Book Title: Gaudi Parshwanath Tirth
Author(s): Bhanvarlal Nahta
Publisher: Z_Jinvijay_Muni_Abhinandan_Granth_012033.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/210465/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gaur3I pArzvanAtha tIrtha pratyeka dharma meM apane mahApuruSoM ke jIvana se saMbaMdhita sthAnoM evaM jIvana-prasaMga kI tithiyoM ko mahatvapUrNa mAnA jAtA hai / jaina-dharma meM bhI tIrthakaroM ke janma, dIkSA, nirvANa Adi paMca-kalyANakatithiyoM kA bar3A mahatva hai aura jahAM jahAM tIrthakaroM kA janma, nirvANa Adi hayA una sthAnoM ko tIrthabhUmi mAnA jAtA hai| usake pazcAt kaI camatkArI mUrtiyAM jahAM jahAM sthApita haIM una sthAnoM ko bhI tIrthoM sammilita kara liyA gyaa| zrI gaur3IpArzvanAtha kA tIrtha bhI isI prakAra hai| gata pAMca sau varSoM meM isa tIrtha kI mahimA dinoMdina baDhatI gii| aneka grAma nagaroM meM gaur3I pArzvanAtha ke mandiroM evaM mUrtiyoM kI sthApanA huI kyoMki mUla pratimA jisa sthAna para thI usakA mArga bar3A viSama thA aura sabake lie vahAM pahuMcanA sambhava na thaa| para isa mUrti ke camatkAroM kI bar3I prasiddhi huI phalataH logoM kI zraddhA gaur3I. pArzvanAtha ke nAma se bar3I dRr3ha ho gii| 17 vIM zatAbdi se 20 vIM zatAbdi ke prArambha taka kaI yAtrIsaMgha mUla pArzvanAtha kI pratimA jahAM thI usa pArakara deza meM bar3e kaSTa uThAkara ke bhI pahaMcate rahe haiN| para aba vaha tIrtha lupta prAyaH sA ho gayA hai / isa tIrtha kI sabase adhika prasiddhi prItivimala racita "gaur3I pArzvanAtha stavana" ke kAraNa huI, jisakI racanA saMvat 1650 ke Asa pAsa huI / isa stavana kA prArambha "vANI-brahmA-vAdinI vAkya se hotA hai| isalie isa stavana kA nAma "vANI brahmA" ke pAdyapada se khUba prasiddha ho gayA aura ise eka camatkArI stotra ke rUpa meM bahata se loga nitya pATha karane lge| kaI loga bar3I zraddhA-bhakti se saMdhyA samaya dhUpa dIpa karake isa stavana kA pATha karane lge| unakA yahI vizvAsa hai ki isake pATha se samasta upadrava zAnta hote haiM aura maMgalA-mAlA yA lIlA lahara prApta hotI hai| isa stavana meM gaur3I pArzvanAtha kI pratimA ke pragaTa hone kA camatkArika vRttAnta hai / yadyapi aise aura bhI kaI stavana samaya samaya para race gaye para unakI itanI prasiddhi nahIM ho skii| prastuta lekha meM nema vijaya racita gauDI stavana ke AdhAra se isa tIrtha kI sthApanA kA saMkSipta paricaya diyA jA rahA hai| munizrI darzana vijayajI Adri tripuTI likhita "jaina paramparAnu itihAsa" ke dvitIya bhAga meM gaur3I tIrtha kA varNana bhI prakAzita huA hai usake anusAra isa pratimA kI pratiSThA 1228 meM pATana meM kalikAla-sarvajJa prAcArya hemacandra sUrijI dvArA huI thii| patA nahIM isakA prAcIna AdhAra kyA hai ? tripuTI ke matAnusAra jhivAr3e ke seTha gaur3I dAsa aura soDhAjI bhAlA apane yahAM duSkAla par3ane se mAlave gaye aura vahAM se vApisa Ate samaya rAste meM siMha nAma ke kolI ne acAnaka seTha ko mAra DAlA / seTha marakara vyantaradeva hayA aura apane ghara meM sthita pArzvanAtha pratimA kA mahAtmya baDhAne lgaa| adhiSTAyaka ke rUpa meM isa pratimA dvArA kaI camatkAra prakaTa kiye ataH seTha gauDI dAsa ke kAraNa isa pArzvanAtha pratimA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 1 zrI gaur3I pAzvanAtha tIrtha kA nAma gaur3I pArzvanAtha ho gayA / phira yaha pratimA pATana meM lAI gaI aura musalamAnI AkramaNoM ke samaya surakSA ke lie jamIna meM gAr3a dI gaI / samvat 1432 meM pATana ke sUbedAra hasanakhAM kI kI ghur3azAlA meM yaha pratimA pragaTa huI aura usakI bIbI usakI pUjA karane lgii| eka dina svapna meM use aisI aAvAja sUnAI dI ki nagara "pArakara" kA seTha medhA yahA~ AyegA. use usa pratimA ko de denA / usake Age kA vRttAnta uparokta stavana ke AdhAra se Age diyA jA rahA hai / samvat 1432 meM pATana se rAdhanapura hote hae yaha pratimA nagara "pArakara" meM medhAzAha dvArA pahuMcI aura 12 varSa