Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanazuddhi ane bhagavAna mahAvIra [ 29 ] Ajane chelle divasa eTale zuM ? leke ene sAMvatsarika divasa ke parva kahe che, paNa vaLI sAMvatsarika eTale zuM e prazna thAya che. ene uttara uparanA mALAmAM Ave che. bhagavAna mahAvIra ane jIvanazaddhi e be vastu nekhI nathI ja. e te eka ja tatvanAM be nAme ane rUpa che. kalpanA ane buddhi ja kAMIka vicArI zake tevI sUkSma vastu e jIvanazuddhi, ane hAlatI cAlatI tathA jIvatI jAgatI, tema ja sthULa daSTine paNa grAhya thaI zake tevI jIvanazuddhi e bhagavAna mahAvIra. Ajano divasa jIvanazuddhino; eTale jIvanazuddhine Adarza mAnanAra harakeIne mATe pitAnA bhUta jIvanamAM DokiyuM karavAne ane e jIvanamAM kyAM kyAM kacaro ekaTho thaye che enI sUkSma tapAsa karavAne. ATaluM ja karavA mATe ApaNe bhagavAnanuM jIvana sAMbhaLIe chIe. je e jIvana sAMbhaLI pitAnA jIvanamAM ekavAra paNa DakiyuM karAya ane potAnI nabaLAIo najare paDe te samajI levuM ke te badhAM ja tapa tape ane badhAM ja tIrthonI yAtrA karI ! pachI deva, gura ane dharma e traNanI judAI nahi rahe, ene mATe ene raNajhanI peThe rakhaDavuM nahi paDe. ApaNe sAMvatsarika divase keTalA pasAra karyo ? tene sthULa uttara te sau kaI pitAnI janmapatrikAmAMthI meLavI zake, paNa yathArtha sAMvatsarika divasa pasAra karyo che ke nahi ene satya uttara to aMtarAtmA ja ApI zake. pacAsa varSa jeTalI lAMbI uMmaramAM ekavAra paNa AvuM sAMvatsarika parva jIvanamAM AvI jAya te enAM bAkInAM ogaNapacAse saphaLa ja che. bhagavAna mahAvIranuM jIvana sAMbhaLIe chIe tyAre temanA upara paDelA upasargo sAMbhaLI ane temanI pAse hAjara thatI devonI saMkhyA sAMbhaLI kAM te acaraja pAmI vAha vAha karIe chIe ane kAM to "kAMIka haze" ema kahI azraddhAthI kekI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44]. darzana ane ciMtana daIe chIe. jyAre e bhayAnaka pariSahe ane prabhAvazALI devAnI vAta sAme Ave che tyAre zraddhAthI acaMbo pAmIe ke azraddhAthI e vAta na mAnIe e baMnenuM pariNAma eka ja Ave che ane te e ke ApaNe zuddha rahyA, AvuM te ApaNA jIvanamAM kyAMthI Ave ? e te mahApuruSamAM ja hoya athavA kaImAM na hoya ema dhArI, ApaNe zraddhALu hoIe ke azraddhALa hAIe, paNa mahAvIranA jIvanamAMthI ApaNuM jIvana paratve kazuM ja ghaTAvI ke phalita karI zakatA nathI. eTale ApaNe to jIvanazuddhinI dRSTie bhagavAna mahAvIranA jIvanamAMthI kaze ja phAyado uThAvI zakatA nathI, ema sAmAnya rIte kahI zakAya. mahAvIranI mahattA devonA Agamana ke bIjI divya vibhUtiomAM nathI, zarIrasauSThava ke bIjA camatkAramAM paNa nathI, kAraNa ke je devo AvI ja zakatA hoya te bIjAo pAse paNa Ave ane zarIranuM sauSThava tathA bIjI vibhUtio te mahAna bhegI cakravatIone ke jAdugarene paNa sAMpaDe. pachI ApaNe AvI atizayatAothI kAM lebhAguM joIe ? tyAre prazna thaze ke bhagavAnanA jIvanamAM AkarSaka athavA upayogI ane asAdhAraNa mehaka tatva zuM che ke jene saMbaMdha ApaNuM sAthe paNa saMbhavI, zake ane jene lIdhe bhagavAnanI ATalI mahattA che? ene uttara rAtadivasa cAlatA ApaNA jIvanamAMnAM tophAnomAMthI maLI rahe che. je tephAne ApaNane herAna kare che, kacarI nAkhe che ane nirAza karI mUke che, te ja mananAM tophAne. bhagavAnane paNa hatAM. bhayanuM bhAre vAvAjhoDuM, bIkanuM bhAre dabANa, sthira rahevAnI lIdhela pratijJAmAMthI calita thaI haMmezanI paDelI bheganI TevAmAM taNAI javAnI nabaLAI saMgamanuM rUpa dhAraNa karIne AvI ane bhagavAnanI kasoTI thavA lAgI. pratijJAnA aDaga paga DagAvavA pUrva bhogonA smaraNuM ane lAlace AganuM rUpa dhAraNa karyuM ane khIra pAkavA lAgI. mahAvratanI bhISma pratijJA letI vakhate aMtarAtmAnA divya nAdane sAMbhaLavA bhagavAne manamAM je zravaNa-bArIo udhADI mUkI hatI, temAM dunyavI vAvAjhoDAnA nAde khIlArUpe dAkhala thayA. A badhuM chatAM e bhISmapratijJAvIra kevI kevI rIte AgaLa vadhe ja gayA, ane saMgamathI ke paga uparanA khIrapAkathI ke khIlA bhoMkAvAthI jarA paNa pAchA na haThatAM chevaTe vijayavAna thayA, e ja jANavAmAM mahAvIranA jIvananI mahattA che. evA saMgama deva, e raMdhAtI khIre, e kAnamAM ThokAtA khIlAo ApaNe rejeja ApaNA jIvana
