Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - u tara * ghara - dAjhe tIre / - daARTNEWW.F /TV.WAPKA. Mirs As Transfer or rs wa Y, AU.ATE .#_.saraswati. :- 03&'. were in WWWNAVw2wA//' TARIYA:/ asAsae sarIrammi, raI noklabhAmahaM / pacchA purA va caiyavve, Liyu pusaMke che ? / A zarIra pANInA chINamAM UDatA parapoTA jevuM nAzavaMta che, tene pahelAM ke pachI game tyAre eka vakhata cheDavAnuM te che ja, to pachI evA azAzvata zarIramAM mane cena paDatuM nathI, arthAt game tevA tyAre paDI janArA zarIra tarapha mane prema thatuM nathI, ema sAdhaka puruSa vicAra kare che. mANusatte asArammi, cAhi-rogANa aale| jarAmaraNapatthammi, ai na ramAna ? | A vyAdhi ane vAyaMkara ragenA ghara jevA A manuSya deDamAM mane jarA paNa eka kSaNa mATe paNa cena paDatuM nathI. vaLI e deha haMmeza ghaDapaNa ane maraNathI te gherAelo ja che, eTale emAM rahIne eka kSaNa paNa lahera karavAnuM mana thatuM nathI, ema sAdhaka puruSa vicAre che. -mahAvIra vANI zrI jai na dharma = : pragaTakato:pra sA ka sa bhA bhA va na ga 2 For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che huM koNa che ? .... ? ? ? konuM 2 I9haH ; ; ..... ha jaina muja cenna-kavi ... 8 dIpAlikA ane prabhuzrI mahAvIra - 9 vArSika anukramaNikA 10 pustakanI pahoMca .... (chI zAla': hIrAcaMda " sAhityacaMdra ") 168 ( nyU0 .magArya vijaya suMdrasUri hajI) 169 (zrI radidAsa kApaDiyA) 171 .. ( munirAjI haMsAbaracha) 173 - 175 - jainavidhi pramANe vahIpUjana kare jainavidhi pramANe vahIpUjana-zAradApUjana karavuM te phAyadAkAraka che. A vidhimAM prAcIna zAradA stotra arthe sAthe chApavAmAM Avela che. anaMtalambinidhAna zrI gautamasvAmInA cha do paNa sAthosAtha ApavAmAM Avela che; te dI5tsavI jevA maMgaLakArI divasamAM A mAMgalika vidhi pramANe pUjana karavuM te atyaMta lAbhakAraka 8 | che. vayavI sugama paDe te mATe gujarAtI bhASAmAM ja chApavAmAM AvI che. kiMmata : eka khAno se naka8nA rUA. sADA pAMca lakhe : zrI jainadharma prasAraka sabhA-bhAvanagara * * * * * * * * * * jeA 4 . ke . . ---- A bhA ra -- -------------- zrI UMjhA phArmasI limiTeDanA mAlIko zrIyuta bhegIlAlabhAI nagInaMdAsa, ApaNI sabhAnA lAIpha membara paNa che, temanA taraphathI dara varSanI mAphaka A varSe paNa sa. 2014 nI sAlanA kArtikI paMcAMga sabhAnA sabhAsada ja dhuo temaja e zrI jema prakAza mAsikanA grAhaka baMdhuone bheTa ApavA mATe maLyA che je A eka sAthe che. che teozrInI sabhA paranI hArdika lAgaNI mATe AbhAra vyakta karIe chIe. : * 3 - : 1 - ,rI * E1 ka kA jala bhara 'kAka 11 pha -37 15 kamag. * = 1 TRE , For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir GhatApANI pustaka 73 muM ke 12 vIra saM. 2483 AsA vi. saM. 2013 saMga tevo raMga mA navI nA mana nA citra vi citra Dhaga che; kAnUnanuM eka aMga, je saMga tevo raMga che. cagInA sahavAsathI yogIo sarjAya che; vyasanItaNA sahavAsathI, sajajana dujana thAya che. jema kAchakerA saM ga thI, levuM rI ne jAya che; . sa'ga maLe nA kASTana, to huM bI jAya che.. mAnava-samUDa sAgaramahIM, kaMI pakSa najare caDhe. rAkhe apekSA vihAranI ne udadhIne taLiye paDe; Agraha rAkhe ahaMvAdane, e ja pe tA ne naDe; ka65tanI mAnyatAmAM, vi Sa phaLa khAI saDe. kaheze amane saMgano nA, leza paNa raMga lAgate; bhara niMdamAMhI paDhatA, AtmA hamAre jAgate. sajana visarjana kALanuM, e buddhijanya mAnate; kama zetaraM ja pare sukha-du:kharUpI pyAdu banIne nAcate. che eka pakSa evo je, sarva daIzvaramAnya che; mAMsa madirA iMDA ne vaLI. khAvA mATe dhAnya che. sarjanahAre sarva sajaryuM, upaga ne sanmAnya che; Aphata ane A bA dI keruM Izvara ja sukAna che. --racayitA-suzIlAbahena cImanalAla jhaverI For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI siddhacakrajInuM stavana (mAtA maDhelInA naMda, dekhI tArI mUranI-nArA ) zrI siddhacakrajI bhagavAna, karatAM tahAruM smaraNA-- mahAruM dila lobhANuM). karuNAnAgara karuNAsAgara, kAyA 5 ca raMga jANa; pacaraMgI evA navapada cAne, pAmuM zivapura kathAna. prathama pade je vra birAje, de vadhu phI arihaMta vetavarNa guNathI je kahIye, namo namo bhagavaMta. siddhazilAe siddha birAje, ajarAmara pada sthAna; timAMhI jati sama rahyA che, raktavaNe bhagavAna. trIje pade sUri kahyA je, paMca mahAvrata dhAra; paMcAcArane pALatA re, vaNa kaMca na sukhakAra. upAdhyAya je ziSya ne , jJA na ta Nu dI tA 2; zuSka vRkSane jJAna vAri thI, nIla varNa karanAra, paMcame sthAne muni birAje, saragI guNunuM sthAna, sadagurusaMge ramatA raMge, zyAma varNana vAna, samyagadarzana jJAna tathA je, cAritra ja ya kA ; uttama tapa je kahyo navame, cAra veta dharanAra. e navapadane je ArAdhe, bhavijana dharI bahumAna; manahara zivapada pAmazejI, manamohana se pAna. kaSTa paDatAM je jana samare, siddha caka sunUra; vimalezvara cakrezvarI devI, vina kare saba dUra. 9 -munirAja zrI manamohanavijayajI For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir triI zrI vaddhamAna mahAvIra jo prajApatiH-mahArAjA ripapratizatrane to jANe kAMI petAnA nIca kRtyanI tumAkhImAM samULaguM vadhAre navuM banyuM hoya, asAdhAraNa banyuM hoya ke ayogya paDatuM AgaLanuM sthAna meLavavA pAme che ane adhabanyuM hoya, ema lAgyuM ja nahi. eNe mRgAvatI matA upara kumakuM (kalagI) caDhAve che. mahArAjA para pitAno jAdu ajamAvavA mAMDyo. putrIne prathama ripupratizatrune ema ja banyuM. eNe dIkarI sAthe to vicitratA lAgI, paNa rAjaramatanI sogaThIne vikAsa karavAmAM anaucitya te na ja joyuM, paNa emAM ati e tAbe thaI ane pitAne pati tarIke svIkArI pitAnI hoziyArI mAnI ane vagara saMke potAnA gaU. : : e bahAra na nIkaLI, eNe duni- apakRtyamAM e eTalo AgaLa vadhI gayo ke pitAnI yAmAM enA saMbaMdhI cAlatA apavAda jANyA paNa sagI dIkarI sAthe viSayasukha bhogavavAmAM ke ratiaMte ghIne ghaDe ghI thaI gayuM ane pote pitA sAthe laha karavAmAM ene jarA saMkeca paNa na thayuM ane patnI tarIke niraMkuza vilAsa karavA mAMDI, rAjAne ekaMdare mRgAvatI ane prajA pati pati patnI tarIke to e vAtamAM khAsa zarama jevuM lAgyuM ja na hetuM niraMkuza ane ni:saMkoca viharavA lAgyA; bhAga ' eTale dhIme dhIme sarva vAta goThavAI gaI ane bhegavavA lAgyA ane dhIme dhIme pitAputrIne saMbaMdhu jAmI jatI gaI. duniyAe apavAda karyo, lokoe koI kALe hate e vAta paNa vIsarI javA lAgyA. A amAnuSI vatananI niMdA karI, mahinAo sudhI rAjapu ane raiyata dhIme dhIme e vAtane AdhIna "pitanapuranI duniyAmAM te rAjAnAM nAca kRtyanI thai