bAda meghAzAha ko svapna huA aura usake anusAra jisa nirjana sthAna meM yaha sthApita kI gaI vaha gaur3Ipura nAma se vikhyAta huA / isI taraha saM0 1444 meM gaur3I pArzvanAtha tIrtha sthApita hayA / usakI prasiddhi 17 vIM zatAbdI se hI adhika huI mAlUma detI hai| - nagara "pArakara" mAravAr3a se siMdha jAte hue mArga meM par3atA hai / jaMgala yA choTe se gAMva meM gaur3I pArzvanAtha tIrtha thaa| pAkistAna hone ke pahale taka vahAM ke sambandha meM jAnakArI milatI rASTrabhASA pracAra sabhA ke siMdha evaM rAjasthAna meM pracAraka zrI daulatarAmajI kucha varSa pUrva bIkAnera pAye the to unhoMne batalAyA thA ki ve bhI kucha varSa pUrva vahAM gaye the| Asa pAsa meM jainoM kI bastI vizeSa rUpa na hone ke kAraNa udhara kaI varSoM se usa tIrtha ke sambandha meM kucha bhI jAnakArI prApta nahIM ho rahI hai ataH gaur3I pArzvanAtha kI pratimA aura mandira kI aba kyA sthiti hai usakI jAnakArI, jisa kisI bhI vyakti ko ho, prakAza meM lAne kA anurodha kiyA jAtA hai| 500 varSoM taka jo itanA prasiddha tIrtha rahA hai usake viSaya meM kucha bhI khoja nahIM kiyA jAnA bahuta hI akharatA hai / gaur3I-pArzvanAtha-utpatti sarvaprathama sarasvatI ko namaskAra kara kavi gaur3I pArzvanAthajI kI stavanA utpatti kahane kA saMkalpa karatA hai| pArzva prabhu kI jIvanI kA saMkSipta ullekha kara kavi batAtA hai ki pATaNa meM gaur3IpArzvanAthajI kI tIna pratimAeM nirmANa kara bhUmi-gRha meM rakhI gaI thii| turka ne eka pratimA lekara apane kamare meM jamIna ke andara gAr3a dI aura svayaM usa para zayyA bichAkara zayana karane lgaa| eka dina svapna meM yakSarAja ne kahA ki pratimA ko ghara se nikAlo anyathA maiM tumheM mArugA / dekho 'pArakara' nagara se meghAzAha yahAM AvegA aura tumheM 500 Take de degaa| tuma use pratimA de denaa| kisI ke sAmane yaha bAta na kahanA to tumhArI unnati hogii| " 'pArakara' deza meM bhUdesara nAmaka nagara thA / vahAM paramAravaMzIya rAjA "khaMgAra" rAjya karatA thaa| vahAM 1452 bar3e vyApArI nivAsa karate the| una vyApAriyoM meM pradhAna kAjalazAha thA jisakA darabAra meM bhI acchA mAna thA / kAjalazAha kI bahina kA vivAha meghAzAha se huA thA / eka dina donoM sAle bahanoI ne vicAra kiyA ki vyApAra ke nimitta dravya lekara gujarAta jAnA caahiye| meghAzAha ne gujarAta jAne ke liye acche zakuna lekara prasthAna kiyaa| UMToM kI katAra lekara bAjAra meM AyA to kanyA, phala, chAba lekara pAtI huI mAlina vedapAThI vyAsa, vRSabha-sAMDa, dadhi, nIlakaMTha ityAdi aneka zubha zakuna mile / anukrama se pATaNa meM pahuMcakara katAra ko utArA / rAta ko soye hue meghA seTha ko yakSa rAja ne svapna meM kahA-tumheM eka turka pArzvanAtha-bhagavAna kI pratimA degaa| tuma 500) TakA nagada dekara pratimA ko le lenaa| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMvaralAla nAhaTA, 265] ____ meghAseTha ne prAtaHkAla turka ko saharSa 500) TakA dekara pArzvanAtha bhagavAna kI pratimA le lii| 20 UMTa rUI (kapAsa) kharIdakara usake bIca prabhu ko virAjamAna kara 'pArakara' nagara kI ora ravAnA humA / jaba ve rAdhanapura Aye to kasTama-Aphisara ne UMToM kI ginatI meM kamIbezI kI bhUla hote dekha pAzcaryapUrvaka pUchA / meghA seTha se pArzva pratimA kA svarUpa jJAtakara dANI loga lauTa ge| saMgha prabhu ke darzana kara Anandita huA / anukrama se pArakara pahuMcane para zrI saMgha ne bhArI svAgata kiyA / phira saM0 1432 mi0 phAlguNa sudI 2 zanivAra ke dina pArzvanAtha bhagavAna kI sthApanA kI gii| eka dina kAjalazAha ne meghAzAha ko pUchA ki Apa merA dravya lekara gujarAta gaye the usakA hisAba kiijiye| meghA seTha ne kahA 500) TakA to bhagavAna ke liye diye gaye haiN| kAjala seTha ne kahA-isa patthara ke lie kyoM kharca kiyA ? meghA ne kahA :-hisAba kareM taba 500) TakA ko mere hisAba meM bhara liijiyegaa| ___ meghAzAha kI dharmapatnI kA nAma mRgAvatI thA / mahino aura meharA nAmaka do putra the / meghA