Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zAsana kAma krodhAdini jayati iti jinaH / nijaM veti iti jinaH / jo kAma-krodha Adi SaT ripuoM ko jItatA hai use 'jina' kahate haiM / athavA jo nija zuddha kAraNa paramAtmA ko jAnatA hai, vedana karatA hai, anubhavana karatA hai, use jina kahate haiN| binA AtmajJa hue sarvajJa nahIM bana sktaa| saMpUrNa jagat (vizva) Atma aura anAtma-svarUpa hai| jisane AtmA aura anAtmA kA yathArtha jJAna prApta kara liyA, vahI anAtmA ko tyAga kara AtmA meM avicala sthira ho sakatA hai| AtmA meM sthira hone vAlA AtmA hI paramAtmA kahalAtA hai / paramAtmA yA siddha bananA nahIM par3atA / svataH siddha bhagavAn AtmA ko jAnakara usameM lIna honA, AtmA kA Atma-rUpa rahanA isI ko siddha-paramAtmA kahate haiM / karma ke abhAva se AtmA paramAtmA banatA hai, yaha kahanA vyavahAranaya kathana hai--upacAra kathana hai| jIyAt jaina zAsanamanAdinidhanaM suvandyamanavadyam / yadapi ca kumatArAtIn, adayaM dhUmadhvajopamaM dahati // mala ke abhAva se darpaNa svaccha huA, aisA kahanA loka vyavahAra hai / vAstava meM mala ke abhAva se darpaNa meM svacchatA bAda meM kahIM bAhara se AtI hai, aisA nahIM hai| svacchatA, mala ke sadbhAva meM bhI darpaNa meM hI thii| svacchatA darpaNa kA svabhAva hai| mala ke sadbhAva meM vaha aprakaTa thA, vahI mala ke abhAva meM prakaTa huaa| mala ke sadbhAva ne darpaNa kI svacchatA naSTa nahIM kI thI tathA mala ke abhAva meM darpaNa meM svacchatA bAda meM kahIM bAhara se lAyI, yaha bAta nahIM hai / usI prakAra karma ke abhAva se AtmA siddha paramAtmA hotA hai, aisA vyavahArazAstra meM vyavahAranaya se kathana kiyA jAtA hai| paraMtu karma ke abhAva se AtmA meM paramAtmapanA yA siddhapanA bAda meM kahIM bAhara se AtA hai--aisA nahIM hai| jitanA mUla svataH siddha bana banA huA AtmA hai utanA hI zeSa rahanA, jo anAtmA-rUpa upAdhi thI, usakA abhAva honA isI ko siddha-paramAtmA kahate haiM / upAdhi ke meM sadbhAva bhI mUla svataH siddha bana banA huA jitanA AtmA hai utanA hI thA / upAdhi ke abhAva meM bhI utanA hI zeSa rhaa| (AtmA + upAdhi) saMsAra avasthA mokSa 56 = paM0 narendrakumAra nyAyatorthaM ( saMsAra ) ( upAdhi ) -- ( AtmA + upAdhi ) upAdhi mokSa AtmA isa bIjagaNita ke samIkaraNa siddhAnta se mUla svataH siddha AtmA hI siddha paramAtmA vyavahAra meM kahA jAtA hai / saMsAra meM jo 14 guNasthAna rUpa, 14 mArgaNArUpa, 14 jIva samAsa rUpa upAdhi hai vaha saba acetana-anAtmA hai| ina upAdhiyoM se atyanta bhinna- pRthak - vibhakta merA svataH siddha, zuddha-buddha, trikAla dhruva aisA jo kAraNaparamAtmA hai, vahI maiM hUM, vahI mujhe upAdeya, Azraya karane yogya hai, vahI maMgala hai, vahI lokottama hai, vahI zaraNya hai / zeSa saba anAtmA hai, heya hai, Azraya karane yogya nahIM hai, zaraNya nahIM hai| isa prakAra sva-para kA bheda - vijJAna hone para, zuddha upayoga dvArA apane zuddha AtmA kA hI cetana-vedana-anubhavana karanA - yahI AtmA kA antima dhyeya hai / yahI zAzvata sukha kA ekameva mArga hai, upAya hai / yahI mArga jinhoMne svayaM apanAyA, aura apane svAnubhavapUrNa zAzvata sukha ke mArga kA ( practical) pratyakSa kRti-vRtti-AcaraNa dvArA dhyAnastha hokara mUkavRtti se jagat ke saba prANimAtra ko batalAyA - mArgadarzana kiyA, unhIM ko jaina zAsana meM 'jina' kahA gayA hai| vItarAga sarvajJa jina bhagavAn dvArA batalAyA huA jo zAsana, tattva kA yathArtha upadeza hai, usI ko 'jaina zAsana' kahate haiM / AcArya ratna zrI dezabhUSaNajI mahArAja abhinandana grantha w
