Book Title: Samayno Takajo Sampradayik Udarta
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229656/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samayano takAjo : sAmpradAyika udAratA bhAratavarSa e hindU saMskRtine varelo deza che. A dezamAM aneka dharmo ane sampradAyo pAMgaryA che. A dezamAM jaina, bauddha, vaidika jevA prAcInatama dharmo paNa pravarte che; islAma ane IsAI sarIkhA Agantuka dharmo paNa pravarte che, ane svAmInArAyaNa sampradAya jevA arvAcIna dharmasampradAya paNa pravarte che. itihAsakALamAM temaja madhyakALamAM vividha dharmo tathA sampradAyo vacce temaja potapotAnA peTA-sampradAyo vacce vAgyuddha, zAstrArtha, temaja eka bIjAne nabaLA pADavA-dekhADavA mATenA camatkArika tarIkA - A badhuM bahu cAlyA karatuM. parantu samayanA badalAtA pravAha sAthe e badhA vivAdo khoraMbhe paDatA gayA ke vIsarAtA gayA che. svAtantryottara samAjamAM to AvI vAto zaramajanaka ke saMkucita / visaMvAdI mAnasanI dyotaka ja gaNAvA mAMDI che. 200-250 varSothI pravartelA svAmInArAyaNa sampradAye Aje to dezabharamAM, balke vaizvika kSetre moTuM gajuM kADhyuM che. potAnAM zreSTha sthApatyanA namUnA samAM mandiro dvArA, zaikSaNika gurukulo dvArA, tathA mAnavasudhAraNAlakSI satsaMgo dvArA te sampradAya khAso lokapriya banyo che, je bhAratIya saMskRtinA sandarbhamAM eka noMdhapAtra ghaTanA gaNI zakAya tema che. __AvA A sampradAyano paNa jyAre AraMbha thayo, tyAre paracA athavA sthUla camatkAro dvArA lokasaMgrahanI pravRttinuM prAdhAnya hatuM, ema teno itihAsa tapAsatAM sheje samajAya tema che. svAbhAvika rIte ja, tenI sAme, praNAlikAgata dharma-sampradAyonA lokoe, pratikriyA darzAvI haze, dA.ta. vi.saM. 1950 thI 1960 AsapAsanA samayagALAmAM paMjAbI jaina muni dAnavijayajI tathA muni nemavijayajI (pAchaLathI prasiddha AcArya vijayanemisUri) jevA vidvAna tathA vairAgI jaina sAdhuone svAmInArAyaNa sampradAyanA paNDito tathA saMto sAthe zikSApatrI vagere paratve zAstrArtha karavAnA ekAdhika prasaMgo noMdhAyelA maLe che, jemAM vipakSanA vidvAnono parAbhava ja thayelo. sAva svAbhAvika che ke AvI paristhitithI cheDAyelA te parAbhava pAmelA tattvo, keTalIka kapolakalpita kathA upajAvI kADhe, ane pote Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 anusandhAna 35 jItyA che ne sAmevALA potAnA zaraNe AvyA che te jAtanI vArtA calAve. madhyakALamAM AvuM ghaNuM banatuM. te ja prakAranuM A sandarbhe paNa banyuM che. uparokta je jaina munioe svA. nA. panthIone parAsta karelA, te jaina munine svA. nA. saMtoe kevA paracA batAvIne cATa pADyA tenI paNa eka sarasa kavitA / kathA te panthamAM banI gaI hatI. mAnyuM. AvI rIte paNa badalo lIdhAno AtmasantoSa to maLe ! parantu vIsamI sadInI e vAto, je vIsamI sadInA jUnavANI ane saMkucita mAnasavALA yugamAM ja zobhe tevI che te, Aje jAheramAM vivaraNa sAthe chapAya, to temAM koI sampradAyanI moTAI nathI thatI ke vadhatI; balke hInatA ja bhAse che. A dRSTikoNane lakSyamA rAkhIne ja, jyAre zrIvijayanemisUrijInuM vistRta jIvanacaritra AlekhavAno vakhata Avyo tyAre, A lakhanAre ja, svA.nA. sampradAya sAthenA zAstrArtha tathA temanA parAjayavALA, dhArmika kleza ke saMgharSa vadhAre tevA prasaMgonuM vivaraNa lakhavA-chapAvavAnuM TALeluM; cheka saMvata 2029-30mAM. samanvaya ane sahiSNutAnA A yugamAM bhUtakALanI AvI ghaTanAonuM jhAjhuM mahattva na hoya, evaM dRSTibindu ja AnI pAchaLa kAma karI gayeluM. ane A kSaNe mArI samakSa eka patrikA paDI che : jJAnodaya. zrIsvAminArAyaNa gurukula gAndhInagara dvArA prakAzita thatI trimAsika patrikAno A julAI 2004no aMka che. temAM svA. nA. saMta gopAlAnandasvAmInuM varNana lakhatAM tenA lekhaka purANI svAmI haripriyadAse je kathA lakhI che te akSarazaH A pramANe che : "boTAdanA nagarazeTha bhagAdozI hatA. teo jaina hatA. teo satsaMgI thayA hatA. temane jainanA nemivijayajIe kahyuM ke 'A