Book Title: Krudantmala
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003632/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAlabrahmacArI zrI neminAthAya namaH pUjya AnaMda kSamA lalIta suzIla sudhamaeNsAgara gurUbhyo namaH kRdantamAlA (racayitA - muni zrI dIparatnasAgarajI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 kRdanta prakAra bhU. I. (1) hama (2) taribhU hai. (3) saMghabhU hai. (4) laya hai (5) 5. 'ribhU hai. (6) 5. *(7) 5... (8) bhaviSya kRtari (6) (10) (11) vidyarthI hai. (12) (13) (14) sUnyama (14) (16) (17) ziva hai. " " ** krama vi (18) (18) mazi (20) AvArtha 4 (21) (22) (24) zikSAdyatha * chan nAMka : pratyaya kta ktavat kvA zl zl | zl zl kli | | syamAna syamAna tathya anIya -ya-p Nak tRc manU-Da-pha zatU AnarA 32 ghaJ - bhal kti anada tRt M DIVYAHEM DIVYAHEM mAlA bRhanta O DIVYAHEM DIVYAHEM 53 DIVYAHEM (1) ad jagdha jagdhavAn jagdhvA anubhU jakSivAn AdivAn nakSANa / AdAna atsthan atsyamAna aktavya aznIya Adya Adaka bhattA ada adan bhadyamAnam ghAsa: jagdhiH OM danam attA adbhaH dhAtu (2) acU bharcita arcitavAn arcivA arcitum Anan anarthAna DIVYAHEN parciyan acya arcaka kavitA a mana abhiSyamANa api arcanIya amAna arthaH vyarcitiH arcanam arcitA (3) azU aSTa aSTavAn aSTvA / zivA aSTuma / adhitum AnazAnaH AnazAna apramANa / aziSyamANa 1 " abhinava prati " Apa bhazitamya azanIya Aipa azaka maTA / bhazitA aza aznutrAna azvamAnaH AzaH yaSTiH / mazitiH azanam aSTA azitA (8) 221-6 za bhazitavAn azitvA azitum Azivas AzAna aziSyan aziSyamAtha azitavya azanIya Azya Azaka zi aza amnan azyamAnaH AzaH azitiH bhU - bhUta pa - parIkSA va - vartamAnA bha - bhaviSya saba'. - saMbaMdha Aja 23 kramAMka mujaba kRdanta noMdhela che. thI. pratyayAnI noMdha have pachInA pRSThomAM rela nathI. azanam azitA Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRnta mAlA kRdanta prakAra [1] makhalU. [2] ri [3] saM [4] hetvatha' hai. [5] 5. kartari bhU kR [1] [7] 5.4 [8] bhaviSya tari [2] [20] [11] vidyatha hai. [12] [13] [14] suma [14] [18] , maNi [20] bhAvArtha [21] "" [17] [rivarta.. [14] [17] 4 [22] [24] zIsAtha " (5) as bhUtaH bhUtavAn bhUtvA bhavitum babhUvAn babhUvAnam bhaviSyan bhaviSyamANam bhAviSyamANam bhavitavyam bhavanIyam bhAgyam / bhavyam bhAvaka : bhavitA bhavaH san bhUyamAnam bhavaH / bhAva: bhUtiH bhavanam bhaviSNuH bhUSNu / bhAvukaH (1) ud+i uditaH uditavAn uditya udetuma udIyivAn udIyAnam udeSyan udAyakaH udetA udayaH udayana udeSyamANam udAyiSyamANam udeyam adhyetavyam udayanIyam adhyayanIyam udeyam adhyeyam udIyamAnam udayaH uditiH udayanam udetA (7) adhi + iMk adhItaH adhItavAn madhItya adhyetum adhIyivAn adhIyAnam adhyeSyan AkAra 7 te kta ne ktatratu pratyavanI kAtunI himAMtA ii nA bharanA niSedha che pratyaya para chA iT no niSetra thavArI hUrNaH be adhyeSyamANama adhyAyakaH adhyetA adhyayaH adhiyan / pradhIyana, adhIyamAnam adhyAyaH adhIti: adhyayanam adhyetA 22. (8) aghi+i Dhak (8) iSk adhItaH adhItavAna adhItya adhyetum adhInaH adhIyAnaH - adhyeSyamAnaH adhyeSyamANaH adhyetavya adhyayanIyam dhyeyam adhyAyakaH adhyetA vyapayaH - adhIyAna: adhIyamAnaH adhIt bhItiH adhyayanam adhyetA itaH itavAn itvA etum I yibAna IyAnam eSyan - eSyamANaH evyam ayanIyam ityam - eyam // arham // pariziSTa : dhAtu ane pratyayanA anuba dhanu phaLa - vivecana sahita Ayaka etA ayaH yan * anuma dhanI vyAkhyA- 'anubadhyaMte kAryArthe saMbadhyate ityanubandhaH ' se vyutpatyathane anusAre amuka kAya' mATe je yojAya - joDAya te anubaMdha arthAt udeza avasthAmAM je ApekSa hAya chatAM pracAma avasthAmAM je na dekhAtA ya te anubaMdha kahevAya che IyamAnam atha: / ityA itiH ayanam etA ayI/ivara ke akAra akArarUpa avarNa saMdhI prathama ra tesraSAM bhAve arthAt akAra manuSa sumahArI ubhyAraNa bhAre lagavAne taka (taka) hasane || iT pratyayanA niSedhamA ArthAt AkAra - nema: - hurchA (hULU ) kauTilye' me pAtuthI ta katrata hUrNavAn prayoga siddha thA. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhinava vaghuprakriyA kRdanta prakAra (1.) ithU (11) iS (12) kaya (13) kR (14) kRt kRtvA : I. I (1) maNi bhU. IkSitaH kathitaH kRtaH (2) 'R bhU . IkSitavAn iSTavAn kathitavAn kRtavAna kRttavAn (3) samaya bhU IkSitvA kathayityA kartitvA eSitvA (4) utkya IkSitum kathayitun kartum kartitam (5) 5.tara . ISivAn kathayAJcakRvAna/ cakRvAn cakRtvAna IkSAJcakrANa: kathayAmbabhUvAn cakrANa: cakRtAnaH IkSAmbabhUbAn IkSAmAsivAn sbaas ISANaH kathayAJcakraNa: cakANaH cakRtAnaH (8) viyata eSiSyan kavayiSyan kariSyan kartyana kartiSyan IkSiSyamANaH kariSyamANam kaya'mAnaH kirtisyamAmaH .. bhAla IkSiSyamANam eSiSyamANaH kathayiSyamAH / kariSyamANam katsyemAna /kAriSyamANam kirtiSyamANa: (11) vidhaya IkSitavyam eSitavyaH kathayitavya: kartavyam kartitamyaH (12) .. ., IkSaNiyama eSaNIyaH kathanIyaH karaNIyam kartanIyaH (13) .. . Izya: eNyaH kathya: kutyam/kAryama kRtyaH (14) 'sUyA IkSakaH eSaka: kathaka: kArakaH kartakaH IkSitA eSitA kathayitA kartitA (18) , iSaH kathA karaH kRtaH kartanaH (17) tarabata... kathayan kurvam kRntan (10) .. .. IkSamANaH kurvANaH kRntamAnaH (18) mayi .. IzyamANam iNyamANaH kathyamAna kriyamANam kRtyamAna (2.) bhAvAya eSA/icchA kathA kAra:/kRtrima kriyA / kRtyA iSTi: kathanA kRtiH IkSaNam eSaNam kathanam kartanama (23) zivAya IkSitA eSitA/icchuH kathayitA/kathakaH kartA/cakri: kartitA ikAra yA pAtmanepada pAya che. maI - 'kaki (kaka) laulye' 6 ikAra n| pratApe mA 5g sAmanepAnA pratyaya se che kakate tyAs. kartA IkSaH kRta kRttiH karaNama (12) , IkAra yA GAL (54ii pratye! ) yAyace. bhayAt IkAra manu mA-bhajI (bhana ) sevAyAm ati IkAra DApA 5225 mA yA bhajati, bhajate tyA pAtu hI 14. manehI (mema Gaiya) pratyaya Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tabhA kRdanta prakAra (15) krudh (11) kR (17) ka (18) kRta 18) klapa kRSTavAn kIrNavAn kIrtitaH kIrtitayAra kArlapityA [ saM kRddhavAn kuvA .. klaptA kariparavA kIrtayitum [4] utpaya [5] 5.2 | krodhum cudhvAn karItum / Rrituma cikIrvAna cakavAn kIrtavAzyAnA Taa. .. cakirANA cu dhAnam krotsthan kArna pAJcakAyAH kItagayan [8] vitara Rshyd| karyat karISTan matsyamAn EE kalyasthAnaH kalmiSyamANaH kalyasyamAna krosyamAna kArtariSyamANa: ramANAma/ kavaryamANam krodhavyam kaSTavyam / kATayam karSaNIyam kRSyam karSaka: kA/ kraza krodhanIyam krodhyaya krodhakaH krodghA krudhaH kariSyamANam karISyamANa kArISyamA para karitavyaH karItamyA karaNIyaH kAyamU kaaku karItA kirinA kirH|kii kiran kIrtanIya kIyaH kalpanIyam kalyyama kalpakA kalpitA kalpaH karvayitA kIrtaH [14] kasUcaka [5] [1] [7] ra pata.. [1] .. [4] .. 