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ isameM saba prANi-mAtra ko apanI AtmA kA yathArtha svarUpa batalAkara apanI AtmA meM sthira hone kA, saMsAra-pArataMtrya se mukta hokara-svAdhIna-svataMtra-zAzvata sukhamaya jIvana bitAne kA mArga-darzana kiyA hai| isalie yaha jaina zAsana kisI eka paMtha kA yA kisI dharma-vizeSa kA, kisI jAti-vizeSa kA na hokara samasta prANi-mAtra ke hita kA, kalyANa kA mArga batalAne vAlA sArvadharma-zAsana, Atmadharma zAsana kahalAtA hai| pakSapAto na me vIre na dvaSaH kapilAdiSu / yuktimadvacanaM yasya tasya kAryaH prigrhH|| (A0 haribhadra kRta lokatattvanirNaya, 1/38) jaina zAsana ke praNetA bhagavAn mahAvIra haiM, aisA jaina zAsana kA pakSapAta nahIM hai| anya mata ke praNetA kapila, saugata Adi haiM, unake prati dveSabhAva bhI nahIM hai / nAma se koI bhI vyakti ho, parantu jo sarvajJa aura vItarAga hai, jisakA vacana yukti-Agama dvArA bAdhita nahIM hai, pratyakSa pratIti dvArA bAdhita nahIM hai, usI kA vacana kalyANakArI mAna kara svIkAra karanA caahie| ___ anya darzana ke netAoM ne apane bhaktoM ko hamezA apane bhakta bane rahane kA hI upadeza diyA hai-merI bhakti karane vAloM ko maiM sukhI banA sakatA huuN| tathA merI bhakti na karane vAloM ko maiM yathocita daNDa de sakatA hUM-isa prakAra apane bhaktoM ko sadaiva parAdhIna rahane kA hI upadeza diyA hai| parantu jaina zAsana saba prANi-mAtra ko parAdhIna-IzvarAdhIna na rahakara svAdhIna--svataMtra hone kA upadeza detA hai| yahI jaina zAsana kA eka advitIya vaiziSTya hai / jaina zAsana aura anya zAsana meM yahI eka vizeSatA hai| pratyeka dravya svataMtra hai| parAdhIna-parataMtra nahIM hai| pratyeka jIva ko apanA svataMtra astitva jIvana jIne kA adhikAra hai| pratyeka dravya apanA pariNamana apanI sAmarthya se karane meM svataMtra hai| pratyeka dravya apanI paryAya-sRSTi kI racanA karane meM tathA saMhAra karane meM sarvathA svatantra hai, prabhu hai, samartha hai, Izvara hai / parataMtra, parAdhIna, anya IzvarAdhIna nahIM hai / isa prakAra svAdhInatA-svatantratA-kA vastusiddhAnta jaina zAsana batalAtA hai| dUsare dravya kA svataMtra astitva apaharaNa kara anya vastu para, cetana-acetana vastu para, apanA prabhutva-svAmitva balAt sthApita karanA, isI kA nAma hiMsA' hai| loka-vyavahAra meM prANiyoM ke ghAta ko hiMsA kahate haiM / parantu jaina zAsana meM rAgadveSa-mohabhAva ko apane jJAtA, draSTA svabhAva kA ghAtaka hone se hiMsA kahA gayA hai| anya vastu para apanA svAmitva-prabhutva sthApana karanA, anya vastu kA svatantra astitva apaharaNa karanA, isI ko hiMsA kahA hai / ahiMsA jaina zAsana kA prANa hai| ahiMsA kA sarvAMga