Book Title: Mahan pratapi Mohanlalji Maharaj
Author(s): Bhanvarlal Nahta
Publisher: Z_Manidhari_Jinchandrasuri_Ashtam_Shatabdi_Smruti_Granth_012019.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/211647/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAn pratApI zromohanalAlajI mahArAja [bhavaralAla nAhaTA ] paMcamakAla meM jinezvara bhagavAna ke abhAva meM jinazAsana ko suzolA dharmapatnI sundarabAI kI kukSi se huA thaa| ko akSuNNa rakhane meM jinapratimA aura jainAgama donoM prabala ApakA nAma mohanalAla rakhA gayA, jaba Apa sAta varSa kAraNa haiM jisakI rakSA kA zreya zramaNa paramparA ko hai| ke hue mAtA-pitA ne nAgaura Akara saM0 1894 meM yati unhoMne ho apane upadezoM dvArA zrAvaka-gRhastha varga ko dharma zrIrUpacandrajI ko ziSya rUpameM samarpaNa kara diyaa| yatijI meM sthira rakhA aura phalasvarUpa sAtoM kSetra samunnata hote ne Apako yogya samajhakara vidyAbhyAsa karAnA prArambha rahe / sudUra baMgAla jaise hiMsApradhAna deza meM to yatijanoM ne kiyA / alpa samaya meM huI pragati se gurujI Apa para bar3e vicara kara jaina dharmI logoM ko dharma-mArga meM sthira rakhA hai| prasanna rahane lge| usa samaya zrIpUjyAcArya zrIjinamahendrasamaya-samaya para Aye hue zaithilya ko parityAga kara zuddha sUrijI bar3e prabhAvazAlI the aura unhoM ke AjJAnuvartI sAdhvAcAra ko pratiSThA baDhAne vAle vartamAna sAdhu-samudAya yati zrIrUpacandrajI the| dIkSAnaMdI sUcI ke anusAra Apa ke tInoM mahApuruSoM ne kriyoddhAra kiyA thA / zrImad kI dIkSA saM0 1600 meM nAgora meM honA sambhava hai / devacandrajI, jinaharSajI Adi aneka suvihita sAdhuoM ko mohana kA nAma mAnodaya aura lakSmomeru muni ke pautraparamparA aba nahIM rahI hai para kSamAkalyANajI mahArAja ziSya likhA hai| jovanacarita ke anusAra ApakI dokSA jinakA sAdhu-sAdhvI samudAya kharatara gaccha meM sarvAdhika hai, mAlaya deza ke makasIjI tortha meM zrI jinamahendrasUrijI ke kara pazcAt mahAn-pratApI tapomUrti zrImohanalAlajI mahArAja kA kamaloM se huI thii| inhIM jisamahendrasUri jo mahArAja ne punIta nAma AtA hai| Apane pahale yati dozA lekara lakha- tIrthAdhirAja zatrujaya para bambaI ke nagaraseTha nAhaTA naU meM kAphI varSa rahe phira kalakattA-baMgAla meM vicaraNakara gotrIya zrI motIzAha kI TraeNka meM mUlanAyakA di anekoM yahIM se vairAgya meM abhivRddhi hone para tIrthayAtrA karate hae jina pratimAoM ko aMjanazalAkA pratiSThA bar3e bhArI ajamera jAkara phira tyAga-mArga kI ora agrasara hue the, ThATha se karAI thii| unakA saMkSipta paricaya yahAM diyA jAtA hai| zrImohanalAlajI mahArAja ne 30 varSa taka yatiparyAya mahAn zAsana-prabhAvaka zrImohanalAlajI mahArAja meM rahakara saM0 1930 meM kalakattA se ajamera padhArakara aThArahavIM zatAbdI ke AcAryapravara zrIjinamukhasarijI ke kriyoddhAra karake saMvegapakSa dhAraNa kiyaa| ApakA sAdhvAvidvAn ziSya yati karmacandrajI-IzvaradAsajI-vRddhicandrajI- cAra bar3A kaThina aura dhyAna yoga meM rata rahate the ekavAra lAlacandajo ke kramAgata yati zrIrUpacandajI ke ziSyaratna akele vicarate hue cala rahe the nagara meM na pahuMca sake to the / ApakA janma saM0 1887 vaizAkha sudi 6 ko mathurA vRkSa ke noce hI kAyotsarga meM sthita rahe, Apake dhyAna ke