gayA ane duniyAnI ghaTanA pramANe vyavahAra vAtano mukhya viSaya cAlu rahyo, lokee avahelanA cAlavA lAge. dhIme dhIme pitAputrIne saMbaMdha mAtra ane mazkarImAM rAjAnuM "prajApati'. evuM upanAma aitihAsika ghaTanA banI gaI ane pati patnIne karyuM ane tyArapachI e prajApatinA nAmathI ja saMbaMdha pUrapravAhamAM cAlu thaI gayuM ane duniyAnA oLakhAvA lAgyo. e rAjAmAM eTalI badhI dhRSTatA ItahAsamAM eka abhUtapUrva banAvanuM prakaraNa umerAyuM 1o ke e prajApatinA nAmathI oLakhavAmAM UlaTuM , sAta sva-vizvabhUtiya jIva sAtame devaloke gaurava mAnatA hatA 'prana' eTale saMtati, eno deva thayo hato, tenI puSpamALA have karamAvA lAgI. pati thavAnA nIca nAmAbhidhAnane e potAnA manamAM devane cha mAsa chellA bAkI rahe tyAre ene devabhUminA kAve tevA artha karatA hatA. brahmAnuM te upanAma. AnaMdavilAsanI asthiratAnuM bhAna thAya che. hAI pote prajApati kahevarAvavAmAM potAnuM gaurava gaLAnI mALA karamAvA mAMDe tyAre devabhUmimAMthI samajato hato ane dhIme dhIme pitAnuM mULa nAma pitAne Traka arasAmAM vidAya thavAnuM che e vAtanI mUkI daI pitAnuM "prA pati' nAma cAlu karI devAmAM khyAla thAya che. pachI karelA AnaMdanI kSaNiktA tarapha pitAnI mahattA mAnavA lAge. cAlu vyavahAramAM kadI vicAra Ave che. pogalika AnaMdamAM e khAsiyata na bane tevuM nIca ane adhama kRtya karanAra mANumAM che ke enI avadhi pUrI thAya tyAre e cAlyA jAya paNa je uddhatAI ke adhamatA enI parAkASThA sudhI na che ane jAya tyAre pitAnI pAchaLa bhAre kacavATa, hoya to e te kUla mUkIne samAjamAM calAvI zake che mUkI jAya che, khAdhuM eTale khalAsa thayuM ane pachI ane adhamatAne kAraNe AgaLa paDato bhAga paNa le zuM? eTale evA AnaMdane cheDe Ave che tyAre che. koI koIvAra nIca, adhama ke durAgrahI mANUse manamAM bhAre ukaLATa, kheda ane du:kha karIne e jatA, sAvavA lAgyo. tenI nA prayAsa karI kula ane vAra pachI manapati e For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (164 ). zrI jaina dharma prakAza [ Aso jatA pUchaDuM mAratA jAya che. pachI te chellA cha vigata sAthe barAbara yAda rahe che. ucca prANI, vastu mAsamAM dilane eTaluM du:kha thAya che ke evaDA moTA : ke sthAnanA A sAta svapna zuM che? tene Azaya dIrdhakAlanA sukha upara pANI pharI vaLe che ane zuM che? ane tenA phaLa kevI thaze tenI bIjI prabhAta glAni, pazcAttApa ane kakaLATa enuM sthAna le che. tapAsa karatAM ane svapnanA niSNuta abhyAsIone vizvabhUtine viSaya tarapha eTaluM AkarSaNa na hatuM ke pUchatAM mAlUma paDe che ke AvAM svapnAM nirarthaka ene mUkavAnA khyAle e parezAna thaI jAya, ktI nathI AvatI ane teoe kahelA artha pramANe nava devagatinI anukuLatAne pote khAsa lAbha na lai mAsane ati putrajanmanI e AgAhI che ane zakyA te mATe ene kheda to jarUra thayo. ene to e putra adha pRthvIne rAja thaze evo tene pitAnA aMgata sthAnathI ane potAnI mahattAnI artha che. A pramANe hakIkata jANavAmAM AvatAM vadhAre paDI hatI. devagatimAM ene sAmAnya devanuM sthAna prajApati ane mRgAvatI rAjI thayAM. maLyuM paNa e kAMI Idrane pArzvada ke mahaddhika deva karmane mahimA na thaI zake, e vAtane ene kheda rahyo. sattara : sAta svamathI vAsudevanA sUcita bhAvasahita sAgaropamane kALa re karI e vizvabhUti thayela mRgAvatInA udaramAM AvelA vizvabhUtinA jIvanA deva - eka divase devagatimAMthI vidAya thayA ane saMbaMdhamAM khAsa vicAravA yogya paristhiti prApta mahArAja riypratizatru je have prajApatine nAme duni- thAya che. eNe marIcinA bhavamAM nIcagAtra karma, yAmAM mazahura thaI gayA hatA tene ghera janma levAne baMkhyuiM tenI asara haju cAlyA kare che. A vakhate mATe devabhUmimAMthI avAM. je rAtre devabhUmimAMthI e enuM dAridraya kuLa gayuM, te paNa vaMzaparaMparAmAM ene avyA te rAtre rANI mRgAvatIne sAta svana* AvyAM. halakAInI chApa sAMpaDI, ene rAjakuLa prApta thayuM, moTAbhAI acaLanA janma vakhate devI bhadrAne cAra to paNa enA mAtapitAnA saMbaMdhamAM kahevApaNuM svama AvyAM hatAM tenI hakIkata upara rajU karavAmAM prApta thayuM, ene aDadhI pRthvInA dhaNIpaNAnI prAptiAvI hatI te pramANe A rAtre rANI mRgAvatIne te prasaMga Ubho thavA sAthe enA mAbApanA adhama, sAtama AvyAM. caudamAMthI game te sAta svama nIca, amAnuSI, avyavahArya saMbaMdhanI chApa enA Ave, e ravama bahu camakadAra ane divya hoI magaja janma pahelAM enI para chapAI gaI. AvI rIte para pAna asara kare che ane mAtAne anukrame enI bAMdhela karmo, jamAvela vAsanAo ane paDelA saMskAra mRgAvatIne AvelAM sAta ne A pramANe prANIne cheDato nathI. potAnI asaro jamAvyAM banAvyAM che. 1. yuvAna kesarIsiMha, 2. pAsanasthita vagara rahetAM nathI ane game tevAM sthAna para ke game lamAdevI, 3. tejathI bharapUra sUrya, 4. puSpamALa yukta tevI gatimAM jAya, tyAM tene bhAva bhajavyA vagara kama-dhaDA, 5. rana prakAzita samudra, 6, kAMtimaya paMca- rahetAM nathI. rAjAne tyAM janma thavAnI ane ardhava nanA DhagalA, 7. ucca jvALAthI zobhate nidhUma cakravartI thavAnI asAdhAraNa taka maLe tevAne duniyA agni, A sAta vakha ane baLabhadranA prasa ge bhadrA tenI hAjarImAM name. pUje ke birUdAve paNa tenI mAtAne AvelAM cAra svanAM sarakhAvavA yogya che. gerahAjarImAM tene nIca, adhama ane ayogyanI kakSAtripRSTa ane baLadevanA jIvanapaMthamAM keTalo pheraphAra che tenAM te sUcaka che. bhadrA hAthI, baLada ane caMdra tathA mAM mUke e paNa bhAre Akaro viSaya che, paritApa saravara jue che tyAre vipRSTinI mAtA bhayaMkara upajAve te prasaMga che, ucca sthAna para kALA kesarIsiMhathI mAMDIne dhUMvADA vagarane agni jue che, DAgha samAna baddo che, senAnI thALImAM loDhAnI' banenA jIvanamAM ane vyavahAramAM A banne prakAranAM mekha che, caMdra jevI zAMta ghatimAM haraNanA cihna vakhe sacita bhAvanI AgAhI kare che te lakSyamAM rAkhavuM. :jevuM kalaMka che. bAMdhela karma AvI rIte potAnA For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12 ] vaddhamAna-mahAvIra ( 165). mAravAnA ane evA evA AgaLathI manoratha thayA madhuM rAMdhI mUkI prANI che phaLa ApyA vagara jatI nathI ane karma bAMdhatI thayA ja nahi. ene to hAthIone sAmasAmA laDIvavakhate tenI cIkAza pramANe pitAnI bAMdhelI mudata vAnA, jaMgalamAM AMTA mAravAnA ane evA evA sudhI sAthe ne sAthe cAlyA kare che. ane AgaLathI mAthe thayA ane riypratizatru je have khulI rIte badhuM rAMdhI mUkI prANIne potAnAM phaLanuM AsvAdana prajApatine nAme prasiddha thaI gayA hatA teNe karAve che. AvI paristhitimAM vizvabhUtine jIva te sarva manoratho