Book Title: Raivatkadrimandan Nemijin Stotram
Author(s): Amrut Patel
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229357/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 anusandhAna-56 ratnAkarasUriviracitam raivatakAdimaNDananemijina stotram __-paM. amRta paTela ratnAkarapaJcaviMzatikA (Atmagagirbhita sAdhAraNajinastavana)nA kartA ratnAkarasUrijI' (vi. 14 sadI pUrvArdha prAyaH) viracita prastuta raivatakAdi maNDananemijinastotra' (padya 14) lAlabhAI dalapatabhAIbhAratIya vidyAmandiraamadAvAdanA hastapratasaMgrahamAM bheTasUci kramAMka 47950 mA 27 11 se.mI. parimANa dharAvatI oka patranI prata upara prAyaH vi. 15mI sadImAM lakhAyela che. candragacchIya nannasUrinI 10mI pATe devaprabhasUrinA ziSya ratnAkarasUrio ratnAkarapaJcaviMzatikA - ratnAkarapaccIsI, tathA uttarAdhyayanasUtra upara nemicandrasUrikRta laghuvRttinI tADapatrIya pratinI pustaka prazastinI racanA karI che ane lakhI paNa che. vi. 1308mAM dharkaTavaMzanAM kaTuka nAmanA zreSThiratnAkarasUrinA upadezathI A prata lakhAvI hatI. tenI prazastimA pUrvArdhamAM grantha lakhAvanAra kaTuka zreSThinuM vaMzavarNana che. temAM 27 padyo che. uttarArdhamAM potAno guruparvakrama che temAM 13 padyo che. ra.pa., pu.pra. ane prastuta stotra - A traNeya kRtio teozrInI racanA che. temAM samAnakartRtvasUcaka 'ratnAkara' zabda prayukta che. uparAMta racanAzailI, zabdAlaGkAromAM paNa bhAvamAdhurya, sAtatya, komalakAntapadAvalI ane hRdayaGgama bhAvormi-A bAbato traNeya kRtimAM spaSTa rIte ekakartRtva siddha kare che. tenAM keTalAMka udAharaNo joIo - (1) pupranAM pUrvArdhamAM - muktAmaNi svarakAntidIpraH (padya raju), zazAGka-kAzasaGkAza-yazaHpUritabhUtalaH (padya 7muM), bAlo'pi hi mahAmatiH (padya 18muM). pupra uttarArdhamAM - samajani janitAzeSadoSapramoSaH (yamaka) sakalakalimalakSAlane vAripUraH (padya 2juM, rUpaka kAlikopamAnasahitA dasanAvalireva na tapa:zrI (padya 5muM parisaMkhyA) jigye devagururyena niravadyayA vidyayA (padya 5muM vyatireka, anuprAsa) / Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNgasTa 2011 35 (2) 'ratnAkarapaJcaviMzatikA'mAM - zreyaHzriyAM maGgalakelisama narendradevendranatAMhipadma (1luM anuprAsa), nijAzayaM sAnuzayastavAgre (padya 3juM anuprAsa) kiM bAlalIlAkalito na bAlaH, pitroH puro jalpati nirvikalpaH (padya 3juM dRSTAnta) - lolekSaNAvaktranirIkSaNena, yo mAnase rAgalavo vilagnaH / na zuddhasiddhAntapayodhimadhye, dhauto'pyagAt tAraka ! kAraNaM kim (padya 14muM. vizeSokti, lalitapadAvalI) dArA na kArA narakasya citte / vyacinti nityaM mayakA'dhamena (padya 20muM.) tathA kiMvA mudhAhaM bahudhA sudhAbhuk-pUjya ! tvadagre caritaM svakIyam (padya 24muM) - Ama jhamakadAra zleSa-anuprAsa vagere zabdAlaGkAro hovA chatAM paNa racanAmAM sukumAratA