૨૭૨ 3 આ૫ જાગૃતિ. ( દુર્લભદાસ કાળીદાસ ) ર૭પ-૩૧૫-૩૪૭ ૪ આ તે પંચમ કાળનો પ્રભાવ કે શું ? (પુરૂતમ વીરચંદ) ૨૮૧ ૧ પ્રતિક્રમણ કરવા યોગ્ય કાળ સંબંધી સૂચના. (સ. ક. વિ.) ૨૮૬: આવશ્યક ક્રિયાની સાર્થકતા શી રીતે થઈ સકે ? , ૨૮૬
૮ પદ સાતમ-આામાનંદ ko!!!) કુમારપાળ રાજાના રાસનું રહસ ૧૦ પ્રશ્નોત્તર (પ્રાકાર ડાયાભાઈ મેતી ) ૧૧ મૂત્તિપૂર્જાની વૃદ્ધિ કયારથી વધારે થઇ ૧૨ પ્રશ્નો: ( લેખક-એક મુનિ.)
લ, દિપછિ શલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ ૩ થી ૬ (આવૃત્તિ ૩ જી.) આ એ જ પ્રબંધ ભાષાંતર: - ઉત્તરાધ્યયન સૂવે. મૂળ, સાથે. કથાઓ સહિત. - ર : માત્રાને અનુભવ. (આવૃત્તિ બીજી )
લાઇફ મેમ્બરે • કરી: નાદાસ મુળચંદ. વાંસનગર–હાલ મુંબઈ.
, દેવીદાસ કાનજીભાઇ. માંગરોલ–હાલ મુંબઈ ક. તારાચંદ રતજી. ભાવનગર. ( પેલાવર્ગમાંથી ): મદદ દામજી, જૈન સ્ત્રના અધિપતિ–ભાવનગર. * ' ર. #ાઈચંદ વીડલદાજે, વરતેજ-હાલ કુલકા. વાર્ષિક મેમ્બર.
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય. ટાં સારાભાઈ મગનભાઈ દીલોન કેલર શીપ ફંડ. આ ફંડમાંથી જેને છે . ર અતિ પૂજક સ્ત્રી કે પુરુષ વિદ્યાર્થીને (૧) હાઇસ્કુલમાં (૨) ટ્રેઈનિંગ - કલ કે કોલેજમાં અભ્યાસ: અા (૩) મિડવાઈફ કે નર્સ થવા માટે ( દિવાળી જ્ઞાન લેવા માટે (૫) કળા શિલ્ય, ચિત્રકળા, ફાફી, ઈજ
સાવિ દે વંદના અર્હોયે ઢા અરૂણાદયે હૈ! વદના પ્રતિસમય ઢાળે લંદના, કીજ નિક ંદના મમ વંદના હૈા વંદના.ઝ ગત ભાવી ચાવીશી અને આ વ માને વંદના, શ્રી સીમંધર સ્વામી આદિ વિમાનને વંદના; મરૂદેવી ત્રિશલાદેવી આદિ માત ચરણે વંદના, નૃપ નાભિરાય સિદ્ધાર્થ આદિ તાત ચરણે વંદના. ચેન્નીશ અતિય યુકત શ્રી અરિહંતજીને વંદના, સામાન્ય જનવર કૈવલી ગણને અમારી વંદના: સાદિ અનંત સ્થિતિ-પ્રભુ શ્રી સિદ્રજીને વંદના, દર પ્રકાર મદુ છે કે ખર વંદના. પુડીમ રબાવી ગતતાદે ગળધરાને મંદના, ઉત્પાદ ધ્રુવ વ્યય દ્વાદશાંગીમાં ગુંચે ગુરૂ વંદના; હેમ વીર વ્હાલ વીર લાવી દૃઢ એ ઝંખના,
ઉપર મતાન્યા શિવાયના ૪૭ લેખે! જુદા જુદા લેખકેાના લખેલા આવેલ છે. તેમાં ૩લેખ માક્તિક ( મેાતીચંદ્ર ગીરધરલાલ કાપડીઆ--સેાલીસીટર ) ના છે. એ વિચારણા ને અવલેાકનના મથાળા નીચે અને એક જૈન સાહિત્ય સેવાના મથાળાવાળે છે. આ લેખે ખાસ વાંચવા લાયક અને વિચારવા લાયક-મનનીય છે. ૬ લેખ જયંતીલાલ છખીલદાસના છે, ૩ મેહનલાલ ડી. ચાકસીના છે, ૩ અમૃતલાલ છેટાલાલના છે, ૨ મુનેિ. ચમરે'દ્રવિજયના છે, ૨ પરભુદાસ પારેખના છે, ર રાજપાળ મગનલાલના છે, ચીમનલાલ દલસુખ શાહને નવે. શરૂ કરેલા તત્ત્વા વાર્તા રૂપે-એ લેખ એ અંકમાં આવેલ છે, અને બાકીના ૨૪ લેખ જુદા જુદા લેખકાના છે, તેમાં નવજીવન ને સારાષ્ટ્રમાંથી લીધેલા એ લેખે છે, રા. કાલેલકરને લખેલ એક લેખ છે. ચાર પાંચ લેખ મુનિના લખેલ છે અને બીજા જૈન એના લખેલા નાના મેટા લેખે છે. એ સર્વ લેખકે ના ~'ત: કરણથી આભાર માનવામાં આવે છે, અને પ્રસ્તુત ( નવા શરૂ થતા) વર્ષમાં પણ એજ પ્રમાણે ઉત્સાહપૂર્વક સારા લેખ મોકલી આલારી કરશે
૮ ફળ પૂજા-ઉત્તમ પ્રકારના શ્રીફળ આમ્રફળાદિક સરસ ફળ પ્રભુ" પાસે ઠેકી પરમ: - પ્રભુની પાસે અનાદિ સંસાર પરિભ્રમણના દુઃખમાંથી રાધા મુકત થવા અને અનંત જ્ઞાનાદિ આત્માની અચળ અખંડ અવિનાશી સંપ વવારૂપ મોક્ષ ફ આપવા પ્રાર્થના કરવી ઘટે છે. આ પ્રમાણે -
જ્યાં સુધી લેભ-તૃષ્ણા ને માયા–મમતાને તું સેવે છે–આદરે છે--પિ છે ત્યાં સુધી એ મિથ્યા-વિપરીત આચરણ તને દુઃખદાયક નિવડવાનું જ. જો ખરું સુખ મેળવવા ઈચ્છા જ હોય તો તેવા દરેક પ્રસંગથી જે કંઈ અનુભવ મળે તે ઉપરથી ધડો લહી દુ: ખદાયક વિપરીત ભાવ તજી દે. ૩.
: :
પ્રશ્ન: –પ્રતિકમણ વિગેરે ક્રિયા કરવાના શું સુત્રોના પદ, વર્ણ, પા, ધાસોશ્વાસ વિગેરે મુકરર કરેલા છે તેમાં કોઈ ખાસ કારણ છે? શું - હિરક મરૂપ છે ?
લા છે. શિખરજીન બંધ વાસાહેબ ગાયબદ્રીદાસજી બહાદુરના: !! રામકુમારસિંહજી વિગેરે કાર્ય ને ન્યવાદ ઘટે છે.
વાડ બીએ કિવા રિપોર્ટ - 19૭ના શાડ શુદિ ૧ થી ર. ૧૯૭૯ના અશાડ શુદિપ સુધી પિતાની અંદર અનેક બાબતો રામાવી છે. એવીએશનના તાબાના તમામ ': ઉપજ ખર્ચને હિસાબ આપે છે. પ્રારંભમાં કાંકરોળીમાં થયેલા અત્યાચાર . જે મુસલમાની વાતને યાદ કરાવે છે તે સંબંધી’ હકીકત આપેલી છે. પાછળના ભામાં સદગુણી બંધુ મગનલાલ પુંજાવતના થયેલા અભાવ સંબધી હકીકત આપી છે. બધુને માટે અમને પણ બહુમાન છે. અમે પણ તેમને આત્માને શાંતિ
: છીએ. આ રીપેટના પ્રકાશક તે ખાતાના સેક્રેટરી મદનસિંહજી કોઠારી તે જ રનિવાસી છે. અમે એ ખાતાની ઉન્નતિ ઈચ્છીએ છીએ.
૩ . ન ર્મર ચિત્ર-અનુવાદ યુ. આ બુક જે પત્રકારે શિક તરીકે આપેલી છે. તેમાં નવમરણને પધબંધ અનુ: દલજી ગુડ સિંહ મહેત વાનિવાસીને કરેલે દાખલ કરેલ છે. ગુજરાતી ' પણ પેલા છે. પ્રારંભમાં વેદ ભાવપ્રેમચંદ ત્રિભુવનદાસનો ફોટો છે ઓ . કાર મંદિરમાં જુદા જુદા છે ફોટા આપેલા છે. તે પાર્શ્વનાથજીનાજ છે. તે એક ઉમે છે. એક લાલ છે. તિજયપત્તને અંગે સર્વતોભદ્ર યંત્ર બે શિકારના આપ્યા છે. અને ૧૭૦ પ્રભુનો લાલ ફોટો આપે છે. બુક ઘણી ઉપધાણી બનાવી છે. પરંતુ કિંમત રૂ. ૨) રાખી છે તે વિશેષ છે. કિંમત વકાર હોવાથી તેનો પૂરતો લાભ લેતો નથી. ગ્રાહકોને ભેટ તરીકે આ બુકને લાશ મળે છે તે બહુ યેગ્ય થયેલું છે.
૬ માં બ્રિતિ લવપ્રપા કથા ભાષાંતર–વિભાગ ૨ જે. ૬. વિ િશલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ છ–૮–૯ (આવૃત્તિ ત્રીજી.) જ ઈશાન દેશના. પ્રાકૃત. સંસ્કૃત છાયા સાથે.: તરિક્ષાના રાસનું રહસ્ય. | જૈન ધર્મ પ્રકાશમાંથી) પર શી પિ િશલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ ૩ થી ૬. (આવૃત્તિ ૩ જી.)
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શ્રી મુનિસુદર સતિश्री अध्यात्म कल्पद्रुमः આવૃત્તિ રજી. અધ્યાત્મ શબદ પર ટિ, સૂરિ મહારાજનું ચરિત્ર અને સંવ , સેળ અધિકાર પર વિવેચન કર્તા-ભતીચંદ ગીરધરલાલ કાપડ-વાર: ચા એ અમારા તરફથી ફરવાર મુંબઈ નિર્ણયસાગર પ્રેમ ડા , કિમત. 2-8-0 શ્રી જન ધર્મ પ્રસારક સભા–જાવક શ્રી ઉપદેશ પ્રસાદ ગ્રંથ. મૂળ. ભાગ 4 છે. સ્થંભ 19ii રકમ કિંમત ત્રણ રૂપીઆ આ ભાગ હાલમાં બહાર પડ્યો છે. એમાં એ ગ્રંથ પૂર્ણ થયે છે. એની અંદર સહાય બીલકુલ મળેલી નથી, છતાં અનેક સંસ્થાઓને તેમજ મુનિ મહારાજને અને અધવીજીને ભેટ અપાયેલ છે, જે મગાવે તે સર્વને ભેટ આપવાના સંબંધો અમે નિરૂપાયે છીએ. લાઈફ મેમ્બરનો કિંમતમાં એક રૂપ એ છે લેવામાં આવે છે. પિસ્ટેજ આઠ આના લાગે છે. બહુજ ઉપયોગી છે. શ્રી ત્રિષષ્ટિ શલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાવાંતર દશે પર્વ મળી શકે છે. દરેક જૈન બંધુએ અવશ્ય રાખવા લાયક છે. વિહાગ લે. પર્વ 1-2. શ્રી કૃષભદેવ-અજિતનાથ ચરિત્ર. ૩-૪વિભાગ 2 જે. પર્વ 3 થી 6 શ્રી સંભવનાથજીથી મુનિસુવ્રત સ્વામી - સુધીના ચરિત્ર. 2-4- વિભાગ 3 છે. પર્વ છ–૮–૯. જૈન રામાયણ અને 21-22-23 મા પ્રભુના ચરિત્ર. 4-8-0 વિભાગ 4 છે. પર્વ 10 મું. શ્રી મહાવીર સ્વામી ચરિત્ર. 2-8-0 ચાર વિભાગ સાથે મંગાવનાર પાસેથી રૂા, 11) લેવામાં આશે, પરિશિષ્ટ પર્વ ભાષાંતર, પણ આના સંબંધવાળું જ છે, તેમાં શ્રી જ બૂસ્વામીનું ચરિત્ર 19 કથાઓ સાથે અને બીજા આચાર્યોનાં ચરિત્રો છે. 1-8-0 ચિત્ર માસની વધઘટ ને જન પર્વ. દિ 1 શનીવાર, તા. 5 મી માર્ચ સને 1924. સં. 1980 વદિ દ ને ક્ષય. શુદિ 7 શુક્રવાર–એની બેઠી. શુદિ 5 બુધ-રેહિ. શુદિ 15 શની–એની સંપૂર્ણ, : - 2 ગુરૂ-મહાવીર જયંતી (જન્મ) સિદ્ધાચળ યાત્રા. ચૈત્રી પુના. 6.' '= : For Private And Personal Use Only

Page #1

આ વાયર, बहुविध
श्री
પાપથી દૂરના એ
મામાના
પુરો મ
s
मा अव पडिह
em on:------
સંવત ૧૯૯૦ ના ચૈત્ર માસથી સાંવત ૧૯૮૩ ના ફાગણ સુધી ક ૧૯
15 are any
वार्षिक अनुक्रमणिका.
I> h&>
ખક તે
34 ૨
ના
૧ દેખજીરૂ વગેર નિધની જયંતી ૩ કુ. કલેશ નાટક ૪ જૈન ધમ પ્રકાશને પ્રેમ પુજળી. ( બિ 1 વીકાની ( કા આમ પ્રકાશનો વર્ષગાંઠ (
મેળાઇ ન (apinate aquel" } ભાઈાલ સુ
ન ઉપદેશ લાલ પયદ ધદાયક લ ણ્ યુનલ સ
તો અલ્બારિયા અને પહેરાવા એ કેર વતાવ્ય
{ - મહામની અમૂલ્ય ચાવી .. ! ૧ બાર ગો ભઈલાલ સુંદ૨ )
૧૨ ૫૫ ઉપર ાટ ( ચુનીલાલ ભાગ્યચ ં ૧૩ એ શુ એક ગમાર. ( ડાયાલાલ મલુકચ’ઢ ) ૧૪ સપ્ન શરીર વીરલા, ( ણુલાલ કસ્તુરચંદ ) ૬ હિતા

Page #2

૯ હિતશિક્ષા ( એ પદ્ય )
હક અટ્ટ
સન્મારિત્ર, ( ભીખાભાઈ છગનલાલ પદેશક ધૈયા. ( જી પત્રપરી કડવી ( મણિલાલ
લઘુ
ખુશ
“હું શેર કરી ચવાની છે. ( મુનિ કહવજય ) પડક પદ્ય નદલાલ વનેચ'દ ] એ . ( હીઃ રાજી ને ઉપદેશ. ( જીવનલાલ ઉપદેશ ૪. ( ભાઇલાલ ગુ
૫૫ )
એ વિજય વિદ્યુત પદ્મ ( કાઇ કેતુ નથી થયેલી. ) રમ હરામ્ય વચન ( મેઘજી વેલજી )
૨૨ કુદરતના ખેલ. ( પુરૂષોત્તમ વીરચંદ ) વનેચંદ )
ઉપદેશ દેહરા, (નંદલાલ
હિત પદેશક પથ. ( વીરચંદ પુખ્તલાલ )
23
“તં કઈ આજ કે કાલ. ( પુરૂત્તમ વીરચંદ ) ૩૧ પ્રસ્તાવિક પદ્યા. ( નંદલાલ વનેચંદ ) ૩૨, વિચાર ન કરવા વિષે. અમીચંદ કરશનજી ) ( ૩૩ કાળને ભરૂસે ન રહેવા વિષે ( નંદલાલ વનેચંદ ) ૪ સાચું શરણું. ( મેઘજી વેલજી ) ૪૫ કીમતને સૂચના. ( મણિલાલ કસ્તુરચંદ ) # નવ નિરાંત. ( મેાતીલાલ નામ ) ફળ મળી જે લક્ષ્મી તેથી શું? ( મણિલાલ કુદ ૯ પૃરી પરવારની પ્રીતિ. (મેઘજી વેલજી )
રંતુ શાક ચારણ. ( સુંદરલાલ ડાયાભાઈ ) ૩. સાથે સુખ, ( મેડીલાલ નગ૨૬ ) કે સમસ્તુને તણી. એ પત્ર (મણિલાલ કસ્તુરચંદ ) અને ઉપદેશ. ( જીવનલાલ રાદ ગ કર્યાં. (તીલાલ ખત્તમ ર ધાર્મિક લેખ
હૈ પ્રભુની અષ્ટપ્રકારી પૂજા કેવા હેતુથી કરવી ? ( સ. ક. વિ. શ્રી આનંદઘનર્જી કૃત પદમાંથી ૫૬ ૮૨ મુ, વ્યાખ્યા સા પદ સાતમાં હેમની સાખી.
'
૩૨
443
૧૮
૧
ܪ
૨૦
૨૯.
૨૯૪
૨૯
૨૯
3
૪
૬૫
૨૨૩
જે
૨૬
૨૨૬
સ્પર્
૨૫૭
૨૫
૨૫૯
3
”,
૫
૩
૩૨૩
૧૧
૧,૨

Page #3

વિનુ માંકા
૪
શ્રી માનદઘનજી કૃત પદ ૮૦ સું. વ્યાખ્યા સાથે (સ. કે. - ૧૪ ૫ કુમારપાળ રાńના રસનું રહસ્ય. (તંત્રી ૧૪-૧૨-૧૯૮૦૨૬૭૨૩૮-૪૦ દ પ્રક્ષાત્તર. (પ્રશ્નકાળ છે તે) ૧૯-૯-૬૨૮-૧૧-૧૯૨-૨૫ છ મૂર્તિપૂદ્ધની વૃદ્ધિ કયારથી વધારે થઇ ત્રી )
૮ ને!, ( લેખક એક યુનિ. ) હું માનાષ્ટકનું ભાષાંતર ૧૭ વિદ્યાષ્ટકનું ભાષાંતર.
1ી માંસભેજન અવશ્ય છાંડવા ોગ્ય છે, ૧૨ ૨ પ્રકારના ધર્મને રમુજી ૧૩ પ્રથમ અકમાં આવેલ પ્રજાના ઉત્તર
ગાઢ
27
( 25 %. G. )
33
હું સુ વિજય ) (તત્રી) ( સ, ક. વિ. ) ( મેા. દ. દેશાઇ )
૨૧ તપચિંતવનને કાર્યાત્સ
( ત'ત્રી )
૨૨ પ્રનેત્તર ( જીવનલાલ ાયચંદ ) ૨૩ ચાર્તુમાસ રહેલા સુપ્તિ માટે યોગ્ય સૂચન. ( સ કે. જે. ૨૪ શ્રી ચિદાનઃ કૃત ૧૮ મા અષ્ટકનું ભાષાંતર. ૧૯ મા અષ્ટકનું ભાષાંતર
"2
૨૫
” માં કંતુ હા તર
૧૪
,,
૧૫ તપાગચ્છ ગુર્વાવળી સઝાય, ૧૬ વૈરાગ્યની ચાવીએ.
૧૭ જ્ઞાનીઓના સુત્ર વચનેાના માળા. ૧૮ જૈન સાહિત્ય સેવા.
૧૯ પ્રશ્નોત્તર ( પ્રાચીન પત્રપુરથી )
૨૦ તત્વા નું રહસ્ય- વાર્તારૂપે ( ચમનલાલ દ. શાહ ) ૮૬-૧૬૩૭૮૨૦૬
૨૩૨-૨૪૫૧-૩૮
૩૦ પરિગ્રહ મૂર્છા ત્યાગાષ્ટક ભાષાંતર.
૩૧ પર્યુષણ પર્વનું આરાધન કરનાર માટે
૩૨ નવપઙ નમસ્કાર કાચૈા સાથે ૩૩ નવપદ સ્વરૂપ ગર્ભિત કાવ્ય, સા. ૩૪ ચઢતા અકે શ્રાવકોગ્ય સમ
( રાજપાળ મગનલાલ ) (ચુનીલાલ સૈાભાગ્યચ’૬) ૧૧-૮૯-૧૨
( મેક્સિક )
એધવચા
*
P
*
""
27
( સ. *, વિ ) [ રસ, ૩.
ધુ
'
૫૭
પ
૧૧-૨૪૧-૨૭૪-૩૦૮
વિ)
17 ,,
૨
31
૨
રદ પ્રશ્નનાત્તર ( હરિલાલ નાગરદાસ
- જીવનસુધારણા દાવાથીજ પશુ સફળ લેખાય. સ. ૭. વિ. ] ૧૮ ૨૯ પર્યુષણ પવ પ્રાગે ચાદ રાખવા લાયક બાધવા.
૧૯૯૦
..
૧૯૧
ទូទ
Co
૩
૧૫૪
૧૫
G
KAL
બજે
માં છે.