2.] jApAya kanyana kIta yana karSan karSamANa kRSyamAna kIrthamAyaH kAyamAnaH karUyamAnaH sTrapyamAnam kIrtanA kuSyamAna kradhyamAnam krodhaH / krudha kuddhiH krodhanam kroddhA krodhanaH kI kRSTiH kIrtiH kIrtanama 7 karaNam [2] zIsAdha patiH kalpanA karitA -kalpanaH kRSTa -karitA ukArate. "uditAH svarAnnontaH" se suyI radit pAne ukAra dhannu la 55 pAtumA 211thA 12 na kAma 21 mA syAt ukAra & sUnA nakAra 28che ma - "taku (ta) kRcchUjIvane" kA udit hAthI na ma ya 'tak-uncha tuka ne . tamRti sonA siddhi thAya che Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhinava lAlupraAi, (23) klid (24) kSudha kRdanta prakAra (20) kram (21) krI (22) krIr3a - 2 / / / :: (1) bhAri bhU. zrItaH krIDita kSudhitaH (2) ' bhU . krAntavAn krItavAn krIDitavAn klinnavAn kSudhitavAn (3) saMga krAntavA krItvA krIDiyA klimbA kSudhitvA -krankhA -kliditvA - kramitvA -kleditvA (4) tvaya kramitum Rtum krIDitum kledituma /klettum Adhuna (5) 5. bhU. cakranvAn cikrIvAna cikrIDAnaH ciklidvAn cukSubhvAn cikriyAgaH ciklidAnaH cukSudhAna cakramANa cikriyANa: cikrIDAnaH ciklidAnaH cukSudhAna (8) yatA RmiSyan kraSyan krIDiyan slediSyan kSeotsyan klesyan (e) .. . kaMsyamAnA RSyamANaH klediSyamANaH kSeotspamAna - klesyamANaH kasyamAnam kaSyamANa: krIDiSyamANam klediSyamANaH kSeotsyamAna -kAyiSyamANa: - kletsyamANaH kramiyatavyam kretavyaH bIDivya kleditavyama kSeoddhavya -klettayama kramaNIyam krayaNIya: kIDanIyam kledanIyam kSedhinIyam kAmyA kraya:/krayyaH krIDyam kledyama kSAdhyama (14) hetR syA kramaka: krAyakA krIDakA kledakaH zodhaka: kramitA kretA krIDItA kleditA/klettA kSArA krayaH krIDa: ciklidaH kSudhaH (17) itara pata.. krAman krINan krIDan kSudhyan kramamANa: krINAna: klidyamAna: kSuSyamAna (16) bhae . kramyamANam krIyamANa: krIr3adhamAna klidyamAnam kSudhyamAna (2.) bhAvAya kramaH krayaH krIvimam krIDaH valeda: (21) . krAnti: krItiH zrIhitiH klittiH (22) , kramaNam krayaNam kledanam kSedhinam (23) khisAdha kramitA krIDitA kleditA kSeoddhA AkrIDI - valetA kSAdhukaH UkAra ke te, kyA pratyakI AmA iT (na ) [1465 43 . -'kaJcU (ba) gato,' yA dhAtu Udita hopAyI "Udito vA" se sUtradhA iTa pAya 'kaca+ktvA' di iT na rIme pAre vaktvA mevu25 thAya bhane iTa rIme tyAre (kyA vi kiMtU yte| DIvAyA) cacitvA bhane vaJcitvA se| ye rUpA yAya che. *kAra yA pratyaya ( =Ga 52 Ni pratyaya) 12 tA Rdita (R anurAgA) pAtumAnA apA-tya (212) nAva mAheza thata nayA mo- 'okha (okha) zeSaNAlamarthayA:' mA dhAtu Rdit pAthI mA bhavAna ocikhan / yo cha (52 Ni) 5. di pApanA va yA na vA tevIsa rAta rAkha' yAtunA ararAkhata prayogamA 55 ye cha. kramaH jiladyan (18) .. . krIDanam kotA Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tti mAlA kudA prakAra (25) khyA (26) gaN (7) gam (28) gu (ra) (28) gR (l) [1] mAvi [0] sama54 , [4] hetva hai [5] 5.rabhU khyAtaH khyAtavAn khyAtvA bnti cakhyivAn rANitaH gataH gaNitavAn gatavAn gaNayitvo gatvA gaNayitum gantuma gaNayAkRvAna jagmivAn gaNavAmbabhUvAn jaganmAn gaNayAmAsivAn gaNayAJcakANaH jammAnam gaNayiSyan gamiSyan gIrNa: gIrNa hAn gIrvA garItuma/garitum jigIrvAna galItuma/galitupa [8] A R cakhyAnam rUpAsyan jagirANA garI yan gariSyanU bagilANa: galISyan galiSyan / : . I ..mAthi gaNayiSyamANa: gaMsyamAnam khyAsyamAnaH khyAyiSyamANam 3EEEEEEEEE vighai - khyAtavyam gaNayitavyaH gantabyam : : / khyAnIyam rANanIyA " . khyeyam gaNya: bhuya gamanIyam gabhya: gamakaH gantA khyAyaka: khzatA khyAyaH khyAna gaNaka: gaNayitA gaNa: gaNayan garISyamANa: galISyamANaH garidhyamANa: galiSyamANaH gAriSyamANaH gAliSyamANA garitavyaH galitavyaH garItavyaH galItabhyaH garaNIyA galanIyaH gArtham gArakaH gAlakaH garitA/garItA galitA/galItA gI:/garaH/giraH gala:/ gilA giran gilan giramANa: gilamAnaH gIryamANaH gIra:/garaH/nigAraH gala:/nigAla: gIrNiH garaNam galaSNam garItA/galItA garitA/galitA [7] ta.. gacchan [14] .. [4] BAM . [20] vAya, [2] khyAyamAnam khyAyaH rUbhatiH khyAna khyAtA gaNyamAnA gaNA gaNAnA gaNanam gaNayitA gaNaka: gamyamAnam rAmaH gatiH gamanam gantA gatvara:/gAmuka [24] zAya RkAra yA aD- pe thA . arthAt R bhanu 56 pAtumayI aD. pratya5 vi 55 mo-'cyuta (cyut ) Asecane' aa patu Rdit hovAyA acyutat 2 acyotIt me matanAnA bane prAmamAM, pahelAmAM zaru thayela che ane bIjAmAM thayela nathI tevI be rUpa thayA che. lakAra yA aG pratyaya Ave. mo-gamla (gam) gatau pAtu laditU DopAyo "ladida-- pratAdibhyaH" me sUtrathI aG pratyaya ApI agamat me05 yA che ekAra te, sic pratyaya 52 chati na niSepa 42 che. ma-kaTe (kada) varSAvaraNayoH' bhAta edit para hogAthA "vyaJjanAdevopAntyasya the sUtrayI prAta vinA "na-zvi-jAga" me sUtrayA niSedha 4 akaTI me nesaNe. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRdanta prakAra (24) graha (.) ghA (1) ca *kzA 53 khyA (3) heta' gRhItaH gRhItavAn bhU cakSitaH cakSitavAn khyAtaH khyAtavAn . kzAtavAn prAtaH/ghrANaH ghAtavAn -ghrANavAn ghrAtvA ghrAtuma jadhrivAn (3) saMga 54 bhUpa (4) Deya (5) 5. 