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanazuddhi ane bhagavAna mahAvIra [ 475 mAM, dharmasthAnamAM ke bajAramAM anubhavIe chIe. kapaDAM pegInAM heya ke bhogInAM, paNa ApaNA jIvanamAM e badhA ja upasargo ApaNe anubhavIe chIe. pachI zaMkA zI ke bhalA, AvA de hoI zake? ke vaLI AvA upasargo heI zake? tema ja acaMbe paNa ze, ke aho ! A te badhuM bhagavAna jevA meTA paraSane ja hoya, emane ja AvA upasargo paDe ane e ja tene jItI zake ! ApaNe pite bhagavAna chIe. ApaNuM jIvanamAM temane paDyA ane temaNe sahyA te badhA ja upasargo rAtadivasa Avye jAya che, paNa ApaNe ApaNu pitAnA jIvanamAM DokiyuM nathI karatA ane bhagavAnanA jIvana tarapha paNa najara karIe chIe te aMdara UtaravA khAtara nahi, paNa upara uparathI ja. ApaNe bhagavAnanA jIvana ane ApaNuM jIvana vacce bhAre phera anubhavIe chIe, ane e phera eka e devatAI mAnI laIe chIe ke ApaNe bhagavAna upara zraddhA rAkhavA chatAM temanAthI vegaLA ja rahIe chIe. ApaNe pote ja bhagavAna chIe, ene artha eTale ja ke bhagavAnanI mAnasika viTaMbaNAo, emanA jIvananAM tophAno, ane emanuM divya-AsurIvRttinuM yuddha, e ja ApaNuM jIvanamAM che. phera hoya te te eTale ja che ke ApaNe ApaNA jIvanamata e upasargone jotA nathI, jovA icchatA nathI, te mATe prayatna karatA nathI, jyAre bhagavAne e badhuM karyuM. je jANe, Icche ane prayatna kare te vastune meLave, tethI ja bhagavAne jIvana meLavyuM ane ApaNe gumAvyuM ane hajI gumAvatA jaIe chIe. mahAvIra kenA putra hatA, kaI nAtanA hatA, umara zI hatI, temane parivAra keTale hato, samRddhi zI hatI, ghara kyAre choDayuM, kyAM kayAM pharyo, keNu temanA paricayamAM AvyuM, keTalA ane kayA kayA devI banAva banyA ke keTalo rAjAo caraNomAM paDyA, keTalAM celA ane celIo thayAM, keTalA gRhasthoe temanA paga pUjyA, temaNe zAM zAM kAmo kayAM, kyAM nirvANa pAmyA vagere badhuM jANavuM hoya te jANavuM kharuM, paNa smaraNamAM rahe ke e badhI bAbata to vadhAre camatkArapUrvaka ane vadhAre AkarSaka rIte bIjAnA jIvanamAMthI paNa sAMbhaLI ane meLavI zakIe chIe. to pachI AjakAla vaMcAtA mahAvIrajIvanamAMthI zuM kAMI sAMbhaLavA jevuM nathI evo prazna thAya. uttara upara devAI te gayo ja che, chatAM spaSTatA khAtara kahevuM joIe ke mahAvIranuM jIvana sAMbhaLatI ke vicAratI vakhate aMtarmukha thaI emanA jIvananI ghaTanAo,
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476] darzana ane ciMtana khAsa karI gRhastha ane sAdhaka jIvananI ghaTanAo, ApaNuM jIvanamAM kaI kaI rIte banI rahI che te UMDANathI joyA karavuM. camatkA, devI ghaTanAo ane atizayonI vAto pAchaLanuM yathArtha rahasya, ApaNA jIvanane sAme rAkhI bhagavAnanA jIvanamAM DokiyuM karavAthI, tarata dhyAnamAM Avaze ane dhyAnamAM AvatAM ja bhagavAnanI svataHsiddha mahattA najare caDaze. pachI e mahattA mATe kaI ThAThamATha, divya ghaTanA ke camatkAranuM zaraNuM levAnI jarUra nahi rahe. jema jema e jarUra nahi rahe tema tema ApaNe bhagavAnanA jIvananI eTale sAMvatsarika parvanI najIka jaIzuM. Aje te ApaNe badhAya sAMvatsarika parvamAM hovA chatAM temAM nathI, kAraNa ke ApaNe jIvanazuddhimAM ja nathI. eTale sAMvatsarika parvanuM kalevara te ApaNI pAse che ja. emAM prANa purAya ane e prANa purAvAnA sthaLa cihnarUpe ApaNe samAja ane rASTra mATe bhegane tyAga karIe ane ema sAbita karI batAvIe ke samAja ane rASTrane upayogI thavAnI jIvanazuddhi amArAmAM A rIte che, te AjanuM ApaNuM AMzika kartavya siddha thayuM lekhAya. bhagavAnanI jIvanazuddhine eTale tene paDo pADatA sAMvatsarika parvane paMtha evo vizALa che ke temAMthI ApaNe AdhyAtmika ane laukika bane kalyANa sAdhI zakIe. have jovAnuM che ke jIvanazuddhine dA karatA ApaNe samAja ane rASTrasevA dvArA ene keTale vikAsa karI zakIe chIe. raste te Aje khulluM thaI gayuM che. rASTradharma eTale pravRtti ane jIvanazuddhi eTale nivRtti, e be vaccenA mAnI lIdhela virodhano bhrama paNa have bhAMgI gayela che. eTale phakta puruSArtha karavo che ke nahi, ene ja uttara Apavo bAkI rahe che. AnA uttaramAM ja jaina samAjanuM jIvana ane maraNa samAyeluM che. -paryuSaNa parvanAM vyAkhyAno, 1930.