थी तथा उपमेनेजर श्री पाठक ने साथै राखीने २ मास उपर समय लईने व्यवस्थित कर्यो तेमां बे भण्डार हता एक पेढी नो अने Hatat खंभातना दिवान श्री अंबालाल भाईनो.
चातुर्मास पूर्ण थवा आव्यु अने विहार करवानो होवाथी डीना प्रमुख श्री सुश्रावक श्री कस्तूरभाई लालभाईए हस्तलिखित साहित्यना अनुभवी श्री लक्ष्मणभाई भोजकने सहायमां मोकल्या.
श्री लक्ष्मणभाई पत्र मेलवया आदिमां सारा सहायक म्या तेमनी पासे संख्यावाचक शब्दोनी एक नोट हती मने ते
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४
मने उतारी आपी. तेने १८ वर्ष थांबण जरूरी हतु अने संशोधन सुधारो वधारो करीने तेने संख्यावाचक शब्दकोष रूपे अहीं संपादन करेल छे.
.. मन्दो ने शोषी तेनो अंक मेलववा मा कोष उपयोगी थशे. परन्तु जेम अंक उपरथी शब्दो जोईता होय तेने ते मेलववा कठीन पडे. जेथी आ ज कोष ने कई संख्याना वाचक कया शब्दो छे. ते एक, बे, अण आदिना क्रमथी आखो नवो कोष तैयार करीने पाहता आप्यो छे. जेमने संख्यावाचक शब्दोनो उपयोग करवोहशे तेमने मा एकादि संख्याक्रम शब्दकोष उपयोगी बनशे.
मा विसयमा प्रथम ज प्रयत्न के. जेथी विशेष प्रयत्न कर. नारने घणु कार्य परवानो आ कोषमां षणो अवकाश रहेलो के.
। नश.
२०४३ वैशाख सुद १३ सोमवार ता. ११-५-८७ गढ़डा-स्वामिना
जिनेन्द्ररसरि
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुक्रमः विषयः संख्यावाचक शब्दकोषः एकादिक्रम संख्यावाचककोष एक संख्यावाचक शब्दो
or Morr" x 9
त्रण चार पांच
" " ,
" " "
६
सात
"
॥
आठ
नव
"
"
दस अग्यार बार तेर
,
"
१६ १७ १८ १९
पंदर " सोल , सतर , अढार ओगणीश वीश , एकवीश ,
" ॥ " "
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२३
बावीश संख्यावाचक-शब्दो
तेवोस
२६ २७
66666.
३२
चोवीश पचीस छवीश सत्यावीशं अट्ठावीश त्रीश बत्रीश तेत्रीश छत्रोश चालीश अड़तालीश ओगणपचाश बासठ चोसठ अडसठ बहंतेर छउतेर चोराशी
, " "
. " " " ॥
.
४१
"
X55
6
एकसो एकावन, पांचसो त्रेशठ,
४५
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
।। अहम् ।। पू. आ. श्रीविजयसिद्धसूरिभ्यो नमः ॥ संख्यावाचक शब्द-कोशः।। ।। संख्यावाचकशब्दोनो अकारादिक्रम ।।
* अकारादिशब्दो*
५
অথ অগ্ধি
अक्षौहिणी
११-२३
अग
अग्नि अघोष अङ्क अङ्गः ४-५-६-७-८-8-११ अनाद्वार अङ्गिरस अङ्गुलि
अचल प्रज अजमुख अणु अतिजगति अतिधृति अतीत अत्यष्टि
mm 6666mmom en G
अत्रि
अद्रि अद्रीश्वर अद्वैतवाद
अध्याय _अनन्त
अङ्गोपाङ्ग अघ्रि
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द कोशः
अनन्तचक्षु
अनल
• com
५.४६
अनिल अनीक अनुत्तर अनुप्रक्षा अनुयोग अनुष्टु अनेकप अन्तक अन्तर अन्तरिक्ष अन्तःकरण अप अपापति अब्ज अब्जदल अब्जिनीपति अब्दबीज अन्दल अब्धि
० - cccc man Mc
अब्रम अभिनय अन अमर अमरलोक अमरालय अमाङ्गल अमृतकुंड अमृतद्यति अमृतरुचि अम्बक অন্ন अम्बिका अम्बुद अम्बुधि अम्बुनिधि अम्भोधि अम्भोनिधि अर
• • • n n
ons are e e
अरि
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अकारादि ]
[३
अश्वी
७-१२ । ३-७
२ (१)
अर्चि अजुनसुत अर्णव
अष्ट अष्टादश
अष्टि
अर्थ
असिधारा
.
असु
अर्थमा
अस्तस्त्रक अहन्
अहंत
.. uru
अलख अलि अलिपद् अली অম্বনা अवनि अवलेभ अवस्था
अहस्कर अहि অস্থির अंशु
अंशुमाली १०-२४
अंहि. * आकारादि शब्दो आकाश आकृति
आज्वांश २ (१) आत्मा
आदि १४ ' आदित्य
अश्व
अश्वि
অখি अश्विनी
१-१२
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[संख्यावाचक शब्द-कोशः
* ईकारादि शब्दो*
आखंडल आचार आज्याश आप आपउदधि আ आश्रम
Ww Ccccccwneo
ईशमूर्ति ईश्वर
ईश्वरग
www
ईश्वरनयन * उकारादि शब्दो *
आहार्य
आंख आँखडी * इकारादि शब्दो * |
१-१४
उडपति उत्कृति उदधि उदन्वन्त उदन्वान उदय उदर्चिस् उपचार
इन्दु इन्दुकला इन्दुवाजि
Wwccommmccc GM -
"
इला
.
