Book Title: Jain Murtipujani Prachinta ane Jain Mandironu Sthapatya
Author(s): Priyabala Shah
Publisher: Z_Vijyanandsuri_Swargarohan_Shatabdi_Granth_012023.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230122/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ g---bbbbmg-'gsb- jaina mUrtipUjAnI prAcInatA ane jaina - maMdironuM sthApatya ------------- ---------------------- DaoN. priyabALA zAha jaina dharmamAM jaina anuzruti anusAra mahAvIrasvAmInI pratimA temanI hayAtI daramyAna banavA lAgI hatI. dIkSA letAM pahelAM teo potAnA mahelamAM lagabhaga ekAda varSa pahelAMthI dhyAna dharatA hatA tyAre te avasthAnI caMdana-kASThanI pratimA banAvavAmAM AvelI te pratimA siMdhu-sauvIranA rAjA udayane prApta karI. tenI pAsethI e ujajainanA rAjA pradyota potAnA rAjyamAM laI gayo ane teNe te pratimAne vidizAmAM padharAvI. pradyote enI kAi-pratikRti siMdhu-sauvIranA vItabhaya-patanamAM rAkhelI. A pratimA nagara vinAzaka vaMToLiyAnA tophAnamAM daTAI gaI. daMtakathA pramANe A pratimAne gujarAtanA solaMkI rAjA kumArapALe bahAra kaDhAvI ANahilavADa pATaNamAM maMgAvIne padharAvI. mahAvIra svAmIne dIkSA levAnI ghaNI prabaLa IcchA hatI paraMtu vaDIlabaMdhunA AgrahathI eka varSa gRhasthAzramamAM vadhu rahyA, paNa teo sAdhu jevuM jIvana rAkhatAM. AvI pratimA jIvaMtasvAmI tarIke oLakhAya che. vidizA ane vItabhayapatananI jIvanasvAmInI pratimAne lagatI kathA AvazyakacUrNi, nizIthacUrNi ane vasudevahiMDImAM ApelI che, jyAre A hilavADa pATaNamAMnI pratimAne lagato vRttAMta rAjA kumArapALanA samakAlIna hemacaMdrAcArye triSaSTizalAkApuruSacarita' mAM nirUpyo che. jIvanasvAmInI pratimAne lagatI A lokakathA chaThThI-sAtamI sadIthI sAhityamAM pracalita thaI hatI eTalu ja nahi, paNa AvI sAMsArika avasthAnI kirITa tathA AbhUSaNothI vibhUSita pratimAnA namUnA akoTA (vaDodarA) nI dhAtupratimAomAM prApta thayA che. DaoN. umAkAnta pra. zAha A dhAtupratimAne I.sa. 400 thI 500 nA samaya jeTalI prAcIna mAne che. gujarAtamAMthI maLatI jaina pratimAomAM A eka ati prAcIna mUrtizilpa gaNAvI zakAya. jaina dharmasaMpradAyanI anuzruti anusAra mahAvIra svAmI botera varSanI vaye I.pU. 527mAM kAladharma pAmyA hatA ane te pahelAM trIsa varSe (arthAt I.pU. 157mAM) kevalajJAna pAmyA hatA. mahAvIrasvAmInI pahelAnA tIrthaMkara pArzvanAtha mahAvIrasvAmInI pahelAM 250 varSa para (arthAta I.pU. 777mAM) nirvANa pAmelA. pArzvanAtha nI pahelAMnA tIrthaMkara neminAtha zrIkRSNa vAsudevanA samakAlIna hatA. e ane temanI pahelAMnA 21 tIrthakara lAkho karoDo varSo para thaI gayA ema manAya che. A samayAMkanane ItihAsanA pramANanuM samarthana sAMpaDatuM nathI. bhAratamAM sahuthI prAcIna pratimAo haDappIya sabhyatA (I.pU. 2400-1600) nA avazeSomAM prApta thaI che. emAM haDappAmAM maLelI nagna khaMDita pASANapratimA tIrthakaranI hovAnuM anumAna thayuM che. vaLI mohejo-daDonI eka mudrAmAM 160 zrI vijayAnaMdasUri svargArohaNa zatAbdI graMtha Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMDArelI