Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekho. naM. 38-43] ( 6 ) avalokana ~ ~~~~~~~ -~-~~~~~~ ~ giranAra parvata uparanA lekha. naMbara 38 thI 63 sudhInA ( ra3 ) lekhe giranAra parvata upara AvelA bhinna bhinna jainamaMdiremAMnA che. A badhA lekhe, rIvAIjhaDa lIsTasa oNpha enTIkaarIana rImensa Ina dhI bombe presIDansI, volyuma, 8, ( REVISED LISTS OF ANTIQUARIAN REMAINS IN THE BOMBAY PRESIDENCY, Vol., VIII.) Hid, uQiu (APPENDIX.) mAM ApelA che, tyAMthI levAmAM AvyA che. e pustakamAM, A badhA lekha mUla rUpe ApI tenI nIce aMgrejI anuvAda paNa ApavAmAM AvyuM che. paraMtu anuvAda keTalIka ThekANe te bahuja bhUla bharelo ane vivecana vagarane che. De. jemsa barjesa (Dr. James Burgess) nA Akie lojIkala sarve opha vesTa InDiyA, volyuma 2 (Archaeological Survey of Western India. Vol. II) Hi 49 thoDAka lekhe ApelA che. AdinI vastupAlanI je 6 prazastio che, te nirNayasAgara presa, muMbaI,nI prAvInavamA-ma rU, mAM paNa mUla mAtra ApelI che. giranAra InsakIpazanasa nAmanuM eka juduM paNa pustaka prakaTa thayeluM che paraMtu te mahArA jevAmAM AvyuM nathI. huM je A saMgrahamAM lekha ApyA che te upara lakhelA baMne pustakomAMthI tAravI kADhI je upayogI jaNAyA che teja ApyA che. sthala mATe uparokta prathama pustakane ja AdhAra levAmAM AvyuM che. . (38-43. ) giranAra parvata uparanA vidyamAna jaina lekhamAM naM. 38 thI 43 sudhInA (6) lekhe mahetA ane mahattvanA che. A chae lekha, gujarAtanA prAkamI pradhAne ane jaina dharmanA prabhAvaka zrAvake vastupAla ane tejapAla bhrAtAonA che. AcArya vallabhajI haridatta, A lekhenuM sthAna A pramANe jaNAve che - 477
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcInajanalekhasaMgraha. ( 70 ) | giranAra parvata vastupAla tejapAlanAM devaLe je keTanA daravAjAmAMthI girinArajI tarapha javAnA rastAmAM jamaNI bAju traNa hAradAra che je prathama eka saLaMga lAMbA parathAra upara khullA bhAgamAM hatAM paNa hAla (lagabhaga 20-25 varSathI) jainoe tene vaMDI karI baMdhacamAM laI lIdhAM che. (ke jethI yAtrALuo tenA parathArano utArA tarIke lAbha letA, te baMdha paDyo che.) te traNa devaLamAMnAM be paDakhAnAM devaLane traNa traNa bAra che (dakSiNa bAjunAne pazcima, dakSiNa, tathA pUrvamAM; tathA uttara bAjunAne pazcima, uttara, tathA pUrvamAM ) tenI chalI upara mahAdI rUTa lAMbI, jo rUTa pahoLI ane 13 paMkitanI (kaImAM saheja pheraphAra haze) 6 pATa che temAM A 6 le che." A chae lekha ekaja paddhattithI racAyelA lakhAyelA ane kotarAelA che. aitihAsika varNana ane teTalA bhAgane zabdapATha paNa sarakheja che. dareka lekhamAM, prAraMbhamAM eka padya, pachI 7-8 paMkita jeTalo gadya ane pachI aMte keTalAka pa ApelAM che. prAraMbhanA padyamAM, tIrthakaranI stavanA dareka lekhamAM judI judI rIte karelI che. gadyabhAgamAM vastupAla ane tejapAlanuM aitihAsika varNana che. atanA padyamAM, vastupAla ane tejapAlanI (mukhya karIne vastupAlanI) aneka prakAre prazasA karavAmAM AvI che. A prazaMsAtmaka padyAna kartA kavio bhinna bhinna che ane racanA paNa judI judI jAtanA chedamAM karavAmAM AvI che. leokta varNananuM avalokana A pramANe che-- upara lakhavAmAM AvyuM che ke, vastupAla tejapAlanA je traNa madire giranAra upara ekaja sAthe AvelAM che temAMnA madhyamaMdiranI baMne bAjue AvelAM 2 maMdirone je traNa traNa dvAre che, te dareka kAranI chADalI upara akeka ema da le che. jemane prathama (na. 38 ne ) lekha, dakSiNa taraphanA, eTale madhyanA diranI DAbI bAjunA maMdiranA pazcimAdA daravAjAnI chADalI upara che. lekhanI silA laMba rasa che ane 13 paMktimAM A 478
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekheA. na'. 3-43 ] ( 11 ) avalAkana lekha pUrNa karavAmAM AvelA che. dareka patimAM sumAre 120 lagabhaga akSare che. akSare suMdara ane spaSTa che. lekha khilakula zuddha che. prArabhanA padyamAM neminAthatIrthaMkaranI stuti che. keTalAka akSarA ghasAI gayelA hovAthI vAMcI zakAtA nathI. pachI gadya prAMra'bha thAya che. miti zrIvikramasavat 1288 nA phAlguNa zudi 10 ane mudhavAranI che. gadyane anuvAda A pramANe che-- aNahilapuramAM vasanArA, prAvATa jJAtinA 40 ( Thakura ) zrIcaDapanA putra 40 zrIcaDaprasAdanA putra 40 zrIseAmanA putra 40 zrIzArAja tathA tenI strI kumAradevIno putra mahAmAtya vastupAla thaye ke je 40 zrIluNiga tathA 40 zrI mAladevanA nhAnAbhAi ane mahu, zrI tejapAlanA mhoTAbhAI hatA. tene mahu. zrI lalitAdevIthI maha. zrIjayaMtasihu nAmanA putra thayeA je sa'0 79 nA varSa pahelAM stabhatIrthaM (kha'bhAta) mAM mudrAvyApAra ( nANAnA vyApAranANAvaTInA dhadho ) karata hatA. vastupAla, ke je, cha7 nI sAla pahelAM, zatru Mjaya ane giranAra Adi mahAtIrthe nI yAtrA karI tathA mhoTAM maheAtsaveA karI zrIdevAdhideva ( tIrthaM kara-paramAtmA ) nI kRpAthI " sa`ghAdhipati " nuM pada prApta karyuM hatuM. tathA cAlukayakadinamaNi mahArAjAdhirAja zrIlavaNaprasAdadevanA putra mahArAja zrIvIradhavaladevanI prItithI jeNe rAjyasarveya ( rAjyanu* sarvAdhikAratva-kArabhAra ) prApta karyuM. hatu. ane jene sarasvatIe peAtAnA putra tarIke svIkAra karyAM hatA (arthAt je sarasvatIputra-kavi kahevAtA hatA) teNe, tathA tenA nhAnA bhAI tejapAle, ke je paNa sa'. 76 no sAla pahelAM, gujarAtanA dhavalakaiMka (dhoLakA) Adi nagarAmAM mudrA vyApAra karatA hatA, e ane bhAiye e zatruMjaya ane arbudAcala ( Abu ) pramukha mahAtIrthAMmAM, tathA aNuhilapura ( pATaNa ), bhRgupura ( bharUca ), * sta bhanakapura, sta'bhatIrtha "" staMbhanakapura ' te kheDA jIllAnA ANaMda tAlukAmAM AvelA umareTa nAmanA gAmanI pAse AveluM ane seDhI nadInA kAMThe raheluM je ' thAMbhaNA ' *. < 479
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 72 ) [ giranAra parvata (khaMbhAta), darbhavatI (DabheI). ane dhavalakkaka ( dhoLakA ) Adi nagaromAM, tathA anya samasta sthAnamAM paNa keDe navA dharmasthAne. banAvyAM ane ghaNuM jIrNoddhAra karyA. tathA, sacivezvara vastupAle, A ( giranAra parvata upara pote karAvelA, zatruMjaya mahAtIrvAvatAra zrI AditIrthakara kaSabhadeva, staMbhanakapurAvatAra zrI pArzvanAthadeva, + satyapurAvatAra zrI mahAvIradeva ane nAmanuM gAma che, te che. thAMbhaNa" e prAkRta 'ghaMbhaNaya " nuMja rUpAntara che. abhayadevasUrie, e ja ThekANethI " gatidrumana" e Adi vAkyavALuM pArzvanAtha stotra racI, palAzanA vRkSonI ghaTA nIce bhUtalamAM daTAelI prArtha nAthanI pratimA prakaTa karI hatI. ane e gAmanA nAmathI ja te mUrtinI staMbhanaka-pArzvanAthanA nAme prasiddhi thaI. svayaM abhayadevasUrie pitAnA stotramAM paNa " lisa ! pAsa ! mAyapura - (staMbhanakapurasthita he pArzvajinezvara ! ) Avo ullekha karI te mUrtine " staMbhanakapArzvanAtha' tarIke oLakhAve che. keTalAka vidvAne "staMbhanaka' ane "staMbhatIrtha' baMnene ekaja (khaMbhAta ja) samaje che, paraMtu te bhUla che. A ghoTALe pAchaLathI staMbhana pArzvanAthanI mUrti jyAre * staMbhanakapura" mAMthI lAvI " staMbhatIrtha" ( khaMbhAta ) mAM sthApana. karavAmAM AvI, tenA lIdhe thayeluM che. kAraNa ke vartamAnamAM "staMbhanakapArzvanAthanI pratimA paNa "staMbhatIrtha' mAM ja vidyamAna hovAnA lIdhe teneja " staMbhanaka" samajavAnI bhUla ubhI thaI che. merUtuMgasUrie, vi. saM. 1413 mAM "rtamanAtha ti" nAmano eka graMtha banAvyo che ke je phakata pATaNanA eka bhaMDAramAM apUrNarUpe vidyamAna che. temAM jaNAvyuM che ke - saM. 1268 varSa pharuM ja vikhta zraddhamatIrthe samAcatam (saM. 1368 mAM A -staMbhanakapArzvanAthanuMbiMba staMbhatIrtha (khaMbhAta) mAM AvyuM che.) A ullekhathI jaNAze ke vastupAlanA samayamAM to staMbhanakapAzvanAtha mULa sthAna ( staMbhanakapura) mAM ja virAjamAna hatA ane tethI e mahAmAtye te gAmamAM maMdira banAvyuM hatuM. . " + "satyapura" te mAravADamAM, DisA prAMtamAM AveluM hAlanuM 'sAre gAma che, te che. sAra DIsA kaeNpathI vAyukaNamAM 20 gAu upara AveluM che. satyapura nuM prAkRtarUpa "saccaura thAya che ane tenuM ja apabhraSTa "sAcora che. 480