paripAlana hone ke lie saba anya vastuoM para kA mamatva-bhAva-svAmitva-buddhi-chor3akara, saba bAhya-AbhyaMtara parigraha kA tyAga kara, nagna digambara-avasthA dhAraNa karanA jaina zAsana kA mukhya siddhAnta mAnA gayA hai| ahiMsA bhUtAnAM jagati viditaM brahma paramaM na sA tatrArambho'styaNurapi ca yatrAzramavidhau // tatastasiddha yarthaM paramakaruNo granthamubhayam bhavAnevAtyAkSIt na ca vikRtaveSopadhirataH // (bR0 svayambhUstotra, 21/4) ahiMsA-yaha jagat ke saba prANiyoM kA jagatprasiddha parama brahma hai| jahAM aNumAtra bhI Arambha-parigraha hai, anya vastu para mamatva-svAmitva-buddhi hai, vahAM para ahiMsA kA yathArtha paripAlana nahIM bana sktaa| isalie ahiMsA dharma kA sarvAMgapUrNa pAlana hone ke lie jaina zAsana ke netAoM ne saba bAhya-AbhyaMtara parigraha kA tyAga kara nagna digaMbara avasthA dhAraNa kara samyak cAritra kojaina zAsana kA sAkSAt svarUpa batalAyA hai| jaina zAsana meM jaina zAsana ke netA sarvajJa bhagavAn 'jina' deva kI mUrti AtmadhyAnastha, nagna digaMbara, vItarAga, paramazAMta mudrA dhAraNa karane vAlI mAnI gaI hai, tathA jaina zAsana ke upadezaka guru-sAdhu-muni bhI mahAvratadhArI, saMyamI, nagna digaMbara hI pUjya mAne gaye haiN| ahiMsA, aparigrahavAda aura anekAntavAda-ye jaina zAsana ke pramukha siddhAnta mAne gaye haiN| AtmA svabhAva se jJAtA-draSTA hai| apane svabhAva meM apanA upayoga sthira karanA, isIkA nAma ahiMsA hai| apane svabhAva ko chor3akara zarIra Adi anya paradravya, aura rAga-dveSa-moha rUpa parabhAva, inakI tarapha upayoga lagAnA, isIkA nAma hiMsA hai| paradravya meM ekatva buddhi, mamatva-buddhi-isI ko mithyAtva kahate haiN| mithyAtva hI mahApApa hai, AtmA ke svabhAva kA ghAtaka hai| parapadArtha meM jJAtA-draSTAbhAva na rakhakara iSTa-aniSTa buddhi rakhanA, paMceMdriyoM ke viSaya meM pravRtti karanA, kAma-krodha-mAna-mAyA-lobha inameM pravRtti karanA, rAga-dveSa-moha rUpa para-bhAva meM pravRtti karanA, isIkA nAma hiMsA hai / hiMsA, asatya, corI, abrahma, aparigraha (para vastu meM paratva-mUrchA pariNAma) isa prakAra paMcapApoM meM pravRtti karanA, yaha saba Atma-svabhAva ke ghAtaka hone se hiMsA rUpa kahe gae haiN| yaha AtmA kA adharma hai| adharma kA tyAga kara jaina dharma evaM AcAra
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ apane jJAtA-draSTA svabhAva meM rahanA, isI kA nAma ahiMsA parama dharma hai| AtmA jJAnaM svayaM jJAnaM jJAnAt anyat karoti kim / parabhAvasya kartA''tmA moho'yaM vyavahAriNAm // (samayasAra kalaza, 17-62) AtmA kA lakSya jJAna-darzana svabhAva hai| AtmA svayaM jJAna-svarUpa hai| jJAna-darzana ke binA AtmA anya kucha bhI kriyA nahIM kara sktaa| maiM para kA kucha bhalA-burA kara sakatA hUM-yaha viparIta mAnyatA hI vyavahArI-ajJAnI logoM kA moharUpa ajJAnabhAva hai| jJAnI sahaja vairAgI hai| jahAM samIcIna jJAna hai vahAM paMcedriyoM ke viSaya se sahaja virAgatA avazya hotI hai| jisameM sahaja virAga hai vahI jJAnI samayagjJAnI kahalAtA hai| jahA~ jJAna hokara sahaja virAga nahIM hai, usa jJAna ko jJAna na kahakara ajJAna