laTakatA hAtha sAthe UbhelI AkRti kAyotsargamAM hoI jaina hovAnI temaja tyAMnI eka bIjI mudrAmAM kaMDArelI pazupati jevI AkRti RSabhadeva jevA tIrthaMkaranI hovAnI mAnavA tarapha amuka vidvAnonuM maMtavya che. AvI AkRtio, rekhAkRtio ke pratimA jaina tIrthaMkaronI hovA vize mAnavAnA koI pratItikAraka lakSaNa temAM rahela nathI. zilpakRtionA upalabdha avazeSomAM tIrthaMkaranI pratimAno sahuthI prAcIna namUno magadhanA pATanagara pATaliputra (paTanA) nA vistAramAM Avela lohAnIpuramAM prApta thayo che. retiyA paththaranI e khaMDita pratimA mastaka tathA paga vinAnI che. tenA baMne hAthano ghaNo bhAga naSTa thayo che chatAM e hAtha kAyotsarga avasthAmAM hatA e jANavA jeTalI spaSTa nizAnIo temAM rahelI che. A pratimA uparanuM poliza moryakALa (I.pU. 322-185) jevuM hovAnuM mAlUma paDe che. A sthaLethI maLelI I.pU. pahelI sadInI khaMDita pratimAnA hAtha kAyotsarga avasthAmAM rahela pUrepUrA jaLavAI rahyA che. tIrthaMkaranI pratimAnuM svarUpa yakSanI pratimA parathI ghaDAyuM hoya ema mAnavAmAM Ave che. morya rAjA azokanA pautra saMpratie aneka jinAlaya baMdhAvyAM evI anuzruti che, paraMtu emAMnA koI avazeSa upalabdha nathI. kaliMganA rAjA khAravelanA hAthIguphA - lekhamAM naMdarAjA vaDe apaharata thayelI jinapratimA pAchI meLavyAno ullekha che te uparathI jinapratimAnuM nirmANa moryakALa pahelAMnA naMdakALamAM thayuM hovAnuM phalita thAya che. mathurAnA purAvazeSomAM IsvIsananI pahelI sadIthI AyAgapaTomAM tIrthaMkaronI AkRtio kaMDArAI che; uparAMta kRSANakAlanI aneka pratimAo maLe che. A pratimAo sAmAnyataH vinastaH hoya che, temAM tIrthaMkaranI chAtI para zrIvatsanuM cihna ane mukhanI pAchaLa prabhAcakra hoya che. tIrthaMkara padmAsanavALIne hAthane yogamudrAmAM rAkhIne dhyAnamAM beThA hoya che athavA to kAyotsarga avasthAmAM tapa karatA UbhA hoya che. tIrthaMkaranI pratimAmAM lAMchana na hovAthI pratimA kayA tIrthaMkaranI che e oLakhavuM muzkela che. pAchaLanAM vALanAM jhulaphAne lIdhe RSabhanAthanI ane sarpaphaNAnA chatrane lIdhe pArzvanAthanI pratimA ja oLakhI zakAya che. have cAra bAju cAra tIrthaMkaronI pratimAM mUkavAnI prathA pracalita thaI. ene caumukha pratimA kahevAya che. A caumukha pratimAmAM RSabhadeva, neminAtha, pArzvanAtha ane mahAvIranI pratimAo vadhu lokapriya che. bihAramAM maLelI prA-kuSANakAlathI guptakALa sudhInI tIrthaMkaronI dhAtu pratimAo paNa mathurAnI pASANapratimAo jevI che. caMdragupta bIjAnA samaya (I.sa. 376-415)nI neminAthanI pratimAnI pIThikA para zaMkhanuM lAMchana jaNAya che. evI rIte caMdraprabhanI Toca upara caMdranuM lAMchana ApeluM che. gujarAtamAM akoTAnI dhAtupratimAomAM pAMcamI sadInI RSabhadevanI pratimAmAM tIrthaMkarane jaina maMrmiprajAnI prAcInatA ane jaina maMdironuM sthApatya 161 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastra paherAveluM che. zvetAMbara paraMparAnI jinapratimAomAM A sahuthI prAcIna jJAta namUno che. chaThThI sadInI dhAtupratimAomAM tIrthakaranI jamaNI