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekha. naM. 43 ] ( 73). avalokana, prazasti sahita kazmIrAvatAra zrI sarasvatI mUrti, ema devakulikA ; 2 jina, aMbA, avalokana, zAMba ane pradyumra nAmanA e cAra zikharemAM zrIneminAthadevavibhUSita devakulikA ; pitAnA pitAmaha Tha0 zrIma ane pitA Tha0 zrIAzarAjanI adhAruDha mUtio ra; traNa suMdara teraNa; zrIneminAthadeva tathA pitAnA pUrvaja, agraja, (mahaTA bhAIo), anuja (nhAnA bhAI) ane putra AdinI mUtio sahita sukhadughATanaka staMbha, aSTApada mahAtIrtha, ItyAdi aneka kIrtanethI suzobhita ane zrIneminAthadevathI alaMkRta evA A ujayaMta ( giranAra) mahAtIrtha upara, pitAnA mATe tathA pitAnI svadharmacAriNuM prAgvATa jJAtIya Tha0 zrIkAnhaDa ane tenI strI ThakakurANI rANunI putrI maha. zrI lalitAdevInA puNya mATe, ajitanAtha Adi vIsa tIrthakarothI alaMkRta zrIsametamahAtIrvAvatAra nAmane maMDapa sahita A abhinava prAsAda banAvyuM ane nAgacchanA bhaTTaraka zrImaheMdrasUrinA ziSya, zrI zAMtisUrinA ziSya, zrIANaMdasUrinA ziSya, zrIamarasUrinA ziSya, bhaTTAraka zrIharibhadrasUrinA paTTadhara AcArya zrIvijyasenasUrie enI pratiSThA karI. ATalI hakIkta gadyabhAgamAM ApyA pachI gurjarezvarapurehita Tha0 semezvaradevanA + racelAM 9 pa ApelAM che. temAM vastupAlane karNa ane bali jevo dAnezvarI tathA asaMkhya pU karAvanAra ane tejapAlane + somezvaradeva cAlukyone kula gurU hatA. te vastupAlana gAmitra hato. teNe vastupAlanI kItine amara karavA mATe "rtikaumura" nAmanuM uttamakAvya banAvyuM che. suratava, uparAghava, rAmarAva Adi bIjA paNa tenA karelA graMtha vidvAnomAM Adara pAmelA che. * vAva, kUvA, taLAva, devamaMdira, sadAvrata ane ArAma vigere banAvavAM te pUrta kahevAya che. vApIkUpataDAgAdidevatAyatanAni ca / annapradAnamArAmaH pUrtamityabhidhIyate // (rAntiAmaLA pR. 84ra.) 481
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 9 ) [ giranAra parvata " -----~------- ------------------- ciMtAmaNi je varNavyo che. A padya pachI chevaTe bIjA traNa ke che jemAM, pahelAmAM lakhyuM che ke- staMbhatIrtha (khaMbhAta) nivAsI kAyastha vADanA putra jaitrasiMhe, A prazasti (zilApaTTa upara) lakhI che. bIjAmAM lakhyuM che--sUtradhAra (salATa) bAhaDanA putra kumArasiha, Ane ( TAMkaNu vaDe) karI che. trIjA slekamAM jaNAvyuM che ke- traNa jaganA svAmI evA zrI neminAtha ane temanI zAsanasurI devI aMbikAnA prasAdathI, vastupAlanA vaMzane A prazasti svasti karanArI thAo. eja ( dakSiNa bAjunA ) maMdiranA dakSiNAdA daravAjA upara A lekhomAM kaThe naM. 43) lekha Avela che. prAraMbhamAM saMmetatIrthanI stutivALuM padya ApyuM che. pachI uparanA lekha pramANeja gadya bhAga che. aMtanA 9pa nAgedragacchanA bhaTTAraka x udayaprabhasUrinA karelAM che ane temAM vastupAlanAM yaza, rUpa, dAna, ane puNya vigerenuM varNana karavAmAM AvyuM che. chevaTe prazasti lakhanAra ane kotaranAranA viSayanA tenA teja traNa ke ApelA che. eja devalanA pUrva bAjunA dvAranI chADalImAM pa ma (naM. 43) lekha Avela che. prAraMbhane leka ghaNekhara ghasAI gayela che. gadya bhAga upara pramANe ja che. gadya pachInA 11pa mAladhArI naracaMdrasUrinA karelAM che. temAM vastupAlanA vidyA, vitta, nyAya, parAkrama, dAna, viveka, dharma ane kuTuMbanuM varNana che. aMtima traNa leke teja che. mukhya-eTale madhyagata-maMdiranI jamaNI bAjue-arthAt uttara tarapha AvelA maMdiranA pUrva dvAra upara, A lekhamAM 4 (cAlu naM. 41 vALe) lekha AveluM che. prAraMbhanA zlekamAM, aSTApadatIrthanI 4 udayaprabhasUri vastupAlanA pitRpakSanA dharmagurU hatA. * naracaMdrasUri tene mAtRpakSanA dharmaguru hatA. 482
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekha. na. 43 ] ( 5 ) avalokana, - stavanA karavAmAM AvelI che. pachI uparanA lekha pramANe ja gadyabhAga Ape che. paraMtu, + staMbhatIrthane velAkula(baMdara)nuM vizeSaNa vadhAreluM che. temaja lalitAdevIne ThekANe sokhakAnuM nAma ane sameta zikharanA sthAne aSTApadanuM nAma ApavAmAM AvyuM che. gadya pachI 13 pa ApelAM che, je mAladhArI narendrasUrinA racelAM che ane temAM vastupAlanA, zairya, vairya, dAna, buddhi, vidvattA, kavitvazakti, kIti ane yaza Adi guNo varNavyA che. prazasti lakhanAra ane ketaranAra enA e. eja maMdiranA uttara dvAra uparanI zilAmAM 3je (cAlu naM. 40 vALe) lekha ketare che. prAraMbhanA phlekamAM, zivAMgaja neminAtha tIrthakaranI stuti karelI che. AmAM chellA 16 padya che ane te semezvaradevanAja karelAM che. temAM paNa vastupAlanA pUrta, dAna, parAkrama, yaza, rUpa ane udAratA Adi guNo varNavyA che. prazasti lakhanAra ene e. paNa, jaitrasiMhane badale jayaMtasiMha nAma-ke je baMne eka ja che- vAparyuM che. tathA tenA pitAnA nAma uparAMta, pitAmaha, prapitAmaha ane vRddhamapitAmahanAM, vAliga, sahajiga, ane AnAka; e nAma vizeSa ApyAM che. temaja prazasti ketaranAra, harimaMDapa ane nadIdharanAM maMdire karanAra semadevane putra bakulasvAmIsuta purUSottama che. tathA chellI paMktimAM "mahAmAtya zrIvAstupAlanI strI sakhakAnuM A dharmasthAna che." eTaluM vizeSa lakhyuM che. eja maMdiranA pazcimI dvAra upara, A lekhemane 2 je (cAluM naM. 39 vaLa) lekha Avela che. prAraMbhane ka kicit khaMDita che + mULa lekhanI nakale prathama nirNayasAgara presanI chapAvelI prAcIna lekhamAlAmAMthI karavAmAM AvI hatI ane pAchaLathI teja presamAM ApI de vAmAM AvelI hovAthI A lekhamAM "taMmatIrtha" zabda pachI verAjha' vizeSaNa chUTI gayuM che. kAraNa ke, te prAcInalekhamAlAmAM ApeluM nathI. mATe mULa lekhamAM A vizeSaNa vepArIne vAMcavAnI sUcanA che. 483
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 9 ) [ giranAra parvata ane temAM ujayaMta (giranAra )nI stavanA karelI che. gadyapATha upara pramANe ja. aMtima 7 ke naracaMdrasUrinA racelA che. temAM vastupAlanA dharma, dAna, lakSmI, sarasvatI, zAMti, tejasvitA, apratimatA ane maMtritva vigerenuM varNana che. zeSa samagra upara pramANe ja che. nabara 44 ne lekha, gemukhanA rastAnI pazcime ane rAjulavejulanI guphAnI pUrva bAjue zilApaTTa upara katarelo che. prathama eka leka Ape che, temAM jaNAvyuM che ke-ujajavala ane kAMtivALA hAravaDe jema kaMDa zebhe che tema dedIpyamAna evA vastupAlanA karAvelA vivAre (maMdira) vaDe A giranAra girirAjane madhya bhAga virAjamAna che. pachI gadyapATha che, ane temAM lakhyuM che kevikrama saM. 1289 nA Azvina vadi 15 ane semavAranA divase, mahAmAtya zrIvAstupAle pitAnA kalyANa mATe, jenI pAchaLa kapadiyakSanuM maMdira che evuM zatruMjayAvatAra nAmanuM AdinAtha bhagavAnanuM maMdira tathA tenA agrabhAgamAM, vAmapakSe (DAbI bAjue), pitAnI svadharmacAriNI mahaM. zrIlalitAdevInA puNya mATe, vIsa jinavarathI alaMkRta evuM sametazikharAvatAra nAmanuM maMdira ane temaja dakSiNa bhAgamAM (jamaNI bAjue), pitAnI bIjI patnI mahaM zrI bukAnA zreya sArU, cevIsa tIrthakarothI bhUSita evuM aSTApadAvatAra nAmanuM maMdira, AvI rIte apUrva ghATa ane uttama racanAvALA cAra navIna prAsAde banAvyA che. (45-46. ) vastupAlanA A traNa maMdiromAMnA madhya-maMdiranA maMDapamAM sAmasAme be oTA gokhalA che temAM uttara bAjunA gokhalAnA uparanA bhAgamAM na. 45 ne, ane dakSiNa bAjunA gokhalA upara naM. 46 ne lekha che. pahelAmAM ullekha che ke "mahAmAtya zrIvastupAla ane (?) petAnI kari ane na madira nA covIsI 4884