nai dhanarAja ko bhI pratidina prabhu kI pUjA kI preraNA dii| isake bAda eka dina svapna meM yakSarAja ne meghAzAha se kahA-kala prAtaHkAla yahAM se calanA hai| bhAvala cAraNa kI bahalI (ratha) aura rAyakA devAnanda ke do baila maMgAkara prabhu ko virAjamAna kara tuma svayaM bahalI hAMkate hue akele calanA / bAMDA thala kI ora bahalI haaNknaa| prAtaHkAla meghAzAha ne yakSarAja ke nirdezAnusAra bAMDAthala kI ora prayANa kiyA / bAMDAthala * ko bhayAnaka aTavI meM meghAzAha bhUta-pretAdi se jaba bhayabhIta huA to yakSarAja ne use kahA nizcinta rho| __ jaba bahalI gaur3Ipura gAMva ke pAsa AI to ekAeka ruka gii| nirjala aura nirjana sthAna meM seTha akelA cintAtura hokara so gayA / yakSarAja ne kahA-dakSiNa dizA meM jahAM nIlA chANa par3A ho vahAM prakhUTa jala pravAhI kutrA nikalegA / pASANa kI khAna niklegii| cAvala ke svastika ke sthAna meM kumA khudavAno evaM sapheda Aka ke nIce dravya bhaMDAra milegaa| sirohI meM zilpI milAvarA rahatA hai jisakA zarIra rogAkAnta hai / tuma use yahAM lAnA aura prabhu ke nhavaNa jala se vaha niroga ho jAyanA / seTha ne zubha muhUrta meM mandira kA kAma prArambha kiyaa| yakSa ke nirdezAnusAra jamIna khudavAkara dravya prApta kiyA / gaur3Ipura gAMva basAkara apane sage sambandhiyoM ko vahAM bulA liyaa| eka dina kAjala seTha ne vahAM Akara meghA se kahA ki isa kArya meM AdhA bhAga hamArA hai / meghA ne kahA ki hameM Apake dravya kI AvazyakatA nahIM hai / prabhu kRpA se hameM dravya kI koI kamI nahIM hai| Apa to kahate the ki patthara kyA kAma kA hai ! kAjala seTha kI dAla na galane se vaha Rddha hokara lauTa gayA aura mana meM vaha meghA kI ghAta socane lgaa| usane mana meM socA ki putrI ke vyAhopalakSa meM saba nyAta ko jimAUMgA aura phira avasara pAkara meghA kA prANa haraNa kara svayaM zaktizAlI ho jaauuNgaa| aura phira mandira banavAne kA pUrNa yaza mujhe mila jAyagA / usane putrI mAMDA aura meghAzAha ko bhI nimaMtrita kiyA / meghA ke jinAlaya banavAne kA kAma jora zora se cala rahA thA ataH usane svayaM na jAkara apane parivAra ko bheja diyA / meghA ke na Ane para kAjala ne kahA ki meghAzAha ke binA pAye kaise kAma ca svayaM gaur3Ipura jAkara meghA ko lAne kA nizcaya kiyaa| Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gaur3I pArzvanAtha tIrtha : yakSa ne meghA se kahA ki kAjalazAha tumheM le jAne ke lie pA rahA hai / usake mana meM tumhArI ghAta hai / tuma vahAM mata jAnA / vaha tumheM dUdha meM jahara pilAkara mArane kA SaDayaMtra kara rahA hai| yakSa ke jAne ke bAda kAjalazAha meghA ke pAsa AyA aura nAnA prakAra se prema pradarzita kara haTha karake apane gAMva mudesara le gayA / vivAha aura jAtibhoja kA kAma nipaTa jAne para kAjala ne apanI strI ko saMketa kara diyA ki jaba hama donoM eka sAtha jImeMge, tuma dUdha meM viSa milAkara de denaa| strI ne kahA-meghA ko mata mAriye, apane kula meM kalaMka lagegA / strI ne lAkha samajhAyA para mana aura motI TUTane para nahIM milatA / kAjala aura meghA donoM sAtha jImane baiThe / strI ne dUdha lAkara diyaa| kAjala ne kahA mujhe dUdha pIne kI saugandha hai / meghA ne dUdha piyA aura pIte hI zarIra meM viSa phaila gayA aura usakA dehAnta ho gyaa| sarvatra kAjala kI apakIrti huI / miraNAde aura mahiyo, meharA vilApa karane lge| meghA kI aMtyeSTi karake kAjala ne apanI bahina ko samajhA bujhAkara zAnta kiyaa| kAjalazAha ne jinAlaya ko pUrA karAyA / jaba zikhara sthira na hayA to kAjalazAha cintita ho gyaa| dUsarI bAra bhI zikhara gira gayA to yakSarAja ne mahino ko svapna meM kahA ki tuma zikhara car3hAnA, sthira rhegaa| meghA ke hatyAre kAjala ko yaza kaise milegA? yakSarAja kI AjJAnusAra mahiyo ne zikhara car3hAyA saMgha pAyA, 'pratiSThA haI, camatkArI tIrtha kI sarvatra mAnyatA huii| gaur3I pArzvanAtha ke pragaTana va savArI kA citra lagA huA hai / paricaya prastuta hai- . gaur3I pArzvanAthajI-yaha