bAjue yakSa sarvAnubhUtinI ane DAbI bAjue yakSI aMbikAnI pratimA mUkavAnI prathA pracalita thaI. navamI sadI sudhI covIse tIrthakaronI pratimA sAthe A yakSa-yakSiInI ja pratimA mukAtI. covIsa tIrthakaronAM judAM judAM covIsa yakSa-yakSI navamI sadIthI najare paDe che. jainadharmamAM mUrtipUjA kyAre zarU thaI te cokakasa kahevuM muzkela che paraMtu teno vizALa samaya batAvavo azakaya nathI. jo ApaNe abhilekhonA purAvA upara AdhAra rAkhIe to spaSTa rIte kahI zakIe ke zizunAganA samayamAM athavA nanda rAjAonA samayamAM arthAt ke mahAvIranA janmanA keTalAMka varSo pachI mUrtio hovAnuM spaSTa thAya che. rAjA khAravelanA hAthIguphA - lekhamAM (I.sa. pU. 16 1) zrI RSabhadevanI pratimA pAchI meLavIne pharI pratiSThA karyAno ullekha che. A mUrti te agAu 300 varSa pahelAM laI javAI hatI. jyAre mahAvIrano unnatino kALa hato tyAre brAhmaNadharmanI kaLA pUrepUrI khIlelI hatI ane tenI mUrtipUjAno ItihAsa paNa ghaNo jUno hato. jainadharmanA pracArakoe A paristhitino lAbha laIne potAnA dharmamAM paNa mUrtipUjAnI AvazyakatA UbhI karAvI. arthazAstranA lekhaka kauTilya jaina devonI noMdha kare che temAM jayanta, vaijayanta, aparAjitA vagerenA ullekha che. AthI mUrtionI utpatti I.sa. pU. cothA saikA jUnI to gaNI zakAya ema che, "aMtagaDa dasAograMthamAM paNa mUrtinA ullekho che. jema ke te jamAnAmAM bhadila zaheramAM pavitra ane zrImaMta evA eka sagRhastha rahetA hatA tenI patnInuM nAma sulasA hatuM. sulasA jyAre bALaka hatI tyAre tene eka bhaviSyavettAe kahyuM ke tene mRta bALako janmaze. AthI sulasAe bALapaNathI harine gameSinI pUjA karavAnuM zarU karyuM. teNe harinerameSinI mUrti karI ane roja savAre tene snAna karAvatI... A sivAyanA bIjA ullekho mUrtiviSayaka jaina sAhityamAMthI maLI Avela che jema ke upadezakonI pUjA jaina ane bauddho devanI jema karatA. jainoe dareka tIrthakara ane tenuM vimAna maMdiro ane mUrtio vagere banAvyA. mathurAmAMthI purAtatvIya avazeSo prApta thatAM eTaluM spaSTa thayuM che ke I.sa. pU. 600mAM mUrtio ane tenA maMdiro thatAM hatAM. AyAga paTamAM lekha karelo che. A lekhanI lipi kuzAna rAjAoe vAparelI lipi jevI che arthAt teno samaya bIjA saikAno manAya che. mathurAnA abhilekho spaSTa kare che ke devonI pUjA vagere ghaNAM prAcIna kALathI pracalita hatAM. tevIsamA jina pArzvanAthanA mAnamAM stUpo UbhA karavAmAM AvyA hatA. A stUpo Azare I.sa. pU. sAtamAM saikAmAM baMdhAyA hatA. mI. vinsaTaTa smitha lakhe che ke mahAvIranuM nirvANa I.sa. pU. 527mAM thayuM hatuM te barAbara hoya to temane kevaLajJAna thayAno samaya I.sa. pU. 550mAM mUkI zakAya. sUpano jirNodhdhAra 1300 varSa pachI athavA I.sa. 750mAM thayo. tenI mULaracanA ITonI pArzvanAthanA samayamAM thayelI che, paraMtu lekhane AdhAre te prAcIna ImArata I.sa. pU. 600nI che tema spaSTa thAya che. zrI vijayAnaMdasari svargArohAga zatAbdI graMtha 16 2 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina tattvajJAna pramANe jIvanuM lakSaNa upayoga che. A upayoga be