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekhe. na. 47-48 ] ( 77 ) avalokana, mahuM zrIlalitAdevInI mUrti " ane bIjAmAM "mahAmAtya zrI vastupAla ane (?) ane mahaM. zrIsokhunI mUti " che. (47-48) giranAranA rastAmAM pahADa upara be ThekANe A baMne ko khedelA che ane te naM. 44 nA lekhanA prAraMbhamAM je che, teja che. A lekhe uparathI jaNAze ke, A badhAmAM vastupAle giranAra upara je je dharmasthAna karAvyAM athavA teomAM je je ketara kAmo karAvyAM, temano saMkSepamAM ullekha che. lekhata varNana saMkSipta chevAthI aspaSTa ane keTalAkane pUrepUruM nahi samajAya tevuM che. tethI e viSayamAM spaSTa kathananI AvazyakatA che. paMDita jinaharSa gaNie pitAnA vastupa varitra nA, chaThThA prastAvamAM, 691 nA lekathI te 729 sudhInA kemAM, vastupAle giranAra parvata upara zuM zuM banAvyuM tenI savistara neMdha ApI che ane te A lekhanI sAthe pUrepUrI maLatI Ave che. tethI e dhane sAra atre Apa upayogI thaI paDaze. giranAra tIrthapati zrI neminAthanA maMdiranA pAchaLanA bhAgamAM pitAnA kalyANa mATe zatruMjayasvAmI AdinAthane prasAda banAvyuM ane tenuM "vastupAla viDAra" evuM nAma ApyuM. AnA upara suvarNanuM dedipyamAna kalaza sthApana karyuM ane suMdara sphaTika samAna nirmala pASA * A lekhanI matalaba evI jaNAya che ke, A baMne gekhalAomAM vastupAle potAnI pratimAo sthApanA karI haze ane sAthe ekamAM pitAnI prathama patnI lalitAdevInI ane bIjAmAM dvitIya patnI sobukAnI mUrti sthApita karAvI haze. A gokhalAomAM hAla te bhUtio nathI paraMtu Abu uparanA tejapAlanA maMdiramAM vastupAla ane tenI baMne strIonI mUrtio sAtheja sthApana karelI vidyamAna che. A mUrtionuM citra "gAyakavADa orIenTala sIrIjha ' mAM pragaTa thayelA naranArAyananda nAmanA vastupAlanA racela, kAvyamAM prakaTa thayuM che, 485
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jenalekhasaMgraha, (78 ) [ giranAra parvata ng'-----nm- NanI bhagavAnanI bhavyamUrti sthApita karI. te mUrtinI AsapAsa pitAnA pUrvajonA zreya sArU ajitanAtha ane vAsupUjya tIrthakaranI pratimAo virAjamAna karI. e maMdiranA maMDapamAM Tha. caMDapanI moTI mUti tathA aMbikAdevI ane mahAvIrajinanAM biMba sthApita karyA. garbhAgAra (mULa gabhArA ) nA dvAranI dakSiNa ane uttaranI bAjue kamathI pitAnI ane pitAnA nhAnA bhAI tejapAlanI adhAruDha mUtie banAvI. e maMdiranI DAbI bAjue potAnI prathama patnI lalitA de. vinA puNyArthe "sametAvatAra" nAmanuM maMdira banAvyuM ane temAM 20 tIrthakaronI mUrtio sthApita karI. emAM ja potAnA bIjA pUrvajonI paNa mUtio virAjita karI. pitAnI bIjI strI sakhakA ( jinaharSagaNie pitAnA caritramAM AnuM nAma saMskRta karI sAkhelatA" evuM ApyuM che.)nA zreya mATe, mULa maMdiranI jamaNI bAjue aSTApadAvatAra" nAmanuM maMdira karAvyuM ane temAM covIse tIrtha karenAM bibe sthApyAM. tathA emAM ja potAnI mAtA kumAradevI ane pitAnI cha bahene (jemanAM nAme, AgaLa AbunA lekhamAM ApavAmAM AvelAM che.)nI mUtio sthApita karI. A traNe maMdirane suMdara ane vicitra traNa tAraNe karAvyAM. "vastupAla vihAra -arthAta e traNe maMdiranI madhya nA maMdiranI pAchaLa, anuttara vimAna jevuM kAdiyakSanuM maMdira banAvyuM. temAM e yakSanI ane AdinAtha bhagavAnanI mAtA marUdevI che gajarUDha (hAthI upara caDhelI) mUrti virAjamAna karI. tIrthapati neminAthatIrthakaranuM je maMdira che tenA dakSiNa, pazcima ane uttara ema traNe dizAnA dvAre upara suMdara toraNe karAvyAM. eja cityanA (maMDapamAM?) dakSiNa ane uttara bAjue, pitAnA pitA ane pitAmahanI adhAruDha mUtio sthApita karI. tathA, pitAnA mAtA-pitAnA kalyANathe eja cityanA maMDapamAM, ajitanAtha ane zAMtinAthanI kotsargastha (ubhI) pratimAo banAvI. e maMdiranA maMDapamAM snAtrotsava karatI vakhate saMkaDAmaNa 486
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekho. naM. 48 ] ( 9 ) avalokana, thatI hatI tethI tenA AgaLa bIjuM "indra" nAmanuM vizAle maMDapa banAvyuM. e maMdiranA agrabhAgamAM, pitAnA vazanI mUrtio sahita neminAtha tIrthaMkaranI mUtivALe " sukhadaghATanaka "--( sukhanuM udghATana karanAra) nAmane suMdara ane unnata staMbha banAvyuM. tyAM ja Tha0 AzArAja (pitAnA pitA ) nA pitA ane pitAmahanuM paNa adhAruDha mutiyugma sthApyuM. vaLI, "prapAmaTha" (parabaDI?) nI pAse traNa tIrthakaronI traNa devakulikA (te A lekhamAM jaNAvyA pramANe zatruMjayAvatAra, staMbhanakAvatAra ane satyapurAvatAra nAme) tathA, prazasti sahita sarasvatI devInI devakulikA, ke jemAM pitAnA pUrvajonI paNa be mUoi hatI, ema cAra devakulikAo (dehario) banAvI. neminAthanA mukhya maMdiranA maMDapa upara suvarNakaLaza sthApyAM. aMbikAnA maMdira AgaLa eka moTuM maMDapa banAvyuM tathA eka tIrthakaranI devakulikA paNa tyAM banAvI. ArAsaNanA ujajavala Arasa-pASANane aMbikAdevInI AsapAsane parikara banAvyo. e aMbAvALA zikhara upara Tha0 caMDapanA kalyANa mATe neminAthanI eka mUti tathA eka khuda caMDapanI mUti ane pitAnA bhAI maladevanI eka mUti, ema traNa mUtio sthApita karI. AvI ja rIte, akana nAmanA zikhara upara, Tha0 caMDaprasAdanA puNya mATe nemijinanI tathA khuda Tha0 caMDaprasAdanI ane pitAnI ema traNa mUrtio sthApI. pradyumranAmanA zikhare paNa Tha0 semanA zreyArthe nemijinanI tathA Tha0 sema ane pitAnA nhAnA bhAI tejapAlanI ema traNa pratimAo pratiSThita karI. eja pramANe zAMbazikhara upara, Tha0 AzarAjanA puNyArthe nemininI ane khuda Tha0 AzarAja tathA tenI strI kumAradevI (maMtrInI mAtA) nI, ema traNa AkRtio virAjita karI." lekhakata hakIkatanuM AvI rIte A caritrokata varNanathI spaSTI karaNa thAya che. vartamAnamAM vastupAlanAe mandiremAM, uparokata kAmamAMthI ghaNo pheraphAra thaI gayeluM jovAya che. lekhamAM jaNAvelI racanA ghaNI 48 che.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 8 ) [giranAra parvata kharI naSTabhraSTa thaI gaI che. vastupAlanA kaiTuMbikanI mUrtio vigere mAMnuM Aje kazuM dekhAtuM nathI. aMbA ane avelekina Adi zikhare upara je deva kulikAo karAvI hatI te paNa kAlanA karAla gAlamAM garka thaI gayelI che. neminAthanA mahAna maMdira AgaLa je "Indra maMDa5" ane "sukhadaghATanakastabha karAvyo hato te paNa daSTigocara thatuM nathI. phakta zavyAvatAra, sametAvatAra, aSTApadAvatAra ane kapadiyakSavALuM ema ja mULa maMdireja Aje vidyamAna che ane tene leke " vastupAla-tejapAlanI Tuka"nA nAme oLakhe che. ( 9 ) neminAthanA mahAna madiranA uttara taraphanA daravAjA tarapha AvelA "ghaDIghaTukAnA maMdiranI aMdaranA nhAnA daravAjA pAsenI devakulikAnI dakSiNe AvelI divAla upara naM. ane lekhakotarela che. miti saM. 1215 nA caitra sudI 8 ravivAra, che. e divase A uyaMta (giranAra) parvata upara, saMghavi Tha0 sAlavAhaNanI dekharekha nIce sUtradhAra jasaDanA putra sAvedeva, jagatI (koTa)nI saghaLI devakulikAone chAjA, kuvAli (?) ane saMviraNI (?) pUrNa ryA. tathA Tha0 bharathanA putra Tha0 paMDita sAlivAhaNe nAgajhara nAmanA karA (?)nI AsapAsa cAra biMba yukta kuMDa karAvyo ane tenI adhiSThAtrI aMbikAdevInI pratimA ane devakulikA karAvI. * (5051) suvAvaDI parabanI pAse "khabutarI-khANanA nAme oLakhAtI je khANa che tyAM AgaLa, parvatanA rastAnI uttara bAjunI divAla upara A naM. 50 ane 51 nA lekhe katarelA jovAmAM Ave che. pahelAnI sAla 1222 nI ane bIjAnI ra3nI che. baMnenI matalaba eka ja che. zrImAlajJAtinA mahaM0 zrIrANiganA suta mAM zrIAMbAMke padyA (pAja) karAvI. e kathana A baMne lekhomAM che, 4 A lekhanI pUrepUrI matalaba spaSTa rIte samajAtI nathI. 488
