Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayaM goyama, mA pmaayo| divALIno divasa e bhagavAna mahAvIrasvAmInA nirvANano divasa, tIrthaMkara paramAtmAnA nirvANano divasa kalyANaka tarIke UjavAya che. aneka lokonuM kalyANa je ghaTanAthI thAya tene kalyANaka kahevAmAM Ave che. pratyeka tIrthakaranAM pAMca kalyANakomAM nirvANano prasaMga paNa AnaMda ane utsavano prasaMga bane che. bhagavAna mahAvIrasvAmInA nirvANanA prasaMgane aneka lokoe asaMkhya dIpaka pragaTAvIne Ujavyo hato, mATe e parvane dIpAvali-divALI parva kahevAmAM Ave che. bhagavAna mahAvIrasvAmInA nirvANanI ghaTanA sAthe guru gautamasvAmIne kevaLajJAna prApta thayuM e mahattvanI ghaTanA saMkaLAyelI che. jyAM sudhI mahAvIrasvAmI nirvANa pAmyA nahotA tyAM sudhI gautamasvAmIne kevaLajJAna thayuM nahotuM. tenuM mukhya kAraNa e hatuM ke emane bhagavAna pratye tIvra anurAga hato. e anurAga vAstavika duniyAnI dRSTie prazasta, prazaMsAne yogya hato, paraMtu mokSamArgamAM, kevaLajJAnanI prAptimAM te aMtarAyarUpa hato. divALInA divase mahAvIrasvAmI nirvANa pAmyA ane besatA varSanA prabhAte rAgarahita avasthA prApta thatAM gautamasvAmIne kevaLajJAna thayuM hatuM. mahAvIrasvAmI ane gautamasvAmIna saMbaMdha trIsa varSano hato. mahAvIrasvAmIne kevaLajJAna thayuM ane bIje divase pAvApurImAM indrabhUti gautama sahita agiyAra prakAMDa brAhmaNa paMDitono emane meLApa thayo. teo badhAe potapotAnA mananI zaMkA anusAra bhagavAnanI sAthe zAstrArtha karyo, tethI saMtoSa pAmyA ane potapotAnA ziSyasamudAya sahita pachI emanA ziSyo thayA, arthAt gaNadharo thayA. e divasathI te nirvANanA divasa sudhI ema satata lagabhaga 30 varSa jeTalA sudIrgha samaya sudhI gautamasvAmI bhagavAnanI sAthe ja vicaratA rahyA.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayaM goyama, mA pamAyao / 193 mati, zruta, avidha ane mana:paryava e cAra jJAna gautamasvAmIne thayAM hatAM, paraMtu bhagavAna pratyenA tIvra anurAgane kAraNe emane kevaLajJAna thatuM na hatuM. navAI to e hatI ke gautamasvAmI jene jene dIkSA Ape tene kevaLajJAna thatuM, paraMtu khuda potAne kevaLajJAna thatuM nahi. dveSa upara vijaya meLavavAnuM eTaluM kaThina nathI, jeTaluM rAga upara vijaya meLavavAnuM che. gautamasvAmInA mananI A sthiti bhagavAna jANatA hatA, ane eTalA mATe ja teo emane aneka vAra kahetA 'he gautama ! tuM samaya (alpatama kSaNa) mAtrano paNa pramAda na karIza.' samamAM goyama nA pamAyaNe - e gautamasvAmIne uddezIne kahelA cAra zabdo AgamagranthonI keTalIya gAthAomAM keTalIya vAra Ave che. (uttarAdhyayananA dasamA adhyayanamAM to e pratyeka gAthAnuM chelluM caraNa che. bhagavAne uccArelA e zabdo emanA bIjA keTalAya zabdonI jema aDhI hajAra varSathI lokonA zravaNamAM ane cittamAM guMjana karatA cAlyA AvyA che. sAdhAraNa mANase uccArela zikhAmaNanA zabdo ghaDIkamAM vIsarAI jAya che, paNa keTalAka zabdo evA hoya che ke je kAlAtItapaNAne pAme che. hajAro varSo sudhI lokomAM eTalA ja vega ane baLathI e zabdo vahetA rahe che. zabdamAM anaMta zakti che. zabdane 'brahma' tarIke oLakhavAmAM Ave che. AkhA vizvamAM ghUmI vaLavAnI tAkAta zabdamAM rahelI che. bolanAra vyakti zabdamAM keTaluM baLa pUre che tenA upara eno AdhAra rahe che. vizvamAM