prakArano hoya che eka to jIvane potAnI sattAnuM bhAna prApta che ke huM chuM, ane mArI AsapAsa anya padArtha che. anya padArthamAM vRkSa, parvata, guphA vagere, prakRtithI viparIta zaktio-tophAna, varSA, tApa vageremAM rakSaNa Ape che. pazupakSI vagere prakRtinA padArthono upayoga karatAM potAnuM jIvana vyatIta kare che. jyAre manuSyamAM potAnI jJAnazaktine kAraNe keTalIka vizeSatA rahelI hoya che. paraMtu manuSyamAM jijJAsA hoya che. tene kAraNe te prakRtine vizeSa rUpathI jANavA Icche che. pariNAme vijJAna ane darzanazAstrono vikAsa thayo. manuSyamAM bIjo guNa che sArA ane khoTAno viveka. A guNanI preraNAthI dharma, nIti, sadAcAranA niyamo ane Adeza sthApyA ane mAnavasamAjane uttarottara sabhya banAvyo. manuSyano trIjo vizeSa guNa che saundaryanI upAsanA. mANasa potAnA poSaNa ane rakSaNa mATe je padArthono upayoga kare che, tene uttarottara suMdara banAvavAno prayatna karyA kare che. jema ke suMdara vezabhUSA, suMdara khAdyapadArthonI sajAvaTa vagere. paraMtu manuSyanI saundaryopAsanA gRhanirmANa, mUrtinirmANa, citranirmANa tathA saMgIta ane kAvyakRtiomAM carama sImAe pahoMcI che. A pAMce kalAno prAraMbha jIvanamAM upayogI iiSTathI thayo. A rIte upayogI kalAo ane lalita kalAone koI paNa deza ke samAjanI sabhyatA athavA saMskRtinuM anivArya pratIka mAnavAmAM Ave che. jaina paraMparAmAM kalAnI upAsanAne viziSTa sthAna ApavAmAM AvyuM che. prAcInatama jaina AgamomAM zilpo ane kalAonA zikSaNa upara bhAra mUkavAmAM Avyo che ane tene zikhavavA mATe zilpAcAryo ane kalAcAryonA alaga alaga ullekho maLe che. jaina sAhityamAM 72 kalAonA ullekha che. temAM vAstukalAsthApatyakalAno paNa nirdeza che. vAstukalAmAM maMdiranirmANa tathA zilpacAturya tenI dIrdhakAlIna paraMparA vagara zakya na bane. paththarane kApIne guphA-caityonA nirmANanI kalAnI zreSThatA ane tenA AdhAre svataMtra maMdironA nirmANanI paraMparA zarU thaI. sauthI prAcIna mauryakAlIna jainamaMdironA avazeSo bihAra jillAnA paTaNAnI pAse lohAnIpuramAMthI maLI AvyA che. I.sa. 634nuM eka maMdira dakSiNa bhAratamAM bAdAmInI pAse aiholamAMthI maLI AvyuM che. A maMdiranI racanA cAlukayanareza pulakezI dvitIyanA rAjyakALa daramyAna thaI hatI. A maMdira pUrNa rUpamAM surakSita nathI chatAM paNa je bhAga sacavAyo che tenAthI maMdiranI kalAtmaka saMyojanAmAM tenuM lAlitya dRSTigocara thAya che. A maMdira lAbuM paNa catuSkoNa che. tenA be bhAga che eka pradakSiNAsahita garbhagRha ane bIjo sabhAgRha maMDapastaMbho para AdhArita che. guptakALanAM je maMdiro maLe che te traNa prakAranAM che : nAgara, drAviDa ane vesara. nAgarazailI bhAratamAM himAlayathI viMdhyaparvata sudhI pracalita hatI. drAviDazailI viMdhya parvata ane kRSNA nadIthI kanyAkumArI sudhI tathA vesara madhya bhAratamAM viMdhyaparvata ane kRSNA nadInA vacalA pradezamAM pracalita hatI. hiMdu ane jaina maMdiro A zailIomAM maLI Ave che. paraMtu nAgara ane drAviDanA prakAra vizeSa kArtikAra DInI ke va paMTigema zAya 163 