citra 31430 inca mApa kA hai / isake madhya meM sAta sUDa vAle haudA yukta zveta gajarAja para bhagavAna kI pratimAjI virAjamAna hai / pAsa meM prakaTa hone kA ullekha hai| ubhaya pakSa meM naranArI vRnda apane hAtha meM kalaza va pUjana sAmagrI lie upasthita hai| citra ke UparI bhAga meM megha ghaTAoM se Upara chaH vimAna haiM jo azvamukhI, gajamukhI haMsamukhI Adi vibhinna rUpoM meMhaiM aura 2-2 deva unameM baiThe hue puSpa varSA kara rahe haiM / citra ke nimna bhAga meM tambUDerA-kanAteM lagI huI haiN| isa citra ke paricaya svarUpa borDa meM nimnAMkita abhilekha hai| "gauDI pArzvanAtha svAmI pragaTa hA tisakA bhAva" "kalama gaNeza musavara kI mukAma jayapura zahara kalakattA meM bnii|" "samvata 1925 miti kArtika sUdi 15 vAra zani zrImAla jJAtI phophaliyA rIghulAla tat putra zikharacandrana kArApitama" zrI nemavijaya kRta zrI gaur3I pArzvanAtha stavana bhAva dharI bhajanA karu, Ape avicala mata / laghutA thI gurutA kara, tU sArada sarasatti // 1 // mujha Upara mAyA dharo, dejo dolata dAna / guNa gAvu gor3I taNA, bhave bhave bhagavAn // 2 // dhavala dhIMga gaur3I dharaNI, saha ko Avai saMga / / mahimadA vAdeM moTako, nAraMgo navaraMga // 3 // pratimA traNe pAsa nI, pragaTI pATaNa mAMhi / bhagata kare je bhavijanAM, kUraNa te kahivAya // 4 // Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMvaralAla nAhaTA, :. 267] utapata tehanI ucarU, zAstra taraNI karU sAkha / moTA guNa moTA taNA, bhAkhai kavijana bhAkha // 5 / / DhAla-1 nadI yamunA ke tIra uDai doya paMkhiyA-e dezI kAsI deza majhAra ke nagarI vaNArasI / teha samovar3a koya nahIM laMkA jasI // rAja kare tihAM rAja ke azvasena narapatI / rANI vAmA nAma ke tehaneM dIpatI // 1 // janamyA pAsa kumAra ke tehanI rANIi / ucchava kIdho deva ke indra indrANI // jovana paraNyA prema kanyA prabhAvatI / nita nita nava navA vesa karI ni dekhAvatI // 2 // dIkSA leI vanavAsa rahanA kAusaga tihAM / ... upasarga karavA meghamAlI Avyo tihA~ // kaSTa deI ni teha gayo te devatA / / pAmyo kevalagyAna AvI sUranara sevatA // 3 // varasa te so no pA uSU bhogavi UpanA / / jota mAMhi malI jyota ihAM kAMi ka rUpanA / / pATaNa mAMhi mUrata traNe pAsanI / bharAvI mairA mAMhi rAkhI kaI mAsanI // 4 // eka dina pratimA teha goDI nI leI karI / potAnA prAvAsa mitara ke leI dharI / / khADa khaNIne mAMha ghAlI turake jihAM / suI nita prati teha sajyA vAlI tihAM / / 5 / / eka dina sUhaNA mAMhi AvIne ima kahai / teNa avasara turaka hIyA mAMhi saradahai / / nahIM tara mArIsa maraDIsa : havi hUM tujha nai / te mATeM, ghara mAMha thI kADha tU mUjha nai // 6 // pArakara : mAMha thI megho sA ihAM Avasyai / te - tujha * desyai TakA pAMcasyai sAthe lAvasyai / / deje mUrati eha kADhI nai tehna / mata kahijeM koI Agala vAta tU kehana / / 7 / / thAsye kor3a kalyANa ke tAhareM Aja * thI vAghasya pAcAM mAMhi ke nAmi lAja thI Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 ] zrI gaur3I pAzvanAtha tIrtha manasU bIhano tUrakaDo thAye Akalo Agala je thAi vAta bhavi jana sAMbhalo // 8 // DhAla-2 dezI 1 mAMharA dhaNusavAI ddholaa| 2khaMbhAIta deze jAjo, khaMbhAIti cuDalA lAijore mAharAM sagabarU lAkha joyaNa jaba paramANa, temAM bharata khetra paradhAna re| mAharA sugaNa sanehI suNajyo / pArakara desa chai rUDo, jima nAri nai zobhe cUDo re maaN0||1|| zAstra mAMhi jima gItA, tima satIyAM mAMhi jima sItA re maaN0|| vAjina mAMhi jima bhera, tima parabata mAMhi moTo mera re ||maaN0||2|| deva mAMhi jima ida, grahagaraNa mAhe jima caMda re ||maaN0|| batrIsa sahisa tihAM desa (bhUche) temAM pArakara desa visesa re ||maaN||2|| bhUdhesara nAMmi nayarI, tihAM rahitA nathi koi berI re maa0|| tihAM rAja kare khaMgAra, teto jAta taNo paramAra re ||maaN0||4|| tihAM vaNaja karai re vyApArI, tasu apachara sirakhI nArI rai||maaN0|| moTA maMdira paradhAma, teto cavadaise bAvana