Page #4

૨૫૦
૨૮૭
૩૮૩
વાર્ષિક અનુક્રમણિકા. ઉપ હાલમાં શરૂ થયેલી નવીન પદ્ધતિ. કર દેવનેક પ્રતિક્રમણનો નિર્ણિત સમય. ક૭ ગાચાર પત્તાની ટીકાનુસારે વ્યાખ્યા. (સ. ક. વિ. ) ર૬૧૨૩૭ ૩૩૦ - પ્રનત્તર. (પ્રેમચંદ રામજી)
૨૭૨ 3 આ૫ જાગૃતિ. ( દુર્લભદાસ કાળીદાસ ) ર૭પ-૩૧૫-૩૪૭ ૪ આ તે પંચમ કાળનો પ્રભાવ કે શું ? (પુરૂતમ વીરચંદ) ૨૮૧ ૧ પ્રતિક્રમણ કરવા યોગ્ય કાળ સંબંધી સૂચના. (સ. ક. વિ.) ૨૮૬ : આવશ્યક ક્રિયાની સાર્થકતા શી રીતે થઈ સકે ? , ૨૮૬
ગોલવાડ પંચતીર્થી પાસે સોમેશ્વર તીર્થ. (મુ. સુમતિવિજયજી.) "જ પ્રકાર. (હીરાલાલ જે. શાહ. )
૩૦૩ tપ પનોત્તર. ( ઉત્તરદાતા પ. દાનવિજયજી ) પ્રનેત્તર. ( એક મુનિ ).
૩૪૩ ૭ પ્રનેત્તર ( નગીનદાસ પુનમચંદ પારીસ )
૩૪૪ ૮ શ્રાવકોગ્ય વ્યવહારૂ શિક્ષા.
( સ. ક. વિ. ) ३६१ ૯ મેહ મહિમા. (નંદલાલ વનેચંદ ) 32 ને ત્તર, ( પુરૂષોત્તમ વીરચંદ ).
૩૭૩ અશાન કાંઈક આર.
૩૭૮ શુદ્ધ દેવગુરૂની ઉપાસના કરનારને રચના. ( સ. ક. વિ.) ૩૯૮ ૩ ભવ (સંસાર) ઉગાષ્ટકનું ભાષાંતર.
૩૯૯ i૪ લાકસંજ્ઞા ત્યાગઇકનું ભાષાંતર. ૫ શાયાષ્ટકનું ભાષાંતર.
૪૦૦ દિ પરદેશી રાજા. ( નંદલાલ વનેચંદ )
-૪ ૦૮ " ( પેટા લેખે જુદા ગણતાં કુલ લેખ ૮૧) - ૩ નિતિક ને સામાન્ય ઉદેશાત્મક લેખે. ૧ જૈન યુવકોને ઉદ્દેશીને ઉપદેશ. (સ. ક. વિ.),
૭૮ સુંદર બાળ વચનામૃત. (ભાઈલાલ સુંદર) ૮૮-૧૨૭-૧૭૫-૨૪-૩૫૩ 3 નાની ભુલનું મોટું પરિણામ. (નંદલાલ લલુભાઈ) ૯૩-૧૬૭ ' ખરી શોભા શેમાં રહેલી છે ? (સ. ક. વિ. ) ૧૧૫ e સજજનતા શી રીતે સાંપડે ?
૧૧૫ ૬ આ તે કેવી કઠેરતા ને પાપપરાય ?
૧૧૬ ૭ સાર વચનો. ૬ અમન કરવા ગ્ય ન કેણુ લેખાય છે
૧૧૭
૩૯૯

Page #5

૯ હિં‘મત ધરે. ૧૦ સજ્જન દુર્જન વિષે ૧૧ સપ- એકયતા. ૧૨ સુબાઇ મણિમાળા,
૧૩ દુઃખરહસ્ય.
વાર્ષિક અનુક્રમણિકા,
( પી. એન.` શાહ ) દુહાનેા તાપ.
૧ વ.
( નોંદલાલ વનેચંદ દફતરી ) ( મણિલાલ કસ્તુરચંદ ) ( ઉત્તમચંદ લલ્લુભાઈ) ( નંદલાલ વનેચંદ )
૧૪ દયા.
૧૫ જિનશાસનને અંગે અંતઃકરણના ઉદ્ગારેશ. ( પેઃપટલાલ માહનભાઇ)૨૮૪
૧ સત્સંગ,
( નંદલાલ વનેચ'દ )
૧૭ આપણું કર્તવ્ય શું ? ( પેપટલાલ માહનભાઈ )
( અમીચંદ કરશનજી )
૧૮ મૃત્યુ. ૧૯ સભાના એક હિતેચ્છુ ૨૦ સારાં વચના
( મા. દ. દેશાઇ)ની ખાસ સૂચનાએ, ( કેશવકાંત દસાડીઆ )
પેટા લેખ ખુદા ગણતાં કુલ લેખ ( ૨૫ ) ૪ પ્રાણ લેખે.
૩ જૈન યુવક પરિષને સૂચના. ( સ. ક. વિ. ) ૪ ભેદભાવ મટાડી સુસ’પથી રહેતાં શીખવુ· જોઇએ. ૫ એક મુનિરાજે કરેલી ખાસ સુચનાઓ. ૬ વિચાર પુરણું. ( વીરચંદ પુજમલ) ૭ જૈન ખંધુઓને નમ્ર વિનંતિ. (અમીચંદ કરશનજી )
૧ નવું .
૨ પુસ્તક અને રિપોર્ટની પહેાંચ ૩૨-૭૪-અંક-૪-૫ મુખપૃષ્ઠ-૧૦૮-૧૪૧
૧૮૧-૨૧૯-૨૨૨-૨૫૨-૨૫૪૦૨૮૮૨૯૦-૩૨૩૩૨૫-૩૫૭-૩૫૮-૩૯૨
27
પેટા લેખ ખુદા ગણતાં કુલ લેખ ( ૨૪ )
૫ વર્તમાન સમાચારને લગતા લેખા.
૧૩૦
૧૪૦
૧૭૩
૨૧૦
૨૪૩
૬૪૬
સમાચાર
મૈં
માં જૈન ખેડીંગના મેળાવડા,
૩ સાતી સાહિત્ય પરિષમાં જૈન વિભાગ,
૪ છાણી સમાચાર.
૫ એક સભાસદ હુરજીવન પુરૂષોતમનું ખેદકારક મૃત્યુ. હું શ્રી તાલધ્વજગિરિ ઉપર પ્રતિષ્ટા મહેાત્સવ.
છ જૈન સાહિત્ય પરિષમાં થયેલા ઠરાવા,
૩૫૪
૩૭૬
૩૯૦
૪૦૬
૪૧૧
૩૦-૧૦૭-૨૯૦-૩પ૯-૪૨૫
૩૬
૩૮
૪૦
૧૭૨
૨૦૮
દર
પ
૯૮
૧૩

Page #6

ગાયક અનુક્રમણિક
૯. યુલક ષિના હેવાલ ને હરાવા.
.
શિએસન એફ ઇડિયાને! ચાલો પ્રયાસ. ખત વિદ્યાર્થીમાં સારી સામતનુ સારૂ પરિણામ નેધાજી ચારિત્રવિજયજીની જયતિ, અને ધમાં પ્રસારક સભાના નવા મકાનનું વાતુ. પ. શ્રી વીરવિજયનો સ્વર્ગવાસ. સત્યેન દારક મૃત્યુની નોંધ (શે મે'તીલાલ મુળ અને શાંતિલાલ પુોત્તમદાસ )
ગાળો 7
૧૪૩
અક ૮ મુખપૃષ્ટ
૩૨૨
૩
નર
થી શુશુવિજયજીના સ્વર્ગવાસ
૩૯૩
૩૯૪
લવ કે દ્વેતાંબર કેન્સ મેલાવાને ડરાવ ક દુદાયક સમાચાર. ( દેવાસ સ્ટેટમાં તમામ હિંસા અધ ) ' ૩૯૬ ૨ ટી જૈન ધર્મ પ્રસારક સભાનુ' નવું મકાન બધાતાં તે ખેલવા સખ’ધી મેળાવડાને હેવાલ. . ૪૧૬
અંક ૯ મુખપૃષ્ઠ
૩૫૬
૨૧૪
૮. કોઇ પ્રાણી રક્ષક ષિનું અધિવેશન ૪ શુ’, ભાવનગર, અંક ૧૧ મુખપૃષ્ટ કે આને આપે (મહાત્માનાં વાકય) અક ૧૨ સુખદે
જો
પટા લેખે જુદા ગણુતાં કુલ લેખ ( ૨૪ )
ગાય
ને
ફક્ત એક
મણકામાં ાક ૨જા ના પૃષ્ટ ૭૪
બે લેખ ક યા પાંચમાં પના ટાકટલમાં આપેલ રિપોર્ટની ગામાં શ્રીવીરવિજય સૂરિના ધૃત્યુની નોંધ લખાયેલ નથી તેકુલ સંખ્યા બહુભાઇ મારે એકના અને આમાં આપેલા પાંચે વિભાગના પેટા ભાગના લગ્ન ગીત કુલ લેખે ૧૯૭ થાય છે.
નવા રેશમ ક ણીમાં રૃ ૧૦, સ્મુક ત્રીજામાં ૪, એક જ થામાં ૮, માં છે આ છ ામાં ૨, અંક ભામાં ૪, ક સામાં ર્ અને માં કુલ ૪ વૃદ્ધ વધારે આપ્યા છે. પુષ્ટ ૧-૨ લખાયા મોડી કુલ ૮ ૩૮૪ના ૨૨ મા છે.
Youtobe t

Page #7

પુસ્તક
શ્રી. જૈન ધર્મ પ્રકાશ
06
કર .
REGISTERED No. B. 15.
0000000
अनुक्रमणिका.
૧ દેવગુરૂ વિગેરેને વહુના ( ભાઈ છગનલાલ ) ૨ દુનીયાની અજાયબી.
૩ કુસંપ લેશ વજ્ર નાષ્ટક (ભાઈલાલ ૪ નવુ વર્ષી.
નગીનદાસ ગટાભાઈ ) સુંદરજી )
પ પ્રભુની અદધકારી પૂળ વાત
આ આનંદઘનજી કૃત પદોમાં
9
કરવી
આ મ
પુત્ર ૮૦
૮ પદ સાતમ-આામાનંદ ko!!!) કુમારપાળ રાજાના રાસનું રહસ ૧૦ પ્રશ્નોત્તર (પ્રાકાર ડાયાભાઈ મેતી ) ૧૧ મૂત્તિપૂર્જાની વૃદ્ધિ કયારથી વધારે થઇ ૧૨ પ્રશ્નો : ( લેખક-એક મુનિ.)
૧૩ જેધમ પ્રકાશને પ્રેમ પુષ્પાંજલી વર્તમાન સમાચાર ૧૫ પુસ્તકા ને રીપાર્ટીની પહાંચ.
૧૪
સવત ૧૮
ર
(સ. ૩. ૧.) ૯
ખ્ય સાથે
૩
૧૨
૨
૩૦
૩૨
પ્રગટ કર્યાં
વાર્ષિક મૂલ્ય શ હૈ-~-~~ શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભા.
પેાજા
ભાભર
-- ભાવનગર- શારદા વૈજયં એક વાર તો લભાઇએ !

Page #8

अमाई पुस्तकप्रसिद्धि खातुं.
ક ૧ ૬ છપા દે, છે પતિ ભવપંચા કથા ભાષાંતર–વિાગ ૨ જે.
ડી િશલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ ૭-૮-૯ (આવૃત્તિ ત્રીજી) - ' માન દેશના. પ્રાકૃત. સંસ્કૃત છાયા સાથે. - તશિક્ષાને રાસનું રહસ્ય. (જૈનધર્મપ્રકાશમાંથી)
લ, દિપછિ શલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ ૩ થી ૬ (આવૃત્તિ ૩ જી.) આ એ જ પ્રબંધ ભાષાંતર : - ઉત્તરાધ્યયન સૂવે. મૂળ, સાથે. કથાઓ સહિત. - ર : માત્રાને અનુભવ. (આવૃત્તિ બીજી )
૨. તૈયાર થાય છે. ૪ ની ચિરાચાર્ય ચરિત્ર કી ટકકર ણ પુપમાળા. વિભાગ ૩ – ( નાના નાના પ્રકરણ-સાથે) ર દિશાના તીર્થોની તી માળા. (શા) સભામાં નવા દાખલ થયેલા મેમ્બર,
લાઇફ મેમ્બરે • કરી :નાદાસ મુળચંદ. વાંસનગર–હાલ મુંબઈ.
, દેવીદાસ કાનજીભાઇ. માંગરોલ–હાલ મુંબઈ ક. તારાચંદ રતજી. ભાવનગર. ( પેલાવર્ગમાંથી ) : મદદ દામજી, જૈન સ્ત્રના અધિપતિ–ભાવનગર. * ' ર. #ાઈચંદ વીડલદાજે, વરતેજ-હાલ કુલકા. વાર્ષિક મેમ્બર.
જાહેર ખબર.
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય. ટાં સારાભાઈ મગનભાઈ દીલોન કેલર શીપ ફંડ. આ ફંડમાંથી જેને છે . ર અતિ પૂજક સ્ત્રી કે પુરુષ વિદ્યાર્થીને (૧) હાઇસ્કુલમાં (૨) ટ્રેઈનિંગ - કલ કે કોલેજમાં અભ્યાસ : અા (૩) મિડવાઈફ કે નર્સ થવા માટે ( દિવાળી જ્ઞાન લેવા માટે (૫) કળા શિલ્ય, ચિત્રકળા, ફાફી, ઈજ
વાળી આદિનું કામ શિખવા માટે () દેશી વિઘકની શાળા કે નેશ2 ડેકલ કોલેજમાં અભ્યાસ કરવા માટે, તેમજ રાષ્ટ્રિય શિક્ષણ માટે જપર પુરી આર્થિક સહાય લેનરૂપે આપવામાં આવશે. સહાય લેવા ઈચછનારે - પજ નીચેને શિરનામથી મંગાવી લેવું અને તે ભરી મોકલવું. વિશેષ - જિગ્ન પુછાવવાથી તે રાવનો ખુલાસે મળી શકશે.
મિતીદ ગિરધરલાલ કાપડીઆ.
સે ટરી

Page #9

પુસ્તક ૪ મું ]
શ્રી जैन धर्म प्रकाश.
जं कल्ले काय, तं अचिय करेहु तुरमाणा । बहुवहु मुहुत्तो, मा अवरहं पडिकेह ॥ १ ॥ “જે કાલે ફરવું હેાય ( શુભ કાય`) તે આજેજ અને તે પણ ઉતાવળે કર, કારણકે એક મુત્તુ (બે ઘડી) પણ ઘણા વિઘ્નવાળુ હોય છે, માટે બપોર સુધી પણ ખમીશ નહીં” ( વિલંબ કરીશ નહીં. )
* [
ચૈત્ર સવત ૧૯૮૦, વી૨ સવત ૨૮૫,
देव गुरु विगरेने वंदना.
(લેખક-શા. ભીખાભાઇ છગનલાલ) હરિગીત.
['કલે.
આદિ અત્યંત સભવ અભિનંદન શ્રી સુમતિનાથના, પદ્મપ્રભુ સુપાર્શ્વ ચંદ્ર, સુવિધિ શીતલનાથના; શ્રેયાંસ વાસુપૂજ્ય. વિનલ અનત ધર્મણુિંદના, તીશ ચી ઉભય, શાંતિ કુંથુ અર પદવંદના, મલી મુનિસુવ્રત નિધિ શ્રીનેમીજનને વદના, કમહેકદર્શિત પાશ્રી સમ-ચિત્ત જિનને વંદના; શાસનપતિ ત્રિરાલાતનય મહાવીરજીને વંદના, સુર અસુર ઈંદ્ર સમુચ્ચયે શ્રી સૈન્ય વિશ્વને વંદના,
૧

Page #10

'''
તેજ છે.
એમ દુર ક
ન
દ
બિંદુ
વંદના,
કદના;
સાવિ દે વંદના અર્હોયે ઢા અરૂણાદયે હૈ! વદના પ્રતિસમય ઢાળે લંદના, કીજ નિક ંદના મમ વંદના હૈા વંદના.ઝ ગત ભાવી ચાવીશી અને આ વ માને વંદના, શ્રી સીમંધર સ્વામી આદિ વિમાનને વંદના; મરૂદેવી ત્રિશલાદેવી આદિ માત ચરણે વંદના, નૃપ નાભિરાય સિદ્ધાર્થ આદિ તાત ચરણે વંદના. ચેન્નીશ અતિય યુકત શ્રી અરિહંતજીને વંદના, સામાન્ય જનવર કૈવલી ગણને અમારી વંદના: સાદિ અનંત સ્થિતિ-પ્રભુ શ્રી સિદ્રજીને વંદના, દર પ્રકાર મદુ છે કે ખર વંદના. પુડીમ રબાવી ગતતાદે ગળધરાને મંદના, ઉત્પાદ ધ્રુવ વ્યય દ્વાદશાંગીમાં ગુંચે ગુરૂ વંદના; હેમ વીર વ્હાલ વીર લાવી દૃઢ એ ઝંખના,
ન પ્રભુ રાખી નીતરાગ ગાયમ વંદના. નિમિ જનતુ તેને દના મમ લંદનો, જ્યાં જ્યાં મણિ પાણ ધાતુના ખધે ત્યાં વંદના; સુરક બી પાતાલમાં ત્યાં ત્યાં બધે હું વંદના, અભિધાને આદિ ચાર નિક્ષેપે સદા મમ વંદના, જ્યાં જ્યાં થયાં કાણુંકા સર્વત્ર ત્યાં ત્યાં બંદના, જે જે ભૂમિ પાવન થઈ શિરે નામી અંદના; જે કા પર ધ્યાન ધરી કર બગ્ગા બીસ્ત્રના, રિદ્ધિબલ લ અતિ પ્રિયને વંદના, હોમુખ ભાવમાં અને પ્રશંસાં સ્થાન છે, તીથી આ 3 યદિ વિવિધ કર અતિંધાન છે;
હુ ત્રીજું કમ્પ્યુ છે હા તે દરેક આની પછવાડે ખેલી શકાય
3
પ