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAya che. saurASTramAM zatruMjaya parvata para jeTalAM jainamaMdiro che teTalAM bIje kyAMya nathI. zatruMjayamahAtmya anusAra A parvata para prathama tIrthaMkaranA samayathI jainamaMdironuM nirmANa thavA lAgyuM hatuM. hAlamAM agyAramI sadInuM sauthI prAcIna jainamaMdira vimaLazAhanuM che, jeNe Abuparvata upara vimaLavasahI baMdhAvyuM che. bAramI zatAbdInuM rAjA kumArapALanuM maMdira che. paraMtu vizALatA ane kalAsaundaryanI dRSTithI AdinAtha maMdira sauthI mahattvanuM che A maMdira 560 mAM banyuM che. jaina maMdiromAM caturmukha maMdiranI vizeSatA che ane 1608 mAM A parvata para taiyAra thayuM. tene cAre dizAomAM cAra pravezadvAra che, teno pUrvaddAra raMgamaMDapanI sanmukha che. bIjA traNa ddAronI sanmukha mukhamaMDapa che. A maMdira temaja ahInAM bIjAM maMdiro garbhagRha maMDapo, devakulikAonI racanA zilpa-saundarya vageremAM delavADAnA vimalavasahI ane lUNavasahInA ochAvattA pramANamAM anukaraNa jevA che. bIjuM tIrthakSetra che giranAra. A parvatanuM prAcIna nAma urjayanta ane raivatagiri che. tyAMnuM prAcIna nagara girinagara ane teno parvata giranAra kahevAya che. jUnAgaDhamAM A parvatanI dizAmAM jatA mArga para ItihAsaprasiddha vizALa zilA maLe che, jenA upara azoka, rudradAman ane skaMdagupta jevA samrATonA zilAlekha che jenA upara lagabhaga 700 varSano ItihAsa AlekhAyelo che. jUnAgaDhanAM bAvApyArAnA maTha pAse jaina guphA che. A sthAna aitihAsika ane dhArmika baMne dRSTie ati prAcIna ane mahattvapUrNa mAlUma paDayuM che, kAraNa ke bAvIsamA tIrthaMkara neminAthe ahIM tapa karIne nirvANa prApta karyuM hatuM. A tIrthano sarva prAcIna ullekha pAMcamI sadIno maLe che. ahIMnuM sauthI prasiddha ane suMdara maMdira neminAthanuM che. ahIMnuM bIjuM mahattvanuM maMdira vastupALa dvArA nirmita karAyeluM mallinAtha tIrthaMkaranuM che. AbunAM jainamaMdiromAM mAtra jainakalA nahIM paNa bhAratIya vAstukalA sarvotkRSTa vikasita rUpe jaNAya che. Abuparvata upara delavADA gAmamAM vimalavasahI, lUNavasahI, pitalahara, caumukha ane mahAvIrasvAmInuM ema kula pAMca maMdiro che. A maMdire jatAM digambara jainamaMdira Ave che. vimalavasahInA nirmANakartA vimala zAha poravADa vaMzanA ane te cAlukya vaMzanA nareza bhImadeva prathamanA maMtrI ane senApati hatA. daMtakathAnusAra pote niHsaMtAna hoIne maMdira mATe jamIna upara suvarNamudrA pAtharIne jamIna prApta karI ane te upara AdinAtha tIrthaMkaranuM maMdira baMdhAvyuM. A maMdira zveta saMgemaramaranA paththaranuM che. janazruti pramANe A maMdiranA nirmANamAM 18 karoDa 53 lAkha suvarNamudrAo kharcAI hatI. saMgemaramaranA moTA moTA paththaro parvata upara ATalI uMcAIe hAthI upara lAvavAmAM AvyA hatA. AdinAtha tIrthaMkaranI vizALa padmAsanamUrti suvarNamizrita pittaLanI 4 phUTa 3 IMcanI pratiSThA karAvelI che. A pratiSThA vi. saM. 1088 (I.sa. 103) mAM somanAtha maMdirano nAza mahamuda ghorIe karyA pachI sAta varSe thaI. A maMdira vizALa cokamAM che. tenI