re |maaN0||5|| tihAM kAjala sA vyavahArI, sahu saMgha meM che adhikArI re ||maaN0|| te putra kalitra parivAra, tasu mAnata chai darabAra re ||maaN0||6|| te kAjala sA nI re bAI, sA megho kIdho jamAI re ||maaN0|| eka dina sAlo binoi, baiThA bAta karaMtA ehavI re maaN0|7|| ihAM thI dhana dhaNo lei, jai lyAvo vastu kei re ||maaN0|| gujarAta mAMhe tuma jAjyo, jima lAbha Avai te lAjyo re ||maaN0||8|| DhAla-3 pAMcama tapa bhaNu re--e dezI sA kAjala kahai vAta, meghA bhariNa dina rAta, sAMbhalI sadda hai e, valatu ima kahai e jAisa hUM parabhAta, sAtha karI gujarAta, sukana bhalA sahI e, to cAlu vahI e / / 1 / / dhana ghaNo leI hAtha, parivArI kari sAtha, kaMku tilaka kIyo e. zrIphala hAtha dIyo e| leI UMTa katAra, Avyo cohaTA majhAra, kanyA sanamukha malIe, karatI raMgarUlI e // 2 // mAlaNa AvI jAma, chAba bharI chai dAma, vadhAvai seTha bhaNI e, pAsIsa Ape dhaNI e| maccha jugala malyo khAsa, veda bolato vyAsa, patra bharI jogaNI e, vRSabha hAthe dhaNI e // 3 // DAvo bole sAMDa, dadhi nu bharIu bhAMDa, khara DAvau kharoe,. ..................... / pAgala pAvyA jAma, mAraga bUThA tAma, bherava jimaNI bhalI e, deva DAvI valI e // 4: / jimaNI rUpA rela, tAra vadhI tehanI vela, nIlakaMTha toraNa kIyo e, ulasyA atI hIyo e| hanumaMta dIdhI hAka, madhuro bole kAga; loka kahai sahu e, kAma hosyai bahu e // 5 // anukrama cAlyA jAya, AvyA pATaNa mAMhi, utArA bhalA kiyA e, seThajI pAviyA e| Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMvaralAla nAhaTA mana nisi. bhara sUtA jA~ha, jakSa prAvI ne tyAMha, suhaNe ima kahai e, saghalu saradahai e : / 6 / / taraka taNa che dhAma, teha nai dhara jai tAma, pAMcasai rokar3A e, deje dokar3A e| dese pratimA eka, pAsa taraNI suviveka, teha thI tujha thAsye e, ciMtA dUra jAsya e // 7 // saMbhalAvI jakSyarAja, turaka bharaNI kahai sAja, pratimA tu deje e, pAMca se dhana leje e| ima karatAM parabhAta, turaka bhaNI kahai vAta, mana mAM gahagahyA e, acaraja kuNa lahai e / / 8 / / DhAla-4 AsarA rA re jogI, e dezI taraka bhaNI diyai pAMca se dAMma, pratimA prANI ThAma re / pAsa ne tUThA puje pratimA harakha bharAgo, bhAva prANI ne kharaco nANo re / pAsajI mune tUThA // 1 // mujha vakhate e mUrata prAvI, mUne Apasyai dAma upAvI re |paa| dAma deI nirU tihAM lIdhu, mana mAnyu kAraja kIdhu re |paa0||2|| rUnA bharIyA UMTaja vIsa, te mAMhi baisAracA jagadIsa re ||paa0|| anukrame cAlyA pATaNa mAMhi thI, sAthai mUrata lei nai tihA~ thI re ||paa0||3|| malI saha dANI vicArai mana meM, eto kotaka dIsa iNa meM re ||paa0|| meghA sA nai dANI pUcha, kaho seTha jI kAraNa syUcha re ||paa0||4|| Agala rAdharaNapura saha pAvyA, dAraNa levA dAgI milI pAvyA re ||paa|| gaNe gaNe uMTa nai bhUla bhUlai lekhU, eka procho aMka adhiko dekhU re ||paa0||5|| sA megho kahai sAMbhala dAMgI, ame murata goDIjInI prANI re ||paa0|| te mUrata e barakI mAMhe, kima jAlavIe bIje ThAmI re ||paa0||6|| pArasanAtha taNaM supasAI, dANa melI dANI ghara jAye re paa0|| jAtrA karIni saha ghara Avai, jina pUjI nai pANaMda pAvai re ||paa0||7|| tihAM thI pAvyA pArakara mAMhe, bhUdhesara nagara chai jyA~hI re ||paa0|| vadhAmaNI dIdhI jiNa puraSai, thayA rUliyAita ghaNu harakhai re ||paa0|||| __ DhAla-5 rANapuro ralayAmaNo re lAla saMgha pAvai malI sAmaThA re lAla, darasaraNa karavA kAja; bhavi prANI re / Dhola nagArA Dhala Dhalai re lAla, nAde aMbara gAja |bh0||1|| sugajo bAta suhAmaNI re lAla / uchava mahochava kare dharaNA re lAla, bheTyA zrI pArasanAtha bh0| pUjA prabhAvanA kare ghaNA re lAla, harSa pAmyA sahu sAtha bhaasu0|| saMvada caudai batrIsa meM re lAla, kAttika suda nI bIja |bh0| thAvara vAre thApIyA re lAla, narapati pAmyA rIjha bh0||3||su0|| eka dina kAjalasA kahai re lAla, meghAsA nai vAta bh0| nAraNa amArU leI karI re lAla, gayA huMtA guujraat-bh0||4||su| te dhana tume kihAM vAvaraca re lAla, te