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) avalAkana. A lekhA sAthe sabadha dharAvatA itihAsa A pramANe che gurjarezvara paramArhuta cAlukayanRpati kumArapAla sa'dha sameta zatruMjayanI yAtrA karI giranAra tIrtha upara gayA hatA. te vakhate parvata upara caDhavA mATe rastA bAMdhelA na hatA tethI caDhanArane bahu pirazrama paDato hato. rAjA kumArapAladeva e kaThinatAnA lIdhe parvata upara caDhI zakayA niha ane tIrtha pati neminAthanA pavitra darzana karI zaye nahi. AnA lIdhe tenA manamAM bahu kheda thayeA. pachI teNe e kaThinatAnu nivAraNa karavA mATe pAja baMdhAvavAnA vicAra karyAM ane peAtAnA sabhAsadone pUchyuM ke ' A giranAra parvata upara caDhavA mATe sugama pAja kANu maMdhAvI zake ema che?' tyAre mahAkavi siddha pAle, jaNAvyuM, kai- mahArAja ! dharmiSTha, niSpakSa ane sadguNI evA A rANigano putra Amra ( asala nAma AMkhaDa yA AMkhAka dhAvI zake tema che. 'kumArapAle AmranI e viSayamAM cegyatA jANI tene sArASTranA adhipati ( sukha ) nImyA ane parvatanI padmA ( pAja ) aMdhAvavAnA hukama Apyo. tadanusAra Agne kuzalatA pUrvaka thoDAja samayamAM e kArya pUrNa karyuM ane tenA smaraNa mATe A lekhA kAtarAvyA. A vRttAnta somaprabhAcAryanA mAravA Rtivaidha athavA hemakumAracaritamAM che ke je sa. 1241 mAM pUrNa thayu che. , uparanA lekhA. naM. 51] ( kumAra vAlo ) ujjhite nemijiNo na mae namio tti jhurei / jaMpara sahAnisaNNo 'sugamaM pajjaM girimmi ujjhite ko kAra viDaM sakko ? ' to bhaNio siddhavANa ? 11 praSThA vAci pratiSThA jinagurucaraNAmbhojabhaktirgariSThA zreSThAnuSThAnaniSThA viSayasukharasAsvAdasatktistvaniSThA / baMhiSThA tyAgalIlA svamataparamatAlocane yasya kASThA dhImAnAmraH sa padyAM racayitumacirAdujjayante nadISNaH || ''
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathInanainase masa graha. [ giranAra parvata " sUktaM tvayoktaM ' ityuktvA padyAM kArayituM nRpaH putraM zrIrANigasyAnaM surASTrAdhipatiM vyadhAt / ( 82 ) yAM sopAnaparamparAparigatAM vizrAmabhUmiyutAM sraSTuM viSTapasRSTipuSTamahimA brahmApi jihmAyitaH / mandastrIsthavirArbhakAdisugamAM nirvANamArgeopamAM padyAmAmravacaspatirmatinidhirnirmApayAmAsa tAm // zrIvijayasenasUrie mahAmAtya vastupAlanA dharmAMcA revatagirirAsu nAmano giranAra parvata viSaya me rAso manAvyo che * prAcInagurjara kAvyasaMgraha nAmanA pustabhAM mudrita thayo che. tebhAM jaNAvyu che, ke A abaDanA bhAI dhavala hatA teNe mArgamAM eka ( saM . prapA) manAvI hutI. ' 521 ' duvihi gujjaradese riurAya vihaMDaNu, kumarapAla bhUpAla jiNasAsaNamaMDaNU / te saMThAvio suraThadaMDAhivo, aMbao sire sirimAlakulasaMbhavo / pAja suvisAla tiNi naThiya, aMtare dhavala puNu parava bharAviya // vanu su dhavala bhAu jiNi pAga payAsiya, bAravisottaravarase jasu jasi disi vAsiya / prabhAvakacaritra bhAM, A yadyA uvanAra vAgbhaTa maMtrI bhA vyA che ke je kumArapAlanA mahAmAtya ane uddayana matrIneA putra hatA. * lugyo, me yastribhAno chesso hemacaMdrasUri prabandha. durArohaM giriM padyAbhavaddRSTvA sa vAgbhaTam / maMtriNaM tad vidhAnAya samAdizat sa tAM dadhau // 845 // 480
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekha. na. para] ( 83) avalokana, eja kathananuM merUtuMgAcArye paNa pitAnA pravitAmaNi graMthamAM anusaraNa karyuM che ane vadhArAmAM umeryuM che, ke e padyA baMdhAvavAmAM tene 63 lAkha rUpiA kharca thayA hatA .... paraMtu, e bane kathana jama bharelAM che. kAraNa ke prathama te khAsa e lekhamAMja spaSTa rIte rANiga putra aMbaDa yA AmranuM nAma che. ane bIjuM, sAkSAt te samayamAM vidyamAna evA samaprabhAcAryanuM tathA teja zatAbdInA vijayasenasUrinuM kathana paNa e lekhane puSTi Ape che. aneka graMthonuM avalokana karI kumArapAlanuM vistRta ane kAMIka vyavasthita caritra lakhanAra paMdaramI sadInA jinamaMDanagaNie paNa kumArapAghavadha mAM paDyA karAvanAra rANiga putra Ama yA AMbadeva je jaNAvyuM che. eka ( ra ) naM. 49 vALa lekha jayAM AgaLa Ave che tyAMja A naM. para ne paNa lekha Avela che. A lekha khaMDita che tethI bhAvArtha spaSTa jaNAtuM nathI, temaja DaoN. bajesanI nalamAM ane A nakalamAM keTaleka pAThaphera paNa che. A saMgrahamAM ApelA pATha pramANe ene artha e kAMIka jaNAya che- zrIdhanezvarasUri nAmanA AcArya thayA jeo nIzIrabhaTTanA putra hatA. temanA caraNakamalamAM bhramara samAna kIDA karanAra caMdrasUri ... jemaNe A revata parvata upara pratiSThAdika kAryo karyA. tathA temaNe saMgIta (?) mahAmAtyanA pUchelA praznonA uttare ApyA hatA. tathA teo x navyapadyAkaraNAya zrIvAgbhaTadeva AdiSTaH, padyAyAH pakSa dvaye vyayIkRtAstra___SASTelakSAH / ' prabandhacintAmaNi,pR. 239 / * tato matvA durArohaM giri zRGkhalapadyayA / surASTrAdaNDanAthena zrImAlijJAtimaulinA // rANazrIAmbadevena jIrNadurgadigAzritAm / padyAM sukhAvahAM navyAM zrIcaulukyo vyadadhipat // kumArapaudha, pR. 105 | A zleka kRSNarSIya jayasiMhasUrinA racelA ku. ca. mAMthI levAmAM AvelA che. 491
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcInaainalekhasaMgrahuM, meM giranAra parvata (28) caDAdi janasamudAya sahita A parvata upara AvyA hatA. barjese peAtAnI nakalanI aMte r saM. ? (276 )] A pramANe sAlana AMkaDA ApyA che ane tenA AdhAre mhe paNa sa'. 1276 nI sAla ApI che. barjese nizIramaTTAtmanaH nA ThekANe zrIzImavuM....pATha ApyA che je kadAca ThIka hAya tA te nAma dhanezvaranA gurU yA ziSyanuM paNa hAI zake, paratu e badhu lekhanI apUrNatAnA lIdhe aspaSTaja che. ( 53 ) vastupAlanA je traNa madirAnu varNana uparanA lekhAmAM karavA mAM AvyuM che temAnA madhya madiranA maMDapamAM eka pArzvanAthanI pratimA virAjamAna che tenI beThakanI nIce Ana'. 53 nA lekha ketarelA che. lekhanA artha A pramANe che- miti sa. 1305 varSanA vaizAkha zuddhi 3 zanivAra. zrIpattana (aNahilapura) nivAsI zrImAlajJAtIya 40 vA ( cA ) huDanA putra maha'0 padmasi'hunA putra-Da pazcimiDhavInA agaja, mahasihunA nAnA bhAie zrIsAma'tasiMha tathA mahAmAtya zrI salakhaNasiha ( salakSa ) eee potAnA mAtApitAnA zreya sArU atra ( giranAra upara vastupAlanA maMdiramAM ?) zrIpArzvanAthanu biMba karAvyuM, jenI pratiSThA zrRhugacchIya zrI pradyumrasUrinA paTTadhara zrImAnadevasUrinA ziSya zrIjayAna'dasUrie karI che. A lekha mahattvanA che. kAraNa ke AmAM prathama purUSa je vADa athavA cAheDanu nAma Apyu che te suprasiddha matrI udayanane putra hato. AlekheAkata vyakitao sAthe sabadha dharAvatA eka zilAlekha, pArakhaMdara rAjyamAM kAMTelA nAmanA gAmamAM mahAkAlezvaranA maMdiramAM Avele che. e lekha gujarAta varnAkayulara sosAyaTI ( amadAbAda ) taraphathI prakaTa thatA vuddhimArA nAmanA mAsika patramAM-sana 1915 nA jAnyuvArI mAsanA akamAM (pustaka 62 mu, aMka 1 le! ) zrIyuta tanasukharAma manaHsukharAma tripAThI, bI. e. emaNe pragaTa karyAM che. lekhAMtargata 492