उपाङ्ग उपाय
इलापति
उभ
इन्द्री
उभय
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
अकारादि ]
उर्वरा
उर्वी
ककुभ्
कथा
कन्या
कपर्दी
उष्णरश्मि
उष्णांशु
१२
* ऋकारादि शब्दो *
ऋक्ष
२७
ऋतु
६
ऋधि
ऋषि
* ककारादि शब्दो
कपालभृत्
कमलदल
कम्बुग्रीव-रेखा
www.kobatirth.org
कर
करणीय
कराड्गुलि
करिवाशक
Ovv
१
१२ करभ
कररी
१०
'
११
११
१००
३
२
५
४-५-२०
करी कर्म
८
कलत्र
कर्ण
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कलम
कलश
कला
कलाधर
कलानिधि
कलि
कषाय
काम
कामगुण
कामदेव
काय
कारक
कार्त्तिकेय
कार्त्तिनेत्र
काल
For Private And Personal Use Only
[ ५
८-१०-१२
६
20
१
१६-६४
१
oa
१
४
܀
१३
५
१२
६
६
AG
Um
६
१२
३-६
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
कुलपति
कालिदासकाव्य काश्यपी काष्ठा
किरण कीचक
कुलपर्वत कुलाकर कुलाचल कुलाद्रि केन्द्र केशव कोष्ठ क्रतु
com ccmmmm.cm G GG
कुञ्जर
क्रम
कुन्थु कुभूत
क्रियास्थान কীখানি
कुम्भीपाल कुमारवदन कुमुद कुमुदबान्धव कुमुदिनीपति कुरुभूपतिसेना कुलगिरि
कृतरावणमुड कृता कृतान्त कृति २.२०-२२ कृशानु कौरव * खकारादि शब्दो
N
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अकारादि
खग
५-७-८
गिरि गिरीश
३-६-६
६-६-४
खड्गधारा खण्ड खर खानि
गुणस्थान गुणमणि
१४
खेचर
गुप्ति गुल्फ
*गकारादि शब्दो *
गगन गङ्गागौरी गङ्गामार्ग
44
गुहक गुहनेत्र गुहबाहु
गजजाति गजदंत गजास्य
occc Gm wcim Wom moc 0
गुहलपन गुहवक्त्र
गति गन्धर्व
गुहाक्षि
गवाघ्रि गव्य गयवर
गुहाधीश गुहानन गुहास्य
मायत्री
गोचर
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द कोशः
गोचरण
गोत्र
गोदावर्य गोस्तन
m mum c G
302
गौरव
ग्रेवेयक
* घकारादि शब्दो* घन घस्त्र
२-१५ घोटक घोषा * चकारादि शब्दो * चक्रवर्तिनः चक्रवती चक्रवाल चक्रिनः चक्रिराजानः
२.२० " चतुरिकास्तम्भ चन्द्र चन्द्रकला चन्द्रयति चन्द्रवाह चन्द्रशेखर चन्द्राश्व चर चरण
२-४ चित्रभानु ३-१२-१६ * छकारादि शब्दो * छन्द
७ স্থা। १-१०
'०-९ * जकारादि शब्दो * .. जन जगच्चक्षु
छिद्र
2
जगत
जगती
१.३.१२.४८
चक्री
ur
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
जकारादि ]
* जकारादि शब्दो *
जट
जपमाला
जम
जराधि
जरासन्ध
जल
जलद
जलधि
जलधिभोजन
जलनिधि
जलाशय
ज्वर
ज्वरासुर
ज्वलन
जाति
जानु
जिन
www.kobatirth.org
जिनोपासक प्रतिमा
जिष्णु
जीमूत
१८
१००
१४
३
२३
MY
१७
४-७
१००
४-७
CC
४
३
६
३
२२-८४
२
२४
११
१४
१७
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जीव
जीवाजीवोपकरण
जीवभेद
जुग
जैन पद्म
जैवादक
जोधार
* तकारादि शब्दो
तक्ष
तक्षक
तव
तव भेद
तनु
तनुवात
तनूजपात्
तन्तुसायक
तपन
तपस्वी
तपोधा
तर्क
तरणि
[:
१-६-१४
१४
५-६३
For Private And Personal Use Only
१
C
IS
३-५-७-६-२४-२५
२-७६
१
ON X
१-३-१२
の
६
१२
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१०]
[संख्यावाचक शब्द-कोशः
त्रय त्रयस्त्रिशत त्रयोदश त्रयोविंशति
तंवर तान ताप ताम्बुलगुण तारक तारण तारा ताल तिथि तिथिसंख्या तिसृ तीक्ष्णांशु तीर्थ
সিঙ্গ त्रिक त्रिकटु
त्रिकाल
0 cc wwwwww & . wwWwww
१
m GGGC censu-GM6mm
त्रिकूट त्रिकूटकूट त्रिगुण
त्रिजगत्
त्रिदश
বিহা
तुरग तुरङ्ग तुला
तैतिल
त्रिदशालय त्रिदिव त्रिनयन त्रिनेत्र
त्रिपदी ११ त्रिफला
س
س
तोयधि व्यम्बक
س
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
दकारादि ]
س
س
س
س
त्रिविष्टप
ه س
-
سه
तण
م
दिग
त्रिमौली
दशकन्धरभुजा त्रियामा
दशरथपुत्र त्रिरत्न
दशा त्रिवस्ति
दहन त्रिशिरा
दानवारि त्रिशूल
दिक्कुम्भी दिक्पति
दिक्पाल * दकारादि शब्दो *
दिग्गज दण्डधर
दिगदुरित दधि
दिन दन्त
८.३२ दिनकर इन्तावल
दिनकृत दन्ती
दिननायक दर्शन
दिनमणि
२-३० दश
दिनेशचक्ररथ दशन
| दिव दशकन्धरनेत्र २० । दिवस
E F ""
दिनेश
१-१२
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१२]
[संख्यावाचक शब्द-कोशः
दिवाकर
दंश
दिवौकस
दिश
७ . cWW
dur
M
दिशा
दिशापति दिशि दीप
धुमणि द्रव्य द्वन्द्व द्वात्रिंशत द्वादश द्वार द्वाविंशति
u
दुःख
दुर्ग
द्वि
१-२
-
देव
४-१४-३३
द्विजनेता द्विजराज द्विप द्विरद
ต
देवता देवालय
า ม
FREE
rrm or u Ur". wr Morrar
* *
*
ats as
*
*
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
धकारादि ]
[ १३
दृश्
दृष्टि
* धकारादि शब्दो* धन्वा धरणी धरती धरा
WM
...........
धात्री
धृतराष्ट्रसुत धृति
१८ * नकारादि शब्दो * नक्षत्र नक्षत्रेश नख नखर नग नदीकूल नदीतट नदीद्वार नदीनाथ नन्द नम
०(शून्य) नय
२-७ नयन नयससन्तान
won - 6.00
धाता धातु धान्य धान्यक धामनिधि ध्यान धिष्ण्य
०१ १५.
७-८
..
नर
धीगुण धुनि ध्रुवतारा धूर्जटी धृतराष्ट्रपुत्र
७-४०
१४. नरक
नरपति नरलक्षणानि
.
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१४ ]
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
नव
नवतत्त्वभेद
है। २-७६
७.८
नाग
निशाकर निशानाथ निशापति निशिपति निशेश नीति नीरधि नीरनिधि नृप नेत्र नेम * पकारादि शब्दो *
नागजिह्वा नागेन्द्र नाडी नाथ नाभि नाम नायक नारद नाराच नारायण नासत्य नासावंश निधान निधि नियम निर्जर निर्जरालय निरात्मा
Cmm mmmmmmmm M.