dayo lekho Aja |bh0| Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 ] zrI gaur3I pArzvanAtha tIrtha taba megho kahai seThajI re lAla, kharacyA dharma nai sAMmIjI mATai sUpIyA re lAla, pAMca se dIdhA kAjala hai tume syU karyu re lAla, e pathara kuNaM 'kAjala bharaNI megho kahai re lAla, e vyApAra ama bhAga bha0 te pAMca se sara mAha re lAla, temAM nahIM tuma lAga // bha0 ||7||su0|| kAja | 0 ||5|| su0|| dAma bhi0 kAma | bha0 // 6 // su0|| meghAsAnI bhAryA re lAla, mahIyo nai mero e be sArikhA re lAla, bahu suta ratiprati kAma su0|| mRSA de che nAma // bha0 / DhAla - 6 kaMta tamAkhU paraharo, e dezI . sA kAjala meghA bharaNI, behuM jaga mi saMvAda / morA lAla tihAM megho dhanarAja nai, eka dina dIgho sAda / morA lAla sugajobAta suhAmaNI // 1 // zrI pratimA pUjo tume bhAva ANI niM citta / mo0 : bAra varasa meghe tehana, pUjI pratimA nitya / mo0 / eka dina suhA~ ima kahai, meghA sA nai vAta mo tuma sAthai Avaje, paravArI parabhAta | mo0 || 3 ||0|| vahila leje bhAvala taraNI, cAraNa jAta che jeha / mo0 | devAraNaMda rAyakA taraNI, doya vRSabha chai teha / mo0 // 4 // 0 // vahila kher3e tu ekalo, mata leje koI sAtha | mo0 | bAMDA thala bhaNI hAkaje, mujha nai rAkhaje hAtha / mo0 ||5||0|| ima meghA ne prIchavI, yakSa gayo nija ThAma / mo0 ravi Ugyo megho tihAM, karavA mAMDyo kAma / mo0 // 5 // 0 // 1 vahila lIdho bhAva taraNI, vRSabha prANyA doya / mo0 / jotarI hila svAmI taraNI, jAra cha~ saba koya / mo0 // 7 // 0 // taba megho te vahilani, kher3I cAlyo jAya / mo0 | anukrame mAraga cAlatAM zrAvyA thalavaTa mAMha / mo0||8||su0|| DhAla - 7 zramalI lAla raMgAvo vara nA moliyAM, e dezI tihAM choTA nai moTA thala gharaNA, tihAM rUkha to nahIM pAra re / tihAM bhUta nai preta vyaMtara gharaNA dekhI seTha karai vicAra re / sA megho re mana meM citarva, kuraNa karasa~ morI sAra re / taba jakSa prAvI ne ima kahai, tuma kara phikara lagAra re || 2 || taba hala hAkI nai cAlIyo, zrAvyo Ubhar3a gaur3Ipura gAma re / tihAM vAva kubA sarovara nahIM, nahIM mohala maMdira suThAma re || sA0 // 3 // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMvaralAla nAhaTA - tihAM vahila thaMbhANI cAla nahIM, havaM seTha huyo dilagIra re |saa| mujha pAsa nayI koI dokar3A, kuNa jANe parAI pIr3a re |saa0||4|| tihAM rAta par3I ravI prAthamyo, ciMtAtura thaini sUto re |saa0| tava jakhya prAvI ne ima kahai, sohaNA mAMhi ekaMto re |saa0||5|| have sAMbhala meghA huM kahu~, ihA vAsa je gor3Ipura gAma re |saa| mAharo derAsara karaje ihAM, uttama joi koi ThAma re |saa0||6|| tu jAje re dakSaNa dasa bhaNI, tihAM paGya chai nIla chAMNa re |saa| tihAM kupro umaTasI pANI taraNo, paragaTasai pAhANarI khANa re |saa0||7|| pAsai Rgyo cha ujvala AkaDo te heThala chai dhana bahalo re |saa| tihAM pUrayo chai cokhA taNo sAthIyo, valI pANI taNo kuyo paholo re |saa / / 8 / / / DhAla-8 sItA to rUpe rUr3I, ehanI dezI sIlAvaTa sIrohI gAmaiM tihAM rahai chai catura chai kAmai ho |setthjii saamlo| roga cha teha nai zarIre, namaNu karI ne chAMTo nIre ho |se0||1|| roga jAsyai nai sukha thAsyai, baiTho ihAM kAma kamAsyai ho |se| jotika nimatta jorAva, derAsara pAyo maMDAvai ho |se0||2|| jakhya gayo ima kahI nai, karo udyama seTha jI vahI ne |se| silAvaTTa nai ter3Ava, valI dhana nI khANa khaNAvai ho |se0||3|| gor3Ipura gAma vasAvai, sagA sAjana nai ter3Avai ho |se|" ima karatAM bahu vItA, thayA megho jagatra vadItA ho |se0||4|| eka dana kAjalasA prAvI, kahai meghA nai vAta banAvI ho |se| e kAmaiM bhAga amAro, ardha mAroM ardha tamAro ho |se0||5|| Ima karI derAsara karIya, jima jaga meM jasa varIya ho |se| taba megho kahai tehana, dAma joi chai kehanai ho |se0||6|| sAMmIjI supasAya, ghaNA dAma chai valI ihAiho |se| eka dina kahitA tume prAMma, e pathara chai kuraNa kAma ho |se0||7|| krodha vase pAcho valIyo, ApaNa mAMdara mAM bhalIyo ho |se| sA kAjala manacita, mArU megho to thAU nacitau ho |se0||8|| DhAla koilo parabata dhUdhalo re lAla paraNAvu putrI mAharI re lAla, kharacU dravya apAra re |cturnr| nyAta jImADu pApaNI re lAla, teDI megho tiNavAra re |c0||1|| sAMbhalajo zrotA janAM re lAla maaNkrnnii|| jo megho mAru sahI re lAla, to mujha upajai karAra re |c0| Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 zrI gaur3I pAzrvanAtha tIrtha devana karAvu hu~ ulI re lAla, to nAma rahai niravAra re |c0||2||saaN|| ima citavI vIvAha nure lAla, karai kArija tatakAla re |c0| sAMjana nai ter3Ava nai re lAla, gorImo gAvai dhamAla re|c0| sA meghA bhaNI nutaru re lAla, mokalai kAjala sAha re |c0| vIvAha upara pAvajyo re lAla, avasa karI nai ihAMpa re |c0||4||saa|| sAMbhalI megho cItavai re lAla, kimakarI jaiye tyAMha re |c0| kAma amAre chai ghaNu re lAla, deharAsara no ihAMha re |c0||shaasaa / / taba megho kahai tehanai re lAla, ter3o jAno paravAra re |c0| kAma melI ne kima AvIya re lAla, jANo tume niradhAra re |c0||6||saa0|| maraghAde nai teDanai re lAla, putra kalatra paravAra re |c0| meghA nA sahu sAtha ne re lAla, ter3I AvyA tiNavAra re |c0||7||saa0|| kahai kAjala megho kihAM re lAla, ihAM nAvyA sA mATa re |c0| meghA vinA kaho kima sarai re lAla, nyAta taNI e bAta re |c0||8||saa|| DhAla 10 naMda salUNA naMdajI re lo-e dezI jakSa gayoi meghA bhaNI re lo, havai tAharI prAvI banI re lo| kAjala Avasyai ter3avA re lo, kUr3a karI tujha beDavA re lo // 1 // tu mata jAje tihAM kaNe re lo, jhera deI tujha nai haNe re lo| ter3e piNa jaise nahIM re lo, namaNa karI le ije sahI re lo // 2H / dUdha mAMhi desye kharU re lo, namaNu pIdhe jAsyai parU re lo| te mATe tujha nai dhaNu re lo, mAna vacana sohAmaNu re lo // 3 // jakSa gayo kahI tehava re lo, kAjala Avyo ehavaM re lo| kahai meghA nisAMbhalo re lo, AvI melo mana Avalo re lo / / 4 / / tuma pAvyAM binA kima sarai re lo,, nyAta meM sobhIya kiraNa parai re lo| tuma sarIkhA Avai sagA re lo, to amanai thAyai umagA re lo // 5 // hUM Avyo dharatI bharI re lo, to kima jAUM pAcho pharI rela / jo amani kAMi lekhavo re lo, ADo avalo mata dekhavo re lo / / 6 / / haTha leI baiThA tuma re lo, khoTI thaiyai chai have ame re lo| sA megho mana cItavai rai lo, ati tANyo kima pUrava re lo / / 7 / / kAjala sAtha cAliyo re lo, bhUdhesara mAhe prAvIyA re lo| namaNu visArayu tihAM kaNa re lo, bhavisa pUraNa akhI baNyI re lo / / 8 / / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMvaralAla nAhaTA 273 } DhAla-11 kAdhala mata cAlo, e dezI / nyAta jImAr3I pApaNI, deI ne bahumAna / vara kanyA paragAviyA, dIdhA bahulA dAna / / 1 / / kAjala kahai nArI bharaNI, megho ame bhelA / jimaNa dejyo viSa bhelana, dUdha meM tiraNa velA // 2 // dUdha taNI chai Akhar3I, tumanai kahisa hu~ rIsa / meghA nai melavu nahIM, prIsu jimaNa jimesa / / 3 / / taba nArI kahai priujI, megho mata mAro / kula meM laMchaNa lAgasI, jAsya pAMca mi kaaro||4|| kAjala to mAna nahIM, nArI kahI nai haarii| mana bhAMgo motI baDya, tehanai na lAgai kArI // 5 // ima sIkhavI nija nAri nai, jamavA biha~ baiThA / bhelA ekaraNa thAla meM, hIyo harakhI nai heThA // 6 // dudha pANyo tiNa nArIya, prIsyo thAlI mAMhi / kAjala kahai mujha pAkhar3I, pIdho meghA sAhi // 7 // meghA nai havai tata kharaNe, viSa vyApyo aMga / sAso sAsa ramI gayo, pAmyo gati suraMga / / 8 / / DhAla-12 kihAM re guragavaMtI mAharI jogaNI re-e dezI AvI maraghAde prIunai dekhanai re, rIti kahai tiNavAra re / mahiyo nai mero te piNa bihu~ jaNAre, ati ghaNu karai pokAra re / / 1 / / phiTa phiTa re kulahINA pApI syu kayu re, navi lAjyo tu lagAra re| muha kima dekhADisa loka meM re, dhiga dhiga tujha avatAra re ||2||phi0|| vIrA teM navi jANyumana meM ehavure, tAharI bhaganI no kuNa salUka re / mAhare to krama e chAjyu nahIM re, par3I dIsai chai mujhami cUka re ||3||phi0|| ehavA