manuSya sahita anaMta jIvo vyakta ke avyakta dhvaninuM - zabdonuM pratikSaNa uccAraNa karyA kare che. e tamAma zabdo kALanA pravAhamAM taNAI jAya che, vIkharAI jAya che, lupta thaI jAya che. koI koI zabdo pAMca-pacIsa varSa ke be-cAra saikA sudhI jIvaMta rahe che, to koI koI zabdo hajAro varSo sudhI ekasarakhuM guMjana karyA kare che. mayaM oyama mA pamAyajhe - e zabdo evA che ke je haju hajAro varSa sudhI mAnavajAtane mATe pathadarzaka banI raheze. keTalAka zabdo vyaktinA hRdayamAMthI sphure che. keTalAka zabdo cittanA atala UMDANamAMthI pragaTa thAya che. evA keTalAka zabdomAM vyaktinAM nirdoSa, vAtsalyapUrNa, prAmANika, kalyANakArI tIvra spaMdano rahelAM hoya che. sAMbhaLanArane te tarata sparzI jAya che. keTalAka zabdo mAtra hRdaya ke cittamAMthI ja nahi, paraMtu samagra AtmAmAMthI, samagra astitvamAMthI enA nicoDarUpe
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 jinatattva sahajapa sarI paDe che. e bhale ekAda vyaktine saMbodhIne bolAyA hoya, paNa bolanAra vyakti karuNArdra hRdaye sarva jIvonuM eka mAtra hita ciMtavI e zabdo bole che, athavA emanAthI anAyAsa evA hitakArI zabdo bolAI jAya che, athavA emanAthI bolyA vagara rahI zakAtuM nathI. e zabdomAM evuM jabaruM baLa hoya che ke kALanA pravAhamAM ene ghasAro lAgato nathI. balake kALa ene ghasI ghasIne vadhu ne vadhu suMdara ane cakacakita banAve che. bhagavAne gautamasvAmIne kahelA A zabdomAM paNa evuM ja divya ane alaukika baLa che. bhagavAne gautamasvAmIne ane emanA dvArA aneka jIvone aneka bAbatamAM ghaNo mahattvano upadeza Apyo che. emAM gautamasvAmIne vAraMvAra apAyelo upadeza te pramAda na karavA vize che. Ama joIe to A eka prakArano niSedharUpa upadeza che. manuSya zuM zuM na karavuM joIe evI niSedharUpa hajAro zikhAmaNo vaDIlo, jJAnIo, zikSako ke saMtamahAtmAo taraphathI vyAvahArika, sAmAjika, vaiyaktika ke sAmudAyika jIvanane lakSIne apAyA kare che. dhArmika ane AdhyAtmika mArge paNa evI ghaNIbadhI zikhAmaNo apAyelI che. bhagavAne gautamasvAmIne ApelI A nAnakaDI zikhAmaNa Ama joIe to spaSTa che, paraMtu AdhyAtmika mArganI te gahanatama, sUkSmAtisUkSma zikhAmaNa che. e jo saMpUrNapaNe amalamAM mUkI zakAya to kevaLajJAna ane mokSa kSaNavAramAM prApta thaI zake. sArI rIte jIvavuM e jIvonuM pArthiva lakSaNa che. paraMtu bhogapabhogathI bharelA A pArthiva jIvanathI para koI sanAtana, nirupAdhika astitva che enI AMtarapratIti to koIka virala manuSyone ja thAya che. vyavahAramAM jema aneka kAryo pramAdane lIdhe thaI zakatAM nathI, tema AdhyAtmika mArganI keTalIka siddhio cittanI pramattAvasthAnA kAraNe prApta thatI nathI. mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e cAra emAM mahattvano bhAga bhajave che. A jagata jJAnIonI dRSTie to ajJAna athavA mithyAtvanA gADha aMdhakArathI bhareluM che. mithyAtvano aMdhakAra jemanAmAMthI cAlyo gayo che, sAcI samajaNa jemane prApta thaI zakI che, teo paNa pramAdane kAraNe aviratimAM aTakI paDe che. pramAda jagatanA jIvone jaTila jaMjALomAM jakaDI rAkhe che. krodhAdi kaSAyo ane mana, vacana tathA kAyAnA yogo jIvane sanmArge jatAM aTakAve che. je jIvo potAnI Atmazaktine khIlave che teo badhA aMtarAyone bhedIne