Page #11

દુનિયાની અજાયણી.
શત્રુંજયી સરિતા સુોભિત કુંડ સુરજ ચંદ્ર જ્યાં, કુકુર મટી નૃપતિ થયા, એ વિમલગિરિને વ ́ના, ગિરિનાર નેમિપદવિભૂષિત તીર્થ સુંદર વંદના, સમ્મેતીખરે . આણુજી . અષ્ટાપદે મમ વંદના; વૈભાર કનકાચલ સુમેરૂ પર્વતે મમ વદના, ત્રણ લોકમાં સાતીર્થમાં સર્વત્ર મારી વંદના. જિનવાણી માર્ગ પ્રદીપિકા તેને મારી વંદના, સંચય સ્વરૂપ સત્રાસ્ત્રને તન્મય હમારી વદના; એ શાસને આળ ધરી નિજ આત્મ પરહિતસાધતા, આચાર્ય શ્રી વાય સાધુગણુ ચરણમાં વંદના,
૧૦
૧૧
દુનીયાની અજાયબી.
( કાઠા આ તે કેવી અજાયબી એ દેશી. દેખી દુનીયામાં કેવી અાયબી; પાપી પરપર્શે પામે છે સાહીખી; દેખી ઝાઝી કન્યા જે ઔય, પૂરા પૈસા તેથી પાય;
દેખી ૧
દેખી ૨
દેખી ૩
કરજી સાટા ને કુલીનો ગણાય બી, (૨) દગો કરી મેળે દામ, હુકે રહેવાનું હરામ; સાચા થાવા એ સોગન ખાય શ્રી, (ર) ઝાઝાં રાખે સાથી ઝેર, કુડાં વરતાવી દે કેર; જીવ જોખમ એથી વહેારાય બી, (૨) સપ્ત વ્યસનમાં શૂર, ભર્યાં ભૂંડાપેથી પૂર; છાપ ટીલાં સંધ્યા કરે ન્હાય બી, (૨) દેવ ગુરૂ દાને દુ, ધર્મ ધ્યાન જ્ઞાને ક્રૂર; ડાળ ઉપરના ધર્મી દેખાય શ્રી, (૨) દાએ વૈરાગીને ડાળ, પૂડે આલે પેાલ પેાલ; ની કા શુદ્ધિ બધી છે. નાલાયકી, (ર)
દેખી ૪
દેખી
ખાં
ગ

Page #12

શ્રી જૈન માં ક! . .
હું દુઃખ મનમ
પાણી હતાં કે ના પથ, મરણે વજ્રાચ્યાં લાડુ પુરે થાય તાં. વળી કાઢી ગાવે ગોત. અથ ધોવાનાં ની વાણી તેની ગાય સાળી લાડુડી જાય. ણે સુની ખબે કોડાની સાહેબ. સાચાનીયા ઉંધા ચાલ, ધૃતી ચાલો સોંઘા ચાલ; ગુત્તા નહિ તા નગીના વાય શ્રી, (૨)
દેખી ૩
દેખી ૮
દેખી ૦૯
દેખી ૧૦
નગીનદાસ ગજાભાઇ સમાધાન ડાંગરવા, કુસંપ કલેશ વર્જનાષ્ટક,
ભુજંગી છંદ
હો ને કટ એ કાર્યવાહી, કદી દુખો જ્યાં હશે કોશ ત્યાંહી; પોતે કે ક! ને લારી, કરેણ કાર્ય સિદ્ધિ અરિ કલેશ ટાળી. વિધતા દર્ મીરનીર જેવી, વચ્ચે કુલા ત્યાં તા જેરાએ ન રેવી; લારાને તમે ચારી હા કર્યા વિ કાગ ટાળી. જે લેશને નિત્યં સહે, તેથી માતા પણ દૂ વે; હા તેનું એ વિચારી, કરને કાયા રે કલેશ ટાળી, નામ સાદ્ધિ વૃદ્ધિ જે ન બની તેણે પુંકા નહીં તે કાર; નિત્ય ભારત લીલા કરી કાર્યસદ્ધિ આરે કલેશ ટાળી. દુખ છે. કાં ઉદય ગ ભૂરા, ભય નહીં બેલેથી તે પુરા; હવે મુ ત ભી કા કાર્યસિદ્ધિ અને કલેશ ટાળી અને સુખ સા લાતનું પુખ્ય યોગે, ધન ધાન્યને પુત્ર પરિવાર અંગે છે સુખને કલેરા દાવે જો ખારી, કરી કાર્યસિદ્ધિ અરિ કલેશ ટાળી. વીધ પે કરી શુ ાડી, કરી ગાંધતાં તેથી બેલ ગાડી; બાડશે રે હો કલેશારી, કરા કાર્ય સાથે આરે કલેશ ટાળી, અણુ પતે હી નિત્ય સેવા, વી આપો દે પરગુણ લેવા; બોરસદ હૃદય વિચારી, કરી કાર્યસિદ્ધિ અમેિ કહેશ ટળી.
સાલ
મહેતા,
પીન
” )
દુની ના પાાય;
3
Y

Page #13

નવુ વર્ષ..
- નવુ. વર્ષે. &
પરમાત્માની કૃપાથી અને ગુરૂમહારાજની અમીષ્ટિથી તેમજ વપર બંધુઓની મિટટષ્ટિથી આ માસિક પેાતાની વયમાં અવિચ્છિન્નપણે વૃદ્ધિ ક ાય છે. અત્યારે ૩૯ વર્ષ પૂરા કરી ૪૦ મા વર્ષમાં તે પ્રવેશ કરેછે. યુ વર્ષ ૧૩ માસનું હતું, પરંતુ અંકે તે ખારજ આપેલા છે, પૃષ્ટમાં ૨૨ વધારે આપ્યા છે. લેખાની સંખ્યામાં વધારા થયા છે, તે સાથે તેમાં જેમ બને તેમ તિકારક વિષયની વૃદ્ધિ કરવામાં આવેલ છે. દ્વિર્ભાવવાળા અથવા મતભેદ વાળા વિષયને સ્થાન આપવામાં આવેલ નથી, તેમજ કોઇની પણ અંગત ટીકા ન કરવાના કે કલેશને ઉદીરણા નહીં કરવાને આ માસિકના મૂળથીજ ઉદ્દેશ છે તે અખડ જાળવી રાખ્યા છે. ગ્રાહકોની સખ્યામાં દિનપરદિન વૃદ્ધિ થતી જાય છે તે તેનું લેાકપ્રિયપણું સૂચવે છે, તેના કા વાહક-પ્રકાશક નિર તર પેાતાની ભૂલ થઈ હાય કે થતી હોય તે તે સુધારવાને અતઃકરણથી ઉત્સુક છે; તેથી હિતેચ્છુ મુનિ મહારાજાઓએ તેમજ સુજ્ઞ ગૃહસ્થાએ કાંઇ પણ ભૂલ જણાય તે તે તરતજ સ્પષ્ટપણે યાગ્ય ખુલાસા સાથે લખી દેવાની કૃપા કરવી. જેથી જાહેરમાં જણાવવા જેવું હશે તે તેમ કરવામાં પણ આ મસકના પ્રકાશકો ચો ખાશે નહીં. કેટલાક મહાત્માએ ભૂલ જાણે છતાં લખવા કૃપા કરે નહીં અને મત્યંતે વાત કરે તેથી અમારી ભૂલ સુધરતી નથી, અને વાસ્તવિક દ્ગિત થતુ નથી, તેથી તેવા મદ્ગાત્માને ઉપર લખ્યા પ્રમાણેની અમારી પ્રાર્થના છે. વળી ખેડી નકામી અંગત ટીકા કગ્નારાએને જવાબ સુઢલત આપવાને અમારા રીવાજ પણુ અમે ચાલુ રાખેલ છે,
ગત વર્ષીમાં પ્રશ્નોત્તરાને લગતા લેખ વધારે આવેલા છે, તેથી તેમાં કેઇ પણ પ્રશ્નને! ઉત્તર આપવામાં ભૂલ થઇ હોય તે તે શાસ્ત્રધાર સાથે અથવા દલીલ સાથે લખી મે.કલવા કૃપા કરવી, જેથી અમે તેવી ભૂલ તરતજ સુધારી લેશું. આ માસિકના હેતુ આપણા અજ્ઞાનવને બની શકે તેટલા એધ આપી સન્માર્ગે ચડાવવાને, તેમજ ધર્મના પૃથક્ પૃથક્ અગેાનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ પ્રગટ કરવાને છે, તેને અનુસારે લેખા આપવાની પ્રવૃત્તિ થાય છે. કાઇ સુજ્ઞ ગદ્ય કે પદ્મ હિતકારક વિષય લખી મેાકલે છે તે તેને તરતજ સ્થાન આપવામાં આવે છે, વિચારભેદવાળા અથવા કોઇ પણ જાતના મતભેદને ઉત્પન્ન કરે તેવા અને અશુદ્ધ લેખને સ્થાન આપવામાં આવતુ નથી. આવેલા લેખમાં જરૂર પૂરતે સુધારે કરનાનું પણ અમે અમારી સત્તામાં રાખેલુ છે.

Page #14

કરી ન ધ
પ્રા.
ગોવરમાં પાંચ પ્રકારના મળીને અન્ય અન્ય નામથી ૧પ૩ અને પેટા ભાગ પાનાં ૨૦ ૨ લે આપવામાં આવ્યા છે. તેમાં પધાત્મક લેખો ૪૭ આપેલા છે અને ૧૫૫ ગાવાત્મક લેખો આપલા છે. ગવાત્મકમાં ધાર્મિક લેખે પિટાભાગ જુદા ગાતાં ૯, બેતિક અને સામાન્ય ઉપદેશક લેખ ૩૫. પ્રકીર્ણ લેખ ૩૮, ને વર્તમાન સમાચારને લગતા લેખા ૧૩ આવેલા છે. પદ્યબંધ લેખોનાં ૮ તે લેખકના નામ વિનાના આવેલા છે, ૬ સુંદરલાલ ડાહ્યાભાઈના, ૪ અમૃતલાલ માવજીના, 4 મુનિ કસ્તુરવિજયજીના, ૬ ભીખાભાઈ છગનલાલના એ શિવાય આ લેખકેના બે બે અને અગ્યાર લેખકેના એકેક આવેલા છે. આ બધા લેખો તેના માટે નાગ વાંચવાથી ખાસ મન પર અસર કરે તેવા છે, વારંવાર વાંચવાની અને બીજાને સંભળાવવાની ઈચ્છા થાય તેવા છે. અમે અમારા વાંચનારાઓને ફરી ફરીને તે વાંચવાની ભલામણ કરીએ છીએ.
ગાય લેખો પકી મોટો ભાગ સન્મિત્ર કપૂરવિજયજી મહારાજનો અને તંત્રીને છે. મુનિરાજ શ્રી રવિજયજીના નાના મોટા એકંદર ૪૦ લેખો આવેલા છે, તેમાં ચિદાનંદજી મહારાજના પદેના લેખ વાત આવેલા છે અને તેમાં પદો ૧૦ આવેલા છે. તે શિવાય ૧૯ લેખે ધાર્મિક, ૧૪ નેતિક અને એક પ્રકી
માં સ્ત્રી કેળવણીના અંગને પાંચ પાઠનો આવેલું છે. એમના દરેક લેખમાં દયના શુદ્ધ ઉદગાર હોય છે અને તે વાંચનારને એકાંત લાભજ કરે તેવા સચેટ હોય છે, પરંતુ તે વાંચતાં જરાક તેમાં મન પરોવવું જોઈએ.
તંત્રીના લેખે એકંદર પટાભાગ જુદા ગણતાં ૬૮ થાય છે. તેમાં કેટલાક નાના નાના પણ છે. શ્રી હિતશિક્ષાના રાસનું હરય નવ અંકમાં આપીને તે લેખ પૂર્ણ કરેલ છે. તેની જુદી બુક પણ છપાય છે. આ લેખ જૈનવર્ગને આબાળવૃદ્ધ સર્વને વ્યવહારમાં તેમજ ધર્મકિયામાં-સર્વ કાર્યમાં બહુજ ઉપગી છે. પ્રશ્નોત્તરના લેખ ૧૮ વિભાગમાં આપવામાં આવેલ છે. એમાં ઘણી ઉપયેગી બાબતોના ખુલાસા આપેલા છે. એ બધે ગુરૂમહારાજની કૃપાને મહિમા છે. કોઈ પણ મુનિરાજ કે ગૃહરથ તરફથી તેમાં ભૂલ બતાવવામાં આવી નથી. પરંતુ તંત્રી છરથ હોવાથી ભૂલ થવાને સંભવ માને છે અને તે માટે વારંવાર તેને અંગે ભૂલ બતાવવાની પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે. આ પ્રશ્નોત્તરમાં પ્રક્ષકાર પિોરબંદરવાળા ઓધવજીભાઈ ગીરધર દ્રવ્યાનુગના સારા અભ્યાસી હતા, તેથી તેમના પ્રશ્ન ભાગના ઈકને ઉપયોગી આવતા હતા, પરંતુ તે બંધુ કાર્તિક શુદિ પચમીએ એકાએક પંચવ પામી જવાથી તેવા પ્રશ્નકારની પણ માત્ર પડી છે. બીજા પ્રકાર સાહ્યાભાઈ મોતીચ ઓપરવાળા ઉત્સાહી યુવાન છે. તેના પ્રકા બાળકથી માંડીને વૃદ્ધ પતિ સેને ઉપગી થાય

Page #15

નવુ વ
તેવા આવે છે. ખીજા પ્રશ્નકારે! પણ ઉત્સાહી અને અન્યનુ હિત તથા ખુલાસા થાય તેવા પ્રક્ષાના પૂછનારા છે. તે દરેકના નામ અહીં આપવામાં આવ્યા નથી; કારણ કે દરેક માસિકમાં તેમના નામ આપવામાં આવેલ છે. આ એ લેખ શિવાય એક લેખ ધ ક્રિયા વિવેકને છે, તે બે અંકમાં આવેલ છે, ખાસ ઉપયોગી છે. ધાર્મિક લેખામાં બીજા બે લેખ છે તે પણ ઉપયોગી છે. પ્રકીણુના મથાળા નીચે પુસ્તક ને રિપેર્ટોની પહોંચ ૧૩ વિભાગે આપેલ છે. તેમાં અતાવેલા પુસ્તકા ને રિપોર્ટો સબંધી અભિપ્રાયે! લક્ષમાં લેતા લાયક છે, અને તેમાંના કેટલાક પુસ્તકા ને રિપેર્ટા મગાવીને ખાસ વાંચવા લાયક છે, સ્કુટ નોંધ આ વખત એક અંકમાંજ આપેલ છે. બાકીના ૧૧ લેખ પ્રકીર્ણ ના મથાળા નીચે છે, તેમાં માટે ભાગે નાના લેખે છે, પણ તે બધા જાણવા સમજવા જેવી હકીકતે લક્ષ્યમાં લાવનારા છે. વમાન સમાચારના મથાળા નીચે ૧૩ લેખે આવેલા છે, તેમાં એક સારાષ્ટ્ર પવથી લીધેલા છે, બાકીના ૧૨ તત્રીના લખેલા છે, પરંતુ તે બધા મહેત્સવાર્દિકની હકીકત બતાવનારા અને તેવા કાર્યોનુ દિગ્દર્શીત કરાવનારા તેમજ માદČક પણ છે. વાંચનારા મધુએ તે લક્ષ્યપૂક વાંચતાજ હશે એમ જણાય છે..
ઉપર મતાન્યા શિવાયના ૪૭ લેખે! જુદા જુદા લેખકેાના લખેલા આવેલ છે. તેમાં ૩લેખ માક્તિક ( મેાતીચંદ્ર ગીરધરલાલ કાપડીઆ--સેાલીસીટર ) ના છે. એ વિચારણા ને અવલેાકનના મથાળા નીચે અને એક જૈન સાહિત્ય સેવાના મથાળાવાળે છે. આ લેખે ખાસ વાંચવા લાયક અને વિચારવા લાયક-મનનીય છે. ૬ લેખ જયંતીલાલ છખીલદાસના છે, ૩ મેહનલાલ ડી. ચાકસીના છે, ૩ અમૃતલાલ છેટાલાલના છે, ૨ મુનેિ. ચમરે'દ્રવિજયના છે, ૨ પરભુદાસ પારેખના છે, ર રાજપાળ મગનલાલના છે, ચીમનલાલ દલસુખ શાહને નવે. શરૂ કરેલા તત્ત્વા વાર્તા રૂપે-એ લેખ એ અંકમાં આવેલ છે, અને બાકીના ૨૪ લેખ જુદા જુદા લેખકાના છે, તેમાં નવજીવન ને સારાષ્ટ્રમાંથી લીધેલા એ લેખે છે, રા. કાલેલકરને લખેલ એક લેખ છે. ચાર પાંચ લેખ મુનિના લખેલ છે અને બીજા જૈન એના લખેલા નાના મેટા લેખે છે. એ સર્વ લેખકે ના ~'ત:કરણથી આભાર માનવામાં આવે છે, અને પ્રસ્તુત ( નવા શરૂ થતા) વર્ષમાં પણ એજ પ્રમાણે ઉત્સાહપૂર્વક સારા લેખ મોકલી આલારી કરશે
એવી આશા રાખીએ છીએ.
નવા વર્ષમાં સન્મિત્ર તરફથી તો લેખે નવા નવા વિષયપરત્વે વ્યાજ • કરશે એવી આશા રાખીએ છીએ, તે સાથે અન્ય મુનિ મહારાજાઓને પણ શાસ્ત્રાધાર સાથેના લેખ લખી મૈકલવા પ્રાથના કરીએ છીએ. કેટલાક સુનિ

Page #16

જૈન ધર્મ પ્રકાશ
પણ ગૃહથ વિદ્વાને લેખે લખી એકલવામાં ઉપેક્ષા કરે છે અને અ૫ભ ટાળ વળી ભાજી જ્ઞાન વિનાના-શાસ્રાવ એધની અપતાવાળા કેટલાક બધુ લેખે લખી લોકો છે, તેમને ના પાડતા કે લેખ પાછે! મે!કલતા પણ શરમ આવે છે.
શક્તિવાને લેખે મેકલવાની કૃપા કરવી અને અલ્પ શક્તિને શક્તિ આવ્યા પછી લેખે મોકલવા, પ્રાન્તરવાળા લેખ શરૂ રહેવા સંભવ છે, ઘણા પૂછો. પ્રશ્ન કરવાના ઉત્સુક છે. તેમને અમારૂં આમ ત્રણ પણ છે, અમે એવા
મી લાલા રામજીએ છીએ, કારણકે કેટલીક વાત પ્રાગેજ કહી શકાય છે, પ્રસ વગર કહેવાતી નથી. તત્ત્વા-વાર્તા રૂપે-વાળે લેખ શરૂ રહેવાનો છે. ન્ય પણ એવા લેખે લખે એ ઇચ્છવા યોગ્ય છે. હિશિસાના રાસનુ રહ્યુ૨૫ પૂછું થવાથી કુમારપાળ રાજાના રાસનું રહસ્ય લખવાની કેટલાક ખંધુની ગ થઇ છે. એ મહારાજાના ચરિત્ર ઉપરથી બે પતિએ ત્રણ રાસ નાડા છે, તેમાંથી ઋષભદાસજીના કરેલે રાસ વધારે ઠીક જણાવાથી તેના ઉપથી રહસ્ય લખવા ધારણા છે. માલિકના લેખ વાંચને વધારે પસંદ પડતા વિદ્રત્તા ભરેલા હેાવાથી તેના લેખ લેવા ખાસ ઇચ્છા રહે છે, તે પણ આવવા તે પહેલો છે. ધર્મક્રિયાના વિવેકને ગેહન્તુ ઘણા લેખ લખવાના છે. આ સં સુન એ વિવેકની ખામી છે તે હજુ આપણે મરાબર હેઇ શકતા નથી. તે લેખવડ જીબી ખાવવા અમારી ઈચ્છા છે. એકની એક ક્રિયા વિવેકપુરઃસર કરમાં આવે અને વિવેકશૂન્ય કરવામાં આવે તેમાં કેટલા ભેદ પડે છે, તે
જ જોઇ શકે છે. પુસ્તક રીવ્યુ માટે આવવાની શરૂઆત ઠીક થઈ છે. તેમાં પુસ્તક મેકલનારને પણ લાભ છે. રિપોર્ટો વિશેષ આવા લાગ્યા છે. દરેક આ સ્થાને છે તેવી ફરજ આવી પડી છે અને તે જરૂરની પણ છે.
વર્તમાન સમાચારના મથાળા નીચે આવતા લેખની આવશ્યકતા એટલા છે કે તેવુ કાર્ય મહાત્સવ, તી યાત્રા, પ્રતિષ્ઠા, ઉપધાન ક્રિયા, સ્વામીઅસહ્ય વગેરે જે વિવેકપૂર્ણાંક અને ઉદારતાથી કરે છે, તેની વિસ્તારથી લખેલી હકીકત વાંચવાથી અંત જૈન બંધુએને તે માદક થઇ પડે છે. ફ્રુટ નાંય અને ચર્ચાના મથાળા નીચે જે લેખ લખાય છે તે પણ એવા તુજ હેતુથીજ લખાય છે, કે તે વાંચવાથી તે તે કાર્ય પરત્વે કેટલુંક જરૂ નું અજવાળું” પડે,
પદ્યલખે હવે બહુ આવવા લાગ્યા છે, પરંતુ તેમાં પ્રશંસાપાત્ર લેખેાની અગ્યા અહુ ઓછી હાય છે, ભાષાનુ કે વૃત્તવિગેરેનું અથવા ખરા રાગનું તુ ન હોય છતાં પદ્મ બનાવીને મેકલી આપે છે, તેને માટે ના લખતાં કે મા પાછે વાળતાં શરમાવું પડે છે.

