Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ saM. 1730nuM amadAvAdanI nAnI dozIhaTImAMnI paMcahaTI madhyenuM hATagrahaNaka (giro) khatapatra rasIlA kaDIA amadAvAdanI hAjApaTelanI poLamAM AvelA saMvegInA upAzrayanA jJAnabhaNDAramAthI mane vAMcavA mATe je keTalAka dastAvejonI jherokSa maLI che te mAMheno A oka dastAveja che. anya dastAvejo gharanA vecANanA ke girave ApavAnA che jyAre prastuta dastAveja hATanu girokhata che. A tabakke A mATe, huM tyAMnA TrasTIo tathA karmacArI gaNano AbhAra mAnuM chu. anya dastAvejonA akSaro A dastAvejanI apekSAo ghaNA vadhu suvAcya che. ahIM ghaNe sthaLe akSaro ukelavAmAM ghaNI muzkelI paDI che. prastuta dastAveja saM. 1730, zaka saMvata 1595, I.sa. 1674nA samayano caitra suda 10 ane ravivAranA roja taiyAra thayo che. dastAveja kApaDa para che. kALI zAhInuM lakhANa che. tenuM mApa 23" x 93" (57.5 x 24.5 se.mI.) che. prathama lITImAM sAke 15 pachInA aMkovALu kApaDa phATetuM che paNa saMvatane AdhAre te 1595 hovAnuM nizcita karI zakAya che. jamaNI bAju kApaDanI dhArI phATelI che. 'matu'vALI bAju khUba ja jIrNa che chatAM akSaro kapAyA nathI. 21mI lITImAM bhagavatIdAsanA pitAnA nAmane sthAne khAlI jagyA che je pAchaLathI pUchIne bharavAnuM vicArAyuM hoya ane rahI gayuM hoya tema jaNAya che. te sivAya dastAveja pUrNa che, paNa ghaNo ja jIrNa, sachidra, jhAMkho ane DAghADUghIvALo che. akSaro o ja bhaNDAranA anya dastAvejanI apekSAo nAnA che ane ochA suvAcya che. dastAvejamAM kula 37 paMktio (matu ane sahI sivAya)nuM mULa lakhANa che. amAM darekamAM zabdo lagabhaga 9 thI 12 che. dastAvejanI bhASA saMskRta-mizrita jUnI gujarAtI che ane lipi devanAgarI che. aMko lakhAyA che tyAM gujarAtI aMko che. 'matu' ane 'sAkSI'mAM zirorekhAvALI gujarAtI lipi prayojAI che. a tripAMjiyo che. kha ane Sa banne varNo kha mATe prayojAyelA che. hrasva i devanAgarIno che paNa dIrgha I mATe husva
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 anusandhAna 50 (2) i ne dIrgha ikArAntasUcaka mAtrA lagADela che. dA.ta. bAiI. 'la'varNa AjanI gujarAtI varNamALA jevo ja che. sArAMza : vi.saM. 1730mAM dilhI (zAhasyAMhAnAbAda)nA takhte auraMgajheba hato ane tenA samayamAM amadAvAda khAtenA judAjudA khAtAonA adhikArIo tathA nagarazeThanA nAmollekha hovAthI, o samayanI zAsanavyavasthA tathA adhikArIo bAbatenI mAhitI sAMpaDe che. dastAvejanI 1 thI 10 lITIomAM dastAvejano samaya tathA rAjyavyavasthA ane adhikArIono vigate ullekha che. prastuta dastAveja oka hATane girave mUkavA bAbate che, tenI jANakArI prApta thAya che. auraMgajhebe potArnu upanAma (takhallusa) mahidadIna mahimmada auraMgajheba bahAdura AlamagIra pAdazAha gAjI rAkhela hatuM te vigata paNa ahIM sAMpaDe che. paMkti 11 ane 12mAM girave rakhAnArI hATa- sthAna darzAvyaM che. tripolIAnA aMdaranA bhAgamAM Avela nAnI dozIhaTImAM Avela paMcahaTI vistAramAM AvelI A dukAna che. 