pUrA karyA. AvI rIte nava mAsa mRgAvatInA udaramAM utpanna thayo. mahArAjA prajApati- daza divasano pUrNa samaya thatAM pUrNa divase mRgAvatIe svamane vistArathI artha karanAra niSNutAne e zubha samaye putrane janma Apyo. A nUtana putra belAvyA. svamanA upara aneka graMtho lakhAyelA che. tejasvI hatA, vizALa bhAla-kapALathI virAjita hatA. enA abhyAsIone "svaprapAThaka' kahevAmAM Ave ane ene mATe thayelI AgAhI pUrI pADe evA che. temanA mata pramANe kaI svama nirarthaka hatuM sulakSaNothI lakSita hato. enI pITha para tevaDI nathI. emAM dekhAyelI vastu, ene samaya ane enI pAMsaLIo hatI, e pRSTakaraMDakathI abhirAma hato, e paristhiti parathI teo ene phaLAdeza kare che. kAraNe enuM tripRSTa nAma pADavAmAM AvyuM. sAmAnya e pramANe svamapAThake pAse prajApati rAjAe sAta rIte vAMsamAM pAMsaLI hoya che. paNa A navAM putrane svamAo saMbaMdhI vAta karI, tyAre temaNe pitAnA madhyamAM pAMsaLI ekane badale traNa haze ema jaNya graMtha tapAsI svamAnI bahu tArIpha karI ane mRgA- che. enA saMbaMdhamAM zrI hemacaMdrAcArya lakhe che kevatIdevI eka ati baLavAna putrane janma Apaze tenA pRSTa bhAgamAM traNa pasaLIo hatI tethI tenuM ane te putra aDadhI dharatInA mAlika banI potAnI tripuSTa evuM nAma paDyuM.' guNacaMdragaNi kahe che keAnA vistAraze evI AgAhI sAMbhaLI rAjArANInA "bIje divase te bALakanA pRSTha para traNa karaDakamanamAM AnaMda thayo ane svaprapAThakane yogya inAma, asthibaMdhana jotAM nAmo nizcaya karIne kuLavRddhIbheTa ane pizAka ApI vidAya karyA. e parama vibhUtipUrvaka tenuM tripuSTa evuM nAma pADyuM.' gujarAtI zabdaciMtAmaNimAM tenuM nAma tripuSTajanma 'tripuSTa' tarIke batAvyuM che, tenI vyutpattimAM jaNAve rANI mRgAvatI te have prajApatinI pAkI rANI che. traH imarthaTHI: : cahyuM eTale jemAM dharma, banI gaI hatI, pate rAjAnI eka vakhata putrI artha ne kAma majabUta che te, teno artha bhASAmAM karatAM hatI te vAta paNa bhUlI gaI hatI. ene je je te jaNAve che 'jaina matamAM vAsudeva nAmanA rAjAdehada thayA te sarva rAjA prajApatie pUrA pADyAM. emAMthI koI paNuM eka caritrakAra 'tripRSTa', nAma enA dohadamAM paNa jaMgalamAM javuM, siMha 5ra svArI ApyuM mArA jANavAmAM AvyuM nathI. enAmAM baLa karavI, chokarAMone aMdara aMdara laDAvavA ane evI ghaNuM hatuM. enA niyANAbaMdhanuM e pariNAma hatuM evI vAta ja AvatI. sUcaka vAta e che ke ene ane baLanuM sthAna pITha para rahe che, chAtI ane pITha sArI cIne khAvAnA dAdA kadI na thayA. sAmAnya maLIne baLanI gaNatarI thAya che, ane tevaDI pITha rIte garbhiNI strIone navAnavA prakAranI vastuo hoya to tenuM baLa tevaDuM thAya che, te sarva bAbatano khAvAnI IcchA thAya che, kASTane mIThAInI ke phaLA vicAra karatAM 'tripRSTa' nAma vadhAre baMdhabesatuM khAvAnI abhilASA thAya che, koIne vagara Rtue jaNAya che. ' (cAlu) kerI khAvAnI IcchA thAya che te koIne mATI khAvAnA moratha thAya che. mRgAvatIne khAvA saMbaMdhI maratha sva. zrI motIcaMda giradharalAla (mauktika) For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 12 ] siddhasena divAkara e ja kSapaNuka ( 150 ) identical with the well-known Ksapa. whom he threatened to betray he naka. This view perfectly commends went nearly mad. itself to me. There is proof enough -Editorial Notes P. 87 that Siddhasena was a Jain Sage. Amichand was a Punjabi by race and lived in the court of Vikramaditya. and a Sikh by religion. It is said that he also was offered the honour That Ksapanaka was one of the nine and appointment of a Jagat seth shortly gems of the court of Vikramaditya is before the Nawab's attack on Calcutta. also very widely known and it remains Anyhow he was a rival, of the desonly to prove that he was a Jain sage. cendants of the Jain Manickchand. We have instances enough in the He had for many years acted as the Pancatantra where the Jain ascetics agent of the English and he figures as are nicknamed as Ksapanaks. The an important personage in the negofollowing instances from the Avadana tiations of the British with other parties... Governor Drake imprisoned Kalprata will show that the Buddhits Amichand when he suspected him of also designated rather nicknamed, the treachery in 1756, Amichand surrenJaina ascetics as Ksapanaka. . dered without resistance, but his bhagavadbhASitaM tattu subhadreNa niveditam / brother-in-law Hazarimal and his Jamadar made a stout resistance. zrutvA kSapaNaka: kSipramabhUd dveSaviSAkulaH // 9 // -Editorial Notes P. 90 at aegai are at af heitri While the Jagat Seths set up Mir tadeSa kSapaNazraddhAM tyakSyati zramaNAdvarAt // 12 // Jafar, their rival Amichand supported Rutfkhan The British preferred murkhakSapaNabhaktena tagirA hatayoSitA / Mir Tafar as the more canable man tvayA tyaktasvaputreNa kiM nAma sukRtA kRtam / / 40 // The Jagat Seths insisted upon the (Jyotiskavadana) exclusion of Amichand's name from the treaty with Mir Jafar, and Indian Research Society-Calcutta Amichand threatented to betray the " Saratchandradas plot to the Nawab's if his name was 2 Amichand was not a Jain left out. The Jagat Seths do not (talk with Nawab seem to have held out a like threat It is a lie could be proved against in case their request was not complied any person England, he added. he with; yet there was no certainty as to the line of action they would adopt. would be "spit upon and never --Editorial Notes P. or trusted " Amichand swore to this In the circumstances Clives decided tatement by touching a brannat s upon the famous trick whereby he foot, he wondered that, when not long out-wittel the Punjabi banker. afterwards he was undeceided, or -B. M. Malafari shamefully deceived by the white men East and West January 1907 For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir FFFFFFFFFFFFFF kamAvA jaga mA mArI karI mArI vAsanA zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra aDada eTale huM koNa chuM? prathama darzane e e hato e vastu to spaSTa ja che. arthAta mANekaprazna ja svAbhAvika rIte asaMgata lAge che. anya lAla e nAma enA zarIrane enI phaIe ApeluM koIne mATe tapAsa karavAnI dRSTithI e prazna thaI zake. nAma siddha thAya che arthAta e nAma to bIjAothI amuka koNa che? phalA koNa che? ema pUchavuM ThIka judo pADavA mATe ja ApavAmAM AveluM trima nAma jaNAya paNa huM pote koNa chuM? e prazna ja vicitra che, e