cAre 164 zrI vijayAnaMdasUri svargArohaNa zatAbdI graMtha Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAjue devakulo che. devakulonI saMkhyA para che. devakulonI sanmukha cAre bAjue staMbhonI maMDapAkAra pradakSiNApatha che dareka devakUlanI sAme cAra staMbhonI maMDapikA che. A rIte kula 332 staMbho che. prAMgaNanI madhyamAM mukhya maMdira che. maMdiranI pUrva bAjue hastizALI che. A hAthIo upara vimaLazAha ane tenAM vaMzajonI mUrtio che. tenI AgaLa mukhamaMDapa che. sauthI AkarSaka mukhya maMdirano raMgamaMDapa ke sabhAmaMDapa che, jenuM goLa zikhara 24 staMbhone AdhAre taiyAra kareluM che. chatamAM paMcazilA che. tenI madhyamAM banAveluM lolaka kArIgarInI dRSTie advitIya che. tenI pharatI 16 vidyAdharIonI A AkRtio manohArI che. A raMgamaMDapanI samasta racanA ane kotarakAma jotAM jANe ke divyalokamAM AvI pahoMcyAM hoIe tevo bhAsa thAya che. raMgazALAthI AgaLa navacokI che. jenI chatano bhAga nava vibhAgomAM vaheMcI devAmAM Avyo che. ane tene kAraNe tenuM nAma navacokI pADavAmAM AvyuM che. tenI AgaLa gUDhamaMDapa che. ahIMthI mukhya pratimAnA darzana thAya che. tenI AgaLa mULa garbhagRha che temAM RSabhanAthanI dhAtu pratimA birAjamAna che. A maMdiranI AgaLa luNAvasahI che. tenA mULa nAyakanA nAma parathI neminAtha maMdira kahevAya che. tenuM nirmANa vAghelA vaMzanA rAjA vIradhavalanA be maMtrIbhAIo tejapAla ane vastupAle I.sa. 1232 mAM karAvyuM. maMtrI tejapAlanA putra luNasiMhanI yAdamAM A maMdira banAvavAmAM AvyuM hatuM. tethI lavasahI tarIke oLakhAvA lAgyuM. A maMdiranI racanA AdinAthanAM maMdira jevI che. prAMgaNa, devakUla, staMbha, maMDapa vagere ahIM paNa che. raMgamaMDa5, navacokI, gUDhamaMDapa ane garbhagRhanI racanA pahelA maMdira jevI che. hastizALA prAMgaNanI aMdara ja che. paraMtu ahIM raMgamaMDapamAM staMbhanI UMcAI kAMI vizeSa che. dareka staMbhanI racanA tathA tenuM takSANakAma bhinna bhinna che. maMDapanI chata khUba nAnI che. ahIMnI racanA saundaryanI prazaMsA karatAM pAzcAtya vivecaka phargyusana kahe che ke Arasa upara je paripUrNa lAlitya samatulAthI alaMkRta karavAmAM AveluM che tenI upamAM maLavI kaThina che. paththara upara eTaluM bArIka tIra kotarakAma karavAmAM AvyuM che, jANe ke mINanA piMDamAM kotarakAma karavAmAM AvyuM na hoya ! A baMne maMdironI ArasapahANanI kArIgarI joIne kalAvizArado Azcaryacakita banIne moMmA AMgaLAM nAkhI de che. bhAratIya zilpIoe kalAkauzala evuM vyakta karyuM che ke jene kAraNe kalAnA kSetramAM bhAratanuM mastaka sadA garvathI UMcuM raheze. kArIgaroe TAMkaNAthI A kAma karyuM nathI paNa saMgemaramarane ghasI ghasIne AvI sUkSmatA ane kAca jevI camaka ane pAradarzakapaNuM lAvI zakyA che. kahevAya che ke kArIgaroe ghasI ghasIne je bhUko pADayo tenA vajana pramANe teone vetana ApavAmAM AvyuM hatuM. anya ullekhanIya jaina maMdiramAM rANakapuranuM maMdira che je 1439 mAM banAvavAmAM AvyuM hatuM. A vizALa caturmukhI maMdira che. temAM 420 staMbhonI banAvaTa ane zilpa nirALAM