'mirAte ahamadI'mAM amadAvAdanA sthaLonA ullekho jotAM, amAM 'tripolIA' traNa daravAjA mATe vaparAto zabda jaNAyo che. bhadrathI traNadaravAjA vacceno vistAra 'khAsa bajAra' nAmo oLakhAto, traNadaravAjAthI Aje je rIcIroDa ke gAMdhIroDa tarIke oLakhAya che te bajArano bhAga hovAnuM jaNAya che. Aje 'dozIvADo' che. dozIhaTI - nAnI ke moTI - nathI. joke, Ajeya dozIvADAnI bahArano bhAga (phatAsApoLa ane DhIkavAcokIno DhALa utaratAM) bajAra ja che, vaLI, saMvegInA upAzrayamAMthI prApta thayela anya dastAvejo hAjA paTelanI poLanA gharonA vecANanA che. A dastAveja paNa tyAMno che aTale A dukAnanuM sthaLa prAyaH dozIvADAnI bahAranA bhAgathI hAjA paTelanI poLanA cheDe Avela TaMkazALanI poLa sudhInA vistAramAM Avela hovU joIo. vaLI, dastAvejamAM khUTanI vigatomAM, hATanI pachIte, pUrva dizAo musalamAna darajInA ghara hovAnI vigato che. Aje paNa te vistAramA darajInI dukAna tathA ghara hovA vize to A lakhanAra te vistAramA rahyA hoIne (50 varSa pahelAM), enI jANakArI che. chellAM varSomAM vastInA pheraphAro ghaNA che. pachInI 13 thI 16 lITIomAM hATa girave ApanAra tathA lenAranI
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArca 2010 47 vigato cha ane o vigato parathI A eka benAmI transaction (vyavahAra) thayo hovAnuM phalita thAya che. zAha trilokazI pratApazI dukAna girave ApanAra che. sAme pakSe bAI pUjI je oza vaMzanA vRddhi zAkhAnA vIrajI yAdavanI putrI che jenA trilokazI bharathAra che ! ___ ghaNIvAra dhaMdhAmAM moTI khoTa AvI hoya ke AvanAra hoya tema lAge tyAre devAmAM potAnI aMgata mUDI badhI jatI na rahe te mATe keTalIka mUDI Ajeya patnInA nAme thatI hoya che jethI kharAba samaye te TAMcamAM jatI bacI zake. ahIM paNa ovI koI zakyatA jaNAtA thayelo vyavahAra che. trilokazIne paisAnI jarUra che ane te potAnI patnI ane sasarA pAsethI girave le che. paMkti 3536mAM paisAnI cukavaNI bAbate spaSTatA karavAmAM AvI che ke, hATa girave rAkhanAra onI patnIe 498 rU. sukhaDI rUpe Avela potAnI aMgata mUDI nANAMmAMthI = muhuranA Apela che. tathA anA pitAzrIo - vIrajI yAdave - 325 rU. dIkarIne Apela che. anI pAse A badhA paisA sukhaDInA bhAga rUpe AvelA, bacAvelA - strIdhana rUpe hatA. A vigata spaSTa kare che ke dukAna gire ApIne, dukAna bacAvI levAnI A kAyadesaranI yukti che. AvA benAmI vyavahAra me jamAnAmAM thatA hatA teva' A dastAveja spaSTa kare che. vaLI, sukhaDInA paisA arthAt dastUrI lekhe dIkarIne ke patnIne paisA apAtA tathA te tenuM potA- dhana gaNAtuM. strIdhanane kAyado sparzato nathI, eTale ahIM patnIne ja hATa girave apAya che. tyArabAda hATanuM varNana tathA khUTanI vigato che te mujaba prastuta hATa 3 khaNDavALu, pazcimAbhimukhI, upara pITaNI ane gukhA (pATaDo ane gokhalA) sAthenuM che. AgalA bhAge peDhI tarIke banAvelo 4tho khaNDa che. peDhI eTale dukAnanA AgalA bhAgamAM moTo oTalo hoya. tyAM mAlika gAdI nAMkhIne besatA hoya, jethI AvatA-jatA grAhako para najara rahI zake. ghaNIvAra onI AgaLa kaTheDA jevU banAvavAmAM AvatuM. Aje hoTalomAM thaDe beThela menejara kahIo chIo tevU kAMIka A che. paNa dukAne oTalAnA pagathiyAMnI nIce oka ke vadhAre moTAM pagathiyAM hoya je mukhya rastAthI thoDaMka UMce hoya. A hATanI racanA paNa AvI che. AgaLanA kaThoDAvALA bhAge naLiyAvALaM chAparu che, jethI