'ribhU. cakSitvA cakSitum - cacakSaNaH cacakSANam kzAtvA kzAtuma cakzina cakzAna: cakyAna kzAsyana kzAdhyamAna: kyAsyamANam khyAvA khyAtuma cakhyivAn vakhyAnaH cakhyAnam cakhyAsthan khyAsvamAnaH rUpAsyamANam (8) bhASya hai jaghrANam ghrAsyan gRhitvA grahituma jagRhabAnU jagRhANaH jagahANa: grahIdhyana grahISyamANa: mahIpamANaH -grAhISyamANaH grahIyaH grahaNIyaH grAhyaH / gRhyaH grAhaka grhii| graha:/grAhA (10) .. bholi cakSiSyamANa: cakSiSyamANam (11) vighaya (12) .. . (13) . .. (14) 'bhUyA ghrAsyamAnam -ghAyiSyamANam ghAtavyam ghrAnIyam gheyam cakSitaH3: cakSaNIra. cakSyaH cakSakaH bndhuiraa cakSaH cakSANa: kzAtayaH zAnIyaH kzevA kzAyakaH kzAtA zAyaH khyAtavyaH khyAnIyaH vedhaH khyAyaka: khyAtA ghrAyaka: ghAtA jighraH jighan (17) 4.vata'.. (18) .. . (18) mA .. (2.) mAvAya (21) (22) , (23) sikhAya gRhAna: gRhyamANa: grahaH gRhItaH grahaNa grahItA ghrAthamANam ghrAyaH ghrAtiH ghrANam ghrAtA - cakSyamANaH cakSaH cakSitiH cakSaNam cakSitA cakSaNaH kzAthamAnaH kzAyaH ky'ki: kzAnam kzAtA khyAyamAnA khyAyaH khyAtiH khyAnama baa * :- tu : 1 mA 752 pratiyo mApekSA cha / 52 vi85 : 4 cakhya nA 33 // cakSu nepA bhane 1485 : 5 khzA nA 3 // kzA / yase - aikAra kta ne ktavatu pratyayAnI AdimA ida pravinaya - 'kaTai (kada ) gatau' ati aidit pADavAyA. "DIyauditaH ktazeH" me sUtrako kta - ktavatu nI AdimA ida na niSedha 51yI kaTTaH, kaTTavAn prayoga si yA5 7. okAra ne anumA 5 tA, kta - ktavatu nA to nA 5 / 5 7. - 'oauM () zoSaNe' mali AdinU 54 pAyI "sUyatyAdi0" me yA kta - ktavatu na tArane nahara mAhera yavAyI bAnaH, vAnavAna prayoga ne . Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nta mAlA kunta prakAra [1] bilU[2] i [3] saMbaMdha [4] tvatha [4] ri [1] [3] ... [8] bhaviSya tari [*] maNi [20] .. [11] vidyarthI hai. [12] 31 2 2 [10] [14] tuM muDha [24] [1] " : [18] i [20] bhAvArtha 33 " [17] tara varta.. [12] 39 [21] [2] [24] zIsAdhaya :: nor " "" (32) cara (13) cu3 carita: cAritaH caritavAn caritavAn caritvA cArayitvA cArayitum cArayAJcakravAna carituma cerivAn cerANama cariSyan cArayiSyan cariSyamANam corayiSyamANaH corayitavyaH caritavyam caraNIyama cAraNIyaH caryan cAryaH cArakaH cArayitA coraH cArayan cArakaH caritA caraH caran cArayAJcakrANaH I T caryamANam coryamANaH cAra:/caryA cora: / curA - coraNA 6 cutiH caraNama cAraNam corayitA caritA cariSNuH cArakaH (34) ci citaH citavAn citvA cetuma cicivAm - cikivAna - cinyAnaH - cikyAna: cicyAna: / ceSyat ceSyamANaH cepyamANaH - cAyiSyamANaH cetanyaH cayanIyA ceyaH cAyaka: cetA cayaH cinvan cinvAnaH 32 cIyamAnaH cayaH / kAyaH citiH cayanam cetA (35) an jAta: jAtavAn janitvA janituma jajJAna: - jajJAnam janiSyamANaH janiSyamANam janitanyaH jananIyaH janyaH janaka: janitA janaH kanyamAnaH -jAyamAnaH jAyamAnam -janyamAnana jana: jAtiH jananan banitA / jananaH prajaniSNu: (36) jAgR jAgaritaH bAgaritavAn jAgarityA bAgarituma bajAgrANaH jAgariSyam 111 jAgaritandha jAgaraNIyam jArArtham jAgarakaH nAgaritA nAgara: jAyat jAgaryamANama jAgaraNama jAgaritA jAgarUkaH dhamANA pAtu veda va che. premI aukAra che te iT pratyayane diye hare 7. vyarthAt au anu 'ausvR ( svR ) zabdopatApayoH ' audit pazu hovAthI " dhUgauditaH " me sUtradhI visida svarttA, svaritAH suvarSati, sisvaripati ityAdi prayeogo ne - ninnurUpa anusvAra dhAtunA anid pAne jaNAve che. anidra manAya che, peTale anusAra dhAtuyI iT pratyaya yeto nathA anuSaMdha (hovAthI bhane te) it hAthI, "stAdyazito0" se sUtrayI prApta ye sUtrathI niSedha thAya che, ane tepI pAtA, pAsyati pratyAhi rUpe nI lRkAra bhane visarga yA janne anumaSathatA nathI. nAgarA jAgaryA nAgatiH arthAt anusvAra anubaMdhavALA dhAtu mahe- 'pAM (pA) pAne' anusvAra iT prtyyn| "ekasvarAdanusvAretaH" siddhi thAya che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhinava mahinA nta prahAra (37) jJA (38) tarpha (38) tanU (4.) tud (41) tRS - - jJAta: taSTaH tunnA tRnnavAn (2) '2 bhU . (3) saMbhU jJAtavAn jJAtvA tataH tatavAn tatvA - tanitvA sanitum tRSita: tRSitavAn tapitvA - tRSitvA tarSitam taSTavAn taSTvA -takSitvA taSTuma -takSituma tatakvAn (4) hetvatha . jJAtum totum (5) 5. ri . tatRSvAn (4) mayata jajJAna: jajJAna: jJAsya jJAsthamAna: tatakSANam takSiSyan tatRSANa. taSiSyan tutudvAna tutudAna tutudAnaH totsyanU totsyamAnaH tArUyamAnaH tottavyaH TedinIyaH (1.), bhAla (13) vidha (12) .. . (13) .. . (14) 'nyA jJAtavyA jJAnIyaH tenivAn tenAnaH tenAna: taniSyana taniSyamANa: taniSyamANa: tanitamyaH tananIyaH tAnya: tAnakA nitA tAnA tanban takSiSyamANabhU takSitavyam takSaNIyam takSyaH takSakA takSitA takSaH rakSana -takSNuvAna tarSiSyamANam tarSitavyam darSaNIyama tRSyam tarSaka: tarSitA tAdyam jJAyaka: jJAtA todakaH tottA tudaH tudat jJaH (17) tara pata jAnana tRSyan - - (14) .. (18) mA .. jAnAnaH jJAyamAnA tudamAnaH tudyamAna: takSyamANam tRSyamANam (2.) bhAvAya (21) .. tarSaH/tRda tanvAna: tanyamAna: -tAyamAnaH tAna: tatiH tananam tanitA prajJA jJAtiH jJAna jJAtA laSTiH/takSitiH nsblp takSitA - taSTA todaH/tuda tuttiH tAdanam totA (23) sivAya tarSaNam taSitA tRSNaka jajJiH kakAra ne dhAtumA DAya to te pAtu adAdi yA5 che. (adAdigaNa ne 14.) me zate kakAra je pratyayamAM heya te, te pratyaya para chatAM dhAtu guNI te nathI, yAne te dhAtunA savarane guNa thatuM nathI. mo-'hanaMka (han ) hiMsAgatyoH' mA pAtune kin 42vAyI adAdi pA sAyu. bhane ta "karttaryanadbhyaH zava" meM stramA adAdi nuM va 26 pAyI zabU pratyaya 5o yI, ane tathA hanti pAyo siyAra 2. mA dhAtuM sama kakAra na 3 tA. 2 55 56 kakAra tu 31 matAvA chAye. bho - 'bhU sattAyAm ' re pAtuthI kyAt pratyaya . te ki pAyI, ane "maamine| guNA'viti" jo sUtramA kiMtnu ' pAyI guNa yatA nayI, ane tayA bhUyAt 25 taiyAra 44 0. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phenta mAlA na prakAra [1] - [2] stara [] [4] tvatha [4] 5. 