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 samayaM goyama, mA pmaayo| muktipatha para pragati karI zake che, paraMtu temAM paNa kSaNakSaNanI, samayasamayanI apramattAvasthA prApta thavI ghaNI duSkara che. evA mArge gayelA manuSyomAMthI paNa moTA bhAganA manuSyonI sthiti to evI hoya che ke dharma zuM che te samajAya che paraMtu temAM pravRtta thavAtuM nathI, ane adharma zuM che te paNa samajAya che paraMtu temAMthI nivRtta thavAtuM nathI. jAnAmi dharma na ca me prvRttiH| jAnAmyadharma na ca me nivRttiH|| Ama chatAM, ATaluM jANavA jeTalI sthitie pahoMcAyuM che, dharma ke adharma vizenA ajJAnanI sthiti nathI, eTalI jAgRti paNa iSTa che. samyagudarzana ane samyajJAna prApta thavA saraLa nathI, paraMtu e prApta thayA pachI tadanusAra samyaphacAritra ghaDavuM e paNa ghaNI duSkara vAta che. prasAda emAM mahattvano bhAga bhajave che. mohanIya karma jIvane bhagADe che. sUkSmAtisUkSma rAga jIvathI chUTato nathI. vItarAgapaNuM sahelAIthI meLavI zakAtuM nathI, athavA meLavyuM hovA chatAM pramAdane kAraNe na meLavyA jevuM ghaDIe ghaDIe cAlyA kare che. chaThThA ane sAtamAM guNasthAnaka vacce jIva anekavAra caDaUtara karyA kare che. uparanA guNasthAnake jIva pramAdanA kAraNe ja sthira thaI zakato nathI. vAraMvAra sthira thavAno mahAvaro jeo aneka vakhata karatA rahe che teo tenA upara pachI sthira thaI jAya che. koI virala mahAtmAo prathama prayAse ja apramatta banI sthira thaI jAya che, UrdhvagAmI bane che. cittanI A kriyA ati sUkSma che. bhagavAne eTalA mATe zabda vAparyo che "samaya". bhagavAne gautamasvAmIne kahyuM che ke "samayamAtrano paNa pramAda na karIza." samayano sAdo artha che kALa. paraMtu ahIM "samaya" zabda jaina pAribhASika arthamAM vaparAya che. samaya eTale kALanuM nAnAmAM nAnuM ekama (unit). AMkhanA eka palakArAmAM ATha karatAM paNa ghaNo vadhAre, "asaMkhyAta samaya vItI jAya che. samayanuM svarUpa ane samayanuM mApa samajavA mATe sarasa pratItikara udAharaNo apAyAM che. koI mANasa phUlanI so ke hajAra pAMdaDI sAthe rAkhIne soyathI te tamAmane kSaNamAtramAM ArapAra vadhe to temAM eka pAMdaDImAMthI pasAra thaIne soya bIjI pAMdaDImAM praveza kare eTalA sUkSma kALane "samaya" kahevAmAM Ave che. athavA koI mANasa koI lAMbA jIrNa vastrane eka jhATake kSaNamAtramAM phADI nAkhe to eka tAMtaNo tUTyA pachI bIjo tAMtaNo tUTe temAM
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinatattva pasAra thayelA teTalA sUkSma kALane mATe "samaya" zabda vAparI zakAya. ApaNuM citta sUkSmAtisUkSma che. pratikSaNa, balka pratisamaya emAM vicArono, bhAvono, spaMdanono pravAha niraMtara cAlyA kare che. pratisamaya e pravAha pramAdarahita rahyA kare e ghaNI durlabha vAta che. mahAna sAdhako ja e siddha karI zake che. A paMcama kALamAM to e zakya ja nathI, paraMtu e dizAmAM puruSArtha azakya nathI. bhagavAna mahAvIrasvAmIe paMcAcAranuM custa pAlana karanAra, samartha ArAdhaka, cAra jJAnanA dhaNI evA zrI gautamasvAmIne "samaye yama mA maya' evo je upadeza aneka vAra Apyo te muktimArganA pravAsIone mATe bhAthuM banI rahe - zivapatha saMbala banI rahe evo che. eno aMza mAtra paNa ApaNA vartamAna jIvanamAM Utare toye aihika jIvanamAM paNa kaMIka AdhyAtmika kRtArthatA anubhavI zakAya.