पङ्क्ति
पश्चक पञ्चकूल पञ्चदश पञ्चविंशति पश्चोत्तरविमान पत्री
to act as an ac OS
४-३३
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पकारादि ]
[ १५
पतङ्ग
१२ ।
पताका
पत्र
पनी
an - Ga e *
पदार्थ
४-६
पन्थ
१३
पनग
पयोद
A
पयोधर पयोनिधि
पाकशासन पाठक पाण्डव पयोधि पाणि पाताल पातिशाहीसेना पाथोनिधि पाद पाप पापस्थानक पार्थिव पार्षद पावचिह पारावार पाल पावक पिण्डस्थान पितामह पिनाकी पीयूष-दीधिति
C
पर्व
6
as
पर्वत परमाधार्मिक परमेष्ठी परीषह पलाशदल पवन पवमान पशुपति
२२
xxxman a m
५-६-४६
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
पुराण पुरुष पुरुषकला पुरुषान्वय पुरुषायु पुरुषार्थ
१८ । प्रणाम
प्रतिनारायण
प्रतिवासुदेव १४ प्रथमजिनभव
प्रभञ्जन
+ u um
प्रभव
पुरन्दर
पुरी पुष्कर
"
प्रभाकर प्रभावक "प्रभुनेत्र प्रमथपति प्रमाण प्रमाथी प्रवचनमाय प्रवराम प्राण प्रातेय प्रातेयरोचिष प्रासाद प्रीतिरति *फकारादि शब्दो* फणि
" ..
पूरण
or
पृथ्वी
M
२
पृथ्वीपति पृषक प्रकृति १४-२१-२५-१५८ प्रजापति
५
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
बकारादि ।
[१७
फणी
बृहभानु ४. * भकारादि शब्दो
.
* बकारादि शब्दो
*
ब्रम
भक्ति
भक्ष
ब्रह्मगुप्ति ब्रह्ममुख ब्रह्मवृत्ति ब्रह्मा
भर
भरत-शत्रुघ्न
ब्रह्मास्य बन्ध
बन्धु
ea cox a ono na m
भव भवन भवमार्ग भवानीसुतास्य
बहुमाता
बाईसी
बाण बानी
भानु भार
'ur arur
भाव
बुध बुद्धि बुद्धिगुण वृहस्पतिहस्ता
Wn cc
भावना भाषा भास्कर भास्वत् भासवन्त
ur Mr.
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१८]
[संख्यावाचक शब्द-कोशः
भिक्षप्रतिमा भीम भुजग
भ्रमरचरण * मकारादि शब्दो* मकराकर मङ्गल मघवा
२-२० ३-७-१४
मुवन
मुवि
मणि
मणिहार
मद
मदकल
मनस्
भूतग्राम भृति
भूवेश
भूधर
मनु मरुत मरुत मर्वी महाकाव्य
भूपति भूपाल भूमि
महादेव महापाप
भृङ्गपद भोगी भोजन
महाभूत महामथ महायज्ञ महाव्रत
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मकारादि ]
मुक्ति
मुद्रा
मुनि
महासेनवदन मही महीधर महीभूत महेश महेश्वर मात्रक मातङ्ग माता मातक मारुत मार्गण मार्गणा मार्तण्ड माला मास मासार्ध मित्र
GnGANG
मृगशिर मृगाङ्क मृगादन मेषान्द मेदिनी मेदिनीपति
मेस
मेष
१-५ १.१७
१४-६२
* यकारावि शब्दो यक्ष
५
-
१७
यज्ञोपवीतसूत्र यति यतिधर्म यतिप्रतिमा यन्त्र
मिथुन
मिहिर
१२
मीन
यम
२-१२-१४
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
२०]
यमक
यमराज
यमल
यादः पति
याम
युग
युगल
युतक
युवा
युथप
युथनाथ
योजनकोश
www.kobatirth.org
रजनीकर
रजनीनाथ
रजनीश
रजमूत्र
१२
२
V
योगेश्वर
योगसंग्रह
योगाङ्ग
योग
* रकारादि शब्दो #
20
४-८
४
२
२
ह
ผม
८
४
*&
३२
८
nAm
८
१
१
१
१४
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द - कोश:
रज्जु
१४
रति
६
रत्न
रत्नाकर
रथधुर्य
रद
रदन
रन्ध्र
रमा
रवि
रविचन्द्र
रविवाह
रश्मि
रस
रसातल
राग
रागिणी
राज
राजमंडल
राजा
राज्याङ्ग
For Private And Personal Use Only
३-५-६-१३-१४
२
१-२-३२
३२
कह
१
१२-१३
૨
୭
१
६-६
७
w w
६
३६
१
१२
१६
の
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
रकारादि ]
[२१
रात्रिपति
on
m
n
n
n
लोकपाल
w
*लकारादि शब्दो* लब्धि ६-२८-४८ लेश्या लोक
३-७-१४
४-८ लोकबन्धु लोचन * वकारादि शब्दो* व्यय
१२-२० व्यसन व्याकरण ८-२० व्याघ्रीस्तन व्याल
रामनन्दन राम-लक्ष्मण रामसुत रामा रावणचक्षु रावणभुजा रावणमस्तक रावणमुख रावणशिरस् रावणश्रुति रावणागुलि राशि
२
m
१-२-६-१२
व्योम
रिपु
रीति रुद्र
वक्र वकत्र वक्षोज वचन वज्रकोण वजिन्
mcmwww.
रोहिणी रोहिणीपति रोहिताश्व
वदन
For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२२]
[ संख्यावाचक शब्दकोशः
वनधि वयरम्भा
११
moc
५-१०-४६
वामदेव वायु वायुसख वार वारण वारणरद
वर्गमूल वर्ण
३६
GcM Gmm
वर्म
वारि
वर्षधर वलय बलि
वारिराशि
वारिद
w mm u or an
वसु
वारिधि वारिनिधि
वसुधा वसुन्धरा वहि
वार्षि
CG Cm cccc 66
वहि
वासुदेव वास्तव वाह विक्रम विकर्तन विकृति विडोजा
विद्या ५-४६ । विद्यादेवी
वह्निशिखा वाजि वाजी वाडव वाणिज वाणी वात
१२
११ १२००
६-२३
३-१४-१८
For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
शकारादि ]
विद्यास्थान
विधि
विधिमुख
विधु
विनायकदन्त
विनायकस्कन्ध
विबुध
विबुधालय
विभव
विभाकर
वियत्
विशिख
विशेष
विशोपक
विश्व
विश्वेदेव
विश्वेदेवा
विष्टप
विष्णुपाद
विष्णुभुजा
विषधि
www.kobatirth.org
१४
४-८
१
१
२
r
३३
२१
२
१२
O
५
28
२०
३-१३-१४
१०
१३
३-७-१४
४
४
विषय
विंशति
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वेद
वेदाङ्ग
वैवस्वत
वैश्वदेवाः
वैश्वानर
व्रत
ब्रघ्न
व्रीहि
शङ्कर
शङ्करलोचन
शङ्ख
शक्ति
शक्र
शक्रवाह
शक्रयज्ञ
शतपत्र
शतभिषा
[ २३
५-१४-२३
२०
वृष
२-१५
* शकारादि शब्दो *
For Private And Personal Use Only
६
V
१३
३
११
३
१
१-१४
१००
ܘܘܐ
१००
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२४ ]
[संख्यावाचक शब्दकोशः
१००
शतमन्यु शतमुख शमन शम्भव
शम्भुवाहु शम्भुमुख
शिखर शिखी शितिकण्ठ शिर शिलीमुख शिव शिवनेत्र शिवमार्ग शिववदन शिवाक्ष হিমিং शीतकर शीतगु शीतरश्मि
शम्भुमूर्ति
शम्भुसुतानन शर
mr our ur r mr ram or or or or o
शरद
47.. Uory 47 munom Mur - ७
शरीर शवं शर्वरीकान्त शशधर शशभृत शशाङ्क
शीता
शीतांशु शुक्रदृष्टि शुक्रनेत्र शुक्राष्ि शून्य
शशिकला शस्त्र शास्त्र
शूली
For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
बकारादि शब्दो ]
शेत
शेवधि
शैल
श्रम
श्रमणधर्म
श्रवण
श्रीकण्ठ
श्रीमुख
श्रुति
शृङ्ग
www.kobatirth.org
डा. डि.