siddha thAya che. lAge che. pote potAne ja oLakhate na hoya e A zarIra mAruM che, A ghara mAruM che, e dhanae prazna che. huM pote koNa chuM? e prazna karanAra dAlata mArI che. evuM kyAre ApaNe bolIe chIe pite ja pAtA mATe ajJAta hoya e kema bane! paNa tyAre ApaNe koI judA ja chIe evI mUlabhUta vastusthiti evI ja che. e kevI rIte hoI zake e kalpanA laIne ja vicAra karIe chIe. A akha have ApaNe joIzuM. mArI, A kAna mArA, A hAtha mArA, A peTa mAruM - koIne pUchavAmAM Ave ke tame koNa cho ? tyAre ema ApaNe bolIe chIe eTaluM ja nahIM paNa dharmanI dRSTithI huM jena chuM, vaiSNava chuM, huM ziva chuM, mAruM zarIra, mArI vAsanA ke IcchA. mAruM mana agara he muslIma chuM, huM IsAI chuM ke huM buddha chuM evA mArI buddhi evI kalpanA AgaLa dharIe chIe tyAre koIpaNa lebale pitA upara lagAvI e Ubho raheze. huM kaI badhAthI judo chuM, e ka95nA siddha tarIke tema ja rASTrIya dRSTithI vicAra karanArAo huM hiMdI laIne ja aha e judo svataMtra, badhAthI para evo chuM. huM raziyana chuM, huM jarmana, brITIza agara keI che, e bhAvanA ApaNe cheDI zakatA nathI. amerIkana I vigere nAme sAthe potAnI oLakhANa e vivecana uparathI huM' keNuM chuM ? e prazna jevo joDaze. eTaluM ja nahIM to kaI jaina pote digaMbarI ne tevo ja Ubhe rahe che. ke vetAMbarI, traNa thAyavALe, cAra thAyavALA, amuka huM kANuM chuM? huM jyAre zarIra nahIM, vAsanA gacchane, amuka saMvADAnA sAdhuone mAnanAro vigere narlI, buddhi paNuM nahIM, kAraNa e badhI vastuo mArI aneka jAtanI upAdhio pitAnA nAma sAthe joDI tarIke huM eALakhAvuM chuM tyAre huM mAnanArA bIje ja deze. tyAre koInuM nAma pUchavAmAM AvatAM A rAmaghasa keI che e spaSTa siddha thAya che, mATe ja pitAne ke goviMdadAsa, sureMdra ke devendra agara anya koI nAma oLakhavuM hoya te pUeTale 'huM'ne oLakhavuM joIe. batAvaze. tyAre e badhA ja javAba enI sAcI A janma lIdhA pachI je je upAdhio ane oLakhANa ApanAra nathI e spaSTa jaNAya che. tyAre sAdhana jIvamAtra lIdhAM che e enI potAnI kamANI che. hakAraNa chuM e prazna aNuukelAele ja rahI e spaSTa che. e kamANI eTale ja huM', evI pAte beTI kapanA jyAre koI kahe ke, huM mANekalAla chuM tyAre tene karI bese che eTale ja e maLelA sAdhanAne sAco pUchavAmAM Ave che, tane e nAma koNe ApyuM ? tyAre upayoga nahIM karatA bhrAMtivaza aneka navI pIDAo e jaththAvaze ke e nAma te huM nA hatA tyAre potAnI pAchaLa vaLagADI le che. e 'hu'mAM keTalI mArI phaIe e nAma mane ApeluM che. e pachI tene moTI sattA ane zakti samAI che eno vicAra bIjo prazna karavAmAM Ave che, jyAre tane e nAma karatAM AkhA vizva upara sAmAnya calAvavAnI enI ApavAmAM AvyuM te pahelA tU te ja ke nahIM? tAkAta che e spaSTa jovAmAM Ave che. (168) For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 12 ]. zrI praznottarasArdhazatakatha (169) eTale ke te ata ane bhASAne mULAkSaro "a" thI lagAvI ' sudhI jhaLahaLato prakAza pragaTa thAya che, ane enuM zuddha che. "La" no samAveza 'la" mAM thaI jAya che. ane kSa svarUpa pratIta thAya che, evI ja sthiti AmAMnI tu te joDAkSara che, svataMtra nathI. eTale "a" thI thaI che. karmonA aneka AvaraNe enI AsapAsa '' sudhInA badhA ja varSomAM AkhA vizvanI akSara- vaTaLAI gayA hovAne lIdhe e potAne oLakhI saMpatti samAI jAya che. zabda brahma "a" thI "ha' zakato nathI. ene potAnA zuddha svarUpanuM Akalana sudhInA akSaromAM samAI jAya che. tyAre ja adam thaI zakatuM nathI, ethI ja e bhramita AtmA upaeTale "huM" mAM AkhA vizvane samAveza thaI jAya che. dhione ja "huM" samajI bAjhI paDe che. ane e have huM eTale ja AkhuM vizva heya, te huMnI mAsamAna cakranI AsapAsa AthaDyA kare che. ane zakti keTalI aparaMpAra ane anaMta che e jotAM e avasthAmAM enuM samAdhAna nahIM thavAne lIdhe ja e sAkSAta IzvararUpa che ema mAnavAmAM harakata "sq' eTale huM koNa chuM? e prazna utpanna thAya jaNAtI nathI, e uparathI "huM" koNa chuM ?' ene che. ene sAce ukela je potAne maLI jAya to javAba huM 'ahama' chuM, evo AvI jAya che. have eNe pote ja upaba karelA AvaraNo ene jaNAvA e "ahama' nuM mahatva zuM che? enuM gaurava zuM che? mAMDe ane e AvaraNo ja pitAne mArga ke daSTi ene ApaNe vicAra karIe. rUMdhanArA che e sAkSAtkAra ene thaI jAya ane zAstrakAroe zuddha nipAdhika, divya, avyakta ane evI sthiti prApta thatAM e AvaraNo dUra karavA mATe arUpI evo je AtmA tarIke oLakhAvyA che, e ja e prayatnazIla thaI jAya ane tyAre ja "oDaz' e ahama' che. AtmA e zuddha che, chatAM eNe potAnI ne javAba ene 'roDa6 nA rUpamAM maLI jAya, e AsapAsa evuM gheruM AvaraNa taiyAra karI lIdhuM che ke, divya roDa1 maMtrano satata jApa karatA anekAnA ene lIdhe enuM zuddha svarUpa jovAmAM AvatuM nathI. upAdhIo TaLI gaI che tyAre ApaNe paNa "huM zuM jema koI dI hoya ane ene kAca, kAgaLa, kapaDuM, chuM?' e praznathI gothA khAvAnI jarUra nathI. ApaNe lAkaDuM ane chevaTa leDhAnuM DhAMkaNuM DhAMkI devAmAM Ave ane sAcA javAba meLavI ApaNI divyazakti tyAre e dIve pitAne prakAza ApI zakatA nathI. pharavI jema bane tema upAdhio ochI karI roDadhIme dhIme ekeka AvaraNa dUra thAya che tyAre tene ne sAkSAta! 2, meLavo e ja ApaNI pharaja che. hatIzrI praznottarasArdhazataka anu. AcArya zrI vijaya mahesUrIzvarajI mahArAja pra9-(31) gRhastha bhAvatItha karanA, nimitte pakavAnna Adi sAdhuone ka9pe ja che. catu-brahaje azanAdi karyuM hoya tema tIrthaMkaranI pratimAnI kapabhAthe-saMvadR meda sarathanimitte cA samukha mUkavA mATe je pakavAna banAvyA hoya te na 8 hadamAM ghaefiddha di pukha sAdhuone kaheze ke nahi ? padamaDDamaddhi | - u0-(41) bhAvatIrthakarane mATe karelA anAdi bhAvArtha-zAstA eTale tIrthakara, temanA ane tIrthaMkaranI pratimAnI AgaLa caDhAvavA mATe karela nimitte dee samavasaraNanI bhUmimAM je saMvartaka For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jaina dharma prakAza ( 170 ) pavana, cepa ane puSpo viyelA Aya te sAdhuone mATe nirjala karyA nathI, jo mAbAne tyAM samA rahevuM kaMpe che te pachI pratimAne mATe to kahevuM ja zuM? pratimA te! ajIva che, tene mATe karyuM hoya enA tA niSedha thaI zake ja nahi. zakA-tI kara athavA tIrthaMkaranI pratimAne nimitte je karyuM" hAya te sAdhuone zA kAraNathI ka2e che ? pra--(32) pakidavA khAdya pudgalone pa rIte ja javuM -vadhu molavuM-uttara Apo, akhate udhADavA-mIcavI, sa Mkocavu-vistAravuM, UbhA hevuM, sva evu, vikumA eTale vRmi pa karavA-maithunAdi kriyA kare che, athavA mahi~ka hovAthI bahupuddagala