hI kahA hai| samayasArakalaza-3/115 meM vAstavika jJAnI' ko jJAnamaya mAtra bhAva vAlA hone se nirAsrava hI batAyA hai| __ jahAM zAstroM kA bahuta jJAna hai, parantu jahAM jJAna kI jJAna meM vRtti nahIM, sthiratA nahIM, jJAna kA nirNaya nahIM, jJAna kI ruci nahIM, jJAna kI paMceMdriyoM ke viSaya meM vRtti hai, paMceMdriya-viSaya se nivRtti-virakti nahIM hai, vaha jJAna jJAna hI nahIM hai| jJAna ko pariccheda' kahA hai| jahAM AtmA-anAtmA kA pariccheda-bheda-vijJAna--- nahIM hai, jJAna hokara bhI jahAM viSayoM meM pravRtti pAyI jAtI hai, vaha jJAna jJAna hI nahIM hai| isa prakAra nirAsrava jJAna ko hI saccA jJAna kahA hai| __ jisa prakAra jJAnapUrvaka vairAgya hI Atmasiddhi ke lie kAryakArI hotA hai, usI prakAra vairAgya-pUraka jJAna hI Atmasiddhi ke lie kAraNa hotA hai| 'jJAnameva pratyAkhyAnam' jJAna kA phala pratyAkhyAna-virAgatA kahA hai| jJAna aura virAgatA-inameM paraspara avinAbhAva saMbaMdha hotA hai| jahAM jJAna hai vahAM virAgatA avazya hotI hai| jahAM virAgatA hai vahAM jJAna avazya hotA hai| virAgatA jJAnapUrvaka hI honI caahie| vahI saccI virAgatA hai| isI prakAra jJAna virAgatApUraka hI honA caahie| jahAM jJAna-cetanA hai, jJAna kI ruci hai vahAM karmacetanA yA karmaphala-cetanA kI ruci nahIM rahatI hai| karmacetanA-karmaphala-cetanA kI ruci ajJAnamUlaka hotI hai / jJAna aura ajJAna kI ruci eka sAtha kadApi nahIM raha sktii| isalie adhyAtmazAstra meM ajJAnI ko hI rAgI kahA hai aura jJAnI ko virAgI kahA hai| samyagdRSTi jJAnI sarAga hokara bhI usake nirmohI hone se, rAga kI ruci na hone se, virAgI kahA hai| jo virAgI hokara bhI mohI hai, rAga kI ruci rakhatA hai, karma-karmaphala-cetanA ko iSTa-upAdeya mAnatA hai, puNya aura puNyaphala ko dharma mAnatA hai, usako yathArtha tattvajJAna na hone se ajJAnI kahA hai| karaNAnuyoga se bhI usakA guNasthAna mithyAtva hI kahA hai| jJAnacetanA yahI AtmA kA zuddha upayogarUpa pariNAma hai| karmacetanA aura karmaphala-cetanA-yaha AtmA kA azuddha upayogarUpa vibhAvapariNAma hai| mana-vacana-kAya ke avalambana se Atmapradeza kI halana-calana rUpa zubha-azubha kriyA karane ke prati, tathA kriyA kA phala sukha-duHkha va usakA vedana-anubhavana karane ke prati jo upayoga kI pravRtti hai, usako azuddha cetanA kahate haiM / zuddha jJAna-darzana rUpa upayoga kI pravRtti ko zuddha-cetanA yA jJAna-cetanA kahate haiN| jJAna-cetanA rUpa zuddha cetanA karanA, yaha AtmA kA svabhAva-pariNamana hai| zubha-azubha kriyArUpa-karma-karmaphala-cetanArUpa azuddha cetanA karanA yaha AtmA kA vibhAva-pariNamana hai| jJAna-cetanArUpa svabhAvapariNamana karanA, isI kA nAma ahiMsA hai| karma-karmaphala-cetanArUpa azuddha cetanArUpa vibhAva-pariNamana karanA jJAnacetanA kA ghAtaka hone se hiMsA hai| (1) jJAnacetanA kI ruci-isIkA nAma vItarAga samyagdarzana hai| (2) jJAnacetanA kI pratIti-- isI kA nAma vItarAga samyagjJAna hai| (3) jJAnacetanA rUpa-pariNati, jJAnacetanA kI anubhUti-isIkA nAma vItarAga samyak-cAritra hai| isIkA nAma abheda jJAnamaya yA vItarAga ratnatraya hai| (1) karma-karmaphala-cetanA