Page #17

પ્રભુની અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરવાના હેતુ.
પરમાત્માની કૃપાથી પ્રસ્તુત વર્ષ બહુ આનંદકારક નીવડવા સંભવ છે. આ માસિક પણ ઉત્તમ ઉત્તમ લેખોથી ભરપૂર થઈને નીકળે જેથી તેના વાંચમારા ગ્રાહકો ભરવાના લવાજમને લાભના પ્રમાણમાં બહુ અલ્પ સમજે તેમજ સભાસદે કે જેમને માસિક ભેટ દાખલ મળે છે તેઓ પણ તેના લાભથી સંતુષ્ટ થાય અને આત્મિક આનંદ મેળવે એમ અમે ઇચ્છીએ છીએ. - પ્રસ્તુત વર્ષના ૪૦ ના અંકમાં પ્રથમ અંક જ છે તે ચાર પ્રકારના–દાન શીળ તપ ને હાવરૂપ ધર્માની પ્રવૃતિ રજૂચક છે. તેથી ચાર પ્રકારના ધર્મનું {વરૂપ આ વર્ષમાં સારી રીતે આપવામાં આવશે અને તેના આરાધન માટે ભંબજનેને પ્રેરણા કરવામાં આવશે. એ ચાર પ્રકારના ધર્મને લગતો એક સંવાદ પણ પ્રગટ થવાનો છે; જેથી ચારે પ્રકારના ધર્મની ઉત્તમતા અને તરરમતા તેમજ શ્રેષ્ઠતા વાંચકેના સમજવામાં આવશે. '. ગત વર્ષને પ્રસ્તુત વર્ષને અંગે ઉપર પ્રમાણે હકીકત ને ધારણાઓ ટુંકમાં 'નિવેદન કરીને આ લેખ સમાપ્ત કરવામાં આવે છે. તેમજ પરમાત્મા જેને વર્ગને દ્રવ્ય ભાવ સંપત્તિની પ્રાપ્તિમાં આગળ વધારે એટલું ઇચછી, તે ઈરછા પૂર્ણ કરવા માટે પરમાત્માની પ્રાર્થના કરી વિરમીએ છીએ,
પ્રભુની અષ્ટ પ્રકારી પૂજા ભક્ત જનોએ
કેવા હેતુથી કરવી જોઈએ?
૧ જળ પૂજા–અનાદિ કર્મ મેલ ટાળી આત્માને શુદ્ધ સ્વભાવ પ્રગટાવવા નિમિત્તે પરમ પવિત્ર પરમાત્માને શુદ્ધ નિર્મળ જળવડે પ્રક્ષાલન કરવું. ઇદ્રાદિક દેવાની પેરે નિર્મળ ભાવ ઉલ્લાસથી પ્રભુને સ્નાત્ર અભિષેક કરતાં પરમાત્મ પ્રભુ જે પિતાને આત્મ સ્વભાવ પ્રગટ થતો જાય છે એમ ભાવવુ. ' ૨ ચંદન ( વિલેપન ) પૂજા—-ચંદનાદિક શીતળ પદાર્થો વડે પરમાત્મ પ્રભુને સર્વાગે વિલેપન કરતાં આપણું અનાદિ રાગ દ્વેષ ને મહાદિક દોષ-તાપ દૂર થાય છે અને સમતાદિક સહજ ગુણે પ્રગટ થાય છે એમ ચિન્તવવું.
૩ પુષ્પ પૂજા-તાજાં ખુશબેદાર (સુંગધી) જાઈ, જુઈ, ગુલાબ ને મેગરી પ્રમુખ ઉત્તમ પુલો અથવા તેવાં સારાં ઉત્તમ પુલોની જયણા સહિત ગુંરેલી માળાવડે પરમાત્મા પ્રભુની સેવા-અર્ચા કરતાં આપણે ચિત્તની પ્રસન્નતા

Page #18

કિ િવધતી જાય છે એમ નિશંકપણે માન.
૪ પૂપ પૂજા——દશાંગારિક ઉત્તમ પ્રકારનો ધૂપ પરમાત્મ પ્રભુની પાસે ઉનવાં આપણી અનાદિ કુવાસના ટળી સુવારાના પ્રગટતી જાય છે, અને જેમ ધૂપ-દાટ ઉચે ચઢે છે તેમ આપણી ગતિ ઉંચી થતી જાય છે. એમ 1 મે ઉતમ સુંગધી વે બનાવેલા ૧પ નિરંતર પ્રભુરામીપે પૂરા પેમથી ઉખેવવા લક્ષ્ય રાખવું. તે સાથે ઉપર જણાવેલી ભાવના દિલમાં ધારવી.
દીપક પૂજા–ગાયના સુધી ઘીનો મંગળદીપક પરમાત્મા પ્રભુ પાસે tણાથી પ્રગટી ઉતારતાં કે પ્રભુ પાસે રાપી રાખતાં, આપણામાં જડ ઘાલીને રહેલ અાન–અંધકાર ટળી, ઉત્તમ જ્ઞાન પ્રકાશનો લાભ મળતું જાય છે એમ ચિન્તવવું. (આજ કાલ જ્યાં ત્યાં જિનમંદિરાદિકમાં જયણા રહિત દીવા પ્રગટાવી ઉઘાડા મૂકાય છે તે અયુકત હોવાથી ખાસ સુધારવા યોગ્ય છે.) જેમના દિલમાં ખરી દયા વી હોય તેવા સુજ્ઞ ભાઈ બહેને પિતાના ગૃહવ્યતારમાં પણ જરૂર પૂરતા દીપક પ્રમુખને ઉપગ જયણ સહિત જ કરે છે? તે પછી જિનમંદિરાદિકમાં પ્રભુની ભક્તિપ્રસંગે પ્રગટાવવામાં આવતા દીપકનો ઉપયોગ જયણા રહિત કેમજ કરે? એવો અવિવેક સુજ્ઞજનો કરે કેરાવે છે અનુમોદે નહિ જ. વ્યવહારિક તેમજ ધાર્મિક કાર્યો જયણ સહિત કરતાં, પ્રભુની પવિત્ર આરાનું પાલન થવાથી પિતાનું હિત તો થાય જ, તે ઉપરાંત જે કે બીજી ભાઈબહેને જયણા પાળતાં શી છે કે તેનું અનુમોદન કરતાં શીખે તેમનું પણ હિત થવા પામે. દરેક પ્રસંગે આ વાત લક્ષ્યમાં રાખવી ઘટે છે.
6 અક્ષત પૂજા----nડ અને લાળ એવા ઉત્તમ ખાવડે પ્રભુની પી વસ્તિક-અટમંગળ લેખના ભાજનો અક્ષય સુખ મેળવી શકે છે. આજ કાલ સુબે ભાઈઓં જેવા તેવા ખડિત ચાખા (કણકી સુધી) વાપરે છે, તે અવિવેક દૂર કરે ઘટે છે.
છ ના પૂ—શરીર વસ્ત્રાદિકની રેગ્ય શુદ્ધિ રાખી, તેયાર કરવામાં આ તેલ ઉત્તમ ભેજન પકવાન્નાદિક, પરમાત્મા પ્રભુને પાસે નિષ્કામ ભાવે કી, અનાદિ વિષયવાસના તજીને, અણહારી પદ પ્રાપ્ત કરવા પ્રાર્થના કરવી ઘટે છે.
૮ ફળ પૂજા-ઉત્તમ પ્રકારના શ્રીફળ આમ્રફળાદિક સરસ ફળ પ્રભુ" પાસે ઠેકી પરમ:- પ્રભુની પાસે અનાદિ સંસાર પરિભ્રમણના દુઃખમાંથી રાધા મુકત થવા અને અનંત જ્ઞાનાદિ આત્માની અચળ અખંડ અવિનાશી સંપ વવારૂપ મોક્ષ ફ આપવા પ્રાર્થના કરવી ઘટે છે. આ પ્રમાણે -
દિન અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરતાં, રા ભાઈ બહેનોએ નિજલક્ષ-ઉપયોગ જાગ્રત ' રાખતાં શીખવું જોઇએ. ઈતિશમ,
. (સ. ક.વિ.)

Page #19

આનંદઘનજી કૃત પદે.
..
આનંદઘનજી કૃત પમાંથી ૫દ-૮ર મું.
(રાગ સુરતી, ડી.) પ્રભુ ! તે સમ અવર ન કોઈ ખલકમેં. એ આંકણી. હરિ હર બ્રહ્મા વિગુતે સો તો, મદન છે તે પલકમેં. પ્રભુ૧ જે, જળ જમેં અગન બુઝાવત, વડવાનળ સે પીયે પલકમેં; આનંદઘન પ્રભુ વાકે નંદન, તેરી હામ ન હોત હલકમેં પ્રભુત્ર ૨
વ્યાખ્યા, સારાંશ—હે વીતરાગ દેવ ! તારા જેવા શુદ્ધ પવિત્ર દેવ આખી આ. લમમાં કોઈ કયાંય પણ દેખાતા નથી. હરિ હર ને બ્રહ્મા લોકપ્રસિદ્ધ - કિક દેવેની જેણે વિગેવા..વિડંબના–હેલના કરી છે, તે કામદેવ (વિષય વિ. કાર)ને તે એક પલકમાં જીતી લીધો છે. જળ અગ્નિને બુઝાવી (શાન્ત કરી દે છે, એ વાત લેકપ્રસિદ્ધ છે, પરંતુ વડવાનળ અગ્નિ એજ જળને એક પલકમાં પોતે જ પઈને પુષ્ટ થાય છે. આનંદઘનજી કહે છે કે-હે સહજાનંદી પાધુ પ્રભુ ! તારી સાથે સંયમમાં હોડ કરવાની કોની હિંમત ચાલે ? અદૂભૂત ને કિક સંયમવાળા આપ અનુપમ જ છે.
સારધ-જેનું પવિત્ર નામ પણ પરમ મંત્રની જેમ ચાપને ગાળી શિમાવી દે છે, જેનું નામ અદ્દભૂત પ્રભાવવાળું છે, અનંત જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર ને વીર્યાદિક ગુણે ક્ષાયિક (સંપૂર્ણ) ભાવે જેનામાં પ્રગટ થઇ રહ્યા છે, પરમ શાન્ત વૈરાગ્ય રસને દ્રવતી જેની પવિત્ર પ્રતિમા પણ મોક્ષગામી ભવ્યાત્માઓને એક અતિ ઉત્તમ આદર્શની ગરજ સારે છે, એવા પરમ પવિત્ર આત્મા પરમા
ત્મા) શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ સહ કઈ કલ્યાણુથી જનેએ સદાય સેવવા-યાવિવા-તન્મયપણે આશ્રય કરવા યોગ્ય છે.
ઈતિશમ્ આ પદની અંદર કર્તાએ ટુંકામાં બહુ વિશેષ ભાવ સમા છે. સુદેને કુદેવનું ટુંકામાં ભાન કરાવી દીધું છે. અન્ય દેવ દેવ તરીકે જગતમાં કહેવાય છે ખરા, પરંતુ તેઓ કામદેવને વશ થયેલા છે, એવું તેમના શાસ્ત્રમાં કરેલું તેમનું વર્ણન પણ કહે છે, અને અરીહંત દેવે તો તે કામને મૂળથીજ વિનાશ કર્યો છે. આ એક બાબતજ બંનેની પરીક્ષા કરવા માટે બસ છે. તંત્રી

Page #20

શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
પદ્મ સાતમાની સાખી.
આર;
જગ આવા જંજીરદી,ગતિ ઉલટી કુછ
ઝકર્યા ધાવત જગતમે, રહે છુટા ઇક ડાર '
શાાંશ- જગતની ચાચર ( જંગમ સ્થાવર ) વસ્તુઓ પ્રાપ્ત કરવાન --)ડ્ડા રૂપી ખેડી (સાંકળ) ની ગતિ (રીતિ-નીતિ) કોઇ અજબ પ્રકારની ઉલટી દીસે છે. એ આશા-તૃષ્ણા રૂપી જ છરી ઝકડાયેલ-ખંધાયેલ મહાકુળ ( ગૌહાતુર ) છય જગતમાં દોડતા ફરે છે, એટલે ચાર ગતિરૂપ સસાર તેની શીલાખ જીવાચેાતિમાં ભ્રમણ કર્યા કરે છે, તેનાથી વિરામ પામી શકતેજ નથી; તે જે આશા-તૃષ્ણા રૂપી એ જછરથી ફ્લુટે મુકત થઇ શકે છે, પુરૂષા ાગે તેને તેડી શકે છે, સમ્યગ્ દર્શન. જ્ઞાન ચારિત્ર રૂપ રત્નત્રયીની દ્રઢ સાધનાવડે ઉકત આશા-તૃષ્ણાને જીતી દૂર કરી શકે છે, તે સકળ સ’સારભ્રમણથી છુટી, ફર્યા કર માનો અંત કરી, અક્ષય અવિનાશી સિદ્ધિ (સેક્ષ સ્થાન) ને પ્રાપ્ત ઇ પમ શાન્તિસુખને પામે છે.
સરધ~આશા (કૃષ્ણ!) વા અનેક પ્રકારનાં કુકર્મો કરી, જીવ ચા હિપ સંસારમાં ભટકયા કરે છે અને જન્મ મરણ સંબંધી અનંત દુઃખે અનુંવ કયાં કરે છે. તેમાંથી છુટવા ખરી ઇચ્છાજ હોય તે મન ઇન્દ્રિયાદિકને હોરી પર આશા-તૃષ્ણાને સતેષ વૃત્તિથી દૂર કરવી ોઇએ.
પદ આઠમાની સાખી.
આતમ અનુભવ ફુલકી, નવલી દાઉ રીત; નાક ન પકરે વાસના, કાન ગઢે ન પ્રતીત. ૧
સ્તન-આત્માના અનુભવ જ્ઞાનરૂપી પુષ્પની કે!ઇ અજબ રીત છે. નાકને તેની વાસના (સુગંધ) આવતી નથી, તેમજ કાન (શ્રવણેન્દ્રિય) તેને અધુરી ખાત્રી પ્રતીતિ કરી શકતાં નથી; કેમકે તે વચન અગેાચર છે, વ અહી કથી ન શકાય તેથીજ યાનથી સાંભળી પ્રતીત કરી ન શકાય એવું તે ઇન્ડિય અગોચર છે.
ગાય-અપ્રમત્ત દશા પામેલારાની પુરૂષને જે આત્મ અનુભવ થાય કે લચની થી ન શકાય. તે તે પ્રમાદ માત્રને તજી અપ્રમત્ત ભાવે તુ સિસેવનથીજ અનુલવી શકાય.
ઇતિમ
...

Page #21

આનંદઘનજી કૃત પદે. શ્રી આનંદઘનજી કૃત પદોમાંથી પદ-૮૦ મું.
( રાગ સારંગ ) ચેતન ! શુદ્ધાતમકું એ આંકણી. પર પચ્ચે ધામધુમ સદાઈ, નિજ પર સુખ પી. ચેતન૧ નિજ ઘરમેં પ્રભુતા હૈ તેરી, પરસંગ નીચ કહો; પ્રત્યક્ષ રીત લખી તુમ એસી, ગહિ આપ સુહા. ચેતન. ૨ થાવત્ તૃષ્ણા મોહ હૈ તુમકે, તાવત મિથ્યા ભાવે; વસંવેદ જ્ઞાન લહી કરિ, અંડા શ્રમક વિભા. ચેતન ૩ સુમતા ચેતન પતિ ઇણ વિધ, કહે નિજ ઘરમેં આવે; આતમ ઉંચ૭ સુધારસ પીવે, સુખ આનંદ પદ પ. ચેતના ૪
વ્યાખ્યા. સારાંશ-ચિતન ! ભવ્ય આત્મન ! શુદ્ધ-વીતરાગ પરમાત્માનું, તેમની વિશુદ્ધ દશાનું, તેમના અનંત જ્ઞાનાદિક ગુણોનું ચિત્તવન-રટણ તું કરતો રહે. જડ-પુદગલના સંગ-પ્રસંગથી કાયમ કષ્ટ આધિ વ્યાધિ ને ઉપાધિ લાગી રહે છે, અને નિજ આત્મસ્વરૂપની યથાર્થ પિછાણ પ્રતીતિ અને રમણતા મેગે ખરા વાસ્તવિક સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે, તેથી હે શાણ-ચતુર ચેતન ! હિતરૂપ જ્ઞાનાદિક નિજ સ્વરૂપનું-લય સાધીને, અહિતરૂપ જડ-પ્રસંગને તું તજી દે. ૧.
નિજ સ્વરૂપ રમણતા (શુદ્ધ ચારિત્ર સેવન) માંજ તારી ખરી પ્રભુતાઠકુરાઈ–ભા-એશ્વર્યતા રહી છે; અને જડ સંગતિ-પુદગલ પરિચયથી તારી હલકાઇ -અગતિ–અવનતિ થવા પામે છે. એ જાતિ–અનુભવ કરી, વિપરીત વાટ તજી, ખરી વાટ આદરવી એટલે જ્ઞાનાદિક નિજ સ્વભાવમાં તારે લક્ષ્ય પરોવવું ઘટે છે. ૨.
જ્યાં સુધી લેભ-તૃષ્ણા ને માયા–મમતાને તું સેવે છે–આદરે છે--પિ છે ત્યાં સુધી એ મિથ્યા-વિપરીત આચરણ તને દુઃખદાયક નિવડવાનું જ. જો ખરું સુખ મેળવવા ઈચ્છા જ હોય તો તેવા દરેક પ્રસંગથી જે કંઈ અનુભવ મળે તે ઉપરથી ધડો લહી દુ:ખદાયક વિપરીત ભાવ તજી દે. ૩.
ચેતનનું કાન્ત હિત ઈચ્છનારી ખરી પતિવ્રતા સ્ત્રી સુમતા- સમતા એ રીતે નમ્રતાથી ખરી હુકીકત સમજાવી પતિને પોતાના ઘરે પધારવા વિનવે છે, ને કહે