grahaNa karyA vinA pazu kare che. ? samAdhAna mA mitro meM kAcA kAma karyuM. teNa kappai jaINaM // jaM puNa par3himANakarya tama dA aa banIvattA !" mAtrA jhAranA eTale tItha kara, te vimathI ane pravacanathI paNa sAdharmika nathI, kAraNa ke kiMgathI sAdharmika te kaDabAya ke snehamukharitAdhArI hAya, te liMgA A vattane nathI, tevo 5 hAthI miMgathI zArmika na kahevAya. pravacanathI zu sAdharmika te kahevAya ke je sAdhu kI, zrAvaka zrAvikArUpa sadhanI aMdara hoya "vacaLasaMkoca e vacanathI bhagavAna tenA pravakahAvAthI soMdhanI aMdara nathI paNu saMdhanA adhipati che, mATe pravacanazrI paNa sAdharmika na kahevAya tethI ja tI karane mATesa ja " hoya. te sAdhune kahyuM ja che, te pachI pratimAte mATe karyu hoya tenI zI vAta ? te teA kahyuM ja che. pratimA ajIva che, jIvane uddezIne karyu hAya te AdhAkarmI thAya. jhIva kSi DaM rUti te jIvatva pratimAne che ja nahi, te pramANe caiyavadanabhASya ane sadhAcAra TIkAmAM kahyuM che. kAMi ku-daiva bhAvika bharyuM saMsArI jIvA bAhya puchya galAne Nu karIne ja gamanAdi karavAne mATe samartha [ mAmeTa ya che, bhAjaputrone caNa karyA vinA kAM padma karI zake nahi. zrI bhagavatIsUtranA 16 zatakanA coyA dezAmAM karyuM che-- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir deveNaM bhaMte mahiDhie jAva mahe sakkhe bAhirae posAle parivAdittA pabhU Agamittae haMtA pabhU, deveNaM bhaMte mahiDhie evaM eteNaM amiLAveNaM gamittae 2 evaM bhAsitae vA vAtta vAr vinAviyA A vimA vitta vA 4 AuMTAvettae vA pasAretara bA 5 ThANaM vAjya vA nisIhiyaM vA ceyattae 6 huM civistAra vepacAratta 8 sAva evaM 7 daMtatA vamU // bhAvAthaeN-3 bhavana! matirthaMka tathA mahAmukhI phreMca khAtA putrone kahezu. karIne AvavAne mArTa samartha che . sama che, e pramANe Ane gherAvAnekuttara ApavAne-kumaila AMkha ughADavI, nimaitra-strAMba aba karavI kAcavAne-vistAravAne bhAM kayAsuvAne--besavAne-vaikriyarUpa karavAne, maithunAdi karavAne mATe khAvA pamone caNa karIne ja samaya che, di sAro jIvA bAhya putrone az karyA sivAya paNa kriyA karatA nathI A vAta siddha thAya che. pra0--(33) paramANupudgalA nitya che ke anitya ? bIju paramANumAM rahela va, rasa, gadha vigere paDayA ha'mezA svabhAvathI rahe ke A dhAra pheraphAra thAya che temaja eka paramANumAM TakA pA hAya che? kiM--badhI paramANuM nitya , pAMjathI nitya che. tethI ja pamANamAM rahelA sjida poMgA pazu keTalAka potAnI meLe nAza pAme che ane bIjA navA utpanna thAya che, jene mATe zrI bhagavatIsUtramAM kahyuM che ke-- TM paramANupumANaM bhaMte! sAsae asAsada vA, goyamA sia sAsae sia asAsae, For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir = jaina gurjara citra-kavio lekhaka : pro. hIrAlAla 2. kApaDiyA ema. e. alaMkArazAstra yAne kAvyazAstrane aMge saMskRta je kavie 'citra' alaMkArathI vibhUSita padyAtmaka bhASAmAM je grantho racAyA che temAM alaMkAranA racanA karI hoya tene mATe huM 'citra-kavi' e mukhya be varga paDAyA che. (1) zabdAlaMkAra ane prayoga karu chuM. citra-kavione temanA dharma-saMpradAyane (2) arthAlaMkAra, zabdAlaMkArane saMbaMdha zabda lakSamAM letAM be vargamAM vibhakata karAyaH (1) jaina (Sound) sAthe ane arthAlaMkArane artha-mAyanA ane (2) ajaina. jena citra-kavioe je bhASAmAM (sense) sAthe che. e baMne prakAranA alaMkAranA kRti racI hoya te pramANe athavA to emanI mAtRochAvattA upaprakAro che. e paikI 'citra' e zAbdA- bhUmi anusAra emanA upavaga pADI zakAya. prastutamAM laMkArane eka upaprakAra che. enAthI alaMkRta padyamAM gujarAtI bhASAmAM je jaina citra-kavioe kRti racI akSara evA pasaMda karAyelA hoya che ke je khaNa, che temane huM "jaina gurjara citra-kavi" tarIke nirdeza kamaLa, cakra ityAdi vividha prakAro paikI game te eka karuM chuM. AvA kavio traNa thaI gayA hoya ema AkArane janma Ape che. jaNAya che. emanAM nAma nIce mujaba che.--. vaLa Trela maMtte! ghauM Tuti ! cama! 60vA vistAra te kAna, AMkha ane nAkane aMgulanA sAsae pajjavaTThAe asAsae ityAdi. asaMkhyAtamA bhAga jeTalo kahyo che. jIbhano vistAra bhAvArtha-he bhagavaMta ! paramANu pudgala zAzvata bethI nava aMgulane ane sparza indriyane vistAra ke azAzvata ? he gautama, zAzvata paNa hoya ane zarIra pramANe che, temAM kAna, AMkha ane nAkano azAzvata paNa hoya che. he bhagavaMta! paramANu yudaMgala vistAra ekekathI a95bahupaNuM che. zA kAraNuthI zAzvata ane azAzvata kahevAya che? sarvathI thoDA pradezamAM avagAhana karanArI ke gautama ! paramANu pudgala dravArthika nayanI apekSA- akhi che, tenAthI saMkhyayaguNa pradezamAM avagAhana e zAzvata che ane paryAyArthika nayanI apekSAe karanAra kona che, ghaNA pradezamAM tenI avagAhanA azAzvata kahevAya che. keTalAka paramANanA nityapuNA- dhaTe che, kemake tenAthI saMkhyayaguNa pradezamAM thI paryAne nitya mAne che te asat che. bhagavatI avagAhana karanAra nAka che, tenAthI jIbha asaMkhyayasUtramAM rUpaSTa anitya kahela che temaja ekeka paramANumAM guNa pradezamAM avagAhana kare che tene bethI nava anaMta paryAye hoya che. A vAta zrI pannavaNusUtranA aMgulane vistAra che, tenAthI sparza indriya saMkhyayapAMcamAM vizeSa padamAM kahela che tyAMthI jANavuM. guNu pradezanI avagAhanAvALI che paNa asaMkhyayaguNA pra-(34) Idi saMbaMdhI agulanuM mApa- lAkha janana pramANa che. A pramANe pratApanA pradezanI avagAhanAvALI nahi, kAraNa ke tene utkRSTa parimANa kayuM? sUtranA paMdaramAM indriya padanA pahelA uddezAmAM kahyuM che, u0-sarva indriyo anaMta pradezanI banelI, aMgula zabdathI ahiMyA AtmAgula le. sparza aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga jeTalI jADAIvALA, indriyamAM ulledhaaMgula ane bAkInI indriyamAM asaMkhya pradezanI avagAhanAvALI kahI che ane AmAMgula jANavuM. ( cAlu ) For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jaina dharma prakAza ( 172 ) (1) rAyacaMda rA (vi.sa. 1924-1957). (ra) hAhAkAra veLA kacerI ( vi. mA', '1923-1968) (3) mahAsukhabhAi cunIlAla rAyacaMdajI 'zatAvadhAnI' hatA, emane "zrImad rAjacandra" tarIke oLakhAvAya che, emaNe sattara varSanI vaye vi. sa. 1941 mAM jetapuramAM premaprAthanA nAmanI kavitA racI hatI, e nIce pramANe cheH-- * ahita pAna parI" apArI, sadA medAnA nA divyakAro: vina ti va Ni ke vicArI. vaLI vaMdanA bhAya ke da:khahArI. vANiyAvADI viSNu jJAti, pa ela teNe rAma kiMta kAnti; dAkhavyo vatanuM, mArA mana zrI mu." AnI pAMDenI pati ('ahiMnI duHkhanArI sudhInI) "ba"no kAramAM "bIma rAja" e nAmanA pustakamAM pU. 30 mAM rajU karAyelI jevA uM, e chatra' nAmano bAra-mitrathI khazana che ema manAya che ane e hisAbe me' A kavine "kavi" aa che. dvAvAbhAi dhAgAcho dhA nATaka racyAM che. gabharuM mAnA" nAmanA khAra citrathI niti eka kitA thI hatI ema TalAka kahe che, paraMtu hajI sudhI te e kavitA maLI AvI nathI. mahAmukhabhAi cunIlAle keTalAMka pustaka che. temAM kAthanA baLa prastuta che. A pustakanI traNa hasyA anukrame . sa. 1954, vi. sa 1970 ane 6, sa. 1937 (? vi. sa. 1993)mAM racyAM 1. 