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekhe. naM. 53 ] ( 5 ) avalokana, -~-~~-~~~------- ~---------------.....~--- prastuta lekhamAM e etihAzi mATe temAM varNana ane itihAsanA spaSTIkaraNa mATe temaNe e lekhanI sAthe keTaluMka upayogI evuM aitihAsika vivecana paNa ApeluM che. A prastuta lekhamAM, te lekha vizeSa upayogI hovAthI, tenA vidvAna lekhakanA vaktavya sAthe apekSita bhAga atra Apa ucita thaI paDaze. A lekha ( eka phuTa nava Ica) - " pahelA, "11 lAMbA kALA cAniTa patthara upara kotarela bhUmitalathI 1-9 " uMcAI e pUta maMdiramAM DAbI bAjue gaNapatinI mUrti nIce che. " ane bane bAjue upaDatI kInArIo che. " " tethI chApatI vakhate ( "rAbaMga' letAM) saMkaDAsa paDe che. ane khuNAne bhAga bahuja muzkelIthI chapAya tema che.. ". temAM akSaranI 17 paMkitao che pratipaMkita akSare Azare 40-45 che. akSaro suMdara che. ( gi. va. ) "A mudrApaNamAM zleka maLe jyAM aMka Ave che te mUla lekhanI paMktinA AraMbhadarzaka che. " - ' ( lekha.) () 18stimAnatu taicAriguNo dharmamahIHA mahendrAdipadaM yasya paripAkojjvalaM phalam // 1 // zrIzrImAla kule maMtrI pa( 2 ) vitrIkRtabhUtalaH / udayo nAma zItAMzusitakIrtirajAyata // 2 // aMgabhUrabdhigaMbhIrastataH zrIcAhaDo'bhavat / ( )si6 jIjyoti sutaramata : // 2 // . babhUva padmasiMhasya gurubhaktasya gehinI / . priyA pRthimadevIti maithilI( 4 )va raghuprabhoH // // 4 // tayostrayo'bhavan putrAH sutrAmaguruvAgminaH / mithaH prItijuSAM yeSAM na trivargopameyatA // 5 // jyA( 5 )yAnmahaNasiMho'bhUt salakSasteSu cAnujaH / seme sAmaMdiratu nikaLechatAM tayoH . zrIvIsalamahIpAlaH zrI( 6 )salakSakarAMbujam / 493
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ wnwarwww prAcIna namasaha (86) [ giranAra parvata mom.mmmmmmmmmm cakre saurASTrakaraNasvarNamudrAMzubhAsuram // 7 // sa lATadezAdhikRtaH prabhostasyaiva zAsanAt / dadhau divyAM ( 7 ) tanuM revAtyaktabhUtamayAkRtiH // 8 // zreyase preyasastasya bhrAtuH sAmaMtamaMtriNA / salakSanArAyaNa ityasthApi pratimA hareH (8) // 9 // raivatAcalacUle zrIneminilayAgrataH / prAMzu prAsAdamasthApi bibaM pArzvajinezituH // 10 // yathA vIsalabhUpA(9) laH surASTrAdhikRtaM vyadhAt / sAmaMtasiMhasacivaM tathaivArjunabhUpatiH // 11 // sa jAtu jaladhestIre pathi dvArapatIpateH / zu(10)zrAva revatIkuMDamidaM kAlena jarjaram // 12 // nijaprabhAvabIje'smin pUrva hi kila revatI / cikrIDa saha kAntena velAvanavi( 11 )hAriNI // 13 // ata etanmahAtIrtha jnniishreyse'munaa| navairupalasopAnaiH suravApIsamaM kRtam // 14 // gaNezakSetrapAlA( 12 )kacaMDikAmAtRbhiH samam / kAritau kRtinA ceha mahezajalazAyinau // 15 // kiM cAtra saccaritreNa revatIbaladevayoH / (13) asthApi mUrtiyugalaM navAyatanapezalam // 16 // akAri kUpakopyasminnaraghaTTamanoharaH / dhayaMti dhenavo yasya nipAne (14 ) buM sudhAsakham // 17 // revatIgrahamujhaMti zizavo yatra majanAt / tadetadastu kalpAMtasAkSi sAmaMtakIrtanam // 18 // kha( 15 )netrAnalazItAMzumite vikramavatsare / jyeSThe sitacaturthyAM jJe mUrtametatpratiSThitam // 19 // 484
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ , 1 5 ,1. . . - uparanA lekha. naM. 53] ( 87 ) avalokana, n-n-n-n-n-''ggm-'-g'-ng''g'-ny'''''mng-k'ng-'gn- prazastimetAM sA( 16 )maMtamaMtrigotrasya pUjitaH / mokSAvidhImataH jUnu harihara viH | 20 | cha maMgalaM mahAzrIH // cha // { 17 ) saMvat 1320 varSe jyeSThasudi 4 . vRdhe che pratiSThA che che ! ( bhASAMtara.) (1) daityanA zatru (viSNu) thI rakSAyale dharmarUpa vRkSa, jenA paripAkanuM ujjavala phala mahendra AdinuM pada (sva) che te, "svasti " ( kalyANa ) vALA thAo. (2) zrIzrI mAlakulamAM, bhUtala jeNe pavitra karyuM che ane caMdra samAna kIrti che jenI e "udaya nAme maMtrI thaye. (3) tenAthI samudratulya gaMbhIra zrI cAhaDa' putra thayo, jeNe kulane dIpAvanAra evA "paddhasiMha' nAme putraratnane janma Apo. (4) gurUomAM (vaDIle tathA dhamadhamAM ) bhaktimAna padma siMhanI "pRthimadevI ' nAme rAmacaMdranI maithilI (sItA) tulya priya gRhiNI hatI. (5) devonA gurU (bRhaspati) tulya vAgmI (paTu, kuzala ) evA teone traNa putra thayA, jeo paraspara prItiyukta hotAM teo (dharma, artha, kAma e ) trivarganA upameya thaI zakatA nathI. ( kAraNa dharmAdione te parasparamAM virodha prasiddha che. ) (6) teomAM jayeka "mahaNasiMha, ' ane kanika (sauthI nAne) salakSa" hato. ane "sAmaMtasiMha" te teone kaniSTha ane je ( arthAta madhyama-vacale ) thayo hato. (7) zrIvIsala rAjAe " salakSa" nA hastarUpI kamalane sArASTra (deza) nI karaNa (rAjyakArya ) nI svarNamudrA ( sonAne banAvele siko) nA kiraNathI tejAvI kahyuM. (arthAta tene saurASTradezane svapratinidhirUpa rAjyAdhikArI svA.) (8) te ja prabhunA ( arthAta visaladevanA ) zAsanathI ( likhita AjJAthI) lAdeza (bharUcanA pradeza) nA adhikArane pAmele te narmadA tIre bhUtamaya AkRtine (sthaladehane ) tyAgIne divya zarIrane pAme. ( arthAta narmadA tIre mRtyu pAme. ) ' 85
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 88 ) [ giranAra parvata -~~-~~~-~~~-~~-~~~~-~ (9) te priyabhAInA zreya ( kalyANa ) sArU " sAmaMta (siMha) maMtrI " e "salakSa nArAyaNa" nAme hari ( viSNu ) nI pratimA sthApI. (10) ane revatAcala ( girinAra ) nA zikhara upara neminAthanA maMdira pAse eka ucca prAsAda ane pArzvanAthanuM biMba ( pratimA ) sthApyAM. (11) jema visaladeve sAmaMtasiMha saciva (maMtrI) ne surASTra adhikAra se hato, temaja ajuna ( deva ) rAjAe paNa se. - (12) koI ekavAre teNe, samudratIre dvArakApatinA mArgamAM A revatI kuMDa kAle karI jarjara ( jINuM ) thayo che ema sAMbhaLyuM.' (13) pUrve "velAvanamAM vihAra karanArI "revatI' pitAnA prabhAvathI utpanna A kuMDamAM pitAne kAMta (baladeva ) sAthe krIDA karatI hatI. (14) ethI A mahAtIrtha, eNe potAnI mAtAnA zreyAthe navAM pattharanAM pagathIthI ( te baMdhAvI ), devenI vAva samAna karyuM.' (15) ane te kRtI (dhanya purUSa) e ahiM gaNeza, kSetrapAla, sUrya, ane caMDikAdi (nava) mAtAo sahita mahAdeva ane jalazAyI (viSNa) karAvyA. (16) ane vaLI te sArA caritravALAe navA maMdirathI suMdara evI revatI ane baladevanI be mUrtio sthApI. - (17)vaLI araghaTa (pANIno reMTa ) thI manahara evo kuve paNa karAvyo. jenA nipAna ( aveDA )mAM amRta tulya pANIne gAyo pIe che.. " (18) tyAM majajana (snAna) karavAthI bAlake revatI (nAme zizu pIDaka ) grahathI mukta thAya che, ' te A sAmata( siMha)nuM kIrtana (maMdira) kalpanA aMta sudhI rahe. . ( kItana-ne artha maMdira thAya che, sarakhAvo-rti kSitI tenuMmtiiriv kIrtanAni, kartuM samArabhata maMtrizirovataMsaH / sukRtsNkiirtnN-11|11)... ' (19) vikramane varSa 1320 ka sudi 4 budhavAre A mUrtimaMta ( baMdhAveluM te pratiSThita (pratiSThA karAI .) thayuM. (20) sAmaMta maMtrInA ge ( kula-vaze ) pUjayalA, evA buddhimAna mekSArka (mekSAditya ) ne putra harihara kavie A prazasti racI. " maMgala mahothI. saMvata 1320 varSa jeka sudi 4 budhe pratiSThA." e lekhanA aitihAsika vivecana" mAMthI A saMgrahavALA prastuta lekhamAM apekSita varNananuM atra avataraNa karavAmAM Ave che. 496