pAMcamA ArAmAM bhagavAna hoya ja nahIM, tame svAminArAyaNamAM vizeSa zuM joyuM ? temane ahIM bolAvo. huM tene joI laiza ! tamAro satsaMga mukAvuM to ja huM jainamuni sAco !' bhagAdozIe gopALAnanda svAmIne mANasa mokalIne bolAvyA. tethI svAmI sALaMgapurathI gADI joDAvI turata boTAda AvyA. te samaye nemivijayajI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phebruArI - 2006 upAzrayanA dvAramAM be hAthe be taraphanI sAkha jhAlIne UbhA hatA. svAmI gADImAMthI heThA UtaryA. eTalAmAM mANasanI medanI bharAI gaI. svAmIe jaina munine zAntithI pUchyuM ke "tame amArA satsaMgIone kema saMtApo cho ?" tyAre teNe karaDAIthI kAM ke "tame koNa cho ?" svAmI kahe "ame jagatanA jIvanA bhagavAna choe" ! tyAre kaDaM ke "svAminArAyaNa koNa che?" svAmI kahe "te to amArA paNa bhagavAna che." tethI jaina munie hAMsI karI kaDaM ke "tamAruM bhagavAnapaNu batAvo eTale huM jouM to kharo." svAmIe oTalA upara besI tenI sAme dRSTi sAMdhI, jaina muninI AMkho sthira thaI gaI. banne hAtha bAraNAMnI sAkho para coTI rahyA. keTalAka jaina kahevA lAgyA ke "svAmI jAdugara che, temaNe coTa nAkhI che." ema keTaloka vakhata vItyo tyAre lokoe kahyu ke "jaina muninI A sthiti choDAvo." tethI svAmIe temanI upara dRSTi karI eTale zuddhimAM AvyA, tarata doDIne svAmInA pagamAM paDya ne kahyaM ke tame samartha cho, mAro aparAdha kSamA karo, huM AjathI tamArA sampradAyanI nindA nahIM karUM." "jainoe munine pUchyuM tyAre kaDaM ke "meM samAdhimAM tIrthaMkaronA darzana kal. temaNe A mahApuruSonI mahattA mane kahI che. zuddhimAM AvatAM pahelAM mane yamapurInuM darzana thayu. yamadUtothI ghaNI vedanA sahana karavI paDI che." e pachI tyAM satsaMga vadhyo ane bhagAdozInI pratiSThA paNa vadhI." (jJAnodaya-trimAsika, julAI '04, pRSTha 13-14 prakA. svA.nA. gurukula,sekTara-23, gAndhInagara) sampradAyano mahimA vadhAravA mATe, je te samayanA uttama ane prakhyAta mahAnubhAvone sAMkaLI laIne, paracA-camatkAronA marI-masAlAthI sabhara, kevI majAnI kathAo nIpajAvI kADhavAmAM Ave che, te uparokta kathA vAMcatAM kalpI zakAze. vAstavikatA e che ke zrI vijayanemisUrinA jIvanamA Avo koI prasaMga banyo ja nathI. temanA caritranA abhyAsI tathA lekhaka tarIkenA adhikArathI paNa huM kahI zakuM ke boTAdanA temanA vihAra tathA rokANa daramyAna Avo koI ja vivAda ke prasaMga banyo nathI. temanA antevAsI zrIvijayanandanasUrijI, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 anusandhAna 35 je pote boTAdanA ja hatA ane AcAryazrInA boTAda-nivAsa vakhate upasthita hatA, temanI jANamAM paNa AvI koI ghaTanA banI hovAnuM jANyuM nathI. eka mahattvanI vAta e che ke nemivijayajI svayaM A prakAranA yaugika camatkAro karI zake tevI vibhUti hatA. mahammada chela nAmanA jAdugare sAdhu-saMtone herAna karavA mAMDyA tyAre temaNe te jAdugarane, boTAdamAM ja, yaugika zaktino paraco batADI, have pachI koI paNa dharma-sampradAyanA sAdhusaMtone na raMjADavAnuM tenI pAse vacana lIdhelaM. parantu, te pote vItarAganA mArganA upAsaka vItarAgI-vairAgI jaina sAdhu hatA. potAnA bhaktavarganI tathA matanI vRddhi kAje potAnI yaugika zaktino viniyoga kare tevI nimna kakSAnA teo nahotA. hA, koI jaina, mAtra paracAothI kheMcAI jaIne jaina dharma tajI anya panthamA jato hoya to, tene bolAvIne temaNe samajAvavAnI mahenata jarUra karI hoya; ane te to koI paNa dharmAcArya kare; parantu temaNe nagarazeThane saMtApyA, ane pachI anya svAmInA AvA khophanA pote bhoga banyA - e vagere vAto to mAtra kalpanA zaktinI nIpaja che - narI avAstavika ! sAra e ja ke sAmpradAyika vyavahAra-vyavasAyanI dRSTie AvI kAlpanika vArtAo banAvavI paDI hoya, to paNa, vartamAnanA udAra, samanvayavAdI tathA sahiSNu kALamAM tevI vAtono A rIte pracAra karyA karavo, te sampradAyanI bAhya unnatinI tulanAmAM bhItarI dRSTino vikAsa ke ughADa bahu ocho thayo hovAnI dahazata ja prere tema che. zI0