Book Title: Bramhacharini Chandabai
Author(s): Atmanandji
Publisher: Z_Arvachin_Jain_Jyotirdharo_001288.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249025/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. brahmAcAriNI paM. caMdAbAI bhUmikA:rAjA rAmamohanarAya, IzvaracaMdra vidyAsAgara, maharSi dayAnaMda sarasvatI, zrImad rAjacandra ane zrI rAmakRSNa paramahaMsa vagere mahAna vibhUtio jyAre ApaNA dezanA ajJAna-aMdhakArane dUra karavA prayatna karI rahI hatI te samayanI A vAta che. vizeSa karIne nArIsamAja te samaye ajJAna, kurivAjo tathA sAmAjika anyAcArothI abhibhUta hato. dIkarIo mA-bApa mATe boja samAna hatI. gharamAM kanyAnA janmane zaninI sADAsAtanI panotIthI paNa vizeSa bhayaMkara gaNavAmAM Avato hato, te kALamAM nArIjagatane jAgRta karanAra eka mahAna nArIno janma thayo. te vibhUtie strIone svAdhikArathI, svabaLathI potAnA paga para UbhA rahetAM zIkhavyuM. temanA adhikAro mATe jAguna banAvIne nIDaratAnA pATha bhaNAvyA. potAnA pratyakSa jIvana dvArA bhAratIya nArI samakSa sAcI vIratA ane sAcA bhAganuM svarUpa batAvI ApyuM. AtmabaLa ane preraNAnAM pIyUSanuM pAna karAvIne strIonA svAbhimAnane jAgRta karyuM. teo AtmasAdhanAmAM saMnyAsI, lokavyavahAramAM kAryadakSa, vizva ane vizvAtmAnA samanvayakAra, jIvanamAM dhArmika ane vyavahAramAM dezasevaka hatAM. tatkALa jivAtA jIvananA siddhAMtomAM 183 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 arvAcIna jaina jyotirdharo temaNe vartamAnanI zakyatAno bhUtakALanI bhavyatAno ane bhAvinA navayuganAM edhANano samanvaya sAdhI tene potAnA pratyeka zvAsocchavAsamAM mUrtimaMta karyo hato. e hatAM paMDitA zrI caMdAbAI. janma ane bAlyakALaH paM. caMdAbAIno janma vi. saM. 1948 nA aSADha suda trIjanA divase vRMdAvanamAM eka saMpanna agravAla Dava parivAramAM thayo hato. pitAzrInuM nAma zrI nArAyaNadAsajI tathA mAtAnuM nAma zrImatI rAdhikAdevI hatuM. temanuM bacapaNa zrI rAdhAkRSNanI rasamaya bhaktidhArAmAM vItyuM hatuM. mAnAM hAlaraDAMmAM temane zraddhAno upahAra maLyo hato, tathA pitAnA pyAramAM temane karmaThatAnuM dhana prApta thayuM hatuM. 11 varSanI uMmaramAM temano vivAha suprasiddha raIsa, goyala gotrIya, jenadharmAvalambI zrI paM. prabhudAsajInA pautra ane zrI caMdrakumArajInA putra zrI dharmakumArajI sAthe thayo hato. vivAhanA eka varSa bAda ja zrI dharmakumArajIno svargavAsa thayo ane caMdAbAI mAtra 12 varSanI, kAcI-kumaLI vayamAM saubhAgyasukhathI vaMcita thaI gayAM. jaina samAjanA prasiddha sAhityasevaka, dharmaniSTha, paropakArI zrI devakumArajI, zrI dharmakumArajInA moTA bhAI hatA. nAnA bhAInI patnInA akaLa du:khathI saMtapta thavA chatAM viveka, vairAgya ane dhIraja dvArA zrI devakumArajIe tatkALa nizcaya karI lIdho ke sAcA jJAna vinA koIno paNa uddhAra zakya nathI. mAnavanA utkarSa mATe jJAna ane saguNonI vRddhi atyaMta Avazyaka che. devakumArajInI preraNA ane protsAhanathI caMdAbAIe pharI abhyAsa zarU karyo ane aneka muzkelIono sAmano karI kAzInI paMDinA' parIkSAmAM uttIrNa thayAM. kAryakSetra: vividha nirmANakAya : dAsatvanI jaMjIromAM jakaDAyelI, ghUMghaTamAM gUMgaLAyelI, ajJAna ane kurivAjothI pIDita nArInI mUMjhavaNabharI dazA para teo niraMtara vicAra karatAM hatAM. temano eka aDaga vizvAsa hato ke samasta sAmAjika rogonI ekamAtra rAmabANa auSadhi saMskAra ane zikSaNa che. jo nArInuM ajJAna dUra thaI jAya to te jarUra svAsthalAbha karI zake che. zikSaNa dvArA ne svataMtra AjIvikA prApta karI zake, dharmasAdhanA