kI ruci-isIkA nAma mithyA-darzana hai| (2) karma-karmaphala cetanA kI rucipUrvaka pratIti--- isIkA nAma mithyAjJAna hai| (3) karma-karmaphala cetanA rUpa rucipUrvaka pariNati, anubhUti--isIkA nAma mithyAcAritra hai| parantu jahA~-(1) jJAnacetanA kI rucirUpa vItarAga samyagdarzana to vidyamAna hai, parantu yadi kadAcit jJAnacetanA rUpa vItarAga pariNati karane meM asamarthatA hai, vahAM bhAva yoga upayoga jJAnadhArA aura dravyayoga upayoga rUpa karmadhArA-aisI mizra pariNati rahatI hai| usIko sarAgasamyaktva aura sarAgacAritra kahA jAtA hai| isa sarAgasamyaktva aura sarAgacAritra avasthA meM vrata-samiti pAvanarUpa karma-karmaphala cetanArUpa-azuddha cetanArUpa-pariNati rahatI hai, tathApi usameM samyagdRSTi jJAnI kI heyabuddhi rahatI hai, rucipUrvaka upAdeya buddhi yA svAmitvabuddhi-kartRtva buddhi-nahIM rahatI hai| isalie vaha azuddhacetanA rUpa pariNati hokara bhI usake sAtha jJAnacetanA kI rucipUrvaka AcAryaratna zrI dezabhUSaNa jI mahArAja abhinandana grantha
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA rahatI hai, isalie vahAM dravyayogarUpa se sarAgarUpa zubhopayoga aura bhAvayogarUpa se vItarAga rUpa zuddhopayoga--isa prakAra mizrarUpa pariNAma hotA hai| jitane aMza meM sarAgarUpa zubhopayoga hai, utane aMza meM Asrava-baMdha hotA hai aura jitane aMza meM vItarAga rUpa zuddhopayoga hai, utane aMza meM saMvarapUrvaka nirjarA hotI hai| isalie vaha azuddha cetanA jJAnasvabhAva kI tAvatkAla-bAdhaka hone para bhI usake sAtha vItarAgarUpa jJAnacetanA kI bhAvanA rahane se, Age vaha niyama se azuddha cetanA se nivRtta hokara jJAnacetanA rUpa pariNati karane se, paramparA se mokSamArga kI sAdhaka kahI gaI hai| mithyAdRSTi ajJAnI ko azuddha cetanA ke prati ruci-rAga hone se rAgI kahakara bandhaka kahA gayA hai| samyagdRSTi-jJAnI ko tAvatkAla azuddhacetanArUpa dravyayogarUpa pariNati hone se tAvatkAla alpasthiti-anubhAgarUpa Asrava-baMdha hokara bhI jJAnacetanA kI bhAvayoga rUpa ruci-bhAvanA nirantara hone se, tathA usake kAraNa saMvara-nirjarA hone se, usako abaMdhaka kahakara mokSamArga kA paramparA-sAdhaka hI kahA hai| isalie jJAnI samyagdRSTi jabataka jaghanya avasthA meM, sarAga avasthA meM hai, taba taka vaha yathApadavI vratasaMyamarUpa Avazyaka karma kartavyarUpa samajhakara usakA nirdoSa-niraticAra pAlana karatA hai| pramAdI-svacchandI hokara nirargala-asaMyamarUpa pravRtti kA kadApi Adara nahIM karatA hai / vahI jJAnI azuddhacetanA rUpa zubhopayogarUpa pravRtti se bhI anta meM nivRtta hokara apanI jJAnacetanArUpa zuddhopayogarUpa pariNati meM avicala sthira hotA hai| isalie vItarAga zuddhopayogarUpa jJAnacetanArUpa pariNati ko hI mokSamArga meM sarvathA upAdeya, iSTa mAnA gayA hai| jJAnI usIkI nirantara bhAvanA-ArAdhanA karatA hai| isa prakAra jaina zAsana kA mukhya aMga ahiMsA aura aparigrahavAda mAnA gayA hai| usI prakAra syAdvAda tathA anekAntavAda bhI jaina zAsana kA mahattvapUrNa aMga hai| pratyeka vastu anekAntAtmaka-paraspara-virodhI ubhayadharmAtmaka-sAmAnya-vizeSa dharmAtmaka-dravya-guNa-paryAya