संज्ञात
५
२
११
७
२-८-२०-४
२
शृङ्गार
१६
# षकारादि शब्दो #
पट्
षट्क
षट्पद्
षोडश
६
६
દ
१६
* सकारादि शब्दो *
सङ्क्रान्ति
१२
सहया
ह
सङ्घ
४
४
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
गांधीनगर पीन - ३८२००९ सज्ञा
1
सन्ध्या
सम्पत्ति
सम्प्रदाय
संयम
संयमभेद
संस्कार
स्तन
स्तबक
स्तम्बेरम्
सप्त
सप्तदश
स्पर्श
स्मर
स्मरवाण
समघात
समाय
समास
समिति
समीर
समीरण
समुद्र
For Private And Personal Use Only
[ २५
४-१६
३
६
ec m
१७
१७
१६
❀❀
ม
D
१७
८
७
६
६
४९
४-७
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२६)
[ संख्यावाचक शब्द-कोशा
१४-१६
स सलिलाकर सविता सहस्रकिरण सहस्रांशु सहोदरा सागर सितकर सिध्ध सिब्धि सिद्धगुण
सुरपति सुरभवन सुरभेद सुरलोक सुरवत्म सुरवृक्ष
-
सुरालय
सुरेश सूत्र सूय
सिन्धु
सिन्धुर सुकृति
सेनाङ्ग सेनानीनेत्र सोम स्त्रीकला स्मृति
७-४
सुधाङ्क सुधांशु सुधाकुण्ड सुपार्श्वफणि
स्रोत
२-१४
ww 2 X Y0
सुमति
स्रोतस्विनी स्थाणु स्थानक
सुर ५-७-८-१६-३३ सुरगज-रद
For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
हकारादि ]
[ २७
हिमगु
स्वर
५-६-७ स्वर्ग
२१ स्वदण्ड स्वाध्याय * इकारादि शन्दो* हय
७-८
हिमज्योति हिमपाद
हिमरुच
w
हरचक्षु हरनयन हरनेत्र
w
si
हुताशन होत हृदयकमल *क्षकारादि शब्दो क्षपाकर क्षमा क्षमाखंड चिति क्षेत्र क्षोणी क्षोणीश
ne
हरिदे हरिभूज हरिवसु
ce
e
क्ष्माघर क्ष्मापतिमंडल * सकारादि शब्दो ज्ञाताध्ययन
हस्ताङ्गुलि हस्ति हस्तिकर हिमकर हिमकरकला
माल
m m m
For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
१ अनन्त
२ अंतरिक्ष
३ अभ्र
४ अम्बर
५ आकाश
६ कलश
७ ख
८ खग
६ गगन
१० छिद्र
११ दिव
१२ नम
१३
१४ पुष्कर
१५ पूर्ण
पंक्ति
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संख्यावाचक शब्दोनो
एकादि-संख्या क्रम
(१) शून्य (०) ना शब्दो
१६ बिन्दु
१७ रन्ध्र
१८ व्योम
१६ वियद्
२० विष्णुपाद
२१ शिव
२२ शून्य
२३ सुरव
२४ पूरण
(२) एक संख्यावाचक-शब्दो
१ अंगुष्ठ
२ अज
३ अतीत
४ अद्वैतवाद
.५ अब्ज
६ अमृतद्युति
For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
शून्यना शब्दो ]
[ २६
७ अमृतरुचि ८ अलख ६. अवनि १० अश्व ११ अंशु १२ आत्मा १३ आदि १४ आदित्य १५ इन्दु १६ इला १७ उडुपति १८ उदय १६ उवेरा २० उर्वी २१ कलम २२ कलाधर २३ कलानिधि २४ कलि २५ काश्यपी २६ कु २७ कुमुद
२८ कुमुदवाधव २६ कुमुदिनीपति ३० खड्ग ३१ गजाश्य ३२ गो ३३ गोत्र ३४ ग्लौ ३५ चन्द्र ३६ छाया ३७ जगती ३८ जीव ३९ जैवातृक ४० तनु ४१ तपन ४२ त्रिनयन ४३ दण्ड ४४ दिकपति ४५ दिनेश ४६ दिनेशचक्ररथ ४७ दिशापति ४८ दीप
For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३.]