kima lakhIyA chaThI prau akharAre, to havai dIjai kiNa meM dosa re / niradhArI melI gayo nAhalo re, mujha nai kiNahI na kIdho rosa re // 4 / phi0|| ima vilavaMtI maradhA de kahai re, vIra teM tor3I mAharI grAsa re| tujha nai kAMi ukalyu eha re, jIvIsa tIna pAMcAsa re ||5|phi0|| kuDa karI nai tujha meM cetarI re, kIdho teM moTo anyAya re / mAharA nAnakar3A hu~ bAlur3A re, kenai milasyai jainai dhAya re ||6||phi0|| Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 274 zrI gaur3I pArzvanAtha tIrtha adhavica rahyA deharA Aja thI re, jaga mAM nAma rahyo niradhAra re / nagarI meM bAta ghara gharavistarI re, saha ko nA dila mi Avyo khAra re ||7||phi0|| dvaSa rAkhI ne megho mArIyo re, e to kAjala kapaTa bhaMDAra re| mana no mailo dITho ehavo re, ima bolai chai nara nai nAra re ||8||phi0|| DhAla-13 pUraba puNye pAmiya-e dezI behanI agani dAha dei karI, AvyA sahu nija ThAma he / baihanI kAjala kahai tu mata roe, na karu ehaQ kAma he |b0||1|| lekha lakhyo te lAbhIya, dIjai kiNa nai dAsa he bai0 janama maraNa hAthe nathI, khoTI mAyA jAla he vai ||2||le0|| eha saMsAra chai kAramo, khoTI mAyA jAla he bai0 eka Ave ThAlI bharI, jehavI araTa nI mAla he bai0 ||3||le0|| sukha dukha sarajyAM pAmiya, nahiM chai koI nai hAtha he bai0 ma kara phikara tu Aja thI, bahulI Apane aAtha he bai0 ||4||le0|| khAyo pIyo sukha bhogavo, na karo ciMta lagAra he bai0 je joi i te mujhanai kaho, na karo dila meM vicAra he bai0 ||shaale0|| jina no prasAda karAvisumitasa rAkhIsu mAma he bai0 ijata ApaNa kara taNI, khosu kima kari nAma he bai0 ||6||le0|| soDhAM meM hAthe supIsu, gaur3Ipura e gAma he bai0 cAlo ApaNa sahu tihAM, huM leI prAvU nAma he bai0 ||7||le0|| anukrama pAvyA sahu malI, gaur3Ipura gAma majhAra he bai0 jina no prasAda karAviyau, kAjala sA tiNa vAra he bai0 ||||le0|| DhAla-14 karelaDAM ghar3a de re-e dezI deharai sakhara bhaDhAvIyo, thara na rahai tiNa vAra / kAjala mana mAM ciMtavai, havai kuraNa karavo prakAra / / 1 / / bhavika jana sAMbhalo re, mukI mana no amalore |bhaaNknnii|| bIjI vAra caDhAvIyo, pa. heTho tatakAla / sohaNA mAM jakSa prAvinai, kahai merA nai suvisAla ||bh0||1|| tu caDhAve jAya nai thira rahasyai sara teha / kAjala ne jasa kima hovai megho mAryo teha ||bh0||3|| mereM sakhara caDhAviyau, nAma rAkhyo jaga maaNhe| murata thApI pAsanI, saMgha pAvai ucchAha ||bh0||4|| Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMvaralAla nAhaTA, 275 ] saMvata cavada caumAla mAM, deharai pratiSThA kIdha / mahiyo mero meghA taNA, tiNa jaga mAhe jasa lIdha bh0||4|| desI pradesI ghaNA, Avai loka aneka / bhAva dharI bhagavaMta ne, vAMde adhika viveka ||bh0||6|| kharaca dravya ghaNA vihAM, rAu rANA tiraNa vAra / mAnata mAnai lAkhanI, TAlai kaSTa apAra bh0||7|| niradhaNImAnai dhana diyai, aputriyAM nai putra / roga nivArai rogImA, TAla dAlidra dukha ||bh0||8|| DhAla-15 ghara AvojI prAMbo morIyo-e dezI Aja ama ghara raMga va dhAmaNA, Aja tUThA zrI gaur3I pAso / Aja ciMtAmaNa prAvI caDhyo, Aja saphala phalI mana Aso // 0 // 1 // Aja surataru phalyo prAMgaNe, Aja pragaTI mohana velo| Aja vichaDIyA vAhalA milyA, Aja ama ghara haI raMga relo||praa0||2|| Aja ama ghara prAMbo morIyo, Aja bUTho sovana dhAra / Aja dUdhe bUThA mehalA, Aja gaMgA prAvI ghara bAra ||praa0||3|| zrIhIra vijaya sUrIzvarU, tasa zubha vijaya kavi sIsa / tehanA bhAva vijai kavi dIpatA, tehanA sIdha namu nizadIso praa0||4|| tehanA rUpa vijai kavirAya nA, tehanA kRSNa namu krjodd'i| valI raMga vija raMge karI, huto praNapata karu' kara jor3i |praa0||shaa Aja gAyo zrI gaur3Ipura dhaNI, zrI saMgha kerai pasAya / catura caumAsU kI cupa su, gAmate mahiyala mAMha praa0||6|| saMvata aThArai satalottare, bhAdravA mAsa udAra / nitha terasa candravAsa rai ima nema vijaya jai jaikAra praa0||7|| iti zrI gaur3I pArzvanAthajI stavanam saMpUrNam