Book Title: Bharatiya Sahitya ma Jain Vangamay nu Sthan
Author(s): R P Mehta
Publisher: Z_Jayantsensuri_Abhinandan_Granth_012046.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230186/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EF - bhAratIya sAhityamAM jaina vADmayanuM sthAna RA ||"); '' = M+); bhAratIya sAhityane zaNagAravAmAM jaina maharSioe Apelo phALo asAdhAraNa mahattvano che. jainAcAryoe nahi kheDyo hoya tevI eka paNa sAhitya pradeza ApaNane maLanAra nathI. apUrva pratibhA, mahAna sarjana zakti ane Adarza vyApI jIvananA triveNI saMgama rUpa sAgaramAMthI emaNe vahAvelI sAhitya bhAgIrathI sAce ja lokahitakara, pavitra ane svAda che.' muni vikramavijayajInAM A vidhAna sarvathA yogya che. jaina sAhitya sarjakoe saMskRtamAM raceluM sAhitya bhAratIya sAhityamAM niHsaMdehapaNe gaNanApAtra sthAna dharAve che. saMskRta mahAkAvyomAM jaina purANa kathA ane ItihAsane kAvya deza ApavAmAM Avyo che. karNATakanAM jaina pati jAsi~ha nandI (I. 7 mI sadI) 'varAMgacarata' mAM varAMganI janazruti 31 sargamAM Ape che. drAviDa dezanAM kanakasena vAdirAja (IM. 5) nuM dhodhara cirata' 4 sargamAM che. A ja viSaya dharAvatuM A nAmanuM bIjuM mahAkAvya mANikyasUri ( I. 11 mI sadI) nuM che. kavi harizcandranA (I. 11 mI sadI) 'dharmazAMbhyudaya' mahAkAvyamAM 21 sargamAM tIrthaMkara dharmanAthanuM caritra che. kAvya hindu dharmazAstro ane purANomAMthI zraddhA pUrvakanA ullekho Ape che. gujarAtanA siddharAja jayasiMhanA samAvi vAgabhaTa mi nirvANa (u.1140) mAM 15 samAM tIrthaMkara neminAthanuM caritra Ape che. purANanI paripATI ane madhyakALanuM zAstrIya svarUpa - baMne AmAM jaLavAyA che. AcArya hemacaMndra 'hrayAzrama' (I.1143) mAM 20 sargamAM caulukya ItihAsanAM je pagho Ape che; te vaiyAkaraNasUtronAM udAharaNo che. DaoN. bhagavata zaraNa upAdhyAyano abhiprAya sAco che ke zAstrakAvyanI paraMparAmAM A kAvyanuM sthAna apUrva che. nIra nandInAM candraprabhacarata" (u.13mI sadI) mAM 18 samI tIrthaMkara cadraprabhunuM caritra che. AmAM IndranuM jina tarIkenuM avataraNa che. abhayadevasUri jayantavijaya' (I.1221) mAM rAjA jayananI janani 19 sargamAM Ape che. pATaNanAM maMtrI vastupALanA (I. (I. 1221-42) 'naranArAyaNAnanda' mAM 16 sargamAM viSaya kRSNa ane arjunanI mitratAno che. A lekhakanI pazcima bhAratIya tIrthayAtrAnuM varNana udayaprabhasUrinA 'dharmAbhyudaya" (I. 124) mAM che. A maMtrIvarSanuM caritra bAlacandra sUri (i. 1244) nA 14 sarga dharAvatA vasaMta vilAsa' mAM che. devaprabhasUri mahadhArInA (I. 13 mI madhya 18 sanA prA. DaoN. Ara. pI. mahetA sadIno (prA. DaoN. Ara. pI. mahetA) vij zrI jonAra abhinetra jarAtI vibhAga F pradhAna ADI 2015 Vie VARS FR THEY pa hAlanA 'pAMDavacarata'mAM pAMDavonI kathA che. dharmakumAranA 'zAlibhadra carita' (I. 1277) mAM 7 sarga che. khaMbhAtanAM jayazekharasUrinA * jaina kumAra saMbhava ' (I. 1304)nA 11 sargamAM kAlidAsa kAvyanuM anukaraNa che. viSaya RSabhadevanA putra bharatajInA janmano che. saMpAdaka vikramavijayajIno abhiprAya che ke A kAvya vidvAnone apUrva AnaMda Ape tevuM che. caritrasuMdara gaNanA ' mahipAlacaritra (I. 15mI sadInI madhyamAM 14 sarga che. mevijaya giranA ' devanandAbhyudaya (I. 