Page #22

૪
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ,
છે કે પ્રાણપ્રિય પ્રભુ! આપ કુમતા-કુમ મતિના સંગ-પ્રસંગ-પરિચય તજી, સ્વભાવ રમણતાથી ઉત્પન્ન થતા સહજ રવાભાવિક અમૃતંતુ પાન કરીને પરમાનદ સુખમય સ્થિતિને પ્રાપ્ત થાઓ ! ૪.
સાર-ચેતન જડ-કુની કાયમી અસર નીચે દબાયેલેા હેાવાથી, પોતાની સ્વાહાવિક જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રાદિક વરૂપ રમણતાને ભૂલી ( વિસરી જય) પરભાવમાં લાગી રહ્યા છે; અને તેમાં ઇષ્ટ અનિષ્ટપણાની યથેચ્છ કલ્પનાથી રતિ અતિ-બંદ કરીને ક્ષણમાં સુખને તા ક્ષણમાં દુઃખને અનુભવ કર્યા કરે છે. જ્યારે જીવને કોઇ જ્ઞાની ગુરૂના સમાગમ થતાં, તેમની કૃપાથી પોતાની સ્થિતિનું યથા ભાન થાય છે ત્યારે પાતે અજ્ઞાન યા કુમતિ વશ અનેક બાળચેષ્ટાઓ કરીને, તેમજ પ્રમાદાચરણ સેવીને અત્યાર સુધી સ્વતિથી વિમુખ અને અહિત કાર્યમાં તત્પર ખની, આત્માને પારાવાર નુકશાન કર્યું છે, તેને તેને પસ્તાવા થવા પામે છે; અને અત્યાર સુધી સંવેલી અનેક કુટેવાને તજવાના અને સારાં ત નિયમને પ્રેમપૂર્વક આદરવાને ખપી થઈ, નિર્મળ શ્રદ્ધા ને ચારિત્રના બળથી સમતા પામી, ત્રિવિધ તાપને ઉપશમાવી અક્ષય અવિનાશી સુખ પામે છે. (સ. ૭. વિ.)
દંતેશમ
-
श्री कुमारपाल राजाना रासनुं रहस्य.
::
(શ્રી ઋષભદાસજીના કરેલા રાસ ઉપરથી ) પ્રારંભ દુહા.
સકળ સિદ્ધ્ સુરે નમું, નમું તે શ્રી ભગવત; નમું તે ગણધર કેવળી, નમું તે મુનિજન સત. નમું તે શ્રી જિનબિંબને, નમુ ત સુત્ર સિદ્ધાંત; નમું અવિધ સધને, નમું તે નર માત્તુત. નમું તે કિરિયાપુત્રને, નમું તે તીયા પાય; નમું તે નર શીળવતને, જિમ સુખસાહા થાય, નમું તે ગુરૂ ગચ્છના ધણી, નિર્મળ સ ચાર; મધુર વચને દીયે દેશના, વચન સુધારસ સાર. લાણીએ જન રવે, મહિમા સરસતિ દેવ;
१

Page #23

કુમારપાળ રાજા રાસનું રહસ્ય, વિણે કારણ તુજને નમું, સારદ સારૂં સેવ.
ભરૂ સરસતી ભગવતિ, સમય કરે જે સાર; હું પૂરખ મતિ કેળવું. તે તાહે આધાર. પિંગળ ભેદ ન ઓળખું, વિગત નહીં વ્યાકરણ;
મૂરખ મંડણ માનવી, હું એવું તુજ ચરણે. આ પ્રમાણે પ્રારંભમાં મંગળાચરણ કરીને પછી સરરવતી માતાને અનેક નામવડે સ્તવે છે. કર્તા કહે છે કે-હે સરસ્વતિ માતા! હું તમારા ચરણ પખાળું, પુષ્પ ચડાવું અને આરતી ઉતારૂં. પછી તમારા ગુણ ગાઉં. હે માતા શારદા ! ત્રિપુરા ! તમને કદિ પણ વિચારી શકું નહિ. તું હંસ ઉપર બેઠેલી અને હંસગામિની છે. તું વિદુપા માતા જગતમાં વડેરી છે. હું વાઘેશ્વરી ! હું તમને સમરું છું. તમે ચિત્તને નિર્મળ કરીને તેમાં બુદ્ધિને આપનારા છે, તમે બ્રહ્મસુતા છે, બ્રહ્માણું છે, તમારા ચરણમાં નેઉર અને કંઠમાં હાર શોભી રહેલ છે. તમે વાણ-ભાષારૂપ છે અને બ્રહ્મચારિણી છે, તમે દિવ્ય કુમારી છે, તમારી કીર્તિ જગતમાં વ્યાપી રહેલી છે. તમે બ્રહ્મવાદી સરસ્વતી છે, તમે તુષ્ટમાન થઈને વાણી વિલાસ આપો છે, તમે હંસવાહીની માતા છે, તમારા ગુણને પાર પામી શકાય તેમ નથી. તમારી કૃપા વિના એક અક્ષર પણ પામી શકાય તેમ નથી. તમારી કૃપા વિના મનુષ્ય મૂજ કહેવાય છે. સુર નર કે કિન્નર બળવાન હોય કે ગમે તે હોય પણ તમારી કૃપા વિના માન પામતું નથી. તમારી કૃપા વિના જે કે વાદવિવાદ કરે છે તે મનુષ્ય માનભ્રષ્ટ થાય છે. તમારી કૃપા વિના પરદેશ ગયેલ મનુષ્ય પણ જ્યાં જાય ત્યાં હેલણ પામે છે, તમારી કૃપા વિના કોઈ સભામાં બેસવા જાય છે તે મહત્વ પામતો નથી, તમારી કૃપાવિના કે માણસ બોલે છે-આરડે છે તો લેાકો તે સાંભળીને ખડખડ હસે છે–તેની હાંસી કરે છે.
જ્ઞાનવંત મનુષ્ય જ્યાં જાય છે ત્યાં પૂજાય છે. તેનું મહત્વ થાય છે. અનેક મનુષ્ય ( સ્ત્રી પુરૂ) અને રાજ સુધાં તેને પગે લાગે છે અને તેના સા ગુણ ગાય છે, તે સર્વ તમારો પ્રતાપ છે જ્ઞાન વિના કોઈ પ્રકારની પદવી પ્રાપ્ત થતી નથી અને આ જીવ જ્ઞાનવિના મોક્ષે પણ જઈ શકતું નથી. જ્ઞાનાવના પ્રાણી ધર્મ જાણી શકતા નથી, અને ધર્માદિકના મર્મ પણ જ્ઞાનવિને જાણી શકતે નથી, તેથી કે માતા ! હૃદયમાં તમારું ધ્યાન ધરીને હું જ્ઞાનની વંછ કરું છું. તું ભાન થઈને મારા મુખમાં વાસ કરજે કે જેથી હું કુમારપાળને રાસ બનાવી શકે. તમે મારા મુખને અને જીહાને પવિત્ર કરો કે જેથી હું

Page #24

છે
ન ધર્મ પ્રકાશ.
કારપાળનું ચરિત્ર કહી શકું. ઋષભદેવ ને મહાવીર પરમાત્માના માગૅકાળમાં કુમારપાળ જે કોઈ રન ધ જણાતો નથી. રામ, કૃષ્ણ, શ્રેણિક અને કોબિક વિગેરે અનેક રાજાઓને કવિ અત્યારે પણ ગવાય છે, પરંતુ તેમાં કોઈ કે મારપાળમી જે થયો લાગતો નથી. અગાઉ ભરત બાહુબલિ જેવા રાજા મહારાજાઓ થઈ ગયા, પણ તેમાંથી કેઈ કુમારપાળ જેવી જીવહિંસા બંધ કરી શકયું નથી, તેમના વખતમાં પણ જીવને વિનાશ થતા હતા. કુમારપાળ રાજની એજ બલિહારી છે કે તેમના રાજ્યમાં અઢારે દેશમાં તેમણે અમારી પડ વગડાવ્યો કે જેથી કોઈ પણ માણસ એક પણ જીવ મારી શકે નહીં.
આવા કુમારપાળ રાજા તે ક્યાં થયા ? કઈ જતિમાં થયા? કોના પુત્ર ડયા ? તેમના માતા પિતાનું નામ શું હતા? કયા ગામમાં તે રહેતા હતા ? કયા દેશમાં રહેતા હતા ? કેવી સ્થિતિમાં હતા? આટલા પ્રશ્નો ઉપરથી કર્તા તેનું ચરિત્ર પાબંધ ગુજરાતીમાં કહેવું શરૂ કરે છે, તેનું અહીં રહસ્ય ધરૂપે પ્રગટ કરવામાં આવેલ છે.
શ્રી અંબુદ્વીપમાં અનુપમ સત નામે ક્ષેત્ર છે. તેમાં દક્ષિણ દિશાએ "જરાત નામે દેશ છે. તેમાં દહીંથળી નામે ગામ છે. તે કાંઈ નાનું ગામ -iધી, પરંતુ ગઢ, મઢ, મંદિર અને અનેક વ્યવહાર આના મકાનોવાળું સુંદર ગામ છે. અઢારે વર્ણના અનેક માણસો તેમાં વસે છે, ત્રાદ્ધિવાળા પણ અનેક છે, જિન ધરના પ્રાસાદ પણ બહુ સુંદર છે કે જે ઇંદ્રપુરી સાથે વાદ કરી શકે તેવા છે. અનેક પિષધશાળાઓ છે, બીજા પણ પુણ્યના રથાનકે ઘણું છે. એવા તે સું દર ગામને સ્વામી ત્રિભુવનપાળ નામે છે. તેના તાબામાં બાર ગામ છે. અતિ કુમાળ ને સુંદર કાશમીરી દેવી નામે તેમની સ્ત્રી છે. તેના ઉદરથી કુમારપાળ, હાળ ને કપાળ નામે ઘણું પુત્ર અને પ્રેમલદેવી તથા દેવદેવી
એ કે પુત્રી થયેલ છે. - ત્રિભુવનપાળ જાતે ક્ષત્રીય છે, ચહેઆણ કુળના છે, છત્રીશ રાજ કુળી તેની
તજ્ઞામાં વર્તે છે. તે છવીશ રાજ કુળીના કર્તા નામ કહે છે, ૧ ગોવર, ૨ ગોળ3 હીલ, ૪ કાકી, ૫ કીશર, ૬ કુંભલ, છ બેંતા, ૮ બાબરીઆ, ૯ મારૂ, ૧૦ મકવાણા, ૧૧ ડાહિમા, ૧૨ ડેડીયા, ૧૩ વાલા, ૧૪ વીં, ૧૫ ઘેલ, ૧૬ વહેલા, ૧૭ જાદવ, ૧૮ જેઠવા, ૧૯ જાડેજા, ૨૦ જ, ૨૧ સેલંકી, ૨૨ પરમાર, ૨૬ વાવડી, ૨૪ રસુડાસમા, ૨૫ ખટ, ૨૬ ખટાર, ૧૭ જયરા, ૨૮ તાઇ, ર૯ મસી યા, ૩૦ પલણીયા, ૩૧ હાલા, કર ઝાલા, ૩૩ ધાયા ૩૪ રેસા, ઉપ સરવેયા, ૩૬ પઢીયાર -- આ કમાણે છત્રીસ રાજકુળમાં ચહુઆણ - શ્રેષ્ઠ ગણાય છે. જે તારામાં ર. દેવમાં ઈદ્ર, પર્વત મેરૂ તેમ ક્ષય

Page #25

કુમારપાળ રાજાના રાસનું રહસ્ય.
૧૭
માં હુઆણુ ગણાય છે. તેવા ઉત્તમ કુળમાં કુમારપાળ ભૂપાળ થયેલ છે અને તેણે આકાશને જેમ દિનેત્ર ( સૂર્ય ) અને માનસરેાવરને જેમ હુસ શેભાવે તેમ તે કુળને શેાભાવેલ છે. તે ચહુઅ ણુ કુળમાં અનેક જુદા જુદા વ શેા થયેલા છે.૧ તે સર્વોમાં ચઉલક વશ ઘણા શ્રેષ્ટ થયેલ છે, કે જે વશમાં કુમારપાળ રાન્ન થયેલા છે. તેમના ગુરૂ હેમચદ્રાચા હતા. એ બંને એક સૂ ને બીજો ચંદ્ર હોય એવા થયેલા છે. હવે એ બન્નેમાં પ્રેમ કુંવી રીતે થયા ? રાજા કેવી રીતે પ્રતિષેધ પામ્યા ? કુમારપાળ રાયપર કયારે બેઠા ? કઇ રીતે એણે ઘેરી રાજાઓને વશ કર્યા ? કેાને મંત્રી બનાવ્યા ? તેનાથી કેવા સતેષ મેળવ્યા ? સજ્જનેાનુ' પેષણ-સન્માન કેવી રીતે કર્યુ ? અને દુ તેને દંડ કેવી રીતે આપ્યા ? જિનપ્રાસાદ કેટલા કર્યા ? જિતબિમ્બે! કેટલા ભુરાવ્યા ? ભિખપ્રતિષ્ઠાએ ( મંજન શલાકા ) કેટલી કરી ? સંઘવીપદ કેટલી વાર ધારણ કર્યું ? જૈન ધર્મ શી રીતે પામ્યા ? અને અઢાર દેશમાં અમારી કેવી રીતે પ્રવર્તાવી ? સંઘપત્તિ ને ભૂપતિપણાના બિરૂદ ઉપરાંત રાજઋષિનું મફ્ત શી રીતે મેળવ્યુ ? પૃથ્વીપર કયાં કયાં ભમ્યા ? અને આ દુમકળ કેવી રીતે નિમ્યા. વેરીએથી કેવી રીતે ઉગર્યા ? અને કેટલા વર્ષ રાજ્ય કર્યુ ? રાજ્ય મેળવતાં કેટલી મુશ્કેલી નડી ? અને ત્રણ ભુવનમાં આબરૂ કેવી રીતે વધારી-ફેલાવી ? તેમજ જૈન શાસનના કાર્યા કેવી રીતે કર્યાં ? એ સર્વ હકીકત કર્તા કહે છે કે હવે કહું છું તે લક્ષપૂર્વક સાંભળો.
ચાલુકય વશમાં પ્રથમ ભુવડ નામે રાજા થયા કે જેના તાખામાં ૩૬ લાખ ગામા હતા. તે કન્યકુબ્જ દેશના રાજા હતો અને કલ્યાણકટક તેની રાજધાનીનું શહેર હતુ. ગુર્જર દેશના રાજા જયશિખરીને મારી તે દેશ તેણે પેાતાને સ્વાધીન કર્યા હતા અને પેાતાના સેવકને તે દેશ ભળાવીને પોતે પોતાના દેશમાં પાછા ગયા હતા. એ ભુવડ રાજાને પનરમે પાટે કુમારપાળ થયેલા છે. તેનું માંડીને તમામ ચિત્ર તેમના પૂત્તે સુધાંનું કહું છું તે આનથી સાંભળજો.
ભુવડ રાજને મીણલદેવી નામે સુદર પુત્રી હતી, તેને કાપડામાં ગુજરાત દેશ તેણે આપ્યા હતા. એ અવસરે ગુર્જર દેશમાં વઢીયાર પ્રદેશ બહુ સુંદર ગાતે હતે. તેમાં પંચાસર નામે ગામ મુખ્ય હતુ. ત્યાં અનેક મનુષ્ય વસતા હતા. ત્યાં વિદ્ગાર કરતા કરતા સેલગસૂરિ પધાર્યા. તેમનું સામયુ
૩
૧ અહીં કતએ ઘણા વાના નામે આપ્યા છે. ર્ આ વાનુ હતું નામ સાલકી હતું ૩ એમનું બીજું નામ શીગુર હતું,

Page #26

વિગેરે ઘા આડંબરથી થયું. એક દિવસ શુભ શકુન જોઈને તેઓ તે ગામની હાર વનમાં પધાર્યા. ત્યાં એ
કળી ઝાડે બાંધેલી દીઠી, તેમાં બાળકને રમત દા. તેનું રૂપ દેવ જેવું સુંદર હતું અને શરીર પર અનેક ઉત્તમ લક્ષણે જ હ. વળી તે વૃક્ષની છાયા રથ નાખ્યા છતાં નમી નહતી, તે બાળક પર કાયમ રહી હતી તેથી એ બાળક કોઈ ઉત્તમ થવાનો છે, એમ ગુરૂ મહારાજાએ તિવ્યું. તેની નજીકમાં તે બાળકની માતા રૂપસુંદરી બેઠી હતી,
ઇગુરૂ મહારાજે પૂછયું કે- તો કોણ છે ? અને તમારી આવી દતિ કેમ છે ? ” આ સવાલ થતાં રૂપસુંદરી દુઃખ ધારણ કરતી બેલી કેછે વત ગુરૂમહારાજ ! મારા દુઃખની વાર્તા કહું તે સાંભળે–
ગુર દેશને ધણી ( જય શિખરી) મારા સ્વામી હતું. તેને શત્રુએ કહે છે. જે રીતે લઈ લીધું. આ બાળક તે વખતે મારા ઉદરમાં હતા, હું તેવી | કિધા ને ત્યાંથી ભાગી અહીં આવતાં મને પુત્ર પ્રસિદ્ધ થશે તે આ બાળક છે, - મારી આવી અત્યંત દુઃખી સ્થિતિ છે.” આટલી હકીકત સાંભળી ગુરૂએ પાનવડે વિચાર કરી આ બાળકથી આગામી જેનશાસનને ઉદ્યત થશે એમ જાણી તેનું નામ વનરાજ પડ્યું, રૂપસુંદરીને દિલાસે આવે અને કહ્યું છે – “ આ બાળક ગુજરાતના રાજા થશે, અને ઘણા સારા કામ કરશે. ” પછી ગુરૂ તરતજ ઉતાવળા ગામમાં આવ્યા અને આ વાત કરવા તેમજ તેને સહાય આપવા ગુરૂ એ મુખ્ય મુખ્ય વ્યવરી એને પોતાની પાસે લાવ્યા. તેઓ આવ્યા એટલે ગુરૂએ કહ્યું કે “આ શહેરની બહાર નજીકમાં જ એક બાઈ બેઠેલ છે ને ઝાડ સાથે બાંધેલી કે ઘીમાં તેનું બાળક છે, તેને તમે લઈ આવે અને તેની સારી રીતે સંભાળે છે. તે બાળક આગળ ઉપર ગુજરાતને રાજા થશે.
રાત, કણ. સુત, તુરી, મહિપી. ચંદ, સુકીર;
બાળપણાથી સેવીએ, સુખ લહીએ શરીર. ૧.
રાજા, ખેતી, પુત્ર, અશ્વ, ભેંશ, ચંદ્ર અને પિોપટ-એટલાને બાળ આ શી રીતે તે તે જરૂર આગળ ઉપર સુખ આપનાર થાય છે.”
પ્રમાણે છેવાથી આ શાર્ય કરી શ કરે. તે બાળકની સારી રીતે સુક કરો અને તેને તમારા ઘરમાં રાખી તેનું પૂરતું પોષણ કરે.'
આવી ગુરૂ મહારાજ તરફથી સૂચના થતાં વ્યવહારીઆએ તરતજ બહાર વરમાં ગયા અને તે માતા પુત્રને લઈ આવી પોતાને ઘરે સંખ્યા અને તેની