ane bhAvabhaGgimA jarA paNa khaNDita thatI nathI. jethI racanAmAM svAbhAvikatA sahaja siddha thAya che. uparAMta bhAvamAdhurya paNa racanAmAdhuryathI nikharI UThe che. prastuta stotramAM paNa uparyukta banne kRtio jevI ekasamAna racanAkuzalatA najare paDe che. - ___ - sphArasphuratkramanakhadyutayo'tidIprAH (padya 1luM vRttyanuprAsa) - neme ! tava stavanamujjvalakevalAtma-rUpasya gISpatisamo'pi na kartumIzaH (padya 2juM vyatireka), lolAM karoti tava bhaktiriyaM vilolAm (padya rajuM zleSotthavirodha), niHzeSasaMvarapadeSu tanUbhavatsu / rocirjalaiH suvimalaiH sarasIyate'sau (padya 3j. zleSa+rUpaka), yenocchalacchavipadaM vipadantakAri - A 4thaM padya adbhuta aTalA mATe che yamaka ane abhaGgazleSa je bhAvasukumAratA mATe 'yama' samAna banI zake tema che, chatAM kuzala kavikarmane kAraNe bhAvapakSa jarA paNa khaNDita thayo nathI. paraMtu bhAvapoSaka banela che. uparAMta bIjA pAda - 'neme ! vibho ! zubhavato bhavato'hiyugmam' - mAM kriyAgupta che. neme zabdamAM nam dhAtu, parokSAbhUtakALa, karmaNiprayoganuM tRtIyapuruSa akavacananuM rUpa che. tathA 'nemi zabdanu sambodhana vibhaktinuM paNa akavacana- rUpa che - Ama ahIM kAraka ane kriyAno zleSa thayo che. tathA uttarArdhamAM - pAyAdasau naramaNI ramaNIyabhAvam, keSAmaho sumanasAM manasAM na loke / / - AvI kriyAgupta/zleSa/ yamaka vagere jevA buddhigamya alaGkArono hRdayaGgama samAveza viralakRtiomAM ja jovA maLe che. zabdalAlityane kAraNe prastuta stotra geya paNa banyuM che. prastuta stotramA keTalAka zabdaprayogo dhyAnAkarSaka che. tridazavanditapAdapadma, to Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-56 ratnAkarapaJcaviMzatikAmAM 'narendradevendranatAMhipadma, neminAtha mATe 'nemin', rAjImatI mATe gotranAma 'bhojaputrI'5 ane sarasIyate(nAmadhAtu) ane 'pepIyamAna (yaGganta) prayogo stotrane udAtta banAve che. ___"ratnAkarasUriviracitam raivatAdrimaNDananemijinastotram" zrIraivatAdrikamalApRthukaNThapITha zRGgArahAratulanAM kalayanti yasya / sphArasphuratkramanakhadyutayo'tidIprAH, zrIneminaM jinavaraM tamahaM stavImi // 1 // neme ! tava stavanamujjvalakevalAtma rUpasya gISpatisamo'pi na kartumIzaH / antastathA'pi parito'pi hi visphurantIM lolAM karoti tava bhaktiriyaM vilolAm // 2 // kAle kalau kila nidAghatulAM dadhAne niHzeSasaMvarapadeSu tanUbhavatsu / rocirjalaiH suvimalaiH sarasIyate'sau deva ! tvadaMhiyugalIyugalaM(?) bhavatApabhedi // 3 // yenocchadacchavipadaM vipadantakAri neme ! vibho ! zubhavato bhavato'hriyugmam / yAyAdasau naramaNI ramaNIyabhAvaM keSAmaho sumanasAM manasAM na loke ? // 4 // rAgAdividrutamanA nahi nA tvadIyaM draSTuM svarUpamamalaM tadalambhaviSNuH / kiM nIlikAgalitalocanazaktiruccaiH pazyet kadApi vilasat zazalakSmabimbam // 5 // dRSTe'dhunA