[ संख्यावाचक शब्द-कोश
४६ दिज ५० बिजनेता
५२ धरणी ५३ धरती ५४ धरा ५५ धात्री ५६ धाता ५७ नक्षत्रेश ५८ नायक ५६ नाशावंश ६. निशाकर ६१ निशानाथ ६२ निशापति ६३ निशिपति ६४ निशेष ६५ पताका ६६ पितामह ६७ पीयूष दीधिति ६८ पृथ्वी ६६ प्रभञ्जन
७० प्रातेयांशु ७१ प्रातेयरोचि ७२ प्रासाद ७३ ब्रह्मा ७४ विन्दु ७५ भुवि ७६ भू ७७ भूमि ७८ मनस् ७६ मही ८० मुख ८१ मृगांक ८२ मेदिनी ८३ मेष ८४ मेरु ८५ यन्त्र ८६ रजनीकर ८७ रजनीनाथ ८८ रजनीश ८६ रद
For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
एक संख्यावाचक शब्दो]
-
६१ रश्मि १२ राज ६३ रात्रिपति ६४ राशि ६५ रूप ६६ रोहिणीपति ६७ वक्त्र १८ वसुधा ६६ वसुन्धरा १०० विधु १०१ विनायक-दंत १०२ शंख १०३ शरद १०४ शवरीकान्त १०५ शशधर १०६ शशभृत् १०७ शशांक १०८ शशी १०६ शिशिर ११. शीतकर १११ शीतगु
। ११२ शीतरश्मि ११३ शीता ११४ शीतांशु ११५ शुक्रदृष्टि ११६ शुक्रनेत्र ११७ शेत ११८ सीतकर ११६ सिन्धु १२० सुधांक १२१ सांशु १२२ सोम १२३ स्वदंड १२४ हरनेत्र १२५ हस्तिकर १२६ हिमकर १२७ हिमगु १२८ हिमज्योति १२६ हिमपाद १३० हिमरुच १३१ क्षपाकर १३२ क्षमा
For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ एक संख्यावाचक शब्दो
१५ कर
१६ कर्ण
१३३ क्षिति १३४ क्षोणी १३५ मा १३६ ज्ञेय १३७ इन्द्र १३८ शक (३) बे संख्यावाचक शब्दो
१ अक्षि २ अंध्रि ३ अन्तर ४ अम्बक ५ अश्वि ६ अश्वी ७ असिधारा ८ अंहि ६ आकृति १० आंख ११ आंखडी १२ ईक्षण १३ उभ १४ उभय
१८ कुटुम्ब १६ कृतान्त २० कृति २१ खड्गधारा २२ गङ्गगौरी २३ गजदंत २४ गुल्फ २५ चरण २६ जवा २७ जानु २८ दण्डधर २६ दल ३० दल ३१ दो ३२ दोः ३३ दोर ३४ दोस ३५ दंश
For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
वे संख्यावाचक शब्दो ]
३६ द्वन्द्व ३७ द्वि
३८ द्विज
३६
४० द्वैत
४१ द्वौ
४२
ग्
४३ दृश्
४४
दृष्टि
४५ नदीकुल ४६ नदीतट
४७ नय
४८ नयन
४६ नवतच मेद
५० नागजिह्वा
५१ नासत्य
५२ नेत्र
५३ पक्ष
५४ पयोधर
५५
पाणि
५६ पाद
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
५७ प्रमाण
५८ प्रीतिरति
५६ बाहु
६० भरत शत्रुघ्न
६१ भुजा
६२ मिथुन
६३ यम
६४ यमराज
६५ यमल
६६ युगल
६७ युनक
६८ वर्ष
६६ रद
७० रविचन्द्र
७१ रामनन्दन
७२ रामलक्ष्मण
७३ रामसुत
७४ राशि
७५ लोचन
७६ वक्षोज ७७ विनायकस्कन्थ
For Private And Personal Use Only
३३
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्दकोशः
७८ विभव ७६ वैवस्वत ८. वृष ८१ श्रवण ८२ श्रुति ८३ भंग ८४ स्तन ८५ स्रोत
८७ घस. ८८ चक्षु ८६ तत्व भेद (४)त्रण संख्यावाचक शब्दो
१ अग्नि २ अनल ३ अचि
ईश्वरहगू है ईश्वर नयन १० कम्बुग्रीव-रेखा ११ काल १२ कालिदासकाव्य १३ क्रम १४ कृशानु १५ गङ्गामार्ग १६ गज १७ गुण १८ गुप्ति १६ गौरव २० चित्रभानु २१ जग २२ जगत् २३ जगती २४ जराज़ि २५ ज्वर २६ ज्वलन २७ तत्व २८ तनूजपाद
४ अर्थ
५ अर्थि ६ आज्वांश ७ आज्यांश
For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
त्रण संख्यावाचक शब्दो ]
५० त्रिशूल ५१ चैत ५२ दण्ड : ५३ दशा ५४ दहन ५५ पद्य ५६ पलाशदल ५७ पाल ५८ पावक ६६ पुरुष
२६ तपन ३० ताप ३१ तिस् ३२ प्रय ३३ त्रि ३४ विक्षेत्र ३५ त्रिकटु ३६ त्रिकाल ३७ त्रिकूट ३८ त्रिकूटकूट ३६ त्रिगुण ४० त्रिजगत ४१ त्रिदशा ४२ त्रिनेत्र ४३ त्रिपदी ४४ त्रिफला ४५ त्रिमौली ४६ त्रियामा ४७ त्रिरत्न ४८ त्रिवस्ति .१९ त्रिशिरा
६१ पुष्कर ६२ पूर्ण ६३ प्रभुवेत्र ६४ ब्रह्म ६५ बृहद्भानु ६६ भवन ६७ भवगार्ग ६८ भुवन ६६ मुनि ७० यज्ञोपवीतसत्र
For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द-कोश
७५ रत्न ७२ राम ७३ रोहिताश्व ७४ लोक ७५ वचन ७६ वर्ण ७७ वलय ७८ वलि ७६ वर्हि ८० वह्मि ८१ वाजी ८२ वायुसख ८३ विक्रम ८४ विद्या ८५ विश्व ८६ विष्टप ८७ वैश्वानर ८८ शंकरलोचन ८६ शक्ति १० शिखी ११ शिर
१२ शिवनेत्र १३ शिवमार्ग ६४ शिवाक्ष १५ संख्य ६६ सहोदरा ६७ हरचक्षु १८ हरनयन ६४ हरनेत्र १०. हुताशन १०१ होत १०२ उदर्चिस् १०३ वेद (५) चार संख्यावाचक शब्दो
१ अङ्ग २ अजमुख ३ अनुयोग ४ अन्तःकरण ५ अप ६ अपापति ७ अब्जदल ८ अब्धि है अभिनय
-
-
-
For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चार संख्यावाचक शब्दो]
१० अम्बुधि ११ अम्बुनिधि १२ अम्भोधि १३ अर्णव १४ अवस्था १५ आप १६ आपउदधि १७ आश्रम १८ ईश्वर १६ उदन्वन्त २० उदन्वान २१ उपाय २२ कथा २३ कराङ्गुलि २४ कषाय २५ कास्य २६ केन्द्र २७ कोष्ठ २८ कृत २६ कृता ३० खण्ड
[ ३७ ३१ खानि ३२ गजजाति ३३ गति ३४ गवानि ३५ गोचर ३६ गोचरण ३७ गोस्तन ३८ चतुरिकास्तम्भ ३६ चन्द्रयति ४० चरण ४१ जल ४२ जलधि ४३ जलनिधि ४४ जलाशय ४५ जुग ४६ जोधार ४७ तुर्य ४८ दधि ४६ दशरथपुत्र ५० दिक ५१ दिश