nikaTavartI candrapura grAma meM sanADhya brAhmaga bAdaramalajI prabhAva se nikaTa AyA huA siMha bhI zAnta ho gyaa| Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapazcaryArata saMyamI jIvana meM Apako rAtri meM pAnI taka Adi Apake upadezo se huii| saM0 1646 maiM mahAtIrtha rakhane kI AvazyakatA nahIM par3atI thii| pIche jaba sAdhu zatrukuya kI talahaTTI meM murzidAbAda nivAsI rAyabahAdura samudAya baDhA taba rakhane lge| ekabAra Apa prAcIna tIrtha bAbU dhanapatasiMhajI dugar3a dvArA nirmApita vizAla jinAlaya zrIosiyAM padhAre to vahA~ kA mandira garbhagRha aura prabhu kI pratiSThA-aMjanazalAkA ApahI ke ghara-kamalo se sampanna pratimA taka bAla meM DhaMke hue the| Apane jabataka jIrNoddhAra huI thii| kArya na ho vigaya kA tyAga kara diyaa| pIche nagaraseTha ko ApakA ziSya parivAra vizAla thA. ApameM sarvagaccha mAlUma par3A aura jIrNoddhAra karavAyA gyaa| osiyAM ke mandira meM bhApazrI kI matti virAjamAna hai| samabhAva kA Adarza guNa thA ata: ApakA ziSya samudAya Apame mAravAr3a, gujarAta, kAThiyAvAr3a Adi aneka __ Aja bhI kharatara aura tapagaccha donoM meM suzobhita hai| grAma nagaroM meM apratibaddha vihAra kiyA thA / bambaI jaisI Apake va Apake ziSyoM dvArA aneka mandiroM. dAdAvAr3iyoM mahAnagarI meM jaina sAdhuoM kA vicaraNa sarvaprathama Apane hI ke nirmANa, jIrNoddhArAdi hue, jJAnabhaMDAra Adi saMsthAeM prArabha kiyaa| vahA~ ApakA bar3A prabhAva huA, vavana-siddha sthApita huI, sAhityoddhAra huaa| Apa apane samaya ke eka pratApI mahApuruSa to the hI, bambaI meM ghara dharameM Apake citra tejasvI yugapuruSa the| nirmala tapa-saMyama se AtmA ko dekhe jAte haiN| Apane anekoM bhavyAtmAoM ko dezavirati- bhAvita kara aneka prakAra se zAsana-prabhAvanA karake saM0 sarvavirati dharma meM dIkSita kiyaa| ApakA vizAla sAdhu 1664 vaizAkha kRSNa 14 ko sUrata nagara meM Apa samAdhi samudAya huaa| aneka sthAnoM meM jorNoddhAra-pratiSThAe~ pUrvaka svarga sidhAre / AcArya-pravara zrIjinayaza:sUrijI [bhaMvaralAla nAhaTA] kharatara gaccha vibhUSaNa, vacasiddha yogIzvara zrI mohana- yAtrA karate hue ahamadAbAda jA phuNce| kisI seTha kI lAlajI mahArAja ke paTTa-ziSya zrI yazomunijI kA janma dukAna meM jAkara madhura vyavahAra se use prasanna kara naukarI saM. 1912 meM jodhapura ke pUnamacaMdajI sAMDa kI dharmapatnI kara lI aura niSThApUrvaka kAma karane lge| muni mahArAjoM mAMgobAI ko kukSi se huaa| inakA nAma jeThamala thA, ke pAsa dhArmika abhyAsa cAlU kiyA evaM vyAkhyAna zravaNa va pitAzrI kA dehAnta ho jAne para apane pairoM para khar3e hone parvatithi ko tapazyA karane lge| eka bAra kaccha ke parAsavA aura dhArmika abhyAsa karane ke liye mAtA kI AjJA lekara gAMva gae; jahAM jItavijayajI mahArAja kA samAgama huaa| kisI gAr3evAle ke sAtha ahamadAbAda ko ora cala pdd'e| ApakI dhArmikavRtti aura abhyAsa dekhakara dharmAdhyApaka inake pAsa thor3A sA bhAtA aura rAha kharca ke liye mAtra rUpa meM niyukti ho gii| dhArmika zikSA dete hue bhI Apane do rupaye the| inake pAsa pArzvanAtha bhagavAna ke nAma kA 45 upavAsa kI dIrghatapazcaryA kii| svadharmI-bandhuoM ke saMbala thA ata: bhUkha pyAsa kA khyAla kiye binA Avarata sAtha sametasikharajI Adi paMcatIrthI kI yAtrA kii|