Page #27

પ્રમાર.
સારી રીતે સેવા ભક્તિ ભોજન વસ્ત્રાદિકવડે કરવા લાગ્યા. અનુક્રમે તે બા. ળક માટે થયો. પછી તે વ્યવહારીઆ ના બાળકો સાથે રમત રમે. તેમાં પિતે રાજા થાય અને બીજા છોકરાઓને ઈનસાફ કરે, તેમજ તાડના તજેના પણ કરે. તે જોઈ શ્રાવકે કહેવા લાગ્યા કે-“આ મે માણસ હવે આપણા ઘરમાં - બે નહીં. સિંહનું બાળક ઘણું સારું હોય તો પણ તે વનમાંજ . આ. | ઘરમાં તે સમાય નહીં. ” પછી બધા મળીને તેની માતા પાસે ગયા અને
કપૂર્વક કહ્યું કે- બહેન! હવે તમારો પુત્ર માટે શો છે, તે અમારા વણિકના બાળક ભેળો રહેવાથી વિનાશ પામશે, તેથી તમે કોઈ રાજાની સેવા કરો કે જે સેવકે સારૂં ફળ આપે અને તમારો પુત્ર ત્યાં સારી રીતે કેળવાય.”
આ પ્રમાણેની હકીકત સાંભળીને રૂપસુંદરી પુત્રને લઈને પોતાના ભાઈ સુરપાળ પાસે ગઈ કે જે ગામ નગર પુર લુંટવાનો બંધ કરતો હતો અને અટવીમાં રહેતો હતો. હવે ત્યાં વનરાજની શું સ્થિતિ થઈ તે આગળ કહેવાશે.
અપૂર્ણ,
પ્રા . ( પ્રકાર–શા, ડાયાભાઈ મોતીચંદ. એરાડ) પ્ર–અ સ એટલે શું ? તે કોણ કરી શકે ? કયારે કરી શકે ? હાલમાં પૂર્વ મુનિઓ વિગેરે કરતા હતા તે રીતનું અણુસણ કરી શકાય?
ઉત્તર–અસ એટલે અન અશન અર્થાત્ ચારે પ્રકારના આહારનો ત્યાગ. તે અલ્પ કાળનું અને માવજછવિત એમ બે પ્રકારનું થાય છે. પૂર્વે જયારે કેવળજ્ઞાની વિચરતા હતા અને તે પૂછનારને તેનું આયુષ્ય કેટલું બાકી છે ? તે જ્ઞાન વડે જાણીને કહી શકતા હતા ત્યારે જાવન જીવિત અણસ. શું કરી શકાતું હતું. શ્રુતકેવળી એવા મુનિ તેમજ અવધિજ્ઞાની મુનિ વિગેરે પણ જ્ઞાનથી તેમજ બીજા કેટલાક કારણથી પૂછનારનું આયુષ્ય કેટલું બાકી છે તે જાણી શકતા હતા. તેઓ પોતાને માટે જાણે તેમાં તો શું આશ્ચર્ય કેટલીક વખત આયુષ્ય વધારે હોવાના કારણુથી અણસણના ઈરછકને પણ અલુસણ કરવાની ના કહેવામાં આવતી હતી. વર્તમાન કાળે આયુષ્ય સં',
ધી (બરાબર) ખબર પડતી ન હોવાથી સાગારી અણસણુ અને તે પણ અમક દિનું કે અમુક કલાકોનું કરવા કરાવવામાં આવે છે. . જ્યારે આયુષ્પ અપ રહે ત્યારે માત્ર પરમાત્માના દયાનમાં મગ્ન રહેવા અને બીજી તમામ ઉપાધિ તજી દેવા માટે અણુઅણુ કરવામાં આવે છે. અને

Page #28

૨૦
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. રીતે અંતરાય સુધારવામાં આવે છે. કેઈ ભારે રોગાદિક ઉપદ્રવ પ્રસંગે જ્ઞાની વીલની અનુમતિ પૂર્વક સાગારી અણસણું કરી લેવું હિતકારી કહ્યું છે. અણસના બીજા પણ પાપગમાદિ ભેદ છે, તેમજ તપના પ્રકારમાં પણ બા. તપ તરીકે અણસણ તપ એટલે ત્રણ અથવા ચાર આહારના ત્યાગ રૂપ ઉ. પવાસ કહેવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન ર–પ્રતિકમણમાં શ્રાવલ વંદિત્ત બોલે છે ત્યારે મુનિઓ શું બેલ હશે ? - ઉતાર--પ્રતિકમણમાં શ્રાવક વંદિત્ત કહે છે તેનું પૂરું નામ શ્રાદ્ધ પ્રતિકમણ રાવ છે. વંદિત્ત એ નામ તે પહેલા શબ્દ ઉપરથી જ બોલાય છે. તે વખતે મુનિ અને ચાવીઓ શ્રમણ સૂત્ર બોલે છે. તે વંદિત્તાથી તદન જુ જ છે. તેમાં મુનિના મહાવ્રત સંબંધી અતિચાર આવવાની હકીકત છે. એનું પણ બીજું નામ તેના પ્રથમ પદ ઉપરથી પગામસઝાય કહેવાય છે.
પ્રશ ૩–પ્રતિકમણ કરનાર શ્રાવકોમાંથી કોઈને પણ વદિ ન આવડતું હોય તેવા ગામમાં મુનિ શ્રાવકને (૧૫) નવકાર ગણવાનું કે તેટલો કાઉસગ કરવાનું કહે છે તે બરાબર છે ?
ઉત્તર—-તે વાત યોગ્ય નથી. પ્રતિકમણ કરનારાઓ પૈકી કોઈએ પણ વંદિતા જણવું જ જોઈએ. પરંતુ વંદિત્ત ન આવડવાની ખાતર પ્રતિકમણ બંધ રહેવું ન જોઈએ. સમજ પૂર્વક પાપથી પાછા સુવું અને ફરી તેવા પાપ કરતાં અટકવું એજ પ્રતિક્રમણ કરવાને પરમાર્થ છે. તેથી વંદિત્ત નાજ આવડે તે ૫૦ નવકાર ગણવા અથવા મુનિ શ્રમણ સુત્ર બોલે તે સાંભળવું.
૪-–પ્રતિકમણમાં સાત લાખ ને અઢાર પા૫રથાનક શ્રાવકેજ છેલે છે, મુનિ તેમાં ભાગ લેતા નથી, તે શું તેમને તે પાપ લાગતા નથી ?
ઉત્તર–મુનિ તે સંબંધમાં સાત લાખ છેલ્યા અગાઉ ઠાણે કમ એ. કમ-વિગેરે બોલે છે, તેમાં તેનો સમાવેશ થઈ જાય છે.
પ્રશ્ન ૫ –અઠ્ઠાઈજેસુ શ્રાવકેજ બોલે છે, મુનિરાજ તેમાં ભાગ લેતા નથી, તે શું અઢી દ્વીપમાં રહેલા સર્વે મુનિઓ તેમને વાંદવા ગ્ય નથી ?
ઉત્તર–તેમને શ્રમણ સૂત્રમાં જ પ્રાંત અઠ્ઠાઇજેસુ અક્ષરશઃ આવી જાય છે તેથી તે ભાવકે સાથે ભાગ લેતા નથી.
પ્રશ્ન –-પ્રતિક્રમણ પૂર્ણ થયા બાદ સામાયિક પારતાં વચ્ચે ચઉક્કસાય અને નમુથુર વિગેરે કહેવામાં આવે છે તે શા હેતુએ કહેવાય છે? તેમાં ચૈત્યવંદન કર્યા પછી જંકિચિ કેમ નહીં ? અને છેવટ કાઉંસગ કેમ કરવાને નહીં ?

Page #29

પ્રશ્નોત્તર
૨૧
ઉત્તર---શ્રાવકે સુતી વખતે ચૈત્ય દન કરવુ જેઇએ એવા ઉલ્લેખ શ્રા વકના આચારમાં છે. તે વખતે બધા કરી શકે કે નહીં, તેટલામાટે સામાયિક પારતાંજ તે કરી લેવામાં આવે છે. તેમાં ચસાય છે. તે ચૈત્યવંદન છે. જ’કિંચિની અપેક્ષા પૂર્વાચાએ રાખી નથી. અને કાઉસગ્ગ પણ કરવાના કહેલા નથી. એમાં તે વિધિની સંકળના કરનાર પૂર્વ પુરૂષા ઉપર આધાર રાખવાન છે; સ્વતિ વાપરવાના અવકાશ નથી.
પ્રશ્ન-પ્રતિક્રમણના પ્રાર’ભમાં ચાર સ્તુતિ વડે દેવ વંદન કરવામાં આવે છે, તે ચારે કાયાત્મ શા હેતુએ કરવામાં આવે છે ? અને તેમાં ચાથા કાચેત્સંગ માં વેયાવચ્ચગરાણ પછી અરિહંત ચેઆણું કેમ કહેવામાં આવતું નથી ?
ઉત્તર-ચાર સ્તુતિ વડેજ તે ચારે કાયાત્સના ભાવ સમજાઈ શકે તેમ છે. પ્રથમ અધિગત મુખ્ય જિનની, ખીજી સર્વ જિનેશ્વરાની, ત્રીજી જ્ઞાનની,અને ચેાથી શાસનદેવની સ્તુતિ કહેવામાં આવે છે. તેના પ્રારંભના તમામ સૂત્ર પણ તે તે નિમિત્તના તેવા ભાવવાળાજ કહેવામાં આવે છે.
ખીત કાઉરાગમાં અરિહંત ચૈઇયાણુ અગાઉ સવ્વલાએ શબ્દ સર્વ લેા” કના અરિડુતના ચૈત્યો-જિનેશ્વરાનું આરાધન કરવા માટે એ કાઉસગ્ગ છે. એમ સૂચવવા માટે કહેવામાં આવે છે.
ત્રીજા કાઉસગ્ગના પ્રારંભમાં પુખ્ખરવરદી કહેવામાં આવે છે, તેમાં પાછળની ત્રણ ગાથામાં જ્ઞાનનુ જ વર્ણન છે અને તેની પ્રાંતે સુઅસ ભગવએ કમિ કાઉસગ્ગ એ શબ્દવડે શ્રુતજ્ઞાન-શ્રુત ભગવંતના આરાધન માટે કાઉસગ્ગ કરૂ છું, એમ કહેવામાં આવે છે.
ચોથા કાઉસગ્ગ શાસનદેવતાના આરાધન માટે છે. તેને ભાવ વૈયાવચ્ચ ગરાણમાં બતાવવામાં આવેલ છે. અરિહંત ચેયાણ સૂત્રમાં કહેલ હકીકત તેને માટે ઘટતી નથી તેથી તે સૂત્ર કહેવામાં આવતુ નથી. શ્રુતદેવતા ને ક્ષેત્રદેવતાના કાર્યાત્સર્ગ કરતાં પણ તેજ કારણથી અરિહંત ચૈઇયાણું કહેવામાં આવતુ નથી.
પ્રશ્ન ૮ -સાધાયિક માટે ૪૮ મીનીટના (બે ઘડીને) કાળ ઢાળ્યે છે, તે કરતાં આ વત્તા નહીં, તેનું કાંઈ ખાસ કારણ છે ?
ઉત્તર-ખાસ કાણું કાંઈ નથી, પણ અમુક કાળ તા ઠરાવવાજોઈએ તેથી પૂ પુરૂષોએ એક મુહૂ ઠરાવેલું છે. તેથી આછે. કાળ નહીં, પશુ વધારે રહી શકાય. માત્ર સામાયક પૂરૂ થવાના ઉપયાગ રહેવા જોઇએ, (કાર્ય

Page #30

1 - 5 . પ! પચ્ચખાણ બે ઘીથી ઓછું ન લેવું જોઈએ એવો આશય પણ સમજ
પ્રશ્ન : –પ્રતિકમણ વિગેરે ક્રિયા કરવાના શું સુત્રોના પદ, વર્ણ, પા, ધાસોશ્વાસ વિગેરે મુકરર કરેલા છે તેમાં કોઈ ખાસ કારણ છે? શું - હિરક મરૂપ છે ?
ઉત્તર-પદ તો વિભક્તિ પર આધાર રાખે છે. વર્ણ તે તેમાં જેટલા અને પર કિય તેની સંખ્યા પ્રમાણેજ કહેલા છે. સંપદા અર્થના વિસામા ઉપર કેટીક જગ્યાએ આધાર રાખે છે અને કેટલીક જગ્યાએ પદ સમાન સંપદા પણ કહેલી છે. શ્વાસોશ્વાસ દરેક મનુષ્ય એક સરખા વખતે લેતા નથી, તેમાં ઓછો વત્તે વખત લાગે છે, તેથી કેટલાક લેગસ વિગેરે સૂત્રોના પદ સમાજ શ્વાસોશ્વાસ ગણવાનું કહેલું છે. નવકારના પદ નવ છે પણ સંપદા આઠ હાઈને ધારેશ્વાસ પણ આડ ગણવામાં આવેલ છે. આ એક પૂર્વ પુરૂએ ચેકસ ઠરાવેલી બાબત છે.
બધા સૂત્રો મંત્રરૂપ નથી, પરંતુ પરમ પવિત્ર પુરૂષોના હૃદયમાંથી પ્રહવેલાં સૂત્રવચને અતિ પવિત્ર અને અર્થગભર હવા સાથે ભાવિક જીવને અસરકારક હોવાથી તેને પ્રભાવ ખીજ લેકિક મંત્ર કરતાં ભારે ગણાય છે અને એ રૂપ વ્યાધિને નાશ કરવા માટે મંત્રરૂપ કહીએ તે બાધકારી નથી. કેટલાક એ મંત્રરૂપ પણ છે.
પ્રશ્ન ૧૦-૪૫ આગમ પિક અંગ, ઉપાંગ, પ્રકીર્ણ (પન્નાએ), છેદ સૂ, જળ સૂત્રો વિગેરે કહેવામાં આવે છે, તેનું કાંઈ ખાસ કારણ છે ? અને તેમાંથી પૂર્વ સાથે નીકટ સંબંધ કયા રાત્રી (આગમો) ધરાવે છે ? મત ભેદ દેખાય તો તેમાંથી વધારે પ્રતિષ્ઠિત-માનનીય કેણ ગણાય છે ?
મિતિ , ભાષ્ય, ચૂર્ણિ, વૃત્તિ અથવા ટીકા-એ નામે શું સૂચવે છે અને તેમાં વધારે આધારભૂત શું ગણાય છે ?
ઉત્તર-૪૫ આગમે ૧૧ અંગ, ૧૨ ઉપાંગ, ૧૦ પન્ના, ૬ છેદ સૂત્ર, ૪ મૂ ર, નંદી ને અનુયાગદ્વાર મળીને ગણવામાં આવે છે. તેમાં ગણધર હારાજે રચેલી દ્વાદશાંગીમાંથી બારમું અંગ છવાદ વિરછેદ જતાં બાકી
શા ૧૧ અંગો છે. તેમાં ભારે મોટા દુકાળાદિક કારણે ઘણે ભાગ વિસરાહ અગા જેટલું ઉપાઘ શ હું કાળનુસાર સંક્ષેપ કરવામાં આવેલ છે. કમ જેટલા પ્રમાણુવાળા હતા તેટલા તે પહેલા નથી.) ૧૪પના સમારવા સાડ વિરહેડ પામવાથી તેના સંબંધવાળું કે રગ નથી. અંગમાંથી એકેક

Page #31

પ્રશ્નોત્તર હકીકત લઈને તેનો વિસ્તાર કરવા રૂપ બાર ઉપાંગે આચાર્યોના રચેલા છે, પન્નાઓ તો ઘણા છે, પણ તેમાંથી એક અધિકારવાળા દશ પન્ના ૪૫ આગમમાં ગણેલા છે, તે પ્રકીર્ણ સૂવ કહેવાય છે. છેદસૂરમાં મુનિઓના ઉત્સર્ગને અપવાદ માર્ગનું વર્ણન છે, તે વાંચવાને હક્ક અમુક હદવાળી મુનિઓનેજ છે, ચાર મૂળ સૂત્રે કહેવાય છે, તે તે સૂત્રોની વધારે મુખ્યતા ગણવાને અંગે છે. બાકી બે સૂત્ર નામ ગ્રહણથી જ જુદા રાખેલા છે. આમાં સર્વથી વિશેષ શ્રેષતા ૧૧ અંગની ગણાય છે. બાકી છેદ સૂત્રે ને મુળ સૂની મહત્વતા પણ તત્સમાનજ ગણાય છે. માનનીયપણામાં ભેદ કહી શકાય તેમ નથી.
- નિયુક્તિ વિગેરે ચાર પ્રકારો ઉત્તરોત્તર સૂત્રમાં કહેલા ભાવની વિશેષ વિશેષ રૂપષ્ટતા કરવા માટે છે. તેમાનાં પ્રથમના ત્રણ અંગ અર્ધમાગધી (પ્રા કૃત ) ભાવમાં છે અને પૂર્વાચાર્યવૃત છે. ટીકાકાર અત્યારપછી થયેલા છે. પરંતુ તેના કર્તાઓએ સૂત્રોની અંદર આબેશ હકીકતને સંસ્કૃત ભાષામાં બહુજ સ્પષ્ટ કરેલી છે, તેથી તેમને ઉપકાર અત્યંત છે.
પ્રશ્ન ૧૧-વંદિતું કહેતાં પ્રારંભમાં નમસ્કાર, કરેમિ ભંતે ને ઈચ્છામિ ડિ. કમિવું કહેવામાં આવે છે તે શું નિમિત્તે કહેવાય છે? - ઉત્તર-નવકાર મંડળીક માટે છે. કમિ ભંતે વંદિત્ત કહેનારની સ્થિતિ સૂચક છે અને ઈચ્છામિ પડિકમિ બારે ત્રત વિગેરેના અતિચારો સામાન્ય રીતે સૂચવે છે અને વંદિત્તામાં તેની વિશેષ ૨પષ્ટતા કરવામાં આવેલ છે. આ મર્યાદા રીતની જ બાંધવામાં આવેલ છે.
પ્રશ્ન ૧૨-પ્રતિક્રમણમાં જે વારેવારે વાંદણા દેવામાં આવે છે તે શું હેતુ સુચવે છે ? અને તેમાંના કેટલાક વાંદણ અગાઉ મુડપત્તિ પડિલેહવામાં આવે છે તેને શો હેતુ છે ?
ઉત્તર-દરેક વાંદણ સહેતુકજ દેવામાં આવે છે. તેની વિશેષ સ્પષ્ટતા માટે પ્રતિક્રમણના હેતુવાળ ઉલ્લેખ પ્રતિક્રમણની અર્થવાળી બુકમાં કરેલ છે, તે અથવા એ નામની બુક વાંચી જેવી. પ્રથમ ત્રીજું આવશ્યકજ ગુરૂવંદન કરવાનું છે, તે નિમિત્તે વાંદણા દેવાય છે. વંદિત્તા પછીના વાંદણુ ગુરૂ મહારાજને ખમાવવા નિમિત્તે છે. અભુઠ્ઠિઓ પછીના વાંદણ વડે ખાસ ગુરૂભક્તિ કરીને પછી જ્ઞાનાચારાદિમાં લાગેલા દોષના નિવારણ માટે કાર્યોત્સર્ગ કરવાના છે. છ આવયક પ્રાણ હેવાથી અને તે ગુરૂ પાસે લેવાનું હોવાથી તેના પ્રારંભમાં ગુરૂભક્તિ માટે વાંદણા દેવામાં આવે છે. અમુક અમુક પ્રસંગે ( દ્વાદશાહર્ત વંદન કરવું જ જોઈએ એ હકીકત ગુરૂવંદન ભાષાદિથી જાણવી.) - વાંદણ દેતી વખતે આખા શરીરને તેમાં ઉપયોગ કરવાનો હોવાથી ગ્રીન