'vANiyA'e kAThiyAvADanuM eka gAma che. A gAmamAM zrImALI vaNika jJAtimAM kavine janma thayA hatA. 2. A pustaka brahmacArI geAvanadAse i.sa. 1951 mAM prasiddha karyuM che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ AsA prAzita thayelI che. bIjI AvRtti (pR. 333-341, ane kacchamAM nIce mUtyunAM bAdhAra-citro saciva svarUpe rajU karamAM che?-- (1) cakra, (2) nAgo, (3) mAMMkAra-nAgapAza, (4) kumudra, (5) kamaLa, (6) cAkI, (ka) kusumamALA, (8) patAkA ane (9) cakra. A navene maLatI kavitA. A vanamAM pA che. A paikI pahelI pAMca kavitA doharA' chaMdamAM, chaThThI 'meAtIdAma'mAM, sAtamI ane AThamI dhanAkSarI' chaMdamAM ane navamI (chellI) 'dAharA' chaMdamAM che. 'coLa'thI akSata kavitA "lapatakAvyane AdhAre mAnavelI jaNAya che. kusumamALA mAne hAthI lana kavitA che. zA 1905 pahelAM avasAna pAmelA nArAyaNa meAtIlAla jAde paNa gI hatI. be kiMmatA mA. zrI jati dayALe pUrI pADI hatI. meM bhare keTalAMka nATaka ravI che. kAvyasaMtAno pahelI AvRttimAM A vRna ane cAra nAgazizuyI alaMkRta kavitA citrarUpe jovAya che. pravINasAgaramAM 5 "cAra nAziAthI visthita hindI kavitA che, jo ke emAM nAyuo mAnA ke karanAM virIta dizAmAM che, ema enu 47mu citra jotAM jaNAya che. game tema paNa A gujarAtI kavitA andiIne bhAkhArI mama lAge che. AkAra-citrathI vibhUSita gujarAtI kavitA racavAnI zarUAta vi hatA, sa. 1826188)thI thaI haya ema lAge che. emaNe zarU karelA kAne pArasI kiva khabaradAre AgaLa calAvI viSAvyuM' che ema emanI kAvyarasikA aitI jaNAya che. jenAmAM nA mahattvanuM kAryAM mahAmUkhavA sivAya anya kAie karyuM" hoya ema jovA-jAvAmAM nathI. are! samasta gujarAtI sAhityanA vicAra karIzuM tA jaTTA ke A kSetra magaDhI ktio ja kheDyu che. A sthitimAM mukta racanAonI Dhabe keTalAka baMdha rajU karavA meM prayAsa karyo che ane 1 Ane lagatI kavitA ' manahara' chaMdamAM che. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org *p3 XXXXXXXXXX dIpAlikA ane prabhu zrI mahAvIra ******** lekhaka : zAsanakAkAraka pU. munizrI sAmajI mahArAja A praznanA kAi paNa manuSya evA nahi hoya - dIvALInA thI bano hoya, chatAM dIvALI rAkhya lAbhAne heDane enuM sa MskRta svarUpe pA ochA ja jAgutA haiAya che. dIvALInuM saMskRta svarUpa rIvAlI che ane tenA dAvAonI zreNI " eveza thAya che. paNa tethI dIvALIne dIvAnI zreNI te kahavAya ja nahiM. dIvALIne divase je lAinabaMdha karavAmAM Ave che te dIvAnI zreNI tA eka khAdyacihna rUpa che. te ApaNe ekalA khAline vaLagI, ta kharekhara ApaNe sApa ane vIkAyAne meka nathI. samajyA, ema gaNAya. vicAra karavAnI jarUra che ke haMmeza vaparAtA dIpaka cAlu aMdhakArane nAza karavA mATe vaparAya che, te pachI A zreNIbaddha dIvAothI kyA adhakAranA nANAne lakSamAM karyuM haze ke A vastu vicAratAM vicakSaNa puruSa samajI zako ke-DhAika evA ajoDa udyotanA abhAvane lIdhe agara tenA astane lIdhe je udyotane yAda karavAnI nizAnI tarIke A dIpAliyA rAsa thayelI hAvI jojo. jaina sUtramAM zirAmaNuM tarIke gaNAtuM. zrI papaNA kalpasUtra ke-jenI racanA bhagavAna zrI mahAvIra mahArAja pachI 170 varSe zrutakevalI nA phaLarUpe me citrAvalI thI che. emAM cakra-baMdha, chatra-budha ane haLa--badhathI aA kRta eka patha prakAzita thayela che. e dvArA me' zramaN bhagavAne mIrasvAmI, te puruSAAnIce " pArzvanAtha ane bAlabrahmacArI neminAthanu guNAMkana karyuM. che. pahelu pagha "akhaMDa AnaMda"(va. 8, aM. 1)mAM i. sa. 1951 mAM ane trIjuM padya ahIMnA (sUratanA) "cunIlAla gAMdhI vidyAbhavana"nA "Bulletin" mAM citra svarUpe rajU karAyela che. A buleTIna"mAM zrI bhavyAtRsvAmIe karelI che, temAM dIpa zikAno spaSTa ullekha che. tenAthI prAcIna kAra paNa lekha TIpAvavA mATe nA ke anyAya cAomAM upalabdha nathI. zrI kalpasUtranA pharamAna pramANe bhagavAna mahAvIra mahArAjarUpI akhaMDa udyotakAraka kevaLajJAnI zrI jinezvara bhagavAnanA astasamayathI thayela bhAvAMdhakArane TALavAnA upalakSaNamAM ja A dIpAvalikA pravatelI che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna rAkhavu jarUrI che ke-aDhAre dezanA gaNuzanoe beMkiMgata thaIne bA dIpAliMkA pravAlethI . ane tethI ja A dIyA samagra bharanayaMtramAM vyApaka thai gai ane thAya ja, emAM kAIpaNa jAtanuM Azcaya nathI. A dIpAlikAnA bAhya svarUpa tarIke evI TIpAnI zreNIta jeTaluM vaLagavuM joe, tenA * kartA kAguNA vadhu aze zramaNubhagavAna mahAvIra mahAre dhAvAnI yAdimA nimAvasthA vakhate je se paheAra sudhI bhakita mArAe dezanA ApI hatI. ane temAM papa manA pApane jAvanArAM, paMcAvana adhyayane puNyaphaLane guAvanArAM ane prazna pUmAM jamanA nauya vyAkaraNo ka je bAra pa`dAne saMbhaLAvyAM hatAM; ane bAra padAe meM gurjara citra-viAnI kRtio te citra sahiMta ApI che.1 namAM gujarAtamAM citra-kAnpA cA mATe jaina kavione ane je jaina ke ajjaina gurjara citratrikonI noMdha levI ahIM rahI gai tuya tenAM nAma vagere upara prakAza pADavA sahRdaya sAkSAne mArI sAdara vinaMti che. 1 Ane aMgenA mArA lekhanuM nAma " Gujrati Illustrations of letter-diagrams" che, 2 saskRtamAM je citra-kAnyA racI zake tema hoya tema tema karI nA bane bhAna thaze. >v(PS )+<= For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 174). zrI jaina dharma prakAza [ Aso paNa te sAMbhaLIne je chelle halAvo akhaMDapaNe 1 nA dine " zrI manasaryA najaH' e padane lIdhe have tenuM ja anukaraNa karavAnI dareka bhavyI- be hajAra jApa ane devavaMdana sUrya udaya pahelAM mAone jarUra che. zrI gautamasvAmI bhagavAnanA kevalajJAnanA aMge karavuM ' arthAta dIpAvaline divase bhagavAnanA kAladharma joIe. dhyAna rAkhavuM ke-A dIpAlikA parva rAjA, pachI karAyelI dIvAnI pravRttimAM javA karatAM hayAtinI mahArAjA ane sAmAnya vargamAM eTaluM badhuM pracavakhate thayela akhaMDapaNe soLa praharanA bhAva ughota-lita thayeluM hatuM ane che ke jene aMge bhagavAna rI' lekhAve ane umAsvAti vAcakajIne spaSTa ema jaNAvavuM paDyuM keeTalA ja mATe zrI dIpAlikA parvane pAmIne dIvALInA