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekha. naM. 53 ] ( 8 ) avakana, ( zloka-1 ) maMdira sthApaka jana hovAthI prastuta maMgalamAM devavizeSano ullekha na karatAM sAmAnyataH "dharmanuM kalyANa kavie icchayuM che, ema pratIti thAya che. sata dharmanuM phala svargaprApti che. udaya ( na ) maMtrI-e hemacaMdra tathA kumArapAla sAthe nikaTa sabaMdhathI ati prasiddha che. e dhame jaina ane jJAtie zrImAlI vANIo * hato. enuM vRttAMta gujarAtI rAsamAlAmAM ( AvRtti 2 ) bhAga 1 pR. 154 -pa nA pinamAM tathA pR. 248-284-285 mAM saMgRhIta che. leo Adi uparathI A gata thAya che ke e kaI paNa samaye gujarAtanA mahAmAtya (pradhAna-Minister) padane pAmyo na hato. paNa maMtrI (Councillor) pada pAmyahato. * " vANI " nuM grAmya vizeSaNa ApI lekhakano Azaya tene Aja, kAlanA nibava ane nisatva " vANIA ' jevo to jaNAvavAmAM nahi ja haze. kAraNake tenuM jIvana eka mahAna zUravIra kSatriya yeddA jevuM ujajavala hovAnuM jagajAhera che. chatAM A vidvAna lekhakane AziSa zabda prayoga, tene jANe ke prAkRtajana jevo ApaNane jaNAvato hoya tevo bhAsa karAve che. kadAca dharma bheda te AmAM kAraNa nahi hoya?-saMgrAhaka. : kiSNA jayasiMhasUrinA kumArapAra rita mAM kathana che ke nijopakArakaM kRtvodayanaM maMtripuMgavam / amAtyaM tatsuta cakre vAgbhaTaM sa prabhodbhaTam // -tRtIyasa, kola 46 . athA-kumArapAle, pitAne upakArI jANI udayanane maMtripuMgava (mahAmAtya) banAvyo ane tIvrabuddhimAna evA tenA putra vATane amAtya banAvyuM. Aja pramANe jinamaMDananA kumArapArAva mAM paNa jaNAvyuM che ke- " rAgativilA rANA pUrvopakArakarne udayanAya mahAmAtyapadaM dattaM / tatputro vAgbhaTaH sklraajkaarytyAre vyApAritaH | -ge 3 4 | ( arthAt rAjanItinA jANakAra rAjAe (kumArapAle) pUrvAvasthAmAM upakAra karanAra udayanane "mahAmAtya pada ApyuM. tenA putra vAgabhaTane sakalarAjakAryomAM adhikArI banAvyA. ) A ullekha uparathI jaNAya che ke udacanane kumArapAle mahAmAtya to banAvyo hato. paraMtu te vakhate, te vRddha thayele hevAthI AvI pAkI umare rAjyataMtranI mahAna ciMtAmAM vizeSa guMcavAIna paDatAM pitAnA AtmasAdhana tarapha lakSya rAkhato hato. AthI tRpadatta e mahAna padane badhe bhAra teNe potAnA hoTA ane vidvAna putra vAlmaTa upara mUkyo hato. mahAmAtya pada pAgyA pachI pAMca sAta ja varSe te jIvita raho hatA ane te rASTranA eka maMDalika sAthenI laDAImAM mRtyu pAmyo hato. tenA maraNa pachI tenuM (mahAmAtya) pada vADmaTane ApavAmAM AvyuM hatuM ane kumArapAlanA aMta sudhI te e pada upara pratiSThita rahaye hato - saMgrAhaka, 12 497
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. (9) [ giranAra parvata ^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^ ^^^ ^ karNanA samayamAM zrImAla ( bhinnamAla) thI te prathama gujarAtamAM vyApAra sArU Avyo. siddharAje tene staMbhatIrtha (khaMbhAta)ne adhikArI niyame hato. kumArapAla jyAre siddharAjathI nAsato raheto hato tyAre maMtrI udayana pAse gayo hato ane pAtheya (bhAthuM ) mAgyuM hatuM paNa rAjabhayathI teNe ApyuM na hatuM. paraMtu hemacaMdra ( jenA pitAe udayananI preraNAthI tene sAdhu thavA dIdho hato ane je udayanane Azrita (?) hatA. ) tene kumArapAla bhaviSyamAM rAjA thaze e vacana kahevAthI teNe pAtheyAdi ApI javA dIdhe. ( prabhAvaka carita. ) jhiMjhuvADAnA prAcIna kikalAnA keTalAka bhAgamAM marda che 34 ema akSare che, te darzAve che ke tenI adhyakSatAe te baMdhAyo haze. ( rAsamAlA bhA. 1, pR. 379) kumArapAla rAjA thayo tyAre teNe tenA badalAmAM udayananA putra vAhaDane (mahAkavi vATa vA vADha) mahAmAtya pada ApyuM. (kumArapAla carita.) saMvata 1213 nA eka lekhamAM e vAta spaSTa che. - kumArapAle udayanane sairASTa jItavA mokalyo hato, tyAM te Azare saM. 1205 (ke 1208 ) mAM jIvatAMta pA. (leka 3) cAhaDa-e udayanane tRtIya putra hato. (1) (mahAkavimahAmAtya ) vAhaDa vATa vA vAgabhaTTa ). ( 2 ) ( rAjapitAmaharAjasaMhAra (pra ciM) AMbaDa (AdmabhaTTa). (3) (rAjagharaTTa (praciM) cAhaDa (pAThabhede-behaDa-AhaDavA AsthaDadeva) ane (4) (satrAgAra) sollAka. atra A avadheya che ke prAcIna lipimAM 2 ane 2 bahu samA lakhAtA ane tethI keTalIkavAra pratikRti karanArA ane bahuvAra aparicita vAcake tethI ubhaya maLe bhramamAM paDI jatA. e kAraNathI prabaMdhaciMtAmaNi Adi graMthomAM ane tene anusAra rAsamAlA AdimAM ubhayanAM nAma ane tethI temanA caritamAM bahuM brama ane mizraNa thaI gayAM jaNAya che. sa. 1305 nA girinAra uparanA eka mudita lekhamAM (jenA ja viSayamAM A avataraNa karavAmAM AvyuM che ane jeno artha upara lakhAI ga che ) padmasiMhanA pitAnuM nAma vAdya mudrita thayuM che, paNa prastuta (A mahAkAlezvaravALA lekhanA) supratibiMbamAM rAH ema spaSTa che, "hisTI opha gujarAta mAM (pR. 150) udayanane pAMca putro hatA ema lakhyuM che, te cAhaDa ane ahaDane bhramathI bhinna gaNI lakhAyuM che. 488
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekhe. naM. 53 ] ( 1 ) avalokana, vastutaH udayananA putromAM vAhaDa ane AMbaDa adhika pratApI hatA. vistAra bhayathI ane prakRtimAM kaMIka aprastuta hovAthI ane teonA caritano avatAra karyo nathI. cAhaDa ane sellAke rAjyakAryamAM bahu bhAga lIdho jaNAto nathI. kumArapAlanA ceharaNarAjA arNorAja (AnAka) sAthe yuddhamAM (saM. 1200-ra nI pUrva) udayana putra vAhaDa AnAkanA pakSamAM gayA savistara ullekha che. (saM. pra. ciM. pR. 197 gu. rAsamALA pR. 2233) paraMtu e sarva bhrAMtimUlaka che, ema bhAse che e kRtya apara eka "cAhaDakumAra'nuM hatuM je udayaputrathI bhinna che. ane vyAzrayamAM (sarga 16, leka 14) cAhaDa emaja pATha che. pra. catuviMzatimAM kumArapAla prabaMdhamAM lakhe che ke - zrIjayasiMhadevavipanne 30 dinAni pAdukAbhyAM rAjyaM kRtaM / mAlavIyarAjaputreNa cAhaDakumAreNa rAjyaM pradhAnapArzve yAcitaM / pradha naistu paravaMzyatvAnna dataM / tato ruSTvA cAhaDa AnAsevakaH saMjAtaH / sa bhagadattavanmAtradhuryaH / zrI jayasiMhadeva mRtyuvaza thayA pachI ( kumArapAla AvatA sudhI ) 30 dina pAdukAo (pAvaDIoe) rAjya karyuM. mAlavadezane rAjaputra cAhaDa kumAre (gujarAtanuM) rAjya pradhAna pAse mAgyuM. paNa pradhAnae te pArakA vaMzano (arthAta paramAra vaMzano) hovAthI ApyuM nahi. tethI reSa pAmI cAhas (zAkaMbharIne rAjA) AnAno sevaka thaze. te (mahAbhAratanA hasti yuddha pravINa) bhagadatta rAjAnI tulya hastividyAmAM pravINa hatA, ityAdi. vyAyakartA paNa cAhaDanA hastizAstranA jJAnane ullekha che. e uparathI gamya thAya che ke e cAha siddharAjane koI saMbaMdhI ane prItipAtra haze. ane tethI ja teNe gujarAtanA rAjya sArU prayatna karele, ane * prabhAva varitamAM AnuM nAma mira lakhyuM che. ( jayasiMhasUrinA gumArapatra carita mAM ane jinamaMDananA gumArAvazvamAM cAramI maLe che. je prAkRta cAhaDanuM ja saMskRta rUpa karavAmAM AvyuM haze A nAma sAmyathI pra. ciM. kAra bhramamAM paDI javAnuM vRtta dayana putra cAhaDanI sAthe joDI dIdhuM lAge che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcInajanalekhasaMgraha, (92 ) [giranAra parvata temAM jaya ne malavAthI teNe kumArapAlanA virodhIne Azraya lIdhela. evuM duzcarita kei paNa udayana putramAM saMbhavI zakatuM nathI. tethI atra pra. ci. no lekha be bhinna cAhaDa eka mAnI levAnA bhramathI thayo che. tatra vAhaDane " saddharAgaTya prativanaputraH" lakhe che. te (Godson ) padavI mAlavIya rAjakumAra cAhaDanI saMbhavI zake. bhilasA kane udayapuranA eka maMdiranA lekhamAM saM. 12 rara mAM Thakakura cAhe raMgArikA (bhukita. District. )mAM sAgavADa gAmanuM ardhAdAna nuM che. te paNa Aja rAjakumAra cADa saMbhavI zake, ke jene pAchaLathI kumArapAle navIna jItelA mAlavadezane kaMIka bhAga maMDalIka banAvI Apyo hoya. mudrita pra. ciM. (pR. 240) mAM vAmbhaTTanA nAnAbhAI vADane rasenApati karI sAMbhara chavA mokalyAnuM ane teNe baMberA (bhaMbherI-pra. ca. ) nagara chatyuM Adi vatta che. tyAM "hisTrI opha gujarAta mAM "cAha!" ane "bAbarA nagara" ema pATha che, temAM dvitIya azuddha che. prathama saMdigdha che. "hisTrI opha gujarAta nA kartAe vAmbhaTTa eja vAhaDa che tethI tathA 2, 2 ne bhrama thayo haze ema mAnI e carita "cAhaDa'nuM lakhyuM che. teTalA aMzamAM e zuddha bhAse che. A cAhaDanuM savistara vRtta gu. rAsamAlA bhA. 1 pR. 286287 TippanamAM che. tyAM jijJAsue joI levuM. prabhAvaka caritra" tathA "kumArapAla prabandha"mAM to ene jude ja lakhavAmAM Avyo che. pra. ca. kAra ene siddharAjane putraka (svIkRta putra-pAlita) jaNAve che. tathA cArubhaTaH zrImatsiddharAjasya putrakaH / Aja pramANe jayasiMhasUrinA ku. ca. mAM che. siddhezadharmaputro'tha bhaTavArabhaTo balI / caulukyAjJAmavajJAya bheje'rNorAjabhUbhujam // -tRtIyasa, sToka 511 | AnA saMbaMdhamAM vizeSa jANavA mATe juo .. ca. lai. 546-555, -saMcAhaka. 5OO