dharmAtmaka hai / isalie vastu-nirIkSaNa tathA vastu kA parIkSaNa, isa dRSTi se vasta kA yathArtha jJAna, yathArtha nirNaya karAne vAle heyopAdeya vijJAna ke rUpa meM jainazAsana kA anekAntavAda bar3A mahattvapUrNa hai| vastu kA sAmAnya dharma-dravyadharma-guNadharma yaha sadA dhruva, sat, nitya, ekarUpa aura abheda-advaita rUpa rahatA hai, tathA vizeSa dharma-paryAya dharma asata -(utpAda-vyayarUpa), anitya, anekarUpa, bhedarUpa, dvaitarUpa hote haiN| vastu ke paryAya dharma kA Azraya karmabaMdha kA-saMsAra-duHkha kA kAraNa hai, yaha jAnakara paryAyadRSTi-bahirAtmadRSTi-mithyAdRSTi kA sarvathA tyAga karanA cAhie, aura vastu kA sAmAnyadharma-dravyadharmagaNadharma, jo sadA dhra varUpa hai, kA Azraya saMvara-nirjarA-mokSa kA kAraNa hai, ataH usIko sarvathA upAdeya mAnakara usIkA cintana-manana-dhyAna karate hue usI meM avicala sthira honA--yahI mokSa kA sAkSAt mArga hai| zAzvata sukha-zAnti kA yahI upAya hai| nyAyazAstra ke anekAnta meM eka hI vastu meM paraspara-virodhI sat-asat, nitya-anitya, eka-aneka, tat-atat dharmoM kA astitva avirodha rUpa se avinAbhAva rUpa se siddha karanA- itanA hI prayojana rahatA hai| parantu adhyAtmazAstra ke anekAnta meM vastu kA parIkSaNa yaha mukhya uddezya hotA hai / vahAM vastu kA dravyadharma-guNadharma hI ekAnta se (sarvathA) upAdeya Azraya karane yogya hai, aura vastu kA paryAyadharma ekAnta se (sarvathA) upAdeya-Azraya karane yogya nahIM hai, heya hai| isa prakAra jo do samyak-ekAntoM kA samudAya haiM, usako adhyAtma-dRSTi se anekAnta kahA hai| apane zuddha AtmasvabhAva kI ruci, pratIti-anubhUti-vRtti rUpa nizcaya-ratnatraya hI saMvara-nirjarA kA kAraNa hone se nizcaya mokSamArga kahA gayA hai| jaba taka nizcaya mokSamArga kI siddhi nahIM hotI, taba taka jaghanya avasthA meM AtmasvabhAva ke sAdhaka tathA siddha paMcaparameSThI kI bhakti, vrata-saMyamarUpa AcaraNarUpa zubhopayoga pravRtti ko vyavahAra dharma yA vyavahAra mokSamArga kahA hai| vaha vAstava meM mokSamArga nahIM hai| kyoMki vaha saMvara-nirjarA kA kAraNa na hokara Asrava-baMdha kA hI kAraNa hai / tathApi vyavahAra mArga meM heyabuddhi aura nizcaya mokSamArga meM upAdeya buddhi, AtmasvabhAva kI ruci-bhAvanA-ise bhI usa vyavahAradharma ke sAtha hone se paramparA se mokSamArga kahA gayA hai| isa prakAra jaina zAsana kA anekAnta zAsana sadA jayavanta rahe / jainazAsana ko hI zramaNa saMskRti kahate haiM aura use jagad-bandhu kahA gayA hai| jinadharma jagabandhuM anubaddhamapatyavat / yatIn janayituM yasyet tathotkarSayituM guNaH / / (sAgAra dharmAmRta, 2/7) jaina zAsana jagat ke prANimAtra ko AtmakalyANa kA mArga batalAne vAlA paramakalyANakArI mitra hai| usakI paripATI calate rahane ke lie vItarAga vijJAna kA sAkSAt AdarzasvarUpa zramaNadharmaH munidharma nirmANa kara unameM vItarAga vijJAna kI, ratnamayadharma kI vRddhi karane kA nirantara prayatna karanA cAhie / vItarAga vijJAnasvarUpa zramaNadharma-munidharma hI jaina zAsana kA mUrtimanta sAkSAt Acarita svarUpa hai| vijayatAM jaina shaasnm| jaina dharma evaM AcAra