For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३८ ]
[संख्यावाचक शब्द-कोशः
५२ दिशा ५३ दिशि ५४ देव ५५ च्यान ५६ नदीनाथ ५७ निर्जर ५८ नीति ५६ नीरधि ६० नीरनिधि ६१ पदार्थ ६२ पयोनिधि ६३ पाठक . ६४ पयोधि ६५ पायोनिधि ६६ पारावार ६७ पुरुषार्थ ६८ फल ६६ ब्रह्ममुख ७० ब्रह्मास्य ७१ बन्ध ७२ बन्धु
७३ पानी ७४ बुद्धि ७५ यादःपति ७६ याम ७७ युग ७८ योजनकोश ७६ रीति ८. रोहिणी ८१ लोकपाल ८२ वनधि ८३ वर्ण २४ वाणिज ८५ वाणी ८६ वारणरद ८७ वारिराशि ८८ वारिधि ८६ वारिनिधि 8. वाधि ६१ विधि ६२ विधिमुख १३ विष्णुभुजा
For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पांच संख्यावाचक शब्दो]
[ ३९
(६) पांच सख्यावाचक शब्दो
१ अक्ष २ अङ्ग ३ अनिल ४ अनुत्तर ५ अर्थ
-
-
७ आचार
६४ विषधि ६५ वेद १६ श्रुति ६७ संघ १८ संघात ६६ संज्ञा १०. संप्रदाय १०१ स्तबक १०२ समघात १०३ समुद्र १०४ सलिलाकर १०५ सागर १०६ सिन्धु १०७ सुख १०८ गुरुगजरद १०६ सुरभेद ११० सेनाङ्ग १११ हरिभुज ११२ हरिवसु ११३ माला ११४ मुक्ति
8 कन्या १. करणीय ११ कराालि १२ कामगुण १३ गति १४ गव्य १५ गिरि १६ चर १७ जीवभेद १८ तच्च १६ तनुवात २० तन्तुसायक
For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४. ]
[ संख्यावाचक शब्दो
२१ नाराच २२ निरात्मा २३ पश्च २४ पञ्चक २५ पञ्चकूल २६ पश्चोत्तरविमान २७ पत्री २८ पर्व २६ परमेष्ठी ३० पवन ३१ पाण्डब ३२ पाप ३३ प्रणाम ३४ प्राण ३५ बाण ३६ भूत ३७ मरुत ३८ महाकात्य ३६ महापाप ४० महाभूत ४१ महामथ
४२ महायस ४३ महाव्रत ४४ माता ४५ मारुत ४६ मार्गण ४७ मृगशिर ४८ मृगादन ४६ मेस ५० यज्ञ ५१ रत्न ५२ वर्ग ५३ वर्ण ५४ वर्त्म ५५ वनि ५६ बात ५७ वायु ५८ विशिख ५६ विषय ६० व्रत ६१ शम्भुमुख ६२ शर
-
For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
छ संख्यावाचक शब्दो ]
[ ४१
६३ शरीर ६४ शस्त्र ६५ शिलीमुख ६६ शिववदन ६७ श्रम ६८ स्मरबाण ६९ समिति ७. समीरण ७१ सुपार्श्वफणि ७२ सुमति ७३ सुर ७४ सुरवृक्ष ७५ स्थानक ७६ स्वर ७७ स्वाध्याय ७८ हरमुख ७६ ज्ञान ८० पृषक ८१ प्रजापति (७) छ संख्यावाचक शब्दो
२ अङ्गिरस ३ अरि ४ अलिपद् ५ ऋतु ६ करम ७ काय ८ कारक 8 कार्तिकेय १० काल ११ कुमावदन १२ कौञ्चारि १३ खण्ड १४ खर १५ गुण १६ गुहक १७ गुहमुख १८ गुहलपन १६ गुहवक्त्र २० गुहानन २१ गुहास्य २२ चक्रवर्ती
For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४२)
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
२३ चक्री २४ ज्वरासुर २५ जीव
२६ तक २७ तैतिल
२८ तृण
२६ दर्शन
३० दुहद
३२ द्रव्य ३३ द्विष ३४ द्वेषण ३५ पद ३६ भवानीसुतास्य ३७ भाव ३८ भाषा ३६ मुखण्ड ४० भृङ्गपद ४१ भ्रमरचरण ४२ महासेनवदन ४३ मासाध
४४ यति ४५ रति ४६ रस ४७ राग ४८ रामा ४६ रिपु ५० लेश्या ५१ वज्रकोण ५२ वदन ५३ वर्ण ५४ वर्षधर ५५ विकृति ५६ वेदाङ्ग ५७ शम्भुसुतानन ५८ शर ५६ शास्त्र ६० शिलीमुख ६१ पट ६२ षट्क ६३ षट्पद ६४ संपत्ति
For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सात संख्यावाचक शब्दो
[ ४३
६५ समाय ६६ समास ६७ स्वर
६८ क्षमाखंड (८) सात संख्यावाचक शब्दो
१ अग
N
ews
३ अचल ४ अत्रि * অরি ६ अद्रीश्वर ७ अनल ८ अब्धि ६ अर्क १० अचिं ११ अश्व १२ अश्वि १३ आहार्य १४ उदधि १५ ऋद्धि १६ ऋषि
१७ कलत्र १८ कुभृव १६ कुलगिरि २० कुलपर्वत २१ कुलाचल २२ कुलाद्रि २३ गन्धर्व २४ गिरि २५ गोत्र २६ गोदावर्य २७ घोटक २८ चक्रवाल २६. छन्द ३० जलधि ३१ जलनिधि ३२ तत्व ३३ तपस्वी ३४ तपोधा ३५ ताल ३६ तुरंग ३७ तुरा
For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
४४ ]
३८ तुला
३६
तुड
४०
तोयधि
४१ त्रिकुट
४२ दुःख ४३ दुर्गति
४४ द्वीप
४५ धातु
४६ धान्य
४७ धी
४८ नग
४६ नय
५० नयससन्तान
५१ नरक
५२ नाग
५३ पन्नग
५४ पर्वत
५५ पाताल
५६ पार्श्व चिल
५७ पुरी
५८ पूर
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
५६ फणि
६० भय
६१ भुवन
६२ भूधर
६३ भूभृत
६४ मकराकर
६५ मणि
६६ महीधर
६७ महीभृत्
६८ मात्रक
६६ मातृक
७० मुनि
७१ यति
७२ रत्नाकर
७३ रविवाह
७४ रसातल
७५ राज्याङ्ग
७६ लोक
७७ व्यसन
७८ वह्निशिखा ७६ वाजि
For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आठ संख्यावाचक शब्दो]
८० वाजी ८१ वाडव ८२ चार ८३ वारिधि ८४ वाह ८५ विष्टप ८६ व्रघ्न ८७ व्रीहि ८८ शक्रवाह ८६ शिखर ६० शैल ११ श्रीमुख १२ सप्त १३ स्मर ६४ समुद्र ६५ सागर ६६ सुख ६७ सुर ६८ स्वर 88 हय १०० क्षेत्र
। १०१ क्षमाधर | १०२ मही (९) आठ संख्यावाचक शब्दो
१ अनीक २ अनुष्टुभ ३ अनेकप ४ अमाङ्गल ५ अलि ६ अली ७ अवलेभ ८ अष्ट 8 अहि १० अहिकुल
-
१२ ईशमूर्ति १३ अरिवाशक १४ करी १५ कम १६ कररी १७ कुञ्जर १८ कुम्भी