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna 50 (2) oTalo hovA chatAM varasAdamAM rakSaNa rahe, khUTa jotAM, pUrve pachIta Ave. tyAM musalamAna darajInA gharo che. tyAM nevanA pANI paDe che. hATanI peDhInA pANInuM nikAla pazcime che. (AgaLa jaNAvela che ke peDhI para chAparuM che). AgaLa rAjamArga che, matalaba A hATa mokAnI jagA paranuM che, dakSiNe panajI sotariyAnuM (sutariyAnuM ?) ghara che. uttare zAha bhagavatIdAsanI dukAna che. tyArabAda girave keTalA rUpiyAmAM ApyuM tenI vigata che. tathA tenI zaratono ullekha che. amadAvAdanA TaMkazALanA 823 rU. bAI pUjIo trilokazIne ApyA che. sAkSInI sahI jotAM, trilokazInA be dIkarAo ja sahI karelI jaNAya che. dara varSe vaLatiu 10 trAMbAnA paisA ApavAnA rahe che. amAM mAtra pujInA peTanA dIkarAne vAparavAno adhikAra jaNAvyo che. ahIM 'peTanA' zabda agatyano che. o samaye puruSo kAyadesara rIte ekathI vadhu patnI karI zakatA, bAI pUjIo paisA ApyA che tethI haka mAtra tenI kukhethI janma lenArano rahe che tevI spaSTatA dastAvejamAM karAtI te jANavA jevI bAbata che. vaLI A hATa, trilokazIne mosALa pakSethI maLyuM che aTale mosALanuM koI paNa haka karatuM na Ave tenI kALajI levAI che. dIkarIne pitA nANAMkIya saMkaTa vakhate madada karatAM ane sukhaDImAM teno bhAga raheto. Ama prastuta mogalakAlIna dastAveja amadAvAdanI bhUgoLa, tatkAlIna rAjakIya paristhiti, zAsaka ane zAsana sambandhI vigato tathA te samayanI sAmAjika-kauTumbika bAbato-rivAjo jaNAvatuM hoIne agatyanuM bane che. saM. 1730no girokhatano mULapATha 1 : // svasti zrImannRpa vikramA'rka sitamAtIta (samayAtIta) / saMvat (ta) 1730 varSe zAke 15[95] 2 pravarttamAne caitra zUdi 10 ravau / dane adyeha zrI ahimmadAvAda madhe hATa grahINa3 ka patramami lakhyate / adyeha zrI gUrjarAdhIza / mAhArAjAdhirAja pAtazAha zrI 4 zrI7 mahidadIna mahimmada uragajeheba bAdhura AlamagIra pAtazAha gAjI 5 zAhasyAMhAnAbAda madhe vijaya rAjye / tatra zrI ahimmadAvAde hAkima nabAba m 3
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArca 2010 49 6 zrI5 mahimmada amISAM(khAM)na / tasyAgre rAjyi zrI5 raMgIlAdAsa / dIvAnI mIryA zrI5 zeSa(kha) nijAMmadI ahimmada / baksI mIyAM zrI5 mIra bAhAvadI 7 8 zena / kAdI zrI5 mIra mahimmada zarIpha / adalamIra zrI5 abU nAsara 9 amIna dArogA mIyAM zrI ahimmada bega / cutare mIyAM zrI5 alI rajA vega 10 muzarapha ThAkura nikhiladAsa / sahira kAnUMgo samasta etAn dharmanyAyAM pravartate / 11 evaM paMcakulAnvaye / tatra havelayAM vaDA cutarAnI / tripolIA mAMhilI pAsAM12 nI nAhAnI dozIhaTI madhe paMcahaTI madhenUM hATa grahaNake dattAMni / zrI o13 za vaMza jJAtIya / vRddhi zASA(khA)yAM / bAI pUjI bina vIrajI bina yAdava e vIra14 jInI putrI bAI pUjI pArasyAt / bharthAra sAha tIlokazI bina pratApazI 15 bina vIrajI e sAha tIlokazI hastAkSarANi dattAM / yita hATa oka 1 SaM(kha)Da itra16 Na pazcimIbhimUSa(kha)nUM chi / SaM(kha)Da 3 traNa Upari pITaNI chi te sahita / 1 guSA(khA) chi / 17 agre SaM(kha)Da 4 peDhInuM chi / Upari nalIara chApara chi / e hATa sarvopaskara chAdita 18 bhUmi sahitaM / e hATanAM pUM(khU)Ta pUrva disi pachIti musalamAna darajInAM ghara chi / 19 neva paDi chi / pazcime e hATana(nI) peDhInuM nIkAla chi pagathIIAM chi| 20 agre rAjamArga chi / dakSiNe sAha panajI bina sotarIAnUM hATa chi / uttare sA21 ha bhagvatIdAsa (bhagavatIdAsa) bina ..........nU hATa chi / evaM cyAri 4 SU (khU)TAMni / evaMvidha e hATa
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna 50 (2) 22 grahaNake dattAMni / tasyopari ahimmadAvAdanI TaMkasAlinA AkarA korA mAsA 23 11 // nA rUpaiA 823 aMke AThasahi trevIsa pUrA rokaDAM / bAI pUjI pAthI sAha 24 tIlokazIai leIni e hATa bAI pUjInI grahiNi ApUchi / havi e 50 hA 25 Ta paDyUM karApite / tathA rAjaka daivaka lAgIte / tathA nalIAMnI khoTi e hATa choDa 26 vatAM sarve e hATanA dhaNI vartI Api / saMcarAmaNI bisanAranI / rUppai27 AnUM vAja nahI / e hATanUM bhADyUM nahI eNihiri bAI pUjI tathA bAI 28 pUjInA putra peTanA parivAra bisi vasii Ape / grahi mUki / tihvAri 29 e hATanA dhaNI kaNavAra na kari / valatIu varSa oka 1 prati thokaDi doDA 30 10 dasa chUTA trAMbAnA valatI / yihvAri sAha tIlokazI rUppaiA AThasahi 31 akavIsa pUrA rokaDA ekimUThi bAI pUjIni / tathA bAI pUjInA putra parivArani ApI 32 tivAri e hATa chUTi / e hATanu ko vahirazi Api tehanI sAha tIlokazI prI 33 chavI vAri / e hATa sAha tIlokazIni muhusAla pakSyAnUM chi / e hATanAM SA (khA) 34 la pranAla neva peDhI / pagathAIAM sarvA pUrvA rIti samaMdhI sahI / rUppaiA madhe rUppaiA 498 e bAI pUjIa potAnI muhuranA ApA chi| tathA rUppai 325 35 36 traNasahi paMcavIsa sAha vIrajI yAdavanA / bAI pAze sUSa ( kha ) DInA hatA te bAI pUjIa A 37 pA chi eNI vagati jamali rUppaiA 823 AThasahi trevIsa ApIni e hATa grahiNi lIdhUM chi
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArca 2010 1 atra matU 1 atra sASyi (khya) 1 talokazI paratApa matu upa 1 padamasI talakasI sAkha 35 2 lakhAtai sahI rU 823 garada ri lAkhutta saha bApa na bolasI devA pala 1 dIpacanda talakasI sAkha Upara lakhUsa apanApana bolatUM palIo zabdArtha paMkti 2 grahINaka = girave 4 bAdhura = bahAdura 4 uraMgajeheba = auraMgajheba 16 gukhA = gokhalA ? 16 pITaNI = pATaDo ? 17 agre = AgaLa 17 peDhI = thaDo / dukAnanI AgaLanI kaTheDAvALI jagyA (oTalA) jyAMthI grAhako pratye najara rahe. 19 pagathIIA = moTA pagathiyAM 29 kaNavAra = kakaLATa 37 vagati = vigata / pramANe 37 jamali = okIsAthe / bhegA / saravALo 35 muhura = strIdhana ? C/o. 8 jayamA sosAyaTI, mAnasI sarkala pAse, amadAvAda-15