karIne sAcI pratiSThA meLavI zake ane potAnA khovAyelA AtmagauravanI puna: pratiSThA karI zake, evI asmitA nArIjAtimAM paDelI che. A prayojanane lakSamAM rAkhIne, kanyAzimAnA pracAra ane prasAra mATe temaNe nagara ArA (bihAramAM I. sa. 1907mAM kanyApAThazALAno zubhAraMbha karyo. zrI zAntinAtha bhagavAnanA maMdiranA oraDAmAM be adhyApikAonI niyukti sAthe je kanyAzALAnI sthApanA thaI te krame karIne vadhatI gaI ane I. sa. 1921mAM dharmapurA (ArA, bihAra)mAM "jaina bALAvizrAma' tarIke jANItI thaI. Aje te kanyAo mATenI dezanI eka viziSTa sevA-saMsthA che. aMdAbAInI lokakalyANanI sAdhanAnuM e mUrtimaMta svarUpa che. gAMdhIjIe "vanitA-vizrAma'ne anulakSIne kahyuM che ke "paMDitA caMdAbAI dvArA sthApita vanitA-vizrAma' joIne mane atyaMta AnaMda thayo che. makAnanI zAMti joIne paNa huM AnaMdita thayo chuM." Ama A saMsthA jaina samAjanI nArIsaMsthAomAM advitIya che. temAM nyAyatIrtha, sAhityaratna ane zAstrI sudhInuM zikSaNa ApavAmAM Ave che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacAriNI paM. caMdAbAI 185 karuNAmayI mA caMdAbAI : mA caMdAbAImAM dhArmikatA paNa apUrva hatI. temanI dharmabhAvanAne temaNe nAnAM-moTAM nirmANakAryo dvArA mUrtimaMta karI hatI. temaNe rAjagRhInA pAMca pahADomAMthI bIjA naMbaranA "ratnagiri" nAmanA pahADa para jamIna kharIdIne divya jinAlayanuM utsAha ane dhAmadhUmapUrvaka nirmANa karyuM. A uparAMta bALavizrAma saMsthAnA rasya udyAnamAM I. sa. 1939mAM bhavya tathA cittAkarSaka mAnastaMbhajInuM nirmANa karyuM. I. sa. 1937 mAM vizrAmanI vATikAmAM zravaNabelagolA sthita gommaTa svAmInI mUrtinI pratikRti banAvI, kRtrima parvatanI racanA karI; 13 phUTa UMcI bAhubalI svAmInI manohara, pavitra pratimAjInI sthApanA karI. paMDitA ane viduSI caMdAbAIe sAhityakSetro paNa anupama phALo Apyo che. teo eka saphaLa lekhikA tathA saMpAdikA paNa hatAM. sana 1921 thI "jaina mahilodaya' nAmanI patrikAnuM kuzaLa saMcAlana dhANAM varSo sudhI karyuM. upadezaranamAlA, saubhAgyaratnamAlA, nibaMdharannamAlA, Adarza kahAniyAM, Adarza nibaMdha, nibaMdha darpaNa vagere mahilAone upayogI aneka pustakonI temaNe racanA karI che. sAmAjika sudhAraNA kSetre, nirmANakAryanA kSetre, sAhityaracanA kSetre agrasthAne rahelAM cAMdAbAI janadharmanA ujajavaLa prakAzane akhila vizvamAM phelAvavA mATe haMmezAM Atura, utsAhI ane taiyAra rahetAM. I. sa. 1948mAM "sarcalAITa' nAmanA patramAM samAcAra chapAyA ke jyaoNrja barnADa zo "janamatanuM utthAna" nAmanuM eka pustaka taiyAra karI rahyA che. temAM jainAcAryo dvArA pratipAdita ahiMsAnAM mahAtmA gAMdhInI ahiMsA sAthe tulanAtmaka abhyAsa ane vivecana karavAmAM Avaze. A kArya mATe DaoN. zoMe gAMdhIjInA putra devadAsa gAMdhIne bolAvyA. caMdAbAIe tarata ja janasamAjanA pramukha sara zeTha hukamacaMdajI, sAhu zAMtiprasAdajI, zeTha bhAgacaMdajI, bAbU choTAlAlajI vagere mahAnubhAvone patra lakhIne jaNAvyuM ke, "mAtra dhananA abhAve A mahAna kArya aTakavuM na joIe. koI paNa upAye ane game te kharce koI jaina vidvAna, paMDita, dharmazAstrajJa ane aMgrejI bhASAnuM pUruM jJAna dharAvatI vyaktine DaoN. zo pAse mokalavAmAM Ave. aditIya sAhityakAra evA zonI kalame lakhAyela A racanA amara banaze, vizvamAM tene khUba Adara-sanmAnathI jovAmAM Avaze ane tene prAmANika mAnavAmAM Avaze. jena-ahiMsA ane jena-darzananI yathArtha samajaNa mATe jaina vidvAnanuM temanA saMsargamAM rahevuM atyaMta Avazyaka che." A hato temano jaina dharma mATeno prema, temanuM dUraMdezIpaNuM. jIvananI