Page #32

૨૪
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. ને છડું આવશ્યક વખતે પ્રારંભમાં શરીર પ્રમાવા માટે મુહપત્તિ પડિલેહવામાં આવે છે. બીજા આવશ્યકેમાં ગુરૂ સાથે તેવા પ્રકારનો સંબંધ (રહેતા ) ન હોવાથી તેના પ્રારંભમાં મુહપત્તિ કે વાંદણ સંબધી વિધિ કરવામાં આવતો નથી.
પ્રશ્ન ૧૩-પ્રતિકમણુમાં જુદી જુદી વખતે જુદા જુદા કાઉસગ્ન કરવામાં આવે છે, તેનું પ્રમાણ નાનું મોટું કહેલ છે, તેનું કોઈ ખાસ કારણ છે ?
ઉત્તર-એમાં ખાસ કારણ જે હોય તે જ્ઞાનીગમ્ય રહેલું છે. જો કે કેટલાક કાર્યોત્સર્ગના પ્રમાણન હેતુ સમજાય છે, પરંતુ આપણે તો તે પ્રનાળિકા બાંધનાર પૂર્વ પુરૂષોની આજ્ઞાને જ પ્રાધાન્ય માનીને તે પ્રમાણે કાર્ગો કરવાના છે.
પ્રશ્ન ૧૪-પ્રતિકમણમાં પ્રથમના ૪ કાઉસગ્ન થઈ સાંભળીને પછી પારવાનું કહેવામાં આવે છે, તેનું કાંઈ ખાસ કારણ છે? બધા એક સાથે પારે ને પછી સાંભળે તેમાં કાંઈ બાધક છે ?
ઉત્તર-કાઉસગ્ગ પાર્યા પછી ચિતની અવસ્થતા વધારે થવા સંભવ છે, તેથી કાઉસગમાં રહ્યા. રહ્યાજ સાંભળવાનું કહેલું છે. લઘુ શાંતિ ને વૃહત્ શાંતિ પણ એટલાજ માટે કાર્યોત્સર્ગમાં સિથત રહીને સાંભળવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન ૧પ-અર્ધ પુદ્ગળ પરાવર્તન એટલે શું ?
ઉત્તર-પુદગળ પરાવર્તન ચાર પ્રકારના છે, તેનું સ્વરૂપ નવતત્વના બાળવાધની બુક વિગેરેમાંથી જ શકાશે, અહીં વધારે વિરતાર થવાને કારણુથી લખેલ નથી. ચાર પ્રકારના મુદ્દગળ પરાવર્તન પૈકી દ્રવ્યથી રસૂમ પદ્દગળ પરાવર્તાનમાં જેટલે કાળ વ્યતીત થાય તે કરતાં અર્ધકાળ સમકિત પામ્યા પછી કોઈ જીવ વધારેમાં વધારે આ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે એમ સમજવું.
પશ્ન ૧૬-જાતિસ્મરણું જ્ઞાન એટલે શું ? તે આકાળમાં મનુને થઈ શકે? તે જ્ઞાન થયેલ મનુષ્ય પિતાના પાછલા કેટલા ભવ જોઈ શકે ? તે જ્ઞાન શાથી ઉત્પન્ન થાય ? થયાની નીશાની શું? અને તે તિર્યંચાને પણ થાય ખરું?
ઉત્તર–પિતાને પૂર્વના જાતિ એટલે જનમેનું જેમાં મરણ થાય છે તેવું જ્ઞાન તે જાતિમરણું જ્ઞાન. આ કાળમાં પણ થઈ શકે ખરૂં. તે પોતાના પા• છલા સંખાતા ભવ જોઈ શકે. તે જ્ઞાન અમુક બાબતમાં ઉહાપે હ તીવ્રપણે કરવાથી થાય છે. તે મતિજ્ઞાનને જ ભેદ છે. થયાની નિશાની પૂર્વભવની હકીકત યથાર્થ પણે જાણી શકે એ છે. અને તિર્યંચોને પણ તે થાય છે. રવયંભરમણ સમુદ્રના અને પ્રતિમાના આકારવાળા મને જોઈને “મેં પૂર્વે

Page #33

પ્રશ્નોત્તર
૪૫ આવું કાંઇક જોયું છે” એમ વિચારતાં જાતિ મરણ જ્ઞાન થાય છે. તેથી તે જીવો ધર્મ પામે છે, વ્રત અંગીકાર કરે છે અને સદ્ગતિના ભાજન થાય છે.
પ્રશ્ન ૧૭-અંતમૂહુર્ત એટલે શું ?
ઉત્તર-અંતર્મુહૂર્ત એટલે નવ સમયથી માંડીને મુહર્ત જે બે ઘડી-૪૮ મીનીટે તે કરતાં એક સમય ઓછા સુધીને કાળ. તેના તરતમયેગે સં
ખ્યાના ભેદ થાય છે. આંખ મીંચી ને ઉઘાડીએ તેટલામાં અસંખ્યાતા સમય થાય છે, તો પછી ૪૮ મીનીટમાં તે અસંખ્યાતા થાય તેમાં શું નવાઈ ? તે અસંખ્યાતું પ્રથમ કરતાં મેટુ સમજવું
પ્રશ્ન ૧૮-વીશ વિહરમાન જિન કહેવાય છે તે હાલ કયાં કયાં વિચરે છે ? તેઓ આપણા ઉપગારી શી રીતે ? તેમના પ્રત્યે આપણી ફરજ શી છે ? અને તે શી રીતે બજાવાય?
ઉત્તર-વીશ વિહરમાન જિન પછી જ આ જંબુદ્વીપના મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં કેવળી પણે વિચરે છે, ૮ ધાતકીખંડના બે મહાવિદેહમાં વિચરે છે, અને ૮ શ્રી પુષ્કવરીપાઈના બે મહાવિદેહમાં વિચરે છે. તેઓ આપ જેવા મનુષ્યજ છે. પ૦૦ ધનુષ્યના શરીરવાળા છે અને સંસાર તજી દીક્ષા લઈને કે. વળજ્ઞાન પામેલા છે. તેઓ નિરંતર સર્વ જીવોનું હિત ઇચ્છનાર છે, તેથી જ આપણા ઉપગારી છે. ખાસ ઉપગાર તે આપણે દૂર રહેલા હોવાથી આપણું ઉપર શી રીતે કરી શકે ? તેમના પ્રત્યે આપણી ફરજ તેમની સ્તુતિ સ્તવન કરવી તેજ છે. એ ભાવપૂજા કહેવાય છે. તે હેતુથી જ સવારના પ્રતિક્રમણમાં ખાસ તેમનું ચૈત્યવંદન કરવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન ૧૯-વિદ્યાધર ને વિદ્યાધરી તેમજ કન્નર ને કિન્નરી એ કોણ છે? અને ક્યાં વસે છે ?
ઉત્તર-વિદ્યાધર ને વિદ્યાધરી તે આપણી જેવા મનુબેજ છે. તેઓ વૈતાટ્સ ઉપર રહે છે. કાળાનુસાર તેમની વિદ્યા પણ મંદાવસ્થાને પામેલી છે. કિન્નર ને કન્નરી વ્યતર જાતિના દેવો છે. તેઓ પર્વતાદિ અનેક સ્થાનમાં રહે છે અને ભમે છે. 'પ્ર ૨૦-સહજાનંદી એટલે શું? સહજાનંદી કે કહેવાય ?
ઉત્તર–સહુજ એટલે સ્વભાવેજ જે આનદી છે તેવા આમ-છો તે સહજાનંદી કહેવાય છે. આત્માના સ્વરૂપમાં રમણ કરનાર તે સહાનદી, શિદાનંદ શબ્દ પણ તેજ અર્થવાચક છે.
પ્રશ્ન ૨૧- સ્તવનને પ્રારંભમાં નમોહંત કહેવામાં આવે છે અને સઝાયના પ્રારંભમાં નવકાર ગણવામાં આવે છે, એવા ભેદનું શું કારણ?

Page #34

શ્રી ધર્મ પ્રકાશ. ઉત્તર- સ્તવનમાં પ્રાયે પરમાત્માની સ્તુતિ-રાવના-પ્રાર્થના વિગેરે હોય છે, તેથી તેને પ્રારંભમાં નમોહંતુ કહેવાનું ઠરાવ્યું છે અને સઝાયમાં પ્રાયે અનિદા અને મુનિરાજ વિગેરેના ઉપસર્ગાદિની હકીકત હોય છે, તેથી તેના પ્રારંભમાં નવકાર કહેવાનું ઠરાવ્યું છે. એમાં કોઈ બીજું ખાસ કારણ નથી. એમાં સંકળના કાકના વિચારની જ પ્રાધાન્યતા છે.
પ્રશ્ન ૨૨-પ્રતિક્રમણ કર્યા અગાઉ જિનમંદિરમાં જઈ ચેત્યવંદન કરીને આવેલ હોય તેને પ્રતિકમણના પ્રારંભમાં કે પ્રાંત ભાગમાં ચૈત્યવંદન કરવાની શી જરૂર છે ?
ઉત્તર-પ્રતિકમણના પ્રારંભમાં જે ચેત્યવંદન કરવામાં આવે છે તે પ્રતિકમની વિધિને લગતું છે અને પ્રાંતે ચકિક સાયનું કરવામાં આવે છે તે શયન વખતે કરવાનું તે છે. તેથી તે બે ચૈત્યવંદન દેરાસરમાં ચૈત્યવંદન કરી આવનારને પણ કરવાના છે.
પ્રશ્ન ૨૩-પ્રતિકમણની અંદર કાઉસગ્ન કરવામાં આવે છે તેનું જુદું જુદું પ્રમાણ કરાવવામાં કાંઈ ખાસ ચેગિક ધ્યાનને લગતું કારણ છે ? એક અથવા વધારે લેગસના કાઉસગમાં લેગ ચંદેસુ નિમ્મલયરા સુધી ગણવામાં આવે છે, તે પ્રમાણે લેગસ ખંડિત ગણવાનું શું કારણ છે ? નવકાર તો ચાર ગણુંજામાં ૩૨ શ્વાસોશ્વાસ થાય, છતાં ચોથે નવકાર ખંડિત ગણવામાં આવતો નથી. ઉત્તર-
કન્સનું પ્રમાણ કરાવવામાં જે કંઈ ગુઢ હેતુ રહ્યો હશે તે નાની ગમ્ય છે, એમાં વેગ ને ધ્યાનનો પણ સમાવેશ છે, પણ તે આપણે સમજી કાકીએ તેમ નથી. લેગસના ચંદેસુ નિમ્મલયારા સુધી ૨૫ પદ ગણવામાં આવે છે. તેમાં મુખ્યત ધાસોશ્વાસ પ્રમાણે ડરાવેલા પદે ગણવા તેજ છે. મન બીજે. eી ન જાય –રિથર રહે તેટલા માટે જ તેટલા પદ સંભારવાના છે. એમાં પં. ડિત ગણવા સંબંધી બાધક સમજવાને નથી, કારણ કે એમાં મુખ્યતા વાસધની સંખ્યાની છે. નવકાર ગણવાનું તો લેગસ જેટલું પણ ન શીખેલા આવક શ્રાવિકા થયા ત્યારે હરાવવું પડ્યું છે, તેમાં નવકારને ખંડિત ગણવાનું તેવું ડરાવનારને એગ્ય લાગ્યું નહિ હોય તે જ કારણ છે.
પ્રશ્ન ૨૪–એ કાઉસગ્ગોમાં લેગસ અથવા નવકારજ ગણવાનું કહેલું છે, તો તેને બદલે તેટલા પદવાળા બીજ સૂત્રો ગણી શકાય કે નહીં?
ઉત્તર-મર્યાદા એક સરખી રહેવા માટે તેમજ આજ્ઞાની પ્રાધાન્યતા સ્વીકરવા માટે લેબસને નવકારજ ગણવા. તેને બદલે બીજા સૂત્રો ગણવા નહીં– ગણી શકાય પણ નહીં.
પ્રશ્ન રપ- ધ શબને વાગ્યાયે તે ભાવાર્થ શું છે ?

Page #35

મૂર્તિ પૂજાના વિષયમાં વિશેષ વૃદ્ધિ કયારથી થઇ ?
૨૦
ઉત્તર-ચારિત્રધર્મોનું પાષણ કરે તે પાષધ કહેવાય છે. તેમાં ભાવા પણ તેને અનુસરતાજ રહેલા છે. તેના ચાર પ્રકાર આહાર પાસહ, બ્રહ્મચય પાસડુ, અવ્યાપાર પાસ ને શરીરસત્કાર પેાસહુ નામના છે. પરંતુ તે ચારેમાં આહારના ત્યાગ, બ્રહ્મચર્યનું પાલન, અવ્યાપારમાં સ્થિરતા અને શરીર સત્કારના ત્યાગ એમ કરવાને છે.
मूर्तिपूजाना विषयमा विशेष वृद्धि क्यारथी थइ ?
***** -
મૂર્તિપૂજા જો કે પ્રાચીન કાળથી ચાલી આવે છે, તે કાંઇ નવી શરૂ થયેલી નથી. ચાર નિક્ષેપા પૈકી સ્થાપના નિક્ષેપો એ મૂત્તિદ્વારા સિદ્ધ થાય છે. જગતને એક પણ વ્યવહાર સ્થાપના શિવાય ચાલી શકે તેમ નથી. વ્યાપારીના ચાપડા, વેપારીઓની હુંડી એ શું સૂચવે છે ? એમાં આંકડા છે તે શું છે? એક ચીઠ્ઠી (હુ‘ડી) બતાવતાં હજાર રૂપીઆ મળે છે, તે શું સૂચવે છે ? હુંડીમાં શુ લખેલ છે ? અક્ષર, તે રૂપીઆની સ્થાપના છે અને તેથીજ તેમાં લખેલા આંકડા પ્રમાણે રૂપીઆ મળે છે.
આપણા દેશમાં ચિત્ર કાઢવાના અને કોઈ મહાન પુરૂષ કે જે મરણુ કરવા લાયક હાય તેની છખી ચિતરાવવાના રીવાજ તે લાંખા વખતથી ચાલ્યેા આવે છે. એ પ્રત્યક્ષ રીતે સ્થાપનાજ છે; પરંતુ એમાં ઘણી વૃદ્ધિ લગભગ પચાસ વર્ષોમાં-જોતાજોતામાં વધી પડેલી ફોટોગ્રાફીની કળાથી થયેલ છે. એ કળાને લઇને ખર્ચ એછે! લાગવાથી ફેટોગ્રાફ્ પડાવવાનું કામ વધી પડેલું છે, જેઓ મૂર્તિપૂજાની ના પાડનારા છે એવા યુરોપીયન તેમજ પારસીઓ વિગેરે પણ તે બાબતમાં બહુજ આગળ વધેલા છે. તેમનામાં તે ફોટોગ્રાફ વિનાની વ્ય
ક્તિ કવચિતજ મળી શકે છે.
આ ફોટોગ્રાફથી મૂત્તિપુજાના સ્વીકાર થાય છે. એમ તેએ એકાએક સ્વીકારી શકતા નથી; પરંતુ તેમને પૂછવામાં આવે કે ‘ તમારા માનનીય-પૂજ્ય પુરૂષની છબી-ફાટેાત્રાની સામી ષ્ટિ કરીને જો કોઈ તેની નિ ંદા કરે, તેને માટે અપમાનકારક શબ્દો એલે, તે તમને ખેદ થાય કે નહીં ? ’ તે થાય, તે તેનું કાર રણ શું છે ? કારણ એજ છે કે ‘ તેમને તે છખીવાળી વ્યકિત ઉપર પ્રેમ છે, રાગ છે, પૂજ્ય ભાવ છે.’ આ સૃત્તિપ્ન્ન નથી તે ખીજી શું છે ? સ્થાનકવાસી બધુ કે જેઆ અરિહંતની સ્મૃત્તિના અસ્વીકાર તેમજ અનાદર પણ કરે છે, તેઓ પણ પા તાના મહાત્મા મુનિઓની છીએ પડાવતા થયા છે, તેને પગે લાગે છે અને પર

Page #36

શ્રી કૌન ધર્મ પ્રકાશ.
માત્માની મૂર્તાિને પગે લાગતાં શરમ થાય છે.
ઈગ્રેજી રાજ્ય થતાં બાવલાં બનાવવાનો રીવાજ પણ વધી પડેલ છે. રાજા મહારાજાના, નહેર પુરૂના, પરોપકારપરાયણ શહેરીઓના બાવલા અનવી જાહેર સ્થાનમાં મૂકવામાં આવે છે. તેનું યોગ્ય સંરક્ષણ કરવામાં આ વે છે, અમુક પ્રસંગે તેમને પુષ્પહાર પહેરાવવામાં આવે છે અને શોભાવવામાં આવે છે. આ બધે અમુક રીતે મૂર્તિપૂજાનો જ પ્રકાર છે.
મુંબઈ શહેરમાં મહારાણી વિકટોરીઆના બાવલાનું મોટું કોઈ નાદાને જામ કરેલું, તે વખતે તેને માટે કેટલી તજવીજ થઈ હતી, અને જે તે કાર્ય કરનાર સપડાયે હેત તે તેને સજજડ શિક્ષા થાત એ ઉઘાડી વાત હતી. છે? શું સૂચવે છે? તે માણસે કેનું અપમાન કર્યું હતું? સર્વે પ્રજા અને રાજવર્ગ ચોકસ માનતો હતો કે મહારાણી વિકટોરીઆનું જ તેણે અપમાન કર્યું હતું. જયારે એક મનુષ્યના બાવલા માટે આમ માનવામાં આવે છે ત્યારે પરમાત્માની મૂત્તિની પાસે બેસી તેમની ભક્તિ અને સ્તુતિ કરી તે દ્વારા તે પરચાત્મા કે જે અત્યારે સિદ્ધિસ્થાનમાં બીરાજે છે, તેમની ભક્તિ અને
તુતિ કરવામાં ખામી શા માટે રાખવી જોઇએ ? એ પ્રમાણેની ભકિતથી કઈ તે મહાપુરૂ તીર્થકરાદિ આપણને લાભ કરવા અહીં આવતા નથી કે | હાંધી લાભના સાધન મેકલતા નથી, પરંતુ આ પણ આત્મ સત્યગુણાનુરાગી એવાથી આપણે આત્મામાં તેવા ઉત્તમ ગુણો પ્રગટે છે. તે રીતે આપણને પરમ લાભ થાય છે.
આ સંબંધમાં ઘણું લખી શકાય તેમ છે. પરંતુ આ તો એક ફોટોગ્રાફ જેવાથી થયેલી તાત્કાલિક પુરણાજ લેખ દ્વારા પ્રદર્શિત કરી છે. વિદ્વાનો આ ઉપરથી ઘણું વિશેષ અજવાળું પાડી શકે છે.
(લેખક–એક જૈન મુનિ ) ૧ ઓસવાળ, ખંડેરવાળ, પિરવાળ, અગ્રવાળ, શ્રીમાળ, શ્રીશ્રીમાળી વિગેરેને પરસ્પર ખાનપાન અને બેટી વ્યવહાર થઈ જાય તો તેમાં કોઈ શાસ્ત્રીય ખાધ છે અને તમારી સલાહ તે બાબતમાં શું છે? - ર ઉપરની જાતિઓ રજપુત, ક્ષત્રી, વૈશ્ય ને બ્રાહ્મણ વર્ગમાંથી થયેલ છે, તો બ્રાહ્મણ ક્ષત્રિી ને વૈશ્યવર્ણની કન્યાઓ સાથે લગ્ન કરવા ચોગ્ય છે કે