4rtari lU hai. [] ... [ [8] bhaviSya tari E [] [1] * [11] viSaya hai. [14] [18] [14] tR suya [24] [18] [17] varta hai. [14] [17] ma [20] bhAvArtha [21] [2] [24] " (42) rayaj tyaktaH tyaktavAn tyaktvA raktum tarayajvAna tatyajAnam tyakSyan svaramANam kam rajanIyama tyAjyam tyajaka: tyaktA tyajaH tyajan tyAjyamAnam tyAga: svaktiH svajanam vaktA tyAgI (43) vRR tIrNaH tIrNavAn tIrkhA taritum - - tarItum titIryAna 10 rAti rANam tariSyan tarIbhyan varISyamANama - tariSyamANam -tAriSyamANam taritampam - tarItavyam taraNIyam tAryam tArakaH taritA /tarItA taraH taran tIrthamANam taraH / tArA tIrNi: taraNam tarItA /taritA (44) dham trasta: prastavAn trasitvA tasitum presivAna - tatrasvAn presanaH - tatrasAna: trasiyana IT prasiSyamANam sipam prasanIyam zrAsyam trAsaka trasitA trasaH san / trasyan trasyamAnam trAsaH prastiH trasanam prasitA/ prastu apaviSNuH (45) dA (1) dattaH dattavAn daravA dAtum dadivAna dadAnaH dAsyan dAsyamAna dAsyamAna - dAyiSyamANa: dAtavyaH dAnIyA deya: dAyakaH dAtA daH / dAyaH danchat dIyamAnaH pradA dati: dAnam dAtA dAruH (46) dA (3) dattaH dattavAn dattvA dAtum dadivAn dadAnaH dadAnam dAsyan dAsyamAnaH dAsyamAnam dAyiSyamANam dAtavyam dAnIyam deyam dAyakaH dAtR daH / dAyA e mumAgama eTale m bAgama 'manic (man ) khakAra ne mumAgama hare mummenI pradhInaterA pUrva maiMnI sadA che, samasAra me khit pratyaya para pUrva ne agamA jJAne' me pAtuthI "kartuH khaz" ne sUtrathI khaz pratyaya thaye chate " khityanavyaya" se sUtrA meM sAma thavA paTumAtmAnaM manyate me mAM paTumanyaH prayoga siddha thAya che dadat dadAnaH dIyamAnam dImimam datti: dAnam dAtA dAruH Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) diva (48) dui (44) dRz (50) do dugdhaH dRSTaH (2) tA . (51) dyut dyotitaH dhutitaH dyotitavAna -dyustivAn dyotitvA/tilA dyotitum dyatavAn dugdhavAn dRSTavAn ditavAn dRSTvA (3) samaya bhU. (4) hetvaya (5) 5. RS. dyatvA devitum didivAn dugdhA dogdhuma duduhvAnU divA dAtuma dadivAna dadRzvAn -dadRzivAn (1) 5. .. didyutAnaH didhatAnaH (8) bhaviSya tara didivAnaH deviSyan duduhAnA duduhAnA ghozyan dhokSyamANaH dhokyamANam dadRzAnam drakSyan dadAnaH dAsthan dyotiSyamANaH (1.) ., bhani deviSyamANaH drakSyamANam dAsyan - dAriSyan dAtavyaH dAnIyaH (11) vidhaya' (12) (13) . . (14) hetu sUyA deritavyaH devanIyaH devyaH dyotithyamANaH dyotitavyam dyotanIyam dyotyaH dyotakaH dyotitA dAyakaH devakaH devitA dAtA dAya: dyan dyutaH dIvyan dogdhavyam draSTavyam dohanIyam darzanIyama duhyam /dohyam dRzyaH dohakA darzakaH dogdhA draSTA duhaH darza:/draka duhan pazyan duhAna: duhyamAna dRzyamAnam dohAH dRk | daza: dugviH dRSTiH dohanam darzanam dogdhA draSTA (17) tara ta.. (14) (14) bhagae ., (2.) bhAgA dIvyamAnaH devaH dyotamAnA dyutyamAnaH dyotaH zutiH dIyamAna dAyaH ditiH dAnam dAtA dAru: dyotanama (22) . (23) zikSA devanan devitA yotitA dyotanaH/didyut dohI gakAra anura dhA dhAtu la 45 - 'zriA (zri) seAyAma' bhagi manu devAzAta abhI "IgitaHo" me sUtradhA bhAtmane56 sane sa-yana "zeSAt parasmai" ye kyA 51256 yAya 556 thAya. tezI zrayate, yati tyA 3155hI the bane cha ghakAra ne anuyAya te ca ne juno bhanumme kane ga Ahe yAya che. -'DupaciS (pac) pAke' me pAtuyA mAmA ghajU pratyaya (paca + gha) vAyA pacanaM pAkaH samana, ghaJ pratyaya ghita hovathA pAtunA ca na ka mAheza thayo che. tathA yajI ( yajU) 'devpuujaasNgtikrnndaanessu'| yajanaM ( yajagha) yaagH| tamanne prayesAmA Adi "keniTazcAH gatau ghiti " me sUtrathA canA ka bhane janA ga ye che. , Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 (53) dhA (54) dhU, danta bhAmA -ta prahAra (52) dviS [i] vi . dviSTaH dviSTavAn [0] . dviSTvA [4] hetvaya' hai dveSTum dhRtaH dhRtavAn dhRtvA dhatuma dhIta: dhItavAn dhItyA dhAtu [5] 5.4ribhU dadhivAna didvizvAn didvaSANa: didviSANa: dvezyan dadhRvAn dadhrANaH bhrANam dhariSyam [4] vita dadhAnam dhAsyan dheSyan dvekSyamANa: dhariSyamANa: EEEEEE - dvekSyamANam dhariSyamANam dhAsthamAnama -dhaviSyamANam dhAtamyam vidhaya' . hitaH dhUta: hitavAn dhUtavAn hitvA dhUtyA ghAtuma gheotum -dhavitum dadhivAn dudhuvas dadhAnaH dudhuvAnaH dadhAnaH dudhuvAnaH dhAsyan -dhaviSyan ghAsthamAna: gheNyamANa: -dhaviSyamANa: ghAsyamAnam dheSyamANam -dhaviSyamANa -viSyamANa / dhAtavyam dhavitavyam -dhotavyam dhAnIyam dhavanIyam ghavyam/dhAvyam ghAyaka: dhAvaka: dhAtA dhavitA/dhAtA dhAthaH dadhat dhunvat dadhAnaH dhunvAnA dhIyamAnam dhUyamAnam dhAyaH/hitrima ghavaH hitiH dhUtiH dhAnam dhavanam dhAtA dhotA/dhavitA dhAru:/dadhiH dveSTanyama dhartavyam [12] . .. gheyam dharaNIyama dhArtha dhArakA dharnA [14] hetRbhuyA dhAnIyam dheyama dhAyaka: dhAtA dhayaH dhayan [7] .. [18] Pre] bhAvi.. [20] bhAvAya [21] dvaSaNIyam dvareNyaH dUSakaH dveTA dviSA/dvida dviSanU dviSANaH dviSyamANam dveSaH/dvida dviSTi: dvareSaNam dveSTA dveSI gharan dharamANa: dhriyamANama dhAra dhRtiH dharaNam dhIyamAnam pradhA dhItiH [24] zIsAdha dhartA dhAtA dhAru:/dhAtrI hakAra mAtmanepa6 mAre mana azanI nirA bhATale. pAne DakAra anumacI mAtmanepadI pratyayo bhAvacha bhane gumane niSedha yA cha, 'gAi(gA) gatau' bhAyAtuti hovAyA "idditH| me sUtrayA mAmanapA pratyaya thApA gAte tyAri siyAya. yA 'ghata (dhana) dInaura tuthA madyatanAma (ghana + ai.) hita me| ai. pratyaya yAya, ne "nAminA guNo'titi" se mitramAM 7 varjita hevAthI ja te nathI, ane tethI vAyutatva evuM ja bane che. cakAra ne anubhava DAya to divAdigaNa pAya ), yAne re tune c anu 15 hA te divAdigaNanA pAtu Mei. mA-'kuthac ( kuth ) pUrtibhAve' mA pAtumA c 115 pAyI divAdi yo, bhane al "divAde0" me sUtrayI 3ya pratyaya yana kuthyati mana che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bha 23 panta ra (17) mA (58) nara (pa) nind (6.) nI (61) nRt dhmAtA ninditaH ninditavAn bhU. pAtavAn (2) (3) sana nIta: nItavAn nItyA nRttam nRtavAn nartitvA naSTaH naSTavAn naSTvA | naMSTvA / naziravA nazituma -naMSTra nezivAn (4) kya nindituma netue nartituma (5) 5. R . damivAna ninidvAra nanRtvAna ninyivAn ninyAnaH ninyAnaH neSyanaH (8) duSmAnaH pmAsthana nezAnam nakSya -naziSyat ninindAnaH nindivyat nRtyAnaH nartiSyan -nayana E (e) (1.) neSyamANA neSyamApana . nindiSyamAyA nayamAnam - natiSyamA nartikyam nindinam nelayam - (11) Au (12) .. .. (13) .. (4) syA nindanI ghara nayanIyama neyam nAyakA nartanIyama nRtyam nartakaH nartitA nindakaH ninditA mAsyamAnama nakmANam -mAyiSyamAnam - dhamATaNyam naMbyam -nazitavyama smAnIyam nazanIyam dhya ma nAzyama dhmAyakaH nAzaka: mAtA naMSTA/nazitA nazaH ghamana nazyan nazyamAna mAyamAnam nazyamAnam nAzaH/na dhmAti naSyi