For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[संख्यावाचक शब्द-कोश।
१६ कुम्भीपाल २० कुलपति २१ गज २२ गयवर २३ गिरि २४ तक्ष २५ तक्षक २६ दन्त २७ दन्तावल २८ दन्ती २६ दिककुम्भी ३० दिक्पाल ३१ दिग्गज ३२ दिकदुरित ३३ देश ३४ द्वीप ३५ द्विरद ३६ धी ३७ धीगुण ३८ नाग ३६ नागेन्द्र
४० पनी ४१ पनग ४२ पुष्कर ४३ प्रभावक ४४ प्रवचनमाय ४५ फणी ४६ ब्रह्म ४७ बुद्धिगुण ४८ भुजग ४६ भूति ५० भोगी ५१ मंगल ५२ मद ५३ मदकल ५४ मर्वी ५५ मार्तण्ड ५६ याम ५७ युथप ५८ युथनाथ ५६ योगांग ६० योग
For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
नव संख्यावाचक शब्दो ]
[४७
-
-
६१ लोकपाल
४ अन्तर ६२ व्याकरण
५ अमृतकुण्ड ६३ व्याल ६४ वसु
७ खग ६५ वारण
८ खण्ड ६६ विधि
है खेचर ६७ शम्भूमूर्ति
१० खेट ६८ श्रुति
११ गुण ६६ स्तम्बेरम्
१२ गुप्ति ७० सर्प
१३ गुह ७१ सिद्धि
१४ गौ ७२ सिद्धगुण
१५ प्रह ७३ सिन्धुर
१६ ग्रेवेयक ७४ सुर
१७ छिद्र ७५ हय
१८ जैनपन ७६ हस्ति
१६ तत्त्व ७७ अङ्ग
२० दुर्ग (१०)नव संख्यावाचक शब्दो २१ द्वार
२२ मन्द २ अङ्ग
२३ नव ३ अणु
२४ नाडी
-
For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४८ ]
[संख्यावाचक शब्द-कोशः
mr
my
२५ नाथ २६ नाम २७ नारद २८ नारायण २६ निधान ३० निधि ३१ पदार्थ ३२ पवन ३३ प्रतिनारायण ३४ प्रतिवासुदेव ३५ ब्रह्मगुप्ति ३६ ब्रह्मवृत्ति ३७ भूखण्ड ३८ मंगल ३६ युवा योगेश्वर ४० रत्न ४१ रन्ध्र ४२ रस ४३ राशि ४४ लब्धि ४५ व्याघ्रिस्तन
४६ वासुदेव ४७ सेवधि ४८ संख्या ४६ सुधाखण्ड ५० केशव ५१ क्रतु ५२ कृतरावणमुण्ड
५३ भक्ति (११) दश संख्यावाचक शब्दो
१ अङ्गद्वार २ अङ्गुलि ३ अवतार ४ अवस्था ५ आशा ६ इन्दुवाजि
८ काष्ठा है चंद्रवाह १० चन्द्राश्व ११ छाया १२ त्रिक
For Private And Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
अग्यार संख्यावाचक शब्दो ]
१३ दश
१२ दशा
१५ दिक्पाल
१६ दिग्
१७ दिशा
१८ दुर्ग
१६ दोष
२० धाता
२१ धुनि
२२ नाभि
२३ पंक्ति
२४ पद्म
२५ प्राण
२६ मणिहार
२७ मुद्रा २८ यतिधर्म
२६ रावणमस्तक
३० रावणमुख
३१ रावण शिरस्
www.kobatirth.org
३२ वायु ३३ विश्वेदेव
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३४ शम्भुबाहु
३५ श्रमणधर्म
३६ हरि
३७ हरित्
३८ हस्तांगुलि
३६ ककुभ्
[ ४९
(१२) अग्यार
संख्यावाचक शब्दो १ अक्षौहिणी
२ अङ्ग
३ अङ्गोपाङ्ग
४ ईश
५ ईश्वर
६ कपर्दी
७ कपालभृत
८ कुम्भ
६ कुरुभूपति सेना
१० गिरीश
११ चन्द्रशेखर १२ जिनोपासक प्रतिमा १३ व्यम्बक
For Private And Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
३५ स्थाणु
५.] १४ धूर्जटी १५ पशुपति १६ पिनाकी १७ प्रमथपति १८ भर्ग १६ भव २० भीम २१ भूतेश २२ महादेव २३ महेश २४ महेश्वर २५ रुद्र २६ वामदेव २७ शङ्कर २८ शम्भक २६ शम्भु ३० शर्व ३१ शितिकण्ठ ३२ शिव ३३ शूली ३४ श्रीकण्ठ
(१३) धार संख्यावाचक शब्दो
१ अनुप्रेक्षा २ अब्जिनीपति ३ अरुण ४ अके ५ अर्यभा ६ अहस्कर ७ अंशुमाली ८ आदित्य
-
१० उपाङ्ग ११ उष्णरश्मि १२ उष्णांशु
१३ कर्म
१४ कामदेव १५ कार्तिकेयनेत्र १६ गुहनेत्र १७ गुहबाहु १८ गुहाक्षि
For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
बार संख्यावाचक शब्दो]
com
१६ गुहाधीश २. चक्रवर्ती २१ चक्री २२ चक्रीराजा २३ चित्रभानु २४ जगच्चक्षु २५ जगती २६ तपन २७ तरणि २८ तीक्ष्णांशु २६ दिनकर ३० दिननायक ३१ दिनमणि ३२ दिनेश ३३ दिनकृत ३४ दिवाकर ३५ घुमणि ३६ द्वादश ३७ धामनिधि ३८ नेम ३६ पतङ्ग
४० पन्थ ४१ पाकशासन ४२ पूषा ४३ प्रभाकर ४४ बहुमाता ४५ बृहस्पतिहस्त ४६ भक्त ४७ भानु ४८ भाव ४६ भावना ५० भास्कर ५१ भास्वर ५२ भासवंत ५३ भिक्षप्रतिमा ५४ मार्तण्ड ५५ मास ५६ मिहिर ५७ मीन ५८ यतिप्रतिमा ५६ यमक ६. रवि
r
n dianitain
i
For Private And Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
५२ ]
[ संख्यावाचक शब्द कोशः
Mmmm
६१ राजमण्डल
२ अतिजगति ६२ राशि
३ काम ६३ व्यय
४ किरण ६४ वक्र
५ क्रियास्थान ६५ विकर्तन
६ घोषा ६६ शशि
७ तरुवर ६७ संक्रांति ६८ सविता
८ ताम्बुलगुण ६६ सहस्रकिरण
९ ताल
१० त्रयोदश ७० सहस्रांशु ७१ सूर्य
११ नदीद्वार ७२ सूर
१२ प्रथमजिनभव ७३ सेनानीनेत्र
१३ प्रमाथी ७४ हरि
१४ यज्ञ ७५ हरिदेव
१५ रत्न ७६ हृदयकमल
१६ रवि ७७ मापतिमंडल
१७ विश्व ७८ लोकबन्धु
१८ विश्वेदेवा ७६ विभाकर
१९ विश्वदेवा ८० व्रत
(१५)चौद संख्यावाचक शब्दो (१४)तेर संख्यावाचक शब्दो १ अश्विनी १ अघोष
। २ आखंडल
For Private And Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चौद संख्यावाचक शब्दो]
[ ५३
२४ मघवा
२५ मनु
४ इन्द्री ५ कुलाकर ६ गुणस्थान ७ गुणमणि ८ जम ६ जिष्णु १० जीव ११ जीवाजीवोपकरण १२ त्रिदिव १३ देव १४ ध्रुवतारा १५ नियम १६ पुरुषान्वय १७ पुरुहूत १८ पुरन्दर १६ पूर्व २० प्रकृति २१ भर २२ भुवन २३ भूतग्राम