Page #37

જૈન ધર્મ પ્રકાશને પ્રેમપુષ્પાંજળી.
૨૯૩ વર્તમાન સમયમાં જે કે અન્ય કોમની કન્યા લાવેલ છે તેને સર્વથા સમાજથી દૂર કરેલ છે તે વ્યાજબી છે?
* જાતિથી દૂર કરવા માટે શું શું કારણે જોઈએ ? અને ધર્મથી દૂર કરવા માટે શું શું કારણ જોઈએ ?
૫ રનમાં જ્ઞાતિભેદ છે કે નહિ ?
૬ જૈન કઈ પતીત થઈ ગયા હોય તો તેને ફરીને શુદ્ધ કરી જેનમાં (ઓસવાળ આદિ જ્ઞાતિમાં સામેલ કરી શકાય કે નહીં ?
૭ દશા વીશાને જે ભેદ છે તે કાઢી નાખવા યોગ્ય છે કે નહીં ?
૮ ગુજરાત દેશમાં હાલ કઈ એવી વણિક જાતિ છે કે જેમાં વિધવાવિવાહ થત હોય, જૈનધર્મ પાળતા હોય તે સ્વામીવાત્સલ્યાદિમાં સામીલ કરતા ન હોય ?
આના ઉત્તરે સુર મુનિરાજ અથવા શ્રાવક બંધુ લખી મોકલશે એવી આશા છે. તે હવે પછીના અંકમાં પ્રગટ કરશું.
- તંત્રી
જૈન ધર્મ પ્રકાશને પ્રેમ પુષ્પાંજલી.
દેહરા. અજ્ઞાનરૂપી તિમિરને, કરવા સત્વર નાશ; પ્રેમે ચાર વાંચશે, જૈન ધર્મ પ્રકાશ. ચંદ્રની જેવી શીતળતા, વળી કરે ઉજાશ; નામ પ્રમાણે લેખો, જૈન ધર્મ પ્રકાશ. આરોગી અંગ રાખવા જે મન રાખો આશ; અંતર ચોખું રાખવા, વાંચે જૈન પ્રકાશ. ગ્રાહક બને હોંશે તમે, ખબર જાણવા ખાસ; જ્ઞાનમાં વૃદ્ધિ પમાડતું, જૈન ધર્મ પ્રકાશ. શાંત મુનિ ગુરાયના, પદ વંદે પુન્ય રાશ; મણિલેખ પેખે ઘણ, જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
મારતર મણિલાલ કસ્તુરચંદથરા. ૧ આરોગ્યતાવાણું. ૨ મણ જેવા ઉત્તમ લખો :

Page #38

જે ધર્મ પ્રકાશ.
वर्तमान सभाचार. શ્રી જઘડીયા તળે સાધમ સંમેલન વડોદરાવાળા વકીલ નંદલાલ લલુભાઈએ જઘડીઆ તીર્થ વ્રતધારી બં
નું ફાગણ વદિ ૧ ઉપર ત્રણ દિવસનું સંમેલન કરવાના આમંત્રણ બહાર પડ્યા હતા. આ વિચાર બહુ ઉત્તમ પ્રકારનો કર્યો છે. તે આમંત્રણ અનુસાર મળેલા બંધુઓ ધર્મ ચર્ચા કરવાના હતા. એ સંધી વધારે હકીકત મળેથી પ્રગટ કરશું. તેમણે વ્રતધારીઓનું એક મંડળ બાંધ્યું છે.
શ્રી અંતરિક્ષમાં ખાસ મહેસવ. દિગંબરી બંધુઓએ એ પ્રાચીન મૂતિનો કોટ ને કરો ઘસી નાખે હતે, તે એ તીર્થને સંબંધમાં આપણા લાલામાં ફેલ થયા બાદ આપી તરફથી લેપ કરીને તૈયાર કરવામાં આવેલ છે. તે સંબંધમાં શાંતિસ્નાત્ર ને અાઈ મહોત્સવ ચૈત્રી પૂર્ણિમા ઉપર કરવાના છે. તે સંબંધમાં ત્યાંના કારખાના તરફથી સર્વે જૈન બંધુઓને ત્યાં પધારવા માટે આમંત્રણ કરવામાં આવેલ છે.
- ભાવનગરમાં થયેલ અગ્નિને ઉપદ્રવ
ફાગણ શુદિ ૭ બુધવારની સવારે વળી વાંસ વિગેરેની લાતીમાં અવનમને ઉપદ્રવ થયો હતો. પાંજરાપોળ તેને લગતી હોવાથી તેની ઉત્તર આજની ડેલીને પણ અગ્નિ લાગ્યો હતો, તેથી તે બાજુને ભાગ મોટે ભાગે બળી ગયા છે. બે ત્રણ ઘાસની વખારને પણ તે ઉપદ્રવ લાગે છે. તે ભાગને વીમે છે, તેથી કેટલીક નુકશાની મળશે, પરંતુ વીમો એ છોડવાથી અને ઘાને વીમો ન હોવાથી કેટલીક નુકશાની પાંજરાપોળને સહન કરવી પડશે. દુષ્કાળને ઉપદ્રવ તો હતા જ, તેમાં આ ઉપદ્રવે વૃદ્ધિ કરી છે. આ વર્ષનું ખર્ચનું પ્રમાણ બહુ વધી ગયું છે. ઉદાર દિલના બંધુઓ તરફથી આશ્રય મળવાની અપેક્ષા છે.
શમીમાં ઉજમણું તથા શાંતિસ્નાત્ર. પંન્યાસજી ભકિતવિજયજી મહારાજના ઉપદેશથી શમી તાબે રાધનપુરનિવાસી શ્રાવક વડેચાગેલચંદ મગનચંદે માવદિ ૧૦મે શમીમાં નવપદનું-નવ છોડનું ઉજમણું માંડ્યું હતું. તેને અંગે અાઈઅાવ કર્યો હતો તથા શાંતિનાત્ર પણ * ભણાવ્યું હતું. રાંધણપરની કળીઓ આવવાથી પૂજા ભણાવવામાં બહુ આનંદ આવ્ય હતે. બહારગામથી ઘણું માસ આવ્યું હતું. તેને માટે આઠે દિવસ ર ખુલું રાખ્યું હતું અને બે દિવસ નવકારશી કરી હતી. રથયાત્રાને વરઘોડો બહુ સારસ ચડાવ્યું હતું. દેવદ્રવ્યની ઉપજ બહુ સારી થઈ હતી તેમજ જીવદયાની ટીપ પણ થઈ

Page #39

વર્તમાન સમાચાર
૩૧
હતી. તેમની સાથે વહેરા મીયારાદ કરશન તરફથી પાંચ ાંડ માંધવામાં આવ્યા હતા. તેમણે પણ નવકારશી કરી હતી.
શ્રી ઉમેટામાં સૂરિજીના ચતુર્માંસથી થયેલા લાભ.
આચાર્ય શ્રી વિજયકષળસૂરિજીના ચતુર્માસથી ઉમેટામાં અનેક પ્રકારના લાભા થયા છે. ત્યાંના મહારાન્તએ જીવદયાને લગતો હુકમ બહાર પાડ્યા છે, ઉપાશ્રય થયું છે, પાઠશાળા સ્થપાણી છે. સેા વરસનું દેવકું લેણું પતી ગયું છે ને જૈન બંધુએ દેવદ્રવ્યના દોષમાંથી છુટ્યા છે. આરતી ને પૂજાનું ધી ખે લાવુ શરૂ થયુ છે, જેથી દેવદ્રવ્યની આવકમાં વૃદ્ધિ થઇ છે. મુનિરાજ શ્રી નરેંદ્રવિજયજીના પ્રયાસથી સમુદાયે મળી કેટલાક જરૂરી સુધારા કર્યા છે અને તે સંઘને ચેપડે લખીને સહી કરી છે. તપસ્યાએ પણ ઘણી થઈ છે. શ્રાવક શ્રાવિકાએ ધર્મકાર્યમાં વિશેષે જોડાયા છે. આ બધા કાર્યામાં સ વથી શ્રેષ્ઠ કાર્ય ત્યાંના ડાકાર સાહેબે શ્રાવણ શુદિ ૧ થી ભાદ્રપદ શુદિ ૪ સુધી પોતાના રાજ્યમાં જીવહિંસા બંધ કરી છે તે થયુ છે. એમાં પૂરૂષન પ્રયાસથી થયેલા ફળનુ પ્રદર્શન થયું છે. અમે નામદાર કાર સાહેબને વાદ આપીએ છીએ અને આચાર્યશ્રીના ઉપદેશનુ શુભ ફળ તેમણે તેન માટે તેમને ભાગ્યશાળી માનીએ છીએ.
શ્રી છાણીમાં થયેલ ઇનામના મેળાવડા.
વાદરા પાસે આવેલા છાણી ગામમાં માહ વદ ૧૦ ને આચાર્ય શ્રી વિષયકમળસૂરિ મહારાજના પ્રમુખપણા નીચે શ્રીમાન મુળચંદજી મહારાજના નામથી સ્થપાયેલ જૈન પાઠશાળામાં ઇનામના મેળાવડા થયેા હતે. પ્રારંભમાં જૈનશાળાના બાળકોએ ગાયનવડે કોોતાના મનનું રંજન કર્યું હતું. ત્યાર· બાદ સૂરિજીના અખલિત ઉપદેશથી પાંચ વર્ષ સુધી વાર્ષિક રૂા. ૧૦૦૦)ના ખર્ચે એ પાઠશાળા ચલાવવાને નિરધાર થયા હતા. મુનિરાજ શ્રી નરેંદ્રવિ જયજીના ઉપદેશથી પ્રથમ પણ એ શાળાને સારી રકમને લાલા મળ્યા હતા. સાદજી મહારાજે તેમજ શાળાના માસ્તરે પ્રાંતે વ્યાખ્યાના કર્યાં હતા અને ત્યારાદ ઇનામો આપીને મેળાવડે વિસર્જન કરવામાં આવ્યેા હતે. આચાય મહારાજના ઉપદેશથી પૂજા આરતીનુ ધી ખેલાવવાનુ શરૂ થવાથી દેવદ્રવ્યમાં પણ વૃદ્ધિ થન્દ્રનું યુ છે. મુનિરાજને વ્હિાર સત્ર અનેક પ્રકારના લાભોજ કરે છે. દિગંબર ભાઈએ સાથે ચાલતા કેસમાં ફત્તેહ
આ બધુ સાથેના કેસમાં મકશીજી અને અંતરિક્ષજીમાં તે આપણા લાભમાં ફેસલા થયા હતા. હાલમાં સમેતશિખરજી સબંધી કેસને અગે વિલાયત પ્રીવી કાઉન્સીલમાં તએએ કરેલી અપીલ નીકળી ગયાના ખબર મળ્યા છે. આ પ્રમાણે થાય છે છતાં હજુ એ બધુએ પેાત્રાના પ્રયાસમાં મ થતા નથી તેનું કારણુ સમજી શકાતું નથી. કદી કોઇ બાબત આપણા ને તેમના વચ્ચે વિચાર લેક થાય

Page #40

બી ડિ ધ
પ્રકાશ.
. . તેલ ઉને શાય તે અંદર દાર સમાજ ને નીકાલ શુ જોઈએ,
લા છે. શિખરજીન બંધ વાસાહેબ ગાયબદ્રીદાસજી બહાદુરના : !! રામકુમારસિંહજી વિગેરે કાર્ય ને ન્યવાદ ઘટે છે.
- આ છે તેનાં જ છે એરોસીએશન દેશ
વાડ બીએ કિવા રિપોર્ટ - 19૭ના શાડ શુદિ ૧ થી ર. ૧૯૭૯ના અશાડ શુદિપ સુધી પિતાની અંદર અનેક બાબતો રામાવી છે. એવીએશનના તાબાના તમામ ': ઉપજ ખર્ચને હિસાબ આપે છે. પ્રારંભમાં કાંકરોળીમાં થયેલા અત્યાચાર . જે મુસલમાની વાતને યાદ કરાવે છે તે સંબંધી’ હકીકત આપેલી છે. પાછળના ભામાં સદગુણી બંધુ મગનલાલ પુંજાવતના થયેલા અભાવ સંબધી હકીકત આપી છે. બધુને માટે અમને પણ બહુમાન છે. અમે પણ તેમને આત્માને શાંતિ
: છીએ. આ રીપેટના પ્રકાશક તે ખાતાના સેક્રેટરી મદનસિંહજી કોઠારી તે જ રનિવાસી છે. અમે એ ખાતાની ઉન્નતિ ઈચ્છીએ છીએ.
૨ પૂજય શ્રી લાલજી મહારાજનું જન્મ ચરિત્ર, ઓ થાનકવાસી મહારનું અશ્વિ દુલભાઇ ત્રિભુવન ઝવેરી, મોરબી
લખેલું છે. રા. હે મદ રામજી મહેતાને અર્પણ કરેલું છે. તે બહુ છે. બે મિતે આપવા માટે શ્રી ભીનારના એક અહથે રૂા. ૨૦૦૦) ની ' ' . આપી છે, તેથી પડતર વધારે છતાં માત્ર રૂા. ૧) જ કિમત રાખી છે,
કરી ઇજરાતી ભાષામાં લખેલું છે. વાંચવા લાયક છે. હકીકત પણ સમાવી છે, શાને તેની એક નકલ છે. કાળી છે તે સ્વીકારીએ છીએ.
૩ . ન ર્મર ચિત્ર-અનુવાદ યુ. આ બુક જે પત્રકારે શિક તરીકે આપેલી છે. તેમાં નવમરણને પધબંધ અનુ : દલજી ગુડ સિંહ મહેત વાનિવાસીને કરેલે દાખલ કરેલ છે. ગુજરાતી ' પણ પેલા છે. પ્રારંભમાં વેદ ભાવપ્રેમચંદ ત્રિભુવનદાસનો ફોટો છે ઓ . કાર મંદિરમાં જુદા જુદા છે ફોટા આપેલા છે. તે પાર્શ્વનાથજીનાજ છે. તે એક ઉમે છે. એક લાલ છે. તિજયપત્તને અંગે સર્વતોભદ્ર યંત્ર બે શિકારના આપ્યા છે. અને ૧૭૦ પ્રભુનો લાલ ફોટો આપે છે. બુક ઘણી ઉપધાણી બનાવી છે. પરંતુ કિંમત રૂ. ૨) રાખી છે તે વિશેષ છે. કિંમત વકાર હોવાથી તેનો પૂરતો લાભ લેતો નથી. ગ્રાહકોને ભેટ તરીકે આ બુકને લાશ મળે છે તે બહુ યેગ્ય થયેલું છે.

Page #41

૬ માં બ્રિતિ લવપ્રપા કથા ભાષાંતર–વિભાગ ૨ જે. ૬. વિ િશલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ છ–૮–૯ (આવૃત્તિ ત્રીજી.) જ ઈશાન દેશના. પ્રાકૃત. સંસ્કૃત છાયા સાથે. : તરિક્ષાના રાસનું રહસ્ય. | જૈન ધર્મ પ્રકાશમાંથી) પર શી પિ િશલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાષાંતર. પર્વ ૩ થી ૬. (આવૃત્તિ ૩ જી.)
છે . ઉત્તરાધ્યયન સવ. મૂળ, સાર્થ કથાઓ સહિત. કે પણ યાત્રાને અનુભવ. (આવૃત્તિ બીજી) :
૨. તૈયાર થાય છે. કો હંમદ્રાચાર્ય રાત્રિ
છે પ્રહર પુનાળા. વિલાગ ૩ . (નાના નાના પ્રકર-સાર્થક * કર દિશાનાં તીર્થોની તીર્થમાળા. (સાથે)
સાહાર ન ૬. . , મેહનલાલ દલી ર . ડાઝાન પર નરમ.
ખલું થયેલા મેમ્બરો. દેવાઇ. વાઇ. ઈમ્બિર.
વાપક નમ્બર.
----
' ' --
*
:
. P -- * *
. શ
. ન
=
જ ધ
*
13 છે.
- આ છે રાક હુરૂપ વિન પર દશ પર્વ મળી શકે છે,
દરેક જૈન બંધુઓ પકડાય રાખવા લાયક છે. જિ. 1 . પર્વ ૧-૨. શ્રી નારણદેવ-અજિતનાથ ચરિત્ર. ૩-૪પગ ૨ જે. પર્વ ૩ થી ૬. કી સંભવનાથજીથી મુનિસુવ્રત રવાસી
સુધીના રરિત્ર. ર-૪. શિક છે. વર્ષ ૭-૮-૯ ફેન રામાયણ અને ૨૧-૨૨-૨૩ માં
પ્રભુના ચરિત્ર. ૪-૦વિ. ૪ એ. પર્વ ૧૦ મું. શ્રી મહાવીર રામ ચરિત્ર. * ---
૨વિલાઇ અને પાણી સ૧૧) લેવામાં આવશે, રાતિ પર્વ ભાષાંતર પણ ચાની જ છે, તેમાં શી મૂડી ,
અરિ ઉર શા માટે અને બીજા નાં ચરિ છે. -

Page #42
શ્રી મુનિસુદર સતિश्री अध्यात्म कल्पद्रुमः આવૃત્તિ રજી. અધ્યાત્મ શબદ પર ટિ, સૂરિ મહારાજનું ચરિત્ર અને સંવ , સેળ અધિકાર પર વિવેચન કર્તા-ભતીચંદ ગીરધરલાલ કાપડ-વાર : ચા એ અમારા તરફથી ફરવાર મુંબઈ નિર્ણયસાગર પ્રેમ ડા , કિમત. 2-8-0 શ્રી જન ધર્મ પ્રસારક સભા–જાવક શ્રી ઉપદેશ પ્રસાદ ગ્રંથ. મૂળ. ભાગ 4 છે. સ્થંભ 19ii રકમ કિંમત ત્રણ રૂપીઆ આ ભાગ હાલમાં બહાર પડ્યો છે. એમાં એ ગ્રંથ પૂર્ણ થયે છે. એની અંદર સહાય બીલકુલ મળેલી નથી, છતાં અનેક સંસ્થાઓને તેમજ મુનિ મહારાજને અને અધવીજીને ભેટ અપાયેલ છે, જે મગાવે તે સર્વને ભેટ આપવાના સંબંધો અમે નિરૂપાયે છીએ. લાઈફ મેમ્બરનો કિંમતમાં એક રૂપ એ છે લેવામાં આવે છે. પિસ્ટેજ આઠ આના લાગે છે. બહુજ ઉપયોગી છે. શ્રી ત્રિષષ્ટિ શલાકા પુરૂષ ચરિત્ર ભાવાંતર દશે પર્વ મળી શકે છે. દરેક જૈન બંધુએ અવશ્ય રાખવા લાયક છે. વિહાગ લે. પર્વ 1-2. શ્રી કૃષભદેવ-અજિતનાથ ચરિત્ર. ૩-૪વિભાગ 2 જે. પર્વ 3 થી 6 શ્રી સંભવનાથજીથી મુનિસુવ્રત સ્વામી - સુધીના ચરિત્ર. 2-4- વિભાગ 3 છે. પર્વ છ–૮–૯. જૈન રામાયણ અને 21-22-23 મા પ્રભુના ચરિત્ર. 4-8-0 વિભાગ 4 છે. પર્વ 10 મું. શ્રી મહાવીર સ્વામી ચરિત્ર. 2-8-0 ચાર વિભાગ સાથે મંગાવનાર પાસેથી રૂા, 11) લેવામાં આશે, પરિશિષ્ટ પર્વ ભાષાંતર, પણ આના સંબંધવાળું જ છે, તેમાં શ્રી જ બૂસ્વામીનું ચરિત્ર 19 કથાઓ સાથે અને બીજા આચાર્યોનાં ચરિત્રો છે. 1-8-0 ચિત્ર માસની વધઘટ ને જન પર્વ. દિ 1 શનીવાર, તા. 5 મી માર્ચ સને 1924. સં. 1980 વદિ દ ને ક્ષય. શુદિ 7 શુક્રવાર–એની બેઠી. શુદિ 5 બુધ-રેહિ. શુદિ 15 શની–એની સંપૂર્ણ, : - 2 ગુરૂ-મહાવીર જયંતી (જન્મ) સિદ્ધાચળ યાત્રા. ચૈત્રી પુના. 6.' '= : For Private And Personal Use Only