che. temAM judI judI vizeSatA che. maMdirano AkAra caturmukhI che. madhyamAM mukhya maMdira che. tenI cAre dizAmAM bIjA 165 jaina mUrtipUjAnI prAcInatA ane jaina maMdironuM sthApatya Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra maMdire che. zikharo sivAya bIjA maMDaponI AsapAsa 86 devakulikA che. teonAM zikhara pirAmIDanA AkAranAM che. teno dekhAva dUrathI paNa atyaMta prabhAvazALI che. mukhya garbhagRha svastika AkAraka che. tenI cAre bAju cAra dvAra che. jemAM AdinAthanI zveta saMgemaramaranI caturmukhI mUrti pratiSThita che. tene be mALa che. bIjA majalAmAM paNa A prakAranI racanA che. A maMdirane jema bIjA jaina devAlayomAM hoya che tema dareka vAranI AgaLa gUDhamaMDapa nathI paraMtu eka nAno mukhamaMDapa che. dareka bAjue jarA nimna bhUmi upara eka eka sabhAmaMDapa che. jemAM javA mATe sIDI che. AvI sIDIomAM pazcimanI sIDIne vadhAre pagathiyAM che tethI te bAjunuM dvAra mukhya gaNAya che. staMbhonI AvI suMdara goThavaNIvALuM bhAratamAM bIjuM eka paNa devAlaya nathI. goThavaNInI uttamatA uparAMta bIjI jAgavAlAyaka bAbata e che ke teNe rokelI jagA 48,000 co. phuTa eTale ke madhyakAlIna yuropIya devaLonA jeTalI che ane kArIgIrI tathA suMdaratAmAM tenA karatAM ghaNI rIte caDhe tema che. A maMdiramAM zilAlekha kotarelo che ane temAM A maMdirane tribhuvanadIpaka tarIke oLakhAvavAmAM AvyuM che. tyAMnI pracalita vAto tathA lekhonI hakIkata pramANe A maMdira bAMdhanArAnAM nAma dharaNAzA ane ratnAzA che A baMne bhAIo hatA. eka rAtre dharaNAzAe svapnamAM eka vimAna dekhyuM tethI teNe keTalAka somapurAne bolAvyA ane te vimAnanuM varNana karyuM ane teno plAna banAvavA jaNAvyuM. dIpA nAmanA somapurAno plAna pasaMda karavAmAM Avyo, kAraNa ke svapnamAM joyelA vimAnanI taNe barAbara nakala utArI hatI. A devAlayane mULa sAta mALa karavAnA hatA, jemAMnA mAtra cAra karavAmAM AvyA hatA. A devAlaya adhUruM rahyuM hovAthI hAla paNa ratnAnA vaMzanA mANaso aDhAthI hajAmata karAvatA nathI ema kahevAya che caitra vadi 10 ne divase rANakapuramAM bharAtA meLAmAM kesara tathA attara lagADavAno, AratI utAravAno ane navI dhajA caDhAvavAno hakaka, Aje paNa ratnAnA vaMzajo je hAlamAM ghANerAvamAM rahe che teo dharAve che. kacchamAM bhadrezvara maMdiranuM mahatva ghaNuM che. ItihAsanI sAkSIrUpa bhadrAvatI nagarIno ullekha mahAbhArata ane bhAgavatamAM thayelo che. A purANaprasiddha nagarInA avazeSo ane khaMDiyero parathI A sthaLanI prAcInatAno khyAla Ave che. jaina prabaMdhomAM bhadrezvarane lagatAM lakhANo che. maMdiranA sthApatyano nIceno bhAga sauthI purANo che. tyAM purAtattvanI daSTie bAramI sadI pahelAMno ekeya avazeSa jovA maLato nathI. jaina maMdiro moTe bhAge ArasanAM baMdhAyelAM che. maMdironA Arasane jANe vANI prApta thaI che. aizvarya sAthe dAnavIronA Adarzo caritArtha thatA joI zakAya che. ucca dharmaprema ane kalA temanA pratIkarUpa A jaina maMdiro pratyeka mAnavI mATe darzanIya che. 166 zrI vijayAnaMdasUri svargArohaNa zatAbdI graMtha