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekho. naM. 53 ] (93) avalekane, ---------------- * ** ***** A ( giranAra vALA ) lekha (upara likhita)... mahAka lanA maMdirano na lekha udayanavo saMbaMdhamAM pUrNa puSTi Ape che, ane padmasiMhane dehAMta saM. 1305 pahelAM thayAnuM sUcave che. kaTelAnA lekhamAM spaSTAkSare cAhaDa pATha che tethI atra mUlamAM temaja haze ema anumAnAya che. (le. 6 ) paddhasiMhanA atra (kAMTelA vALA lekhamAM) traNa putro gaNAvyA che. paraMtu giranAra upara hAthIpagale javAnA mArga upara DAbI bAjue eka dakSiNAbhimukha maMdiramAM lekha che, temAM A vaMzanuM vistArathI varNana che, temAM cAra putra gaNAvyA che. tethI e lekha jene mUlamAM saMvata nathI te kATelA lekha samaya pachI eTale saM. 1320 pachIno hovAnuM anumAnI zakAya. e lekha ghaNe ghasAI gayo che. tethI keTalAka upayogI vRttAMta naSTa thayo che. (enuM igliza bhASAMtara bahu bhUla bhareluM che.) e lekha uparathI udayana vaMza saMbaMdhamAM nIce pramANe gamya thAya che. cAhaka (?) ne sAta putra hatA-(1) kumArasiMha, je kumArapAlane kAThAgArAdhikArI (koThArI) hato. (2) jagatasiMha (3) pandrasiMha (4) jayaMta (5) pAtAka (5) dhINiga (7) (nAma aspaSTa che). prastuta lekhanA 8 mAM lekamAM (3) pAsiMhane biM (bI?) devIthI (1) mahaNasiMha (2) sAmaMtasiMha. (mudrita lekhamAM samarasiMha che. ) (3) salakSa ane (4) teja e cAra putra ane sUmalAdi be putrI hatI ema lakhyuM che. ane biM(bI) devI e pRthimadevIne sthale pAkane bhrama jaNAya che. salakSa (prA. salakhaNa ) (kAMTelA vALA)... lekhathI jaNAya che ke zrIvIsala deve prathama tene saiArASTra (kAThiyAvADano moTo bhAga) ne adhikArI karyo hato ane pachI lATa (bharUca Adi) dezane adhikArI banAvyo hato, jyAM tene dehAMta thayo hato. (je mahAkAla lekhanA eTale saM, 1320 pUrva thayela.) saptama malekanA bhAva joDe sarakhAvo-kIrtikAmudI. 4-19 ___ svAminA satprasAdena pANiryadyapi mudritaH / (A giranAravALA).... sa. 1305 ne lekhamAM salakhaNasiMhane mahAmAtya lakhyo che. ne... (kAMTelAnA) saM. 1320 nA lekhamAM surANAdhikArI lakhe pa01
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 94 ) [ giranAra parvata che, e kaMIka virodha yukata lAge che. [ saM. 1297-8 mAM nAgara brAhmaNa nAgaDa mahAmAtya hatuM ane saM. 1320 mAM mAladeva hato. madhyamAM bIjAo amAtya thayA haze paNa te ajI jJAta thayA nathI." upara je giranAra parvata upara hAthI pagale javAnA mArgavALA lekhane ullekha karavAmAM AvyuM che, te lekha, giranAranA lekhovALA ukata pustakamAM Apela che, paraMtu te bahuja khaDita ane azuddha hovAthI mahe A saMgrahamAM lIdhe nathI. paraMtu, udayananA vaMza saMbaMdhI vRtta jANavAnI IcchAvALAne te keTalIka rIte upayegI avazya thaI paDe che. tethI te mUla mAtra jevI rIte e pustakamAM AveluM che te ja pramANe atra ApavAmAM Ave che. ........kamo mana mAM ........ samadupa0dhapari ......[2] mAarAmaLivIrti ......... murajhAtAvaracayana rUDhii ......... nAmadheyaH II zreyaH paThuM maMtrivimurthava ......3 saghaLI nirmadharmayu pachI tayoH satAMmomA / manAyata tA: sana troddhArA III pAla kumArakSmApAlakoSThAgArAdhikAravAn / / kumArasiMhaH prthmopyutamaH puSaH satAM cA nAsliotha rItu padmasiMH zriya: paduM / tato jyNtvAtA dhI i-fmamatte ! 7 | guH I zrIpasiMcita [viM] bIdevI tanU mArA vicAra pramANe emAM virodha jevuM kazuM nathI. prAcIna vRtta ane lekho uparathI jaNAya che ke te vakhate "mahAmAtya" yA maMtrI" zabdane vyavahAra, Aje jene " dIvAna pada ' kahevAmAM Ave che, elA teja arthamAM kAMI na hato thato paraMtu keTalIka vakhate jeo amuka prAMta yA dezanA adhikArI ( gavarnara-subA ) kahevAtA temanA mATe paNa e zabdone vyavahAra thato hato -saMcAhako
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ upanA samAna. 53] (45) .. . sana ruhAMzcaturaH // zrImahaNasiMha samarasiMha---sallakSatejAkhyAn // 8 // atha sUmalAmanupamAMmahitevavudhe dive prasuve----yaH / / jayaMtakAkRti nagAnadhUtabhItAM ca sItodAM // 9 // yugmaM / sAmatasiMha.......vidhU iva adhyakSau sarva dezeSu muhurjAtau // 10 ||............annhilpursthlaalaakvihitjne................|| 11 // ghaTapadrake cavamabhU parimAli kAmukArasaMsArasiMdhutarIH // 12 // zatrujayagirau devakulikAMjaliH // bhavAdhivAridhikilIkA yA saMlapaMtaH zriyA jayaMti jana........ jayaMti tejallade bhidheyazrIvilha........ kiMvuNamaMtrI zAMtanaH // su.... caranyadyayamuM vazaM. nyAnyA ya........ naH // anuvi - tanakepA........ negaphaNamaMDapaH vibhUSitaH // 18 // varddhamAnapure yena vA manAthavAtha khattakaM // 19 // pure ca pethalApA sadbalAnAmajAmeH zrIvIrakhattakaM // 20 // nemivezmaMta // maMDapazreyase jhADa-pradhi devakulikAdvAri hAri ca mahAtIrthe'tha tIrtha--liMgaM me devakulikAkalitAdbhutA // 23 / / tatrAdibaMdhoH puNyAya savanamyAditIrthakRt // jana.......ka......kiHzrIvIrazca vinimame // 24 ||......jyaanNdsuuripttttprtisstthitaiH / vyadhiyaMta pratiSThA ca zrIma-danasUribhiH // 25 // vRhadgaNodgatapi
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. ( 41 ) [ giranAra parvata ppalazAkhAyAM zrIdhanezvaravineyaH siMhasUri prashstimetaamiti vyatanot // 26 // UrjhasiniprabhAH / / saMvadAstAmazau zastA prazastiH sva schi Tha0 haripAlena maaleymuvati | [ A uparathI jaNAze ke udayananA vaMza mATe A prazasti bahuja mahattvanI che paraMtu kamanasIbe ene adhikAMza bhAga naSTa bhraSTa thaI gayela che. tethI emAMthI spaSTa hakIkata kAMI paNa jaNAtI nathI. chuTA chuTA nAma uparathI samajAya che ke, zatruMjaya ane viddha mAnapura (vaDhavANa) Adi aneka sthaLe A prazasti vaNita vyaktioe je maMdire, devakulikA, maMDapa ane khattake Adi banAvyAM tenI . AmAM noMdha ApelI che. ghaNuM karIne A te maMdira saMbaMdhI prazasti hevI joIe, jene ullekha, kAMTelA vALA lekhanA 10 mAM lekamAM karavAmAM AvyuM che.] (54) neminAthanA maMdiranA uttaradvAra tarapha be sthabhe che te baMne upara lekhe katarelA che. temAMnA jamaNI bAju uparane thaMbha upara A naM. 54 no lekha Avele che. miti saM. 1333 varSanA jayeSTa vadi 14 ma (maMgala) vAra. zrIjinaprabodhasUri gurUnA upadezathI uccApurI nivAsI zreSTI AsapAlanA putra zreSThI harilAle pitAnA tathA potAnI mAtA harilAnA zreyArthe ujajayaMta ( giranAra ) mahAtIrtha upara zrI neminAthadevanI nitya pUjA sArU ra00 drampa ( eka prakAranA base sikakA ) ApyA. emanA vyAjamAMthI nityaprati 2000 (be hajAra) pula, devakIya bagIcAmAMthI laI pUjA karavI. A lekhamAM jaNAvelA jinaprabodhasUri te kharataragacchanI paTTAvalImAM 48 naMbare lakhelA jinaprabodhasUri che. temanA pitAnuM nAma sAha zrIcaMda ane mAtAnuM siriyAdevI hatuM. vikrama saMvata 1285 mAM temane janma thaye hato ane parvata evuM nAma ApavAmAM AvyuM hatuM. paD4