dIvALInA tahevAramAM ItalAkathI jenee jIdA paDavuM zrI ratI tapAsanA, meLa nahi. ane tene mATe " zrImadbhAsya nibaM rIrca pahorano vadha dareka bhavyAtmAoe kara joIe, DhejAnu ' evA proSane agrasthAna maLyuM arthAta ane dIvALInA divase rAte "mahAvIrasvamisarvajJAca nama:' loke je divase dIvALI kare te divasa chaThThanA bIjA upavAsano hoya tevI rIte jenee paNa dIvALI e be hajAra padane jApa eTale vIza navakAravALI, karavo te zAstrasiddha che, ema dIvALI parvanI mahapAchalI rAte "mAvI svAminAya nama:' padanI tAne mATe ja jaNAvyuM che. A parvane pAmIne vIza navakAravALI. tathA te baMne vakhate devavaMdana samasta kahevANukAmI AtmAoe pitAnA AmaAdi dIvALI parvanI ArAdhanA mATe karavuM joIe. kamANuthe ethI ja A parvanuM chaThTha tapathI vidhidIvALI parva lekane anusAre karavAnI AjJA hovAthI vidhAnapUrvaka ArAdhana karavA dhyAna rAkhavuM ati te parva A vada caudaze thAya to paNa kArataka suda Avazyaka che. varSo thI je nI na ka la ma La tI na hatI te apUrva graMtha vasA zrI zatruMjaya mAhAsya ( bhASAMtara ) sau prathama ApaNI sabhAe A graMtha saM. 156 mAM prasiddha karele, keTalAka varSathI A graMthanI nakale maLatI na hatI eTale pUjya paM. zrI mahArAja zrI kanakavijayajI gaNivaryanI preraNAthI A navI AvRtti, prakAzita thaI che. tIrthAdhirAjanA samagra itihAsane AvarI letA temaja parama pUnita tIrthanA addabhuta mAhAsyane varNavatA A suvarNa sarIkhA graMthane mATe zuM varNana karavuM ? krAuna ATha pejI pRSTha Azare savApAMcase, suMdara chApakAma, pAkuM hala karlotha bAIDIMga, suMdara jekeTa, suMdara citro, mUlya mAtra rUA. 7, piTeja alaga dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara mana nAma For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina dharma prakAza : pustaka 73 muM [ saM. 2013nA kArtikathI A . vArSika anukramaNikA 1. padyavibhAga naMbara viSaya lekhaka . 1 zrI jaina dharma prakAza jayavaMtuM rahe (zrI durlabhadAsa tri. dozI) . 1 2 zrI jaina dharma prArA niraMjADha amara o (munirAjazrI bhAskaravijayajI) 2 3 nUtana varSAraMbha (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra) 3 4 zrI navakAra mahAmaMtra pada (zrI cImanalAla bhegIlAla) 4 5 zrI zatruMjayanuM prAcIna stavana (saMpA. mehanalAla giradharabhAI) 17 6 musAphira (zrI. rAjamala bhaMDArI) 18 7 zrIdavI prArthanA rAtavam (sva. paMDita harage vIMdadAsa trikamadAsa ) 19, 34, 67, 83, 98, . 115, 130, 146 8 zrI vAsupUjina stavana (munirAjazrI syakavijayajI ) 33 9 zrI vaMthalImaMDana zrI taLajina stavana (munirAjazrI bhAskaravijayajI) 43 10 zrI bhAvanagara jinamaMdira-stuti (munirAjazrI bhAskaravijayajI ) 65 11 samara kara (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 66 12 zrI zAMtinAthajina stavana (munirAjazrI rucakavijayajI) 81 13 zrI mahAvIra janma-kalyANaka (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 82 14 saMbhavanAtha jina stavana (munirAjazrI rucakavijayajI) 97 15 senAnI khANa (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 9 16 zrI sImaMdharajina stavana (munirAja zrI cakavijayajI) 113 17 zrI neminAtha jina stavana . (munizrI bhAskaravijayajI) 114 18 zrI rANakapuramaMDana zrI Adijina stavana (munirAjazrI hemacaMdravijayajI) 129 19 zrI mahAvIrajina stavana (suzIlAbahena cImanalAla jhaverI) 141 2. zrI sametazikhara vaMdana * (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra) 147 21 saMga tevo raMga ( suzIlAbahena cImanalAla jhaverI) 161 22 zrI siddhacakranuM stavana (munirAja zrI manamohanavijayajI) 162 2. gadyavibhAga 1 nUtana varSAbhinaMdana . (zrI amaracaMda kuMvarajI zAha) 5 * patramAM tatvajJAna (paM. zrI dhurandharavijayajI gaNivarya ) 7, 22, 35, 68, 116, 148 3 cAra anugasthApaka dazapUvI : lekhAMka 3thIpa (zrI mehanalAla dIpacaMda cokasI) 10, 24, 7ra 4 amRta (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 13 5 duSTane sajajana kevI rIte banAvAya? (munirAja zrI mahAprabhavijayajI) 15 For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir naMbara lekhaka 6 zrI praznottarasArdhazataka (anu AcAryazrI vijaya mahendrasUrijI mahArAja) 20, 42, 69, 92, 110, 122, 169 7) kArAgRha-vAsa (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 26 8 zrI jinadarzananI tRSA : lekhAMka 7thI9 (Da. bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetA) 29, 46, 126 9 zrI vardhamAna-mahAvIra : lekhAMka 15thI18 (sva. zrI motIcaMdabhAI giradharalAla - kApaDIyA-mauktika) 38, 84, 100, 163 pramatta ane apramattabhAva (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 44 - 11 kamanuM sarvoparIpaNuM 75 12 valabha-harIyALI ane tenuM svapajJa vivecana (zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDIyA) 77 dehamamatvamocana (munirAjazrI mahAprabhavijayajI] 80 14 prArthanA prabhu sudhI zI rIte pahoMce ? (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 86 15 addabhuta vivAda-samAM 1-2 (zrI mehalAla dIpacaMda zekasI) 89, 104 16 "tapa'gachanA cha nAma ane utpatti (zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA ) 94 17 kaDavAM phaLa che kodhanA ( zrI durlabhadAsa tribhavanadAsa dezI) 96 18 name te sahune game (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 108 19 saraLa hariyALI-vivecana sahita (zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA) 112 20 matabheda ane manabheda (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 118 21 vIra hariyALI-vivecana sahita (zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA) 124 22 jhAMjhavAnAM jaLa (zrI durlabhadAsa tribhovanadAsa dezI) 128 23 marIcInI bhUla ! (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 131 24 vRddhavAdI urphe dIrgha daza guru. (zrI mohanalAla dIpacaMda cekasI) 134 25 sanmatitarkanA sarjaka divAkarajI 26 abhuta zakti (munirAjazrI hemacaMdravijayajI) 154 27 saMtoSa e paramasukha che. (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 156 28 vAcaka yazavijayagaNi moTA ke emanA sahodara padmavijaya? (zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA) 159 29 vyavahAra-kauzalya : 315 (sva. zrI motIcaMda giradharalAla kApaDiyA-moktika) 160 30 siddhasena divAkara e ja kSapaNakara (zrI mohanalAla dIpacaMda cekasI ) 166 31 huM keNu chuM ? (zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 168 32 jaina gurjara citra-kavio (zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA ) 171 33 dIpAlikA ane prabhu mahAvIra " (munirAja zrI haMsasAgarajI ) 173 3. prakIrNa 1 zrI siddhakSetra bAlAzramane suvarNa mahotsava 2 prakIrNa 32 3 pustakanI pahoMca 48, caitra-vaizAkha TA. pi. 3, jeTha . 