dhamAnA nazanam dhmAtA nA/nazitA nayaH /nI: narta: (10) hairata... nindana nayan nRtyan nindyamAnam nRtyamAna (18) li.. (20) bhAvA nataH nayamAnaH nIyamAnam nayaH nItiH naranam netA ninditiH nindana ninditA nindakaH (23) .. (20) zikSApaya nRtti nartanama nartitA bakAra pachi bhane bakAra yo kSita nihAya / pAtupI tabhAna ai kta 15 yA .mA-bhU sattAyAm' anu+ka+bhU+bic = anvbhaavi| mA prayogamA "Niti" se strakA 5yaye tayA 'vizvidA' (vipad / avyakta zabde ' tuma bahAra yo jati bimAyA "jJAnecchA 0" me strayA mAnA 440 ru pratya svAmI (vidyate se ayamA) viNyA: maga siddha thAya che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRdanta mAlA kRdanta prakAra [1] lU.. [2] stara [3] saMghaTha [4] tvatha hai [4] . rilU hai. 91 [11] vidyArthI hai. [12] [10] [14] suya [24] [18] " [17] tara varta.. [12] [18] da [20] bhAvArtha ra "" [21] : paklum pecitrAm [1] pevAnam [7] zi.. pecAnam [8] bhaviSya tari pakSyan [5] pakSyamANaH [10] maNi pazyamANA .. " [22] [24] zIlAdyatha 33 12 "" :: (12) pac 21 paktraH pakavAn pakvA pakvyam pAcanIyam pApa pAcakA paktA pacaH / pak pacan pacamAnaH pacamAnaH pacA / pAkA paktiH pacanae paktA pakSNuH (13) pat pati: patitavAn pahilA patitum petavAn petAna: patiSyan 14 paviSyamANaH patitayaH patanIyaH pAtya: pAtakaH patitA pataH /pAta: patan patyamAna pAta: patti: patanam patitA utpatiSNuH pAtukaH (14) pA pItaH pIvAna pIlA pAnuma papivAn dAnam pAt pArasthAnam - pAyiSyamAna pApam pAnIyam peyala pAyaka: pAtA pAra / pitra: pican pIyamAnam pAya: pItiH pAnam pakSA (15) puS puSTaH puSTavAn pubA poSTum papuvAn payuSANaH poSayan pokSyamANa: poSTavyaH poSaNIyaH pizaSyaH[puSyaH perSaka: poSTA puSaH puSyana puSyamASaH poSa puSTiH poSaNara poTA (16) pR putaH ghRtavAna dhRtvA patu bhU papuvAn paprANam pariSyan pariSyamANam - pAriSyamANam pattayama paraNIyam pArtham pArakaH pata para: vizva piyamANam pAraH pRti: paraNamyU partA TakAra anusaMdha svAdipazu nAve - piMTU (si) abhiSave meM dhAtu ditu deovAthI svAdi thayo, bhane tethI "svAdeH manuH " sUtrI anu pratyakSa dharane situte prayoga siddhU yo (ajoSAta svAdikArakaH' le pAThaThAve sAmatI nayI. vaNI zukAraka zrI rUpAnI pIte 'TArakArakaH' pATha hovA joIe ane te sa Mgata thatA hovAthI vyAjabI paNa che. ene - hoya to svAdipA bhAve, bhane uhAra bIjasantAne' se dhAtuSI " dvito'thuH " me sutrathI e thAya che ke je ditadeya te are . ) - 'TupoM (vap) adhu gharAya pazu ke prayoga sidhdha thAya ho. / / DakAra (ukAra thI upakSita DakAra =Du ) che te, trityane- 'DupacaS vit pAzI trima 55 pAkena nirvRttam patrimam (pac) pAke prayoga ane che Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ intihAra (1)(5) di bhU. I. (3) saMbhU (4) he badha' hai (5) 5. haribhU hai. (6) 5. (7) 5... (8) bhaviSya 3 (e) (10) maMdi (11) vidyatha' (12).. (20) (14) tR sUtrama (14) (18) (17) taribata. I. " (18) (17) hamala (2+) 9414124deg2 (-1) (22) (20) vidya bhe "" qu (17) pracch (18) budh pRSTha: pRSTavAn pR praSTupa papRcchrAn papRcchAnaH prazyan prakSyamANa: praSTavyaH pracchanIya pracchraH praccha ka praSTA praccha: pRcchan pRcchuzmAnaH bhavana / pRcchA pRTaH pracchanam praSTA - prada buddhaH buddhavAn buddhyA bom bubudhAnaH bubudhAnaH bhotsyamAnaH bhotsyamAnaH boddhayaH bodhanIyaH bodhyaH bodhakaH bodhA budhaH budhyamAnaH budhyamAnaH bodhaH budhiH vodhanam yoddhA yodhanaH (18) na uktaH uktavAn uklA vaktum Ucizan UcAnaH UvAnam vakSyan vakSyamANaH vakSyamA gam bakkam vacanIyam vAkyam vAcakaH vaktA vatraH bruvan bruvANaH ucyamAnam vAcaH Thapi // vacanam vaktA - vAk abhinaya kyuprabhi (70) bhaj (71) bhaJj bhakta: bhaktavAn bhaktyA bhaktum bhejivAn bhejAnam bhejAnam bhayan madhyamANaH bhakSyamANaH bhakyam bhajanIyam bhAgyam bhAjakaH bhaktA bhajaH bhajana bhajamAnaH bhanyamAnaH bhAgaH bhaktiH bhajana bhaktA bhAgI bhagna: bhagnavAn bhaktvA - bhakvA bhaktum babhajjAna babhajAnaH mahan mahayamANA bhaktayaH bhajanIyaH bhagyaH bhajakaH bhaktA bhaJjaH bhajan kAra anudharmAya to dhAtu curAdi gaNatA gaNAya che. temaja vRddha tAre paNa nAma che valkayU (valka) bhASaNe' yA dhAtu Nit (=NU anubhavAne devAsurAdi teSI ma mate 'cupadibhyaH 'huM (du) garne' dhAtu Na pratyayAttejita dAdA vRddhi te dudAva pravega sidhdha thAya che. " ' e maMtrathI ri pratyaya thaI vavRtti prayega banyo tamA bhajyamAnaH bhagaH bhaktiH bhaJjanam bhaktA bhaGguraH akSipat (kSip) preraNe tu nit thI "tudAdeH pratyakSita yAya nakAra viSayamA che te "icAso'nityapare " sUtramA vizeSa bhATe che, arthAt te sUtranA viSayamAM pakhavakA khAkA aniditi kiM / durga kA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tabhAlA (72) bhid (73) bhI (54) bhU (75) bha 7 6) bam bhinna mittaH bhinnavAn mitvA mRta. mRtavAn [2] tari [a] sama bhIta: bhItavAn bhItvA , , bhrAntavAn bhUgavAn mRtya [4] hetvaya [5] 5.rabhU -bhramityA bhramitum bhramivAn -pradhAna bhaveta babhUAn - bibhidvAn bibhidAnaH bhetun bimIvAn bibharAzcakRvAn bibhara/mbabhUvAn bibharAmAsivAn bibhyAnaH vibhayAcakrANaH -virAJca jAn banAyA bibharacakrANa [0] 5 li., vibhidAnaH -babhramANaH amiSyan f] aviSyatA bheSdan bhetsyan bhensyamAnaH bhetsyamAna 2z EL EEEEEEEEEEEEE bhariSyan / bharimANa: bhariramA mAridhyamA bhanayama maraNIyam bhRtya/mAryam bhamAyA mayamA bhosamyama bhAnIya bhAvyA/madhyam bhettayaH bhedanIyaH bhidya: bhedakaH bhetyaH bhayanIyaH bheyaH bhAvakaH bhetR bhayaH bibhyan bhramaNIya bhramyama sbaas: bhramitA bhramaH zraman /bhrAmbana bhavitA bhettA bhidaH [17] R ... bhavana bhindan mindAna: bhidyamAnaH bhedaH/bhidA bhIyamAnam bhym/bhii| bhUmmAnama bha:/bhAva: kAmyamANa bhramaH bibhrA bibhrANaH bhrayamANa bhAra:/bhRtyA bhRtrima bhRtiH bharaNam mA bhittiH bhedana bhIti: bhUti: bhayanam bhavanam bhetA/bhIruH bhIrukaH/bhIlukaH bhUSaNa:/bhAvuka [24] zImA prAnti: bhramaNam bhramitA amI bhattA -bhiduraH pakAra anusa550 dhAtuM rudhAdi a5 anetA na. 2.5 55 gA-lipI (rica) virecane me pAtuyA "ruSAM svara" se sUtra apratya5 515 // riNakti pra &i yAya . [52 zarimA 'rudhAdau nAgame po hi'cha. tene ma 'ruSAdI tAgane pAhi kAma 8 se vadhu sA3. nI vyAcyA A prabhAple-pakAra chete svAdi 55 cha. yAta tu pakAra ghAtunu rudhAditva bArecha bhane pratyaya pakAra tAgamana prayomA -aaity| prayogamA Ai 65saya 52 2khA 'dRD-n (ha) Adare' meM pAtu "dRgstujuptishaasH| OM suza kyap prat55 "hasvasya taH pitkRti meM strayA ta mAgama 53 5 . Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (77) mahaj pakSe paidi5435 (78) muc (78) muha (80) yan bhraSTa: bhraSTavAn muktaH muktavAn (2) RS. iSTavAn -- - bhUda:/mugdhaH mUDhavAn / mundhavAn mugdhvA /madavA merathuma /modam mumuhAn bhrarddhana (3) saMbhU bhRSTyA (4) utpa 'th babhRjjvAn babhRjjAnaH babhRjjAnaH (8) pitA bhrapan bhrakSyamANaH (1.) .. bhalA bhrazyamANam (11) vidhaya' bhraSTavyam muktvA mektuma mumuvAna mumuvAnaH mumucAnaH mekSyin mekSyimA mekSyimANa: mektirUpa babhRjAnaH babhRjAnaH madhyana bhayanANa: bharyamANam bhaSTavyam mumuhAnam mAyana IjivAna IjAnaH IjAna yakSyan rakSyamANA yakSyarANam yaSTavyam mekSyimANam moDhavyara - morayama mohanIyam mAhyam (12) .. (13) .. . " bhrajanIyam bhravyam marjanIyam bhAryam mocanIyaH mecyaH yajanIyam yajya -yAjyam yAjakaH yaSTA yajA (14) kasUca bhrajjaka: bhraSTA bhrajjaH bhRjjana bharjaka mI bharja: mohaka mAravA/mAdA muhaH muhyan . mAcakA maktA mucaH muJcanU muzcamAnaH muzcamAnan (17) R 4 (14) .. (18) bhayi.. (2.) bhAvAya yajan muddhamApana bhRjanamAnam madagaH bhargaH yajamAnaH ijyamAnan yajJa:/yAgA yajyA iSTiA muktiH bhRSTi : bhajanama bhraSTA mugdhi:/mUTiH mohanam marjana mocanam moktA yajanam yaSTA (23) RI bhaSTI parimohI makAra anusate. "dAmaH sampradAne'dhamrya Atmane ca me satramA vi bhArAne yogI - dAsyA samprayaccho kAmukaH / ye sama 354thI 22 "dAma daane| e makA2 anukaMdharALa dhAtuthI amya pradAna arthamAM vartamAna (Tarsa e) nAmathI tRtIyA vibhakti thai che ane tenA saMnigamAM Amane pada ala jovAmAM Ave che. yakAra nAhinI sUma cha. ti ya numaghAtune tanAdiyA Mes -kSaNUyI (kSaNa ) hiMsAyAm se dhAtuyI "kRptanAderuH" meM sUtrI u 54ne kSaNati, kSaNune bore prayAsa gane se. __rakAra anuma5 puMvadabhAva 05 mA sUyA . mA-paTujAtIyA / ali paTavI prakAro'syAH se bhayabhA paTu sabhI "prakAre jAtIyara meM satrayI jAtIyara pratya5 5 "riti" me sUtrayA padabhAva ye haiM. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRdanta mAlA ta fare - [2] tari .. yAcitavAn yuddhavAn ruditavAn yAcitvA yudayA vaditvA raktyA - rAtvA - reditya rAditum [4] vaya [5] 5. risU yuyudhAna: suyudhAna: [8] vi5 tAki saMyamAna [10] , mAli [11] viSaya hai. yAcitura yayAcvAn yayAcAna: yathAvAnaH yAciSyat yA cayamANa: yAcidhyamAyA yAcitavyam yAcanIya yAcyA yAcakaH yAcitA yAcaH vAtsyamAna: vAsthamAna: gacabhyaH vAcanIyaH yodhyaH SECREEEEEEEEEEE ramaNIya ramyaH samakaH sAdhakaH [14] tR"munya [15] . rakhakaH raGGgatA raJja rodakaH roditA yoddhA yudhaH ramamaH - rudana rajamAnaH [17] 'R ta.. [14] . .. [14] 4mAla .. [20] bhASA yudhyamAnaH yudhyamAnaH yodhaH rudyArAnA rAgaH rAma yAcana yAcamAnaH yA camAnaH yAcitrimam yAcmA nAsti yAcanam yAcitA yudhiH rodanam yodhanam yoddhA samAna tA [27] zIlA yodhanaH lakAra nibhA Avaje tila pIAdina --jatAnAM samaho jananA / ani 5545 lAyItrI- bhayene he.. cakAra bhanuma "uta aurviti vyaane'dva" mutrama ze Te yAMnI sta vamA 65ye bhI che ma - chauti ! kiduka (da) abhimane meM yA vitta (banu 5 vyaMjanAdi evo tivra pratyaya para chatAM Adeza thayela che. zakAra anu15 pAtu kayAdinAne "kyazitira sUtra zikSaNa bhATa yI 7 -sinAti / 'piMgaza (si bandhate 21 pAtu gita (zu nuna pAyI tamayI krayAdi pAsavyu mI "krayAdeH" * prAya hAya cha tathA bhayate ye prayogamA "kya: ziti" me sUtrathI ApasamA vitizila pratyaya 52 tAkya pratyaya zyene nemA Ave. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nti prahAra (81) rudh (87) lam (88) laj (86) lam (e) kn (1) mAvi bhU. (9) (3 . (3) sanA ruddhavAn rudhavA labdhavAn labA lagnavAn lajijaramA uktaH uktavAn ukrabA (4) tvaya rodhuna lajituga -lAmitvA lebyum le mituma (5) 5. Re UcidAn lebhAnaH lemAnaH lala jAna luTumAna: UcAna (7) 5. li.. (8) bhaviSyati rurudvAn rurudhAnaH rurudhAna rAtsya n resyamAnaH rosyamAnaH roddhayaH - (1.) , bhAla (11) vidhy| laptyamAna: lapsyamAnaH ladhasyam lajiyamANa: lagjinyamANam lajiravyam vazyamANaH bakatvya m lajjanIyam (12) (13) (14) .. ., .. .. syA rodhanIyaH rAdhyaH rodhakaH lamanIyam labhyama lAbhakaH lAmiSyamA le miyara lodhavam le bhanIyam lebhyam /lumyam lAmakA lobdhA/lAbhitA labhaH vacanIya vAkyam bAcakaH lajjakA lajjitA rudhaH vaca: vacan rundhanU - (17) Rd. (14) .. (16) mayi .. (2.) bhApAya rundhAnaH rudhyamAnaH lajamAna lajjyamAna lajjA lumramAna ucyamAna rAdhaH labhamAnaH labhyamAnaH lAma/lamA labhU labdhiH lamana ladhA lamanaH (21) .. rudidhaH rAdhanam roddhA (23) . (27) zikSA lajitiH lajjanam lajjatA lubdhi:/lAmiti lobhanam levyA -lemitA uktiH vacanam aparAdhI lajjanaH vAka - "apaca SakAra anu55 "Sito'i." meM sUmA viNAya che. 19 ( pac ) pAke' meM Sa manumA pAtu pacyate aso meM mama pacA praya sakAra anudha pavana prayoga che. arthAt sa anu5 52 5262 samAna 12 baje. mo-bhavadIyaH / * bhavat 40ii "bhavatArikaNiyasau" sUtra IyasU 55 yayeto cha. sa manudhavAnA hovAyA "nAma sidavyaane" me putra 56 55 mane te "dhuTastRtIyaH" * sutrayA na na d mA yaIna bhavadIyaH prayoga mane . Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta bhAtA - 20 (52) yas (1) (4) sa (2) phaka prakAra (81) vaha (64) 165) viza uditaH uditavAn uditvA vaditum UdivAnU [2] tara , [B] saMga [4] tya [5] 5. ribhU uSitaH uSitavAn uSitvA vastum USivAn vasitaH vasitavAn bAsaravA vATum veSTuna kr =aan vivizivAn bhibinyaa vavasAna: vanasAna UhAnA UhAnaH vinizAnA [7] 1. bhAvi.. [8] vitara USANaya vatsyan vepanU vazyamANa: varamAgara [10] .. mAya [11] vidhaya [12] .... [14] .... [14] bhuyA EEEEEEEEEEEEEEEEEE vatsyamAnaH vastavyam vasanIyam basidhyamANa: vasiSyamANam vasi-vyam vasanIyam bgmy'H deSTavyaH baizanIyaH asusth jahanIyana by' UdAnaH UdAnam vadiSyan vadiSyamANa: badizyamANam vaditavyam vadanIyam bAdyA vAdakaH vaditA vadaH vadana badamAnaH udyamAna vAda: uktiH vadanam vaditA vAsakaH vastA sA vasan vAsaka: vasitA vasaH dADhA veSTA vizaH yahA vasana vasAnaH vasyamAnam vizyamAna [17] tara ta.. [18] . . Pre] mAli. [20] lAvAya [21] [22] .. [2] zIlAdhara veza: udhyamAnam vAsa: usTi : vasanam vastA saMvAsI yaha mAnaH uhyamAnam vAha:/vahaH adiH vanama boTA basitiH vasanam vezanama yana: vaLI A anubaMdha kArikAmAM je je akSaro anubaMdhape kahyA nathI. te bu ra thatA nathI ema samajavuM. anubaMdha te mATalAM ja che. arthAta kArikA mAM je je grahaNa karelA che teTalA ja anubaMdhe che, paraMtu ahiM anubaMdhanuM je je phaLa batAvyuM che, tethI bhI prayoga (ya ) AS5kSita yAra. 2rdhAta tuM upalakSaNa bane che. dAkhalA tarIke--kArikA mAM nuM prayojana (phaLa) hajAripa ja kahyuM che, to 595 'dhe (dhe) pAne' me pAtumA 2 (manu 5.28. 5) TakAra zuninandhI 52 56mA zrI pratyayana janaka bane che. evI rIte dara anukdha anya sAdi vagere prayojana paNa buddhithI vicAravuM. (pU. A. deva vijaya surI saMpAdita ladhuvRttimAMthI sAbhAra svIkAra ) Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anie . (100) vRJca 4nta ra (81) vid (2) (87) vid (9) (58) (56) vRt viditaH viditavAn vRtaH vRtavAn vRkSaNa: vRNavAn vRtavAn cinnaH/vitta vinnavAn vittavAn vitvA viditvA (3) 15 (4) Depatha vRtvA/varti vartitum veditum vettam barituma -varItuma bavRvAn brazcitvA vraSTum -vrazcituma vRzcavAn (5) 5. bhU vividvAn / vividvAn vitridivAn vividAnaH nividAnaH batrANa: vavRtAnaH batAna: (7) 5 li | bilidAnaH / (8) bhaviSya stara vedipyan bavRzcAna: bavRzcavAna: vrazciyanU -zyan detsyan variSyat -varIdhyAna variSyamANa: vetsyamAnaH carTiyamANa: / : / : / hai? vediSyamANa vatsyamAnaH rimANa (1) vidyaya veditavyam vettayaH vartitavyam vrazciyamANaH -vazyamANaH azcitavyaH -naSTavyaH brazcanIyA : : / vedanIyam vedanIyaH kartanIya vedyaH (13) (14) hetu sUnya vedyam vedaka: variSyamANa: - varISyamANa: varitavyaH -varItandhaH baraNIyaH vartha /vRtyam vArakA varitA/varItA bhara vRzAn vRNvAnaH niyamAnaH bara: hataka veditA nidaH bidanU /nidvAnU bhartitA vRtaH vrazcaka: vrazcitA / draSTA azvaH vedakaH vettA vidaH nindana vindamAnaH vidyamAnaH veda:/jita (17) vita (16) bhAya (20) mApA dRracyamAnaH vartamAna vRtyamAna vata:/nIkRta vidyamAna vedaH/vidyA vit vRtiH vRtti vittiH vedanam bettA vittiH dedana dRkgiH ekhn vazcitA (24) ghiya vettA dartana vabhilA/vartanaH kamiNuH varitA/ -rItA viduraH vinduH ji-dhAtu :- (1) jitaH (2) jitavAnU (3) jiyA 14 jetum (5) jigIvAn (1)- (7) jigyAn (8) jeSyan (4) - (10) jemANA/ jAvimANam (11) jetavyam (12) jayanIyama (18) jeyaH / jayaH (14) ---- (15 jetA (16) ayaH (17) jayan (18)(18) jIvamAnam (20) jayaH (21) jatiH (22) jayanA (13) jetA/jitvara/jayI jiSNuH (1 34 nA milI .. mere mAnasAra 24vA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phana mAlA inkAra [1].. [2] zi [] [4] tvatha [5] 5 la k [] .... [] [8] bhaviS [2] [10] [11] vitha hai. [12] [10] [14] su [14] " kramaNi [11] [17] tari bata" hai. .. [2] [24] '[ [20] bhAvArtha ka [21] [22] [24] zIsAdha " : 31 (101) ye vIta: bItavAn bInA pAnum vidhAna vidhAna vivyAnam vyAsyan pAsyamAnaH kAsyamAnaH vyAvyam pAnIyama vyeyam vyAyakaH vyAtA byAyaH / vyaH vyayan vyayamAnaH vyamAnam vyAya: vIti: udyAnava pAtA 22 (102) zakU (108) zam zaktaH zaktavAn zakravA zaktum zekavAn zekAnamU zabdan zazyAmANa ! zaktavyam zakanIyam zakyam zAkakaH zaktA zakaH zaknuvan dAkyamAnA zakaH /zaku zaktiH zakanam zaktA zA: zAntavAn zAyA - zamivA zamituma mivAn zamimANam zami zamipramANam zabhin zamanIyam zamyam zamakaH zamiThA zamaH zAmyan zamyamAnaH zamyamAnam zamaH zAntiH zamanam zamitA zamI (104) A+zAs AzAstaH azAstavAn AzAsitvA AdhA AzAsvA ww AzAsAnaH mAzAzAsanaH AzAsiSyamANaH a zAsiSyamANaH AzAsitavyam AzAsanIyam AzAstham AzAsakaH AzAsitA AzAsaH adAdayaH kAnubandhAzcAnubandhA divAyA; svAdayaSTAnubandhA-stAnubandhAstudAdayaH // 1 // rudhAdayaH pAnubandhA yAnubandhAstanAdayaHH krayAdayaH zAnuvandhA NAnubaMdhArA // 2 // AzAsanaH AzAsyamAnam AzAsaH / AzI AzAstiH AzAsanam AzA sitA AzAsanaH (105) zI zayita: zaktivAn zayitvA zaktim zizyAna: zizyAnam zayiSyamAnaH zayiSyamANam zAyiSyamANam zayim zamanIyam zeSam zAyaka! zayitA zayAnaH zayyamAnam zava / zayyA zathiti artha :- k anu devAnA dhAtuma adAdi hevAyac manuSSa dhavAnA dhAtuoM divAdi, da anumadhavAnA gvAdi tu anuvANA tudAdi, p manuvANA rudhAdi y dhanutanAdi, zU manumA kyAdi tathA anuSaMdhavAgA curAdi gadanA dhAtu 9 hai. zayanam dAtA zayAluH Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 balinava valaprazi anta xR (1.) zram (1.7) zri (1.8) zru (106) rilam (101) riva zrutaH zritaH zriAvAna zritvA zrutavAn zrutvA zilaSTa: zliSTavAn prilaSTvA zUnaH zUnavAn vayitvA (1) mA . zrAntaH (2) RS. | zrAntavAn (3) 545 zrAntvA / -amitvA sbni (5) 5. Ret zazravAn - zrotum zrayitum zizrivAn leSTum zibhilavAn zuzruvAn bayituna zizvivAn zuzUn zizriyANA zizrivAmaH zazramANam zuzrurANa: zizliSANam zizviyAnam zuzuvAnam - (8) pita zraninchan zroSyan palezyan vayiSyan zrayiSyana zrayiSyamANa: zrayiSyamANa: zrayitavyaH zrayaNIyaH *lekSyamANam zleSTA zleSaNIyam zvayiSyamANa zvayitavyam zvayanIvam zreyaH (1.) zramiSyamANam (11) vidhaya' zramitavyam (12) , zramaNIyam (18) zramyam (14) sUcaka zramakA zramitA zramaH (17) tara ta...] zrAmpan (18) , zramyamAna (4) bhA zramyamANa: (20) vAya zrayaH zroSyamANaH zrotamya: zrazNIyaH zrabhyaH zrAya: zrAvakaH zrotA zraka aveyam alegyam praleSakA praleSTA praleSaH rilaSyan vAyakaH racayitA vaya: avayanU zrAyaka: ayitA zrathaH zrayan zrayamANaH zrIyamANaH zreya:/zrAyaH zritiH zruvAn zrayamANa: zravaH milakSyamA praleSa: prilaSTi: zUyamAnam zvayaH / zvayaSu: zUtiH (21) .. zrutiH (22) (23) zivAya zramaNam zramitA zrayanam zrayitA vizrayI -pratizru! zraraNam zrotA praleSaNam pralesa vayanam ravathitA zramI zramaNa: zrI: jAgR 5 tunA -to :- (1) jAgaritaH (2) jAgaritavAn (3) jAgaritvA (4) jAgaritum (5) jajAgRvAn (6) - (7) jajAgrANaH (8) lAgariSyan (6) -- (1.) jAgariSyamANam (11) jAgaritanyam (12) jAgaraNIyana (13) jAgartham (14) jAgarakaH (15) jAgaritA (16) jAgaraH (17) jAgRta (18)- (16) jAgarthamANam (20) jAgara / jAgaryA (21) jAgatiH (22) AgaraNam (23) jAgaritAsAgarakaH (mA 23 mA e-a llnusAra samA } Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 (11) saha (1) (12) saha (10) (113) su kaMpanna prakAra (14) sRj (5) sey sutaH sutavAn [madina sAdaH [2] tari . | soDhavAn [.] sama54, | sodavA/sahitvA [4] vaya soDhuma/ sahitum [5] 5. sAhitaH sAhitavAn sAhayitvA sAhayituma sAyAzcakRyAn sAhayAmbabhUvAn sAhayAmAsivAn sRSTaH sRSTavAn sRSTyA sraSTuna sasRjapAn sevitaH sevitavAn sevitvA sevituma setuma suSuvAn [6] .. [7] 5 . 