anya ullekhanIya ghaTanAo: 5. caMdAbAIne "mA'nA nAmathI saMbodhavAmAM AvatAM hatAM. kharekhara teo karuNAmayI mA ja hatAM. temanuM hRdaya anukaMpAthI chalochala bhareluM hatuM. eka vAra I. sa. 1943 mAM temanA dhanitA-vizrAma'nI eka vidyArthinIne TAIphoIDa thayo. TAIphoiDe bhayaMkara svarUpa dhAraNa karyuM ane saMnipAtanI sAthe sAthe te bALA ardha-bebhAna avasthAmAM AvI gaI. vidyArthinInI sevAno temaja dAkataronI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 arvAcIna jaina jyotirdhaze sAravArano prabaMdha to pahelethI ja sarasa karavAmAM Avyo hato. chatAM paNa jyAre temane thayuM ke A bALAnI bImArI ghaNI ja vadhI gaI che ane tenuM jIvana bhayamAM che tyAre teo pote khAvApIvAnuM choDI tenI sAravAramAM dina-rAta lAgI paDyAM. bIjAoe aneka vAra nA pADatAM temaNe mamatAmayI mAnI hesiyatathI kahyuM ke "mane vizvAsa che ke huM mArI sevAthI Ane ja bacAvI laIza." traNa divasanA lagAtAra tathA eka aThavADiyAnA kaThora parizrame te vidyArthinIno prANa bacAvI lIdho. satata tathA sakhata parizramane kAraNe temanI tabiyata paNa nAdurasta thaI gaI, chatAM paNa temanA mAtRhRdaye kazAnI paNa paravA karyA vinA te bALAnA prANa bacAvyA. game tevA vikaTa, kaparA saMjogomAM paNa temanI dharma pratyenI AMtarika jAgRti aTala ane adbhuta rahetI. zarIra para temaNe kadI moha nahoto rAkhyo. tene haMmezAM anitya tathA jaDa mAnI potAnI AtmajAgRti mATe teo saMpUrNa sabhAna rahetAM hatAM. 8 phebru, 194ranA roja teo acAnaka bImAra paDI gayAM. pAMca-cha divasamAM to temanuM svAthya khUba ja kharAba thaI gayuM. UThavA-besavAnI zakti paNa temanAmAM na rahI. AvI asamartha avasthAmAM paNa potAnI trikAla sAmAyika, pUjana, bhakti vagere dainika kAyoMmAM temaNe koI bAdhA na AvavA dIdhI. jyAre teo taddana azakta banI gayAM tyAre "bALavizrAma'nA parivAranI sAthe sAthe anya kuMTubIjanone paNa khUba ja citA thaI, kAraNa ke teo ijekazana vagere bilakula letAM nahotAM. tyAre saMsthAnA dharmAdhyApaka zrI nemicaMda jyotiSAcAryane badhAe vinaMtI karI ke mAne prArthanA karavAmAM Ave ke dharmazAstranI daSTie iMjekazana levAmAM koI ja vAMdho nathI. jayAre jayotiSAcAryuM mAne kahyuM ke tame ijekazana laI lo, A kaMI khAvAnI davA nathI ane AjakAla to dhaNA tyAgI mahAtmAo paNa ijekazana le che. e samaye A hatA mAnA zabdo, "paMDitajI, bIjA loko mohavaza thaI AvI vAta kare te to samajI zakAya, paraMtu ApanI AvI vAtathI mahAna Azcarya thAya che. ApanA taraphathI to amane evI AzA hatI ke samaya thaye Apa amArAM dhArmika kAryomAM sahAya karazo. A aninya zarIrano ATalo moha zA mATe ? te to anAdi kALathI prApta thaI rahyuM che." temanI AMtarika jAgRti ane AtmazaktinI sabhAnatA kevI hatI te A prasaMga parathI jaNAya che. Ama nArIsamAjanI anekavidha sevAo karatAM karatAM mAnAjIe zArIrika rIte vRddhAvasthAmAM praveza karyo ane vi. saM. 2034 mAM dinAMka 28-3-1977 nA divase zAMtipUrvaka svargArohaNa karyuM. mAnuM jIvana jaina saMskRtinuM pratIka che. temaNe rAjabhogothI dUra thaI "mahAbhiniSkramaNa' karyuM hatuM. vaibhavanI upekSA karIne tyAgano kaTakothI bharapUra rasto svecchAe apanAvyo hato. te ahiMsA ane satyanI sAdhanAmAM sadA saMlagna rahyAM hatAM. eka sahRdaya zAsikA tathA saMcAlikAnI sAthe sAthe mA tapasvinI hatAM. jJAna ane sAdhanAmAM rata, yazanI AkAMkSAthI rahita, paropakAramAM lIna evAM mA eka mUkasevikA hatAM. yuganA saMdezanuM vahana karatI A mahAna sAdhanAmayI nArInA jIvanamAMthI ApaNI baheno uttama preraNA grahaNa kare.