tava padAmburuhe palAyAJ cakre'ntaraGgaripucakramidaM hRdo me / Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNgasTa 2011 37 vizvaM vivasvati vibhAsayati prabhAbhiH ko vAndhakAranikarasya kilAvakAzaH // 6 // kalpadrumaH prakurutAM kimabhISTajAtaM / ___ kasyA'stu vA suramaNI ramaNIya eSaH / kRtvA'tha kiM bhavatu kAmadughA'pyamoghA saGkalpitA'dhikaphalaM samavApya nemim // 7 // mAyAnizi sphuritamohamahApramIlA sammIlitaM nayanamAntarametadIza ! / vizvatrayaprakaTanAya paTIyasIbhir ___ gobhiH prabodhakalitaM yadi tAvakIbhiH // 8 // bhAlaM vizAlamidamindukalA'bhirAmaM kiM varNyate tridazavanditapAdapadmam ! / naivaM vyayaM lavaNimA'mRtameti yatra pepIyamAnamapi netracakoravRndaiH // 9 // kA'pi prabho ! tava vizAla vilocanAnAM / chAyAkapolayugalaM kamanIyakAnti / karNadvayaM trijagatIkamalAvilAsa dolAkalaM bata na kasya mudaM dadhAti // 10 // kalimalakaluSAnAM prANinAM pAvanI te vimalarucijalaughaiH pUritA mUrtireSA / amarasaridivA'laM pApajambAlajAlaM vidalayati vizAlaM deva ! me sarvakAlam // 11 // tridazapurapurandhrIrUparekhAviSAda kSamalavaNimalIlA bhojaputrIM vihAya / kalitaviratibhAvaH pAvayAmAsa neme ! nijacaraNasarojaistaM bhavAn raivatAdrim // 12 // sira(ta)karakarAkArA kIrttina me hRdayapriyA sakalalalanAlIlAlApA vilApasamA matAH / Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-56 vipulavasudhArAjyaM prAjyaM vipAkakaTu sphuTaM tadalamimakairneme ! bhUyastvameva vibhurmama // 13 // (hariNI) iti vilasadanaGgasaGgabhaGga-praguNa-samAdhidharo mayA'bhinUtaH / sphuradatizayacAruratna ratnA-kara 'gurureSa zivaGkaro'stu nemiH // 14 // (puSpitAgrA) pAdaTIpa 1. bIjA oka 'ratnAkaragacchapravartaka' ratnAkarasUri paNa che. teo vi. 1371 mAM samarAzAhe zatrujayatIrtha upara mULanAyaka zrI AdinAtha bhagavAnanI pratiSThA karAvI tyAre hatA. - jainasAhityano saMkSipta itihAsa (mo. da. desAI, I.sa. 1933 muMbai) pR. 426-428. 2. prastuta tADapatra 'zAntinAthatADapatrasaMgraha-khambhAtamA kramAMka 83mAM che, Agama prabhAkara muni puNyavijayajI - khambhAta zAM. tA. jainagranthabhaNDAra, gAyakavADa orienTala sirIjha 135, baroDA-san 1931. 3. varSe siddhiviyat-kRzAnu-vidhubhiH saGkhyAkRte zreyase (12muM padya pUrvArdha) nivezayAmAsa guroH pade ca ratnAkaraM sUrivaraM guruM yaH // 13 // 4. prazastiriyaM kRtA likhitA ca zrIratnAkarasUribhiH // jaina pustaka prazasti saGgrahaH bhA. 1, pR. 30-30 (siMghI jaina granthamAlA-18) sampAdaka : jinavijayamuni- muMbaI, i.vi. 1998). 5. 'nemin : abhidhAnacintAmaNi, pariziSTa : jinadeva (kharatara) praNIta 'hemanAmamAlA ziloJcha). 6. sarakhAvo 'ahaM ca bhogarAtissa0' dazavaikAlikasUtra 2.10 gAthAnI cUNi : sampAdaka : AgamaprabhAkara munizrI puNyavijaya ma.sA., prAkRtagrantha pariSad-17, amadAvAda, saM.