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekho naM. 55-57] (97 ) - avalokana, saM. 1296 mAM, phAlgaNa vadi 5 ane hasta nakSatramAM, thirApadra (hAlanuM tharAda, je pAlaNapura ejansImAM AveluM che ) nAmanA gAmamAM dIkSA lIdhI hatI. te vakhate temanA gurUe prabodhabhUti evuM navuM nAma ApyuM. pachI vidyAbhyAsa karI yogya umare pahoMcyAthI vAcapada meLavyuM ane aMte saM. 1331 nA AdhIna vadi paMcamInA divase sUripada prApta karyuM. teja sAlanA phAguNa mAsanI vada 8 nA divase jAhera (mAravADa) mAM gacchAnujJAne padamahotsava thayo jemAM mAlagotrIya sAha khImasI he rapa hajAra rUpiA kharca karyA hatA. vi. saM. 1341 mAM temane svargavAsa thayo hato. (tarapaTTasTi-kSamALavada 5) (5556 ) je sthabha upara, uparano lekha AveluM che tenI sAme AvelA bIjA sthabha upara naM. 55 ane pada nA lekhe ke tarelA che. naM. 55 ne lekha apUrNa ane khaMDita che. avaziSTa bhAgamAM jaNaveluM che ke-saM. 1335 nA vaizAkha sudi 8 gurUvAra nA divase, zrI uyaMta mahAtIrtha upara zrIneminAthanI pUjA mATe dhavalakaka (dhoLakA ) nivAsI zrImAlajJAtinA, saM. vIlDaNa.... naM. pa mAM ullekha che ke- saM. 1339 nA jayeSTa sudi 8 budha vAranA divase, zrIujajayaMta mahAtIrtha upara, zreyavANA nivAsI prAgvATajJAtinA mahaM. jisadharanA putra mahaM. pUnasiMhanI bhAryA gunasirinA kalyANa mATe 300 (traNa) kama necake (devapUjA mATe ?) ApyA. AthI ( AnA vyAjamAMthI) pratidivasa 3050 (traNa hajAra ane pacAsa ) kule laIdevanI pUjA karavI. (57) A lekha kyAM AgaLa Avelo che te jaNAyuM nathI. "saM. 13pa6 nA jyeSTha sudi 15 ne zukravAranA divase, zrI pallIvAla jJAtinA zreSThi pAsUnA putra sAhapadamanI bhAryA tejalade -kulagurU zrImani (?) muninA upadezathI munisuvratasvAmibiMba, devakulikA, pitAmahanA zreyA " mAtra ATalI hakIkata maLe che 505
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. (98 ) [ giranAra parvata ^^^^ ^^^. (58 ) mI. narasiMhaprasAda hariprasAdanI lAIbrerImAM eka suMdara kotarelI ArasapahANanI zilA paDI che tenA upara naM. 58 no lekha kotarela che. lekha apUrNa che. phakata "saM. 1370 nA vaizAkha sudi 2 gurUvAranA divase lIlAdevInA puNya mATe zrI AdinAthabiMba, thirapAle ..." ATalI hakIkata upalabdha che. (59) neminAthanA mukhya maMdiranA dakSiNa dvAra pAse keTanI pazcima bAjunA nhAnA maMdiramAM eka bhAge sthaMbha che ane tenA upara be pratimAo kahelI che jemanI barAbara nice A naM. 59 ne lekha ketale che. miti saMvata 1485 nA kArtika sudI paMcamI budhavArazrIgiranAra mahAtIrtha upara ThA. jetasiMhanuM nirvANa thayuM (mRtyu pAme). maMtridaliya (5) vazamAM, zrImAn sunAmaDagetramAM, marUtIyANuM (vA sI?) i. jahA putra Tha. lALyuM tene putra Tha. kaEtenA vaMzamAM visala, tene putra Tha. surA, tene putra Tha. mAthu, Tha, bhImasiMha, Tha, mAlA. che. bhImasiMhanI bhAryA Tha. bhImA, putrI bAI mehaNanI kukSithI utpanna thayele Tha. khetAsiMha tenI bhAryA bAI caMdAgaha, zrIneminAthanA caraNane praNAma kare che. (60) eja maMdiranI pUrva bAjunI divAla upara naM. 60 ne lekha katarela che. miti saM. 186 nA ASADha sudI 13 gurUvAra. jaMjhaNapuravAsI mahatIANI, kharataragaccha, nanhaDa gotra, saha cAtuNanA vaMzamAM sAha guNarAja putra sAta jAjA, vIrama, devAputra mANakacaMda, bhrAtA saMghavI rAImale zrI giranAra yAtrA karI zrI neminAthanI ... hAthIpagalAnI pAse A nabara 61 ne lekha Ave che. ", pa06
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparanA lekha. naM. 3 ] (90) avalokana ---- -------- ~ ~~ ~~~ ~-~1983 nA kArtika vadi da semavAranA divase, giranAra tIrthanI pUrvanI je (jIrNa) pAja hatI tene pharIthI, dIva (baMdara)nA saMgha zrImAlIjJAtinA saMghavI meghajInA prayatnathI uddhAra karAvyuM." nabara para ne lekha jyAM AgaLa Ave che tyAMja A na. 2 ne lekha paNa Ave che. A lekha bahu june che. arthAt siddharAja siMha devanA samayane che. kemake AnI aMdara tenuM nAma che. paraMtu lekha eTale badhe guTita thaI gayela che ke emane kAMI paNa saMbaMdha spaSTa rIte jaNAto nathI. phakta saMgrahI rAkhavA mATe ja Ane sthAna ApavAmAM AvyuM che. naMbara 59 nA lekhavALA sthAnamAM A naM. 63 vALa lekha paNa rahe che. A lekha paNa uparanA lekha jevo ja apUrNa che. pattharane ardho bhAga tUTI gayeluM hovAthI ambe lekha jatA rahyA che. avaziSTa bhAgamAM A pramANe ullekha che-svasti zrI ti....namaskAra zrIneminAthane..varSanA phAlgaNa sudI 5 gurUvAre tilaka mahArAja zrI mahApAla....viyarasiMha bhAryA phAu, putra sAsuta sAva sAI A sAva melA. melA sutA rUDI gAgI AdienAthane prAsAda karAvyuM. pratiSThA karanArasUrinA paTTadhara zrImunisiMha ATalAlekhe giranAra parvatanA prakAzamAM AvyA che. A sivAya bIjA paNa nhAnA heTA lekhe hajI tyAM haze, paraMtu, te prakaTa thayA nathI. . bajesanA rIporTamAM, siddharAjanA samayanA-ke jyAre neminAthanA mukhya maMdirane uddhAra thaye hate-lekhanuM sUcana che. te lekhe khAsa levA ane tapAsavA lAyaka che. zatruMjayanI mAphaka giranAramAM paNa prAcIna lekhenI sthiti bahuja cheDI rahI che. temaja keTalIka maheTI prazastio, ke je madhyakAlamAM banelA maMdire viSayanI hatI, te naSTabhraSTa thaI gayelI che, ema bIjA ullekha uparathI jaNAya che. 507
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jenalekhasaMgraha, (100) [ giranAra parvata ~ ~~ gaDhanA daravAjAthI jarAka AgaLa jatAM, mukhya rastAnI DAbI bAju upara, neminAthanA maheTA maMdiranA prathama dvAra samIpanI divAla upara eka heTe zilA lekha lAgelo che, ke jemAM 24 paMktio kotarelI che. A lekha saiArASTranA cUDAsamA rAjapUtAnA itihAsa upara keTaleka sAre prakAza pADe che. A lekhanI nakala, je pustakamAMthI uparanA badhA lekho levAmAM AvyA che temAM tathA De. bajesanA ukta rIporTamAM prakaTa thayelI che. prathama reyala esIyATika sosAyaTInA cepanIAmAM paNa e prakaTa thaI cUkyA che. paraMtu A lekha bahuja apUrNa che, ema jonArane turataja jaNAI Ave che. kAraNa ke, AmAM phakta ekale prAraMbhane "rAjavaMza varNana jeTaleja bhAga upalabdha che. A lekha kayAM ane konI prazasti rUpe che, te, e upalabdha bhAga uparathI bikula jaNAtuM nathI. upalabdha bhAgamAM je vistRtarUpe "rAjavaMza varNana karavAmAM AvyuM che te uparathI sahaje jaNAI Ave che, ke e lekha bahuja moTo ho joIe. ane vAstavikamAM che paNa emaja. A lekhano keTaloka bhAga mahane anyatra prApta thayela che te uparathI kahI zakAya che ke e zilAkhaMDa, AkhA lekhanA ardhA bhAga karatAM paNa nyUna che. 15 mAM sikAnI aMtamAM, khaMbhAtamAM zANarAja nAmane eka mahAna dhanika ane prabhAvaka zrAvaka thaI gayuM. teNe giranAra upara vipula dravya khacI, vimalanAtha prasAda nAmane eka mahAna maMdira banAvyA hatA. tenIja prazastirUpe A lekha karavAmAM AvyuM che. paraMtu pAchaLathI A saMpUrNa lekha, keI kAraNathI, mULasthAnathI bhraSTa thaI enA bIjA zilAkhaMDe astavyasta thayA ane phakata ATaleja bhAga bacavA pAmyA che. A lekhane vistRta vivecana sAthe eka svataMtra judA pustaka rUpe huM pragaTa karavA vicAra rAkhuM chuM, tethI, atra sthAna ApavAmAM AvyuM nathI. # kadAca, A pustaka prakaTa thatAM pahelAMja e lekha judA pustaka rUpe prakaTa thaI jaze. 508