1671) mAM 7 sargamAM vijayadevasUrinuM jIvana che. 94 . jaina stotrakAroe prAcIna kALathI ja potAnAM stotra dvArA anya saMpradAyonA kavionI spardhAmAM UbhA rahevA prayatna karyo che. AcArya samAbharanAM (I. 2 jI sadI) * svayaMbhUstotra ' ane ' jinastutizataka ' mAM marmasparzI padaracanA dvArA kavie kuzaLatA darzAvI che. vidyAnanda pAtra kezarI (I. 6ThThI sadI)nA pa0 zlokanA * pAtrakezarI stotra ' mAM bhagavAna mahAvIranI stuti che. siddhasena divAkaranuM 44 pRSTha dharAvatuM * kalyANamaMdira stotra " (I.676) sarvAdhika lokapriya prAcIna jaina stotra che. A stotrane kAraNe zivapratimA tIrthaMkara pratimAmAM rUpAntarita thaI hatI, tevI jana zruti che. AcArya mAnatuMga (uM. 7 mI sadI)nuM ' bhaktAmara stotra * che. tenA viSe zrI jIvaNa sAMkaLacaMda jhaverIno abhiprAya che ke baMne saMpradAyone atimAnya hovAthI AnA upara aneka TIkAo upalabdha che. paMcAlanA kSatriya bappabhaTTa (I. 744 - 834 ) nuM caturvizatikA 96 paghanuM yamakathI alaMkRta kAvya che. zrI zobhana muni (I. 1045 - 1144) nA * stutikacaturvizatikA ' no DaoN. yAkobIe jarmanamAM anuvAda karyo che. AcArya hemacandranA vItarAga stotra * ane * dvAtriMzikA " o viSe zrI AnandazaMkara dhruva no abhiprAya che ke AmAM bhakti ane ciMtananA subhaga samanvayane evI prasannamadhura zailImAM abhivyakti che ke racanA mAtra AdhyAtmika ja nahi, eka uttama sAhityakRti paNa banI rahe, siddharAjanA aMdha sabhAkavi zrIpAla (I.1125)nA 29 zlokamAM "cardezitajana smRti " ke, paM. zrI mevijaya gati (I. 17 mI sadIno pUrvArdha) e paNa ' caturviMzati jinAnanda stuti ' nI racanA karI che. S . . meghadUta" nI jevAM sAteka jaina saMdeza kAvyo racAyAM che. kAThiyAvADa - gujarAtanA sAMgaNa putra vikrame 'naimina' (I. 1270) nI racanA karI che. DaoN. rAma kumAra AcAryanI noMdha che ke bIja saMdeza kAvya karatAM AmAM sauthI vadhu prasAda guNa che. ane e sarjaka nI sahadayatAnuM paricAyaka che. jayantasena dharma yahI karatA jIvana poSa / "ga" se maryAvA hI, "jJA' se jo jJAna org Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaM capUkAvyo jaina purANa para Azrita che. somadevasUri e enAthI jaina vAmane bhAratIya sAhityamAM viziSTa, gauravAspada 'yazastilakacaMpU (I. 959 ) nI racanA karI che. ATha AbhAsomAM tema ja mAnanIya sthAna prApta thayuM che. rAjA yazodharanI kathA dharAvatuM A kAvya saMskRta caMpUkAvyo mAM. savadhika prasiddha che ; tevo zrI ena. ke. devarAjano abhiprAya che.) saMdarbha grantha harizcandra 'jIvandara caMpU (I. 11 mI sadI) mAM 11 laMbhamAM zADiyA (pra.) hIrAchATa sivAsa - pravanyo rAjakumAra jIvalvaranuM caritra ApyuM che. dhArmika bhAvanAonI AmAM pUrI rasiTI sI. - vyiAnuzAsana, 2 kavitvapUrNa abhivyakti che. muni vikramavijayajI-jaina kumAra saMbhava mahAkAvyam jaina prabaMdhonI be viziSTatA zrI suzIlakumAra de gaNAve che : zAstrI durgAzaMkara kevalarAma - prabandha cintAmaNi rasaprada vastu viSaya ane vAMcavI game tevI zailI A prabaMdhomAM be Dr. S. K. A history of Sanskrit Literature vol. 1, Keith A Berridale - A history of Sanskrit Literature mukhya cheH merUtuMganuM ' prabaMdhacintAmaNi ' (I 1305) ane Krishnaamachariar M. - History of Classical rAjazekhara sUrinuM ' prabandha koza ' (I. 1348). pahelA viSe zrI dugaziMkara zAstrIno ane pachInA viSe zrI harasiddhabhAI diveTiyAno. Sanskrit Literature abhiprAya che ke gujarAtanA ItihAsanI sAdhana sAmagrInI draSTie vArtha (3) rAmaHIR - saMvRtaH saMnkezavALa AnuM mUlya che. upAdhyAya (AcArya ) baladeva - saMskRta sAhitya kA itihAsa | saMskRta nATakanA vikAsamAM jaina sarjakono phALo che. yazazcandra tripAThI (ET.) chavinAtha campU kAvya kA AlocanAtmaka (I. 1094 - 11.42) nuM ' mudrita kumudacandra prakaraNa : siddharAjanI. sabhAmAMnI ghaTanA sAthe saMkaLAyeluM che. AcArya hemacandranA ziSya aitihAsika adhyayana devacandra nuM ' candralekhAvijaya ' (I. 1151) kumArapALanA vivAha sAthe saMkaLAyeluM che. emanA bIjA ziSya rAmacandranuM (I. 12 mI mahAmahopAdhyAya vinA HTTY - neminUtam sadInA uttarArdha) nATaka ' satya harizcandra ' che. cha aMkanA A mulAvara (kuM.) vaizava rAva - saMta mahAvadALa hI raMparA nATakamAM prasaMgo - paristhitinuM surekha Alekhana ane jhaDapI muchA~vara (.) vi. ma. - AvAI demavandra kAviga che. tharAdanA rAjyapAla yazapAlanuM 'moha rAjyaparAjya' zarmA (DA.) zyAma - saMskRta ke aitihAsika nATaka (I. 1174) pAMca aMkanuM adharUpakAtmaka nATaka che. viSaya zAstrI (f) vai(c)Aza vandra - 3pAsaTdhyayana kumArapALanI jaina dIkSA ane sudhArAno che. zrI aMbAlAla premacanda zAstrI mudra hAI - yazastilkacampU, uttarakhaNDa zAhanI noMdha yathArtha che ke gujarAtanA 12 mI sadInA sAmAjika jIvananI aitihAsika bAbato mATe AnuM mahattva che. jAloranAM kApaDiyA ( prA.) hIrAlAla rasikadAsa - kAvyasaMgraha rAmabhadra munie 'prabuddharauhiNeya' (I. 1184) nI racanA karI che. - caturvizatikA mahAvIranA prabhAva nIce DAku rauhiNeyanA hRdaya parivartananI kathA - caturvizatijinAnanda dharAvatuM cha aMkanuM A nATaka jainattvanI uttamatAne kalAtmaka rIte stuti prakaTa kare che. khaMbhAtanA jayasiMhasUrie paMcAkI nATaka 'hammIramada - stuticaturvizati.kA. madana' (I. 1230)nI racanA karI che. samakAlIna vastu viSaya nAndI (Da) tapasvI - saMskRta nATakono paricaya ane aitihAsika nirUpaNanA upakramane kAraNe nATaka vizeSa mahattvanuM parikha rasikalAla cho. - gujarAtano rAjakIya ane che ; tevo zyAma zamano mata che. te svIkArya che. sAMskRtika ItihAsa, solaMkI, kAla. saMskRta sAhityanAM vividha svarUpo - mahAkAvya, stotrakAvya, prajApati ( pro. DaoN.) maNibhAI I. - saMskRta stotra kAvya saMdezakAvya, caMpakAvya, prabaMdha ane nATya - mAM jaina sarjakoe saMghavI ( a.) sukhalAla - sanmatiprakaraNa. potAnI racanAo ApI che. A pradAna eTaluM mUlyavAna che ke madhukara-mauktika koI paNa jIvane kaSTa na upajo, dareka sukhapUrvaka jIvanane pasAra karo, samRddha raho. azuddha ane azubha vicAra, vacana ane vyavahArajanya pravRttiothI nivRtti laI samaLathI vimaLa ane vimaLathI nirmaLa bano. sAdhakanA potAnA zabdomAM jyAM bhava che tyAM samaLa arthAtu azuddhi. vimaLanuM sahajatva bhAvapravRddhi kare ane nirmaLane kahevAya svabhAva. jenI pAchaLa nathI nIcano bheda, athavA nathI uMcanuM Adhipatya ! sarvatra svataMtratA che. - jainAcArya zrImad jayantasenasUri 'madhukara" nA pAna, DinArA karAtI vibhAga jayantasena sukhI sadA, rahatA AjJAvAna / / gAtApAThana gharSa che, mA, baMna saru lary.org