9 . ! sehAnA .. | sehAsana: siSebAbA siSevANA sAhayAJcakrANaH sAhayiSyan suSuvAnaH sezana sasujAnaH vakSyan [8] vita [t. mA sAhayiSyamASaH sAhayitavyaH viSaya. saSyamANA sonyama seviSyavApaH seviSyamANA sevitavyam sakSyamANaH sraSTavyaH 222222 ZEEZE saddhanIyaH sahiSyamANaH sahiSyamANam sodayam - sahitanyama sahanIyam sahyam sAhakaH seoDhA sahitA sahaH/sAhaH sahanaH 1 savanIyama samyam/sApana sAvakaH sadhaH sAhanIyaH sAhyaH sAhakaH sAhapitA sAhayaH sevanIyam sevam sevakA [14] 'bhu sarjaka sraSTA setA sevitA sevaH saSaH sRjaH ta... sAhayan suban [17] 1181 sRjana sahamAna: sevamAnaH seSamAnaH sahyamAnaH sAhA sevA [20] jApAya [25] sAhyamAnaH sAhanA sAhitiH sAhana sAhakaH sUyamAnama saka/sutmA AtutiH savanam savitA sanyamAnam sargaH/sak spRSTi: sarvanara sanya saMsarjI sevitiH sevitA [1] zImA soDhA sahitA sahanaH - sahiSNu anubaMdha phaLajJApaka- kaTho dha nAma anubaMdhanuM phaLa anubaMdhanAma 1a yA . " 7 ta (ni 52tisi-masvaranA 2 A. kta mane ktavatu nI mAmA iT na niSetra na niSere je. Atmane pada kare che ahire che. u para kare che 9la aD. pratyaya che. "uditaH svarAnno'ntaH" meM strayo 10 e sin pratyaya 53 7i binA niSeSa. saranI 52 nakAra bhAmabha 11ai tane kavatu nI mAmA iTna niSedha + ktvA .yayanI nAbhi iTa pipe. / 12 o kane ktavatu nA tara nara Ahe. Stortion m 5 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Mait (1). (2) stari bhU e. (3) saMghabhU(4) Detha' / (5) (1) 5. (7) .... (8) bhaviS (6) (20) (11) face (12) (13) (14) sUnya (15) (11) (17) (18) (14) .. (20) bhAvArtha 14 ra barta (21) (22) (23) zivAya anubhava nAma 13 au 15ka jokes 16 khU 17 g 18 gh 29 hai. (111) sthA sthitaH sthitavAn sthitvA svAtum tasthivAna tasthAnaH sthAsyan sthAtavyama sthAnIyama stheyama sthAyakA Ta (110) pRtha sthAtA prasthaH / sthAyI tiSThan spRSTa: spRSTavAn sthAsyamAnam sprakSyamANaH sthAviSyamANam -sparyamANaH spRSTvA spraSTuma paspRzvAn paspRzAnaH pazyan / spa spardha sparzaka: spraSTA / spaSTa spRzaH spRzan sAmya/sparddham sphAktimyam sparzanIyaH navam spRzyamAnaH spRkU / sparza : spRSTiH sparzanam (118) sphAyU sphAtaH / sphItaH sphAtavAn - sphItavAn spaSTA - spaSTa vane mum (m) bhAmare dhAtune ubhayapadI banAve che. ne na anubha te k khAdeza kare che. sphAyitvA sphAyitum pasphAyAnaH pasphAyAnam sthIyamAnam AsthA sthiti: sthAna sthAtA sthAyukaH EMAR/Emeg: anuSya nuM phaLa ida dhAtu veda manAne (anusvAra) bhAtune aniT tarI bhAve hoya te dhAtu yadAdi (macchunA) raNu ya che, ane pratyayamAM hoya te te pratyakSa para chatAM dhAtunA svaranA gu5/223 thane nathI sphAvidhyamAnaH sphAyiSyamANam sphArayam kaphAya kaH sphAyitA sphAyaH rUpha yamAnaH sphAyyamAnaH sphAya: sphatiH sphAyanam sphAti sphAyana: anubaMdha nAma 193 20 c 21 m 23 D abhinava sumi (116) smR (12.) svap smRtaH smRtavAn smRkhA smartum sasmRvAn sasprANam smariSyan - smAraNIyama smArtham smArakaH smarttA smaraH smaran sparthamANam smaraH / smAraH smRtiH suptaH suptavAn smariSyamANam svapsyamAnaH - smAriSyamANam smarcayama smaraNIyam smaraNam smAritA supkhA svaptum suSudhvAn suSupAna svapacana svaptamyam svapanIyama svapyam svApakaH svaptA svapaH svapan supyamAnava svApaH / svapna supti: svapanam svaptA svapnakU anu dhanA dhAtune AtmapadI banAve, guNanA viSedha kare divAdineodhAtu nAve che. vRddhi kare che ane r upalakSita ba be haiya tA dhAtuthI vatamAna ceMmAM pratyaya karyuM. dhAtune svAti gahunA jabuAne che ane sahAya ahita haiM (4) ya to yune kare che, tathA strIgrimamAM TThI kare che. (rIkSita DakAra=du te) trima dho pratyaya kare che tathA krU tyavAhinA lepa Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H - ||F E KntabhAvA (2) han (22) hA (125) hA (115) hR hIna: [2] HR . hatavAn hInavAn hutavAn hRtavAna [D] hatyA hiravA hAtvA hutvA [4] vaya hAnu [5] HRA baghnivAn jahivAna buhuvAnda juhavAna -jaghanvAn juhavAJcakRpAna muhU vAmbabhUbAn nuhAmAsivAna janAnaH nahAnam bahAna juhuvAnamA nahANA ti haniSyan hAsyan hariSyan hAlyamAna harilyamApA [.] ..mAdi haniSyamANa hAsyamAna hAsyamAnam zaSyamANa haribhyamANam hAyiSyamANA hAyiSyamAmA hAviSyamA [11] vidha hAtamyam hAtamama riyana hattavyam hananIya hAnIyam hAnIyam havanIya haraNIya ghAtyam heyam havyam hArtham [4] Men hAyakaH hAyakaH hArakara [15] .. hantA hAtA hAtA ghanAghanaH/hanaH hAyana: hAyanA [1] at art. jahat haran jihAnaH haramANaH [he Me hanyamAnam hIyamAnam hAyamAnam hUyamAnam hiyamANam [20] bAyavagha:/ghAtaH hAni: hAyaH hRtiH [21] deti:/hatiH nAsti hAtiH hRtiH hRti [21] hananam hAnam hAnam haraNamA [RI] zAbA hantA hAtA hAtA ghAtukaH/vighAtI anubaMdhanAma anubaMdhanuM phaLa anubaMdha nAma manuSaNa 24 NU curAdi manA ne sAre bhane 29 ya tanAdi mAnavA. __ heyan __ dhnan [8] . . hotA hartA na 275 tudAdi mana pAne yAve. strIliga arthamAM Ave che. "icAso'punivapApapare" me sUtra "una prISini vyaJjanedve sevana viSaSamAM upayogI che. vimAM upagI che. rudhAdiganA dhAtune matAle manan / 33 yAdi zIra na. 2 cha bhane mAgama kare che. vaLI pratyayane anubaMdhI *kyA ziti sUtramApayogI psa tU mAgama 55 re che. 345 "bimoDa se sari195i gya "dAmaH sampradAne sUtranAbha | 35sana prayAsa mAtavar yAbhI. . . . . ... . . . ... mAnimittata che. 28m