5. 3, azADA.pa. 3, AseTA. . 3 4 zrI jaina zvetAMbara kenpharaMsa : vasamuM adhivezana : bhASaNa sArAMza ane TharAve 138 For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Como acomcsecsbouwcomune pusta ko nI pahoM ca laillaillaillailj 6-3. dhana ane ciMtana-jAga 1, 2 ane 3. anukrame DamI AThapeja sAIjhanA pRSTha 5 72736= 68; 8+769 thI 12 64 ane 1 thI 364=868 ane R2598628) prakAzakapaMDita sukhalAlajI sanmAna samiti, gujarAta vidyAsabhA-bhadra, amadAvAda. prathama be bhAganuM mUlya rUA. cauda ane trIjA hiMdI lekhasaMgrahanA vibhAganA rU. sAta. suMdara jekeTa ane majabUta . bAIDIMga, prAptisthAnazrI muMbaI jena yuvaka saMdha, 46 47 dhanajI sTrITa-muMbaI. ka . prajJAcakSu paMDita sukhalAlajInA nAmathI koI paNa jaina ke jenetara vidvAna ajJAta nathI. ladhu vayamAM zItaLAnA upadravathI bAcakSuo naSTa thavA chatAM AMtaracakSunA vikasvarapaNAthI temaNe je jJAna-prApti karI eTaluM ja naryuM paNa te te viSayone sarvajanasulabha zailIthI rajUAta karavAnI prauDha ne vizada zailI siddhahasta karI tethI temanA avirata puraSArtha temaja jJAnapipAsAnI sauoI mukatakaMThe prazaMsA kare che. teozrInA prakAMDa pAMDityathI AkarSAI temanA sanmAna nimite eka samiti nImavAmAM AvI, jeNe bhagIratha prayatna karI lagabhaga eka lAkha rUpiyAnuM bhaMDoLa ekatra karyuM. bhAratanA uparASTrapati sara sarvapalI rAdhAkRSNanA pramukha pade sanmAna-samAraMbha muMbaI khAte yojavAmAM AvyuM ane te prasaMge paMDitajInA maulika vicAranA temaja tatvaciMtananAM je je te samaye samaye pragaTa thayA hatA te sarvane uparanA traNa vizALa velyumamAM mudrita karIne arpaNa karavAmAM AvyA. saMpAdaka maMDaLe A aMge sArI jahemata uThAvI ane TUMka samayamAM ja A graMtha sanmAna-prasaMge prasiddha karyo. nA paMDitajInI. lekhanazailI mATe vizeSa kazuM paNa na lakhatAM eTaluM ja sUcavIe chIe ke-jijJAsue e traNa graMtho sAdhata vAMcI javA. prathama be vibhAgamAM paMDitajInA gujarAtI 159 lekhano graha che. jyAre trIjA vibhAgamAM 91 hiMdI lekhane saMgrahita karavAmAM AvyA che. ekaMdare A prayAsa AvakAradAyaka ane abhinaMdanIya che. 4. samayapura-Rti-pusumAkaDhI- saMpAdaka zrIyuta agaracaMda nAhaTA temaja zrI zaMkaralAla "nAdA. krAuna sabapejI 790 pRSTha, pAkuM bAIDIMga chatAM mU96 mAtra rUA. pAMca, sAzaka ne prAptisthAne nAhaTA bradharsa. 4 jagamohanamalika lena, kalakattA 7. , abhaya jaina graMthamALAnA paMdaramA puSpa tarIke prasiddha thayelA A vizALa graMthamAM mahA pAdhyAyazrI samavasuMdaranuM saMpUrNa ne vistRta jIvanacaritra ApavAnI sAthe teozrInI'- sarva kRtiono samAveza karavAmAM Avyo che. mahepAdhyAyajInI hastalikhita pInA phoTAo ApI, kavizrInI lekhanazailI kevI ramya dvatI tenuM dRSTAMta paNa pUruM pADyuM che. bhAIzrI agaracaMda nAhaTA saMzodhana premI gRhastha tarIke sArI prasiddhi pAmelA che. saMzodhana e ja. naNe temanA jIvana-vyavahAra heAya tema navI-navI dizAmAM teono avirata prayAsa cAlu ja hoya che ane teone temanA kAryamAM sArI saphaLatA paNa sAMpaDe che. A apUrva graMthanuM saMpAdana karI teoe eka sarasa graMtha prakAzamAM mUkyo che. bhUmikA lekhaka zrI harIprAsAda dvivedI ane mahA pAdhyAyanA jIvanacaritranA lekhaka mahopAdhyAyI vinayasAgarajI mahArAje paNa amedanIya zrama laI graMthane vadhu vikbhogya banAvyuM che. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 156 I !! 5. krike mAM-(pustaka bIjuM, pravAsa ane pravacano) lekhaka tema ja pravacanakAra caMtitI hemacaMdrajI. modI petAnI vakatRtva 'chaTAthI ane muvacana thI sArI rIte janapriya thaI paDakAM che. temaNe barmA, * prAphikA, eDana, ebIsInoya, salona, mua !53, jApAnuM zAdi dazAnI mulAkAta lIdhI che ane tyAMnI mana mAM dharmanA saMskAranuM siMcana karavA sAthe jAti ane janma ApyAM che.' A pusataka be khaMDamAM che jemAM prathama khaMDamAM pravAsa-saMraro" che ane bIjA khaMDamAM daza pravacanane saMgraha ApavA maLe che, je preraNudAyaka che. phAuna meLa pejI pRddha Azare 290, saMpAdaka gulAbacaMda jaina, prakAzakaja lekiAgaccha jaina che. saMdha-goMDala. 6. jIvana-pAne--(vanavikAsa aMge mArgadarzana) vyAkhyAtA yatizrI hemacaMdrajI. prakAzaka zrI kAgaccha jaina saMgha--goMDala. phAIna seLa cha pRSTha 130 mUlya rUpio eka. A pustakamAM yatizrInA agiyAra pravacanone prasiddha karavAmAM ja che. dareka pravacana jIvananA dharmane para jAya tevuM bedhaka 7. harena hamA" dAvadhAna rahe, khaTa sunirAzrI haMsasAgarajI mahAja, prakAzaka zrI metIcaMda cpacaMda-lIyA. tithinA ane je matabheda ubhA karyo che ane tene kAraNe paryuSaNa jevA parvAdhirAja prasaMge paNa je manamAvinya prasare che te saMbadhamAM mAgIna tithi-mAnyatA keTalI sAcI che te darzAvavA saMbaMdhI 'pUjya munirAje A khetara pAnAnI TekeTamAM sArA prayAsa karyo che. 8. paMcakalyANaka pUjA ane upayogI saMgraha saMgrAhaka-pU. sAdhvIbA maMgaLazrIjI mahArAja. - eka batrIza pAnAMnA A pustakamAM paM. zrI dhuraMdharavijayajIkRta zrI Adi jina paMcakalyANuka pUjA ane 5, zrI yazovijayajIkRta zrI mahAvIra svAmI - paMcakakSANaka pUjA ane keTaleka anya saMgraha ApavA uparAMta zrI navapadajInA nava divasanI karavAnI kriyAo, snAtrayja vigerenA saMgraha karavAmAM - Ape che. khapI jIvone A upayogI pustaka che. prAptisthAna zrI dAnazALA jaina zrAvikA-upAzraya, bhAvanagara, - 9. saubhAgyavika-vATikA-A laghu pustikAmAM ekatAlIza jeTalA garabAne saMgraha karavAmAM Avyo che. pU. sAdhvIthI namazrIjInA sadupadezathI nAgapuranA mahilA maMDaLa nA pustikA prasiddha karI che. * kanyAo tathA baheno mATe A garabAnI buka sArI che. mUlyo aMDa A{A. prAptisthAna-jaina mahilA maMDaLa -nAgapura navapadArAdhana mATe ati upayogI ==siddhacakrasvarUpadarzana (sacitra) A nave divasanI kriyA-vidhi, amArasamaNA, navakAravALI, kAusagga, zrI siddhacakaeNyaMtroddhArapUjanavidhAna vigere vigato sAthe zrI siddhacakranA nave padanuM saMkSipta suddAsara svarUpa chatAM mUya mAtra ATha AnA. loHzrI jena dhamara prasAraka sabhA-bhAvanagara sAmAyikamAM bIupAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjanA sarva zreSTha graMtha viAMcavA mATe jJAnasAra-gujarAtI anuvAda sAthe avazya vAMce mUja rUpiyA 2-0-0 lakhezrI jaina dha.ma.sa.-bhAvanagara sudraka : giradharalAla kulacaMda zAha sAdhanA mudraNAlaya, dANApITha- bhAvanagara For Private And Personal Use Only