२६ मार्गणा २७ यम २८ रजसूत्र २६ रज्जु ३० रत्न ३१ लोक ३२ वर्जी ३३ वास्तव ३४ विक्रम ३५ विडोजा ३६ विद्या ३७ विद्यास्थान ३८ विश्व ३६ विष्टप ४० विषय ४१ शक्र ४२ शतमन्यु ४३ सुरपति ४४ सुरभवन
For Private And Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
५४]
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
४५ सुरेश
४ इलापति ४६ सूत्र
५ उपचार ४७ स्रोत
६ कला ४८ स्रोतस्विनी
७ चित्रभानु ४६ स्वप्न
८ नरपति १६ पंदर संख्यावाचक शब्दो
६ नृप १ अहन
१. पार्षद २ घस्र
११ पृथ्वीपति ३ चन्द्रकला
१२ भूप ४ तिथि
१३ भूपति ५ तिथिसंख्या
१४ भूपाल ६ दिन
१५ मेदिनीपति ७ दिवस
१६ राजा ८ पक्ष 8 पञ्चदश
१७ वयरम्भा १. परमाधार्मिक
१८ विद्यादेवी
१९ शशिकला १२ अस्त्र
२० शुक्राषि १७ सोल संख्यावाचक शब्दो २१ शृंगार १ अम्बिका
२२ षोडश २ अष्टि
२३ संस्कार ३ इन्दुकला
२६ सुर
For Private And Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सत्तर संख्यावाचक शब्दो ]
[ ५५
४ जट
२५ सुरपति
१९ अढार संख्यावाचक शब्दो २६ हिमकरकला
१ अध्याय २७ क्षोणीश
२ अब्रह्म २८ कमलदल
३ अष्टादश १८ सत्तर संख्यावाचक शब्दो १ अम्बुद
५ द्वीप
६ धान्यक ३ घन
७ धृति ४ जलद
८ पापस्थानक ५ जीमृत
६ पुराण ६ भक्ष
१० प्रवराम ७ भोजन
११ भार ८ मित्र
१२ विद्या ६ मेघाब्द
१३ स्मृति १० मेष
१४ तारण ११ वारि
(२०) ओगणीश १२ वारिद
संख्यावाचक शब्दो १३ संयम
१ अतिधृति १४ संयमभेद
२ पार्थिव १५ सप्तदश
३ पिंडस्थान १६ अत्यष्टि
४ विशेष
For Private And Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
५ संज्ञा ६ साताध्ययन
७ धन्वा २१ वीश संख्यावाचक शब्दो १ अनन्तचक्षु २ अर ३ करागुलि ४ कृति ५ चक्षु ६ दशकन्धरनेत्र ७ दशकन्धरभुजा ८ नख 8 नखर १० नर ११ भुजा १२ रावणचक्षु १३ रावणभुजा १४ रावणश्रुति. १५ व्यय १६ व्याकरण १७ विंशोपक
१८ विंशति १६ शमन २० श्रति
(२२) एकवीश संख्यावाचक शब्दो १ अमरलोक २ अमरालय ३ उत्कृति ४ त्रिदशालय ५ दिव ६ देवालय ७ निरालय ८ प्रकृति १ विबुधालय १० सुरालय ११ स्वर्ग
(२३) बावीश संख्यावाचक शब्दो १ कृति २ जाति ३ परिषह
.
For Private And Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
बत्रीश संख्यावाचक शब्दो ]
४ द्वाविंशति
५ पातिशाहीसेना ६ बाइसी
(२४) त्रेवीश संख्यावाचक शब्दो १ अक्षौहिणी
२ जरासंघ
३ त्रयोविंशति
४ विकृति
५ विषय
(२५) चोवीश संख्यावाचक शब्दो
१ अर्हत
२ अवतार ३ गायत्री
४ जिन
५ सिद्ध
६ सुकृति
(२६) पचीश
संख्यावाचक शब्दो
१ तच्च
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२ पञ्चविंशति
३ प्रकृति
(२७) छवीश संख्यावाचक शब्दो
१ उत्कृति
(२८) सत्यावीश संख्यावाचक शब्दो
१ उडु
२ ऋक्ष
३ तारक
४ तारा
५ धिष्ण्य
५७
६ नक्षत्र
७ मुनिगुण
(२९) अट्टावीश संख्यावाचक शब्दो १ लब्धि
(३०) त्रीश संख्यावाचक शब्दो
१ दल
(३१) बत्रीश संख्यावाचक शब्दो १ दन्त
For Private And Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
५८ ]
[ संख्यावाचक शब्द-कोशः
२ दशन ३ द्वात्रिंशत् ४ द्विज ५ नरलक्षण ६ योगसंग्रह ७ रद ८ रदन
(३२) तेत्रीश संख्यावाचक शब्दो १ अमर २ त्रयस्त्रिशत् ३ त्रिदश ४ त्रिविष्टप ५ दानवारि ६ त्रिदिवौकस ७ देव ८ देवता है निर्जर १० बुध ११ विबुध १२ सुर
(३३) छत्रीश संख्यावाचक शब्दो १ रागिणी २ वर्गमूल
(३४) चालीश संख्यावाचक शब्दो १ नरक ३५ अडतालीश संख्यावाचक शब्दो १ जगती २ लब्धि (३६) ओगणपचाश संख्यावाचक शब्दो १ अनिल २ दान ३ पवन ४ पवमान ५ प्रभव ६ मरुत ७ वात ८ वायु
०
For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४ अत्रत्रक
बासठ संख्यावाचक शब्दो है सभीर
निर... (३७) बासठ
संख्यावाचक शब्दो संख्यावाचक शब्दो १ अब्जदल १ मार्गणा
२ अब्दल (३८) चोसठ
३ अर्जु नसुत संख्यावाचक शब्दो १ कला २ स्त्रीकला
५ कीचक (३९) अडसठ
६ कौरव संख्यावाचक शब्दो ७ जपमाला १ तीर्थ
८ जलधि भोजन (४०) बहुंतेर
६ धृतराष्ट्रपुत्र संख्यावाचक शब्दो
१० धृतराष्ट्रसुत १ पुरुषकला
(४१) छउतेर ११ पुरुषायु संख्यावाचक शब्दो १२ रावणांगुलि १ तवभेद
१३ शक्रयज्ञ २ नवतवभेद
१४ शतपत्र (४२) चोरासी १५ शतभिषा संख्यावाचक शब्दो १६ शतमुख १ जाति
१७ सज्
For Private And Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
६० ]
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ संख्यावाचक शब्द कोश:
(४४) एकसो अड्डावन संख्यावाचक शब्दो
卐
१ प्रकृति
